17 Eylül 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

17 Eylül 1945 tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

CUMHURÎYET 194S Ofdu haîbe mtıhalifti! ILIM VE CEMIYET Sehir haberleri Adam öldürme suçiinun Lokantaların lllllllllllllllllllllllllllllllllllllinillllHlllllllllllmlllllllllllliinmllı'iilmilı'M'ı'l'İİIIIİMİlnnı'iiiniii Ingiliz bahriyeülerile dün yapılan maç Dün dağınıklığı, karışıklığı ve yer kapışmacalarile bir mesire haline gelmiş Fener stadında, limanımıza gîleıı Ajax kruvazörü gemicilerile Fener takımuıın yaptığı maç 80 sarı lâciverdlilerin lehine neticelendi. Sefer de olan bir Ingiliz harb gemJsinden, futbol çayırınm ve topunun hasretmi gidermek üzere, çıkan on bir gemiciden zaten kazanmak iddiasmı taşıyan bir oyun beklemek doğru olmazdı. Ayaklarınm karıncalanmasmı gidermek, aynı zamanda misafiriiklerinin nezaketini millî oyunlarile göstermek maksadile Fenerbahçenin karşısma çıkan misafirlerimiz, Ingiliz oldukları içm tabiatile nizamlara muvafık bir maç yaptılar. Fakat bütün hareketlerinden kazanmak hırsile çalışmadıkları, maçm galibiyet ve mağlubiyet taraflarını oluruna bıraktıkları pek belli idi. Şunu da ilâve edelim ki, değil böyle bir misafirllk nezaketile yapılan maçlarda, Ingiliz • lerin birinci smıf profesyonellerınden mürekkeb millî takımları dahi vatan haricindeki seyahatlerinde galibiyet ve mağlubiyet düfjüncesini ikinci plânda görerek oynadıkları malumdur. Ayni zamanda Mareşal Keitel ve Mareşal Von • Brauchitsch de ordunun hazırlıksız Hayatı yemek olduğunu söylüyorlardı 17 temmuz. Bugün Bîlsraddnki elçimziden, çok mühim bir ha'oer aldım. Bu habere göre, Yugoslav; hükumeti, bir Ingiliz sanayiciler gr'ipu tarafından, bir Hurricane uçağı satışı teklifile karşılaşmış, ıçakla hirlikte, bunun ihtira beratmm da satılma.ı teklif ediliyormuş. Bu mîselenin çok yakmdan takib edilmesi için Jirhal telgrafla talimat verdim. 19 temmuz. Elçiden yeni haberler geldi. Bu sefer bir *ek uçak değil, on iki uçak satılacağı bildiriliyor. Yueoslavlar, teklifi kabule çok müfemayıl bulunuyorlarmış. Bu yolda teşvikte bulunması için, elçiliğimize tel^raf çektim. Uçaklar teslim alındıktan sorra, yapılışlarındaki sırrı keşfetme.î bizim îçin kolay olacaktır. 21 temmuz. Belçikaya da bır miktar Hurricane uçağı satılması için teklifte bulunulduğunu haber uHım. 25 temmuz. Madridden dün gelen doktor Bernhard'ı bu sabah gördüm. Franeo'nun kendisine gönderdıği harb levazunırun sayısından memnun o1rr>adığını bana haber verdi. Bizim kendisinden istediğimiz malzeme bdKımırdsn taahhüdlerini yerine getirdiğini bizim de sözümüzde durup vadedilen silâhları vermemiz gerektiğini söylijyormuş. Franco'ya bu hususta teminat verebileceğini, îspanyaya yeniden bir miktar harb malzeraesi verilmesi için icabeden tahsisatı derhal isteyeceğimi, ftkat şimdiki halde bize yollamakta olduğu malzemeyi arttırmasını istemsk üzere, içinde bıılur.duğu çıkmtılı vsziyetten istifade etmemiz gerektiğini Bemhard'a söyledim. Bilhassa, bize gönderdiği maden eevheri, konserve, zeytinyağı ve buğday miktarlarını arttırması lâzım olduğjnu, bunlarm yirmi bin tona çıkarılmasinı istediğimizi ilâve ettim. Ayrıca, Ispanyanın İngiltereye yaptığı maden cevheri tesMmatma aid olarak bana tam bir liste vermesini Bernhard'a söyledim. Bernhard, yanımdan ayrıhrken, çok takdir ettiğim Madrid büyük elçimiz Von Stohrer'den bahsetti, oozgunzuluk ettijini, Franeo kuvv'tlerinin zaffrine kat'iyyen inanmadığım söyledi. Bıı meseleyi yakmdan incelemek. Vr>n Ptohrer'j böyle düşiinmeğe sevkeden sebeb'n ne olduğunu anlamak lâzım.» 8 nğııstos. Maliye Bakanı Von Krasigh'le üç saatten fazla, maliyemizin durumu hakkında görüştüm; bana, vaziyeti hayli karanhk olarak tarif etti. Silâhlanma işi için son zamaniarca yapılan masrafların bizi uçurumun kenanna sürüklediğini söyledi. Rei:hbank, piyasaya durmadan yeni banknot çıkardığı için, tedavülde kâsıd para miktarı son derece arrmış. Devlet îstikraz tahvillerl de hiç sürülmüyor, halk, elinde bulunan tahvilleri kabil old'iğu kadar fazla miktarda elden çıkarmağa çalışıyormuş. VVergilerin azaltılması vüzünden hazine varidah çok düşmüş Ziraat politikasımn da, bütçe muvazenesini zorlaştıran büyük kusurları yarmış. Krosigh, bir takım malî kurnazlıklara baş vurmak icab ettiğini söylüyor Ü hiç de hoş bir şey değil. Keitel'le geçen gün konuştuğurn meseleyi anlattım, mutakasmı sordum. Tereddüdsüz cevab verdi, herhanpı biı sebeble harb paüak verdiği takdirde, kıtalarımız hazırlıklı olmadığı iç'n Alman ordusunun herhalde üstün «e'emiyeceğini kat'î olarak ifad« etti. Brauschitsch gibi bir adamm bu ifadesi beni düşundürüyor. Şurası muhakkak ki, Führer'in bana verdiği vazifenin giıçlüğünü bugünkü kadar as'.a idrak etmemiştım. 2 eylul Amiral Horthy'den, Macaristandaki malikânesinde avlanmak üzere bir davet aldım. Bu davetten Htler'e bahsettim. Kabul etmemekliğlmi, mühim hâdiseler olacağım, o sebeble Almanyada bulunmam zaruri olduğunu söyledi. Hava ordusu hazırhğının n« sularda. olduğunu sordu, her an bir buhran çıkması muhtemel oldıığundan acele etmek lüzumunu ilâve etti. 3 eylul Ribbentrop'u gördüm. Çek meselesinin son hadde uiaştığını haber verdi. Çekler, Henlein'in Karalsbad tekliflerini kabul etmek niyetinde olduklarına dair bugüne kadar h'ç bir belirti göstermediler. Muhtelif •eklifler ileri sürmekle kaldılar, m«seleyi halle kâfi olmıyan bu teklifleri reddetmek üz«re Henleine'e emir verildi. Herşeye hazu: olduğumuzu dünyaya gösteımek için Hitler"in silâh altına çağırdığı 750,000 askerin seferberlik işi iyi şartlar altmda devam ediyor. Führer, batıdaki yeni istihkâmlara yaptığı ziyaretten çok memnun olduğunu söylüyor. 7 eylul Pransız hükümetl, yeniden birkaç sınıf ihtiyatı silâh altına çağırdı. On gün kadar evvel başlıyan Ingiliz donar.masınm seferber'.iği devam ediyor. Henlein, Çeklerle yapılan müz.akerelerin kesildiğini bize telgrafla bildirdi. 9 eylul Prag'da kargaşalıklar çıktı. Führer, bizlere, hazır bulumnanıız için emir verdi. Henlein, bugün Çekoslovakyadan a3'rılmak istiyordu. Fakat, henjz uzaklaşmaması için kendisir.e talimat verildi. Hit'.eı. Çeklere, talihlerini denemek üzere son bir imkân vermek istiyor. Bu akşam, Rib bentrop, bütün vahametlerine rağmen işleri düzeltecek bir hâdise çıkabileceği yolunda sözler söyledi. 13 eylul Bahis mevzuu hadlsenln ne olduğunu şimdi biliyorum. Führer, dün Nürnberg'de verdiği nutuktan sonra, bize, Büyük Britanya Başvekili Chamberlain'in ziyaretini Berchtesgaden'de kabul etmek ihtimali olduğunu haber verdi. Bu görüşmcyi, Hitier'e Chamberlain'den bir nvektub getiren Ingiliz elçisi üç gün evvel hazırlamış. Führer, hayret etmiş gibi görünmüş» Böyle bir görüşmenin, gerçekten, işleri düzeltip düzeltmiyeceğini sonnuş. Halbuk^ bu teklifi zaten bekledlğini bana Ri'jbentrop söyledi. Bu hususta ilk fikri, onun emrile İngiliz hükumetine Londra elçimiz vermiş. tarifesi ucuzlatmak "çin fiatlarının yeniden gözden gecirilmesi icab ediyor Lokanta ve aşçı dükkânlarmd.ıki yemeklerin pahahlığıri'lan şikâyat edilmektedir. Eski tarifenin yenılen gözden gecirilmesi ve bugünku şartlara uygun bir >ale etir:. r neîinin hayat pahalılığı üzerinde m"ıh;m tesiri olacağı beyan edilmektedir. 3;r ne kadar Belediyenin birer tahl J ot 'o ırdurma mecburiyeti hakkında smri hattâ tarifesi varsa da bu tab!do*lar pok a7. miktarda verilmekte ve rağ''et görmiyen yemek nev'inden tertib e'liîmekte olduğundan halk için hiç Ae istifadeli değildir. Uçüncü smıf lokantalar bir arahk tarifeje tâbi tutulmamış, sonra'Jan bunlarm ikinci sınıf lokantalardan daha ucuza yemek satmaları tamiiıi edilnvş ise de buna riayet ?den o'ramıştır. Uçüncü sınıf bir lokantada bir et yemeğini 6070 kııruştan aşa^ı yj.renın imkânı yoktur. Porsiyonların gram usulüne tâbi rutulması iktıza etmekte, hattâ bunun için elde tanzim edilmiş bir de tarife mevcud olmasına rsğmen porsiyonla verilen yemek pek az miktardadır. Yemek tarifesi tanzim edildiği zaman kullanılacak malzeme hep iyi cin^ten seçildiği halde bir çok lokantalarda buna riayet edilmemekte ve ağır yağlar, karışık kuyruk ve iade yaŞlan kulîanılmaktadır. Iskara ^tlerin oorsivonunda 70801000 kuruş hattâ bazan daha ziyade almrraktndır. Halbuki etın k ; !osu 175 kuruş olduğuna göre 150 gramdan fazla olmıyan bu porsiyon. vnziyetine göre etin kilosu 4 liraya gctirilmektedir. Domatesin kilosu 2025 kur ıştur. Bir domates salatası birien fazla dnrr ates konulmadıaı halde 40 kuruş alınmaktadır. Her şeyde az, çok bir ucuzlama alâimi varken ve rına ralışıKrkfn lokantaların kontrolu hemen, hemen hiç yapılmıyor, gibidir. Belediye İktısad Müdürlüğ'i garsonlarm yüzde on almalarını uyrJn görmekte ve her medenî memleket'e ^ r son ücreti almdığını beyan >>tm;kted:r. Halbuki Belediye daimî encümeni bu işin encümende tekrar gözten gecirilmesini istemekte ve yeni bir t?V.if yapılması lüzumunu alâkadar! ı^ ian u temiş bulünmaktadır. Cürüm sebeblerinin mutsleası, kri minolojınin bir kolu olan krimnel etyolojiye aid bir vazifedir. Bu sahada tıb ile kriminoloji arasmda büyük benzerlikler göze çarpar. Hastalıkîa mücadele etmek ve onu öniemek iç:n en esash yol, hastalığm sebeblerini meydana çıkarıp onlara tesirdir. Meselâ Sıhhat ve Içtimaî Muavenet Basanlığı tarafından ele alınan sıtma i l e m ü cadeleye, bu hastalığm sebebi ohrı ve sivrisineği üreten bataklıklarm kurutulmasile işe başlanmıştır. Halkl tenvir ve irşad organı da şüphesiz ki bu faaliyeti desteklemiştır. Cürümle mücsdelenin şartı da, insanlarda cürum meyil ve arzusunu doğuran ve onları cürüm muhitinc atan sebeb ve amilleri bulmak, sonra da bu sobeblere ne şekilde ve' hangi usuller sayesinde tesir etmek lâzım geidığmi araştırmaktır. Cürüm sebeblerinin tetkik vasıtası krimnel istatistiktir. Cürüm aleyhine mücadeleye girmiş memleketler, bu ilim şubesini tesis etmek lüzununu duymuşlardır. Memleketimizde en fazla lşlenen adam öldürme cürümleripin hakkile tesbit etmeğe çahşırsak, buna muvaffak olamayız. Zira, bu sebeblerin tetkik vaıtası olan krimnel istatistik ilmi, henüz bizde mevcud değildir Krimnel istatistik, cürüm sebeblerini tetkik cderken, kat'ileçcn mahkumiyet ilâmlarını esas tutar ve bunlarm üzerinde hesab yürütür. Bu itibarla, bu ilmin yardıım olmaksızın, mahkemelerimizden cıkan ceza ilâmlarını tetkik çok mü^küldür. Bundan başka bu ilâmlardan bir çoğu. hakikî cürüm sebeblerini ihtiva etmlyorlar. Bu sebebleri taşıyor görünen bir kısım Ilâmlarda mevcud ve «bir arazi meselesinden.. bir kadın meselesinden.. bir su meselesinden doğan münakasa sonunda> işlendiği kaydedılen adam öldürme cürümlerinin hakikî sebeb ve amillerini teşhis etmek bittabi kabil olamaz. Krimfnolojik tetkiklerı kolaylaştıracak hakikî sebeblerin elde edilememesi işinde, sanıkların, magdurların ve şahidlerin haikat hilâfındaki ifadelerinin büyük rolü vardır. Buna rağmen, biz, hukukun canlı kısmile uğraşanlar, cürüm ve nıücıimle meşgul oimsnın verdiği pratik Vilgiye dayanarak, bazı vakıaları, sebeb diye zikredebihriz. Fakat bu pratik bilgi daiıi bizs, memleketimizde îşlenen adam öldürme cürümlerine aid genobleri muajyen ksteşorilere irca imkânlarını vermez. Bizde kaç1 adam öldürme vakası varsa o kadar da sebeb vardır denılebilir. Eldeki dosyalar, sebebsiz vakalardan da bahsetmektedir. Öyle adam öldürme vakalarma tesadüf edilmiştir ki, ne maznun, ne mağdur, ve hattâ ne de savcı, bunlarm sebebi diye herhangi bir hâdisenin zikrine imkân bulamamıştır. Şehir ve köy adam öldürme cürümIerinde, müşterek sebeb diye göstermekte asla tereddüd etmiyeceğimiz bir unsur varsa o da; hiç şüphe yok ki, kadındır. Yalmz dosjaların ıçindekı cansız kâğıdlarda yazılı zahirî ve ısmarlama sebeblere değil, aj'nı zamanda hâdisenin hakikî amillerine nüfuz etmek imkânmı bulduğumuz zaman bu unsurun paymı canlandırabiliriz. Demek kl adam öldürme sebeblerini sakUyan hangi taşı kaldırırsak, altmda kadımn kendisini veya silüetini görebiliriz. Yalnız bu sebeb şehir öldürmelerinde yüzde 80 raddes'nde olduğu halde, köyde ancak yüzde 40 tır denilebilir. Köyün zimmetindeki rakamları kabartan daha ziyade, toprak mülkiyetinden ve toprak üzerinde çahşmaktan doğan ihtilâf ve zıddiyetlerdir. Ondan sonra kız ve kadm kaçjrmanm sebeb olduğn hâdiseler gelir. Bu kaçırmalar hemen daima kız ve oğlanm anlaşması raahsuiü olduğu ha'de, ana babanın veya akrabaların şiddetli müdahalesi, kan akmasını intac eder. Zira ana veya baba, eski zihniyetin tesiri altmda kalarak çocuklarını, kendi seçtikleri kimselere vermek isterler. Bu seçilen kimseler de, ekseriya varhklıdır. Işte kızın kalbi, babanm varlığa dayanan arzusile çarpı?ınca, kaçırma ve ekseriya öldürme vuku bulur. Görülüyor ki köyde cürüm işleyen ve üzerinde cürüm işlenen hemen daima erkektir. Şehirde ise bu kadar basit değildir. Orada kadm, erkek hem iş, hem de kısmen eğlence hayatına girmiştir. Fakat bu eğlence hayatmda. her ikisi de henüz acemi olduğundan, kadmın yeni serbest zihniyetile erkeğin eski inhisarcılık fikri karşı karşıya gelince. çatışmalar olur. Eski ve yeni zihniyet farkmdan doğan cüıümlerden o kadar endişeye kapılmağa ma.hal yoktur. Bu zdhn'.yet farklan azaldıkça, cünim grafikleri de düşecektir. Bu iki zihniyet arasmdâki farkı da. kvltür ve zaman kaldıracaktır. Şehirde işlenen öldürme cürümlerinin kurbanlan arasmda eenc kadm ve kızlara da rast gelinmektedir. Bu kategoricürüm sebeblerini ekserlyetle aşk ve hissiyat unsurunda aramak icab ed<3r. Fransa ve diğer Avrupa memleketlerinde t»u cürümlere ald davalar, jüri önünde görülür. Jürinin, aşk sebebile işlenen cürümlere ve onlann faillerlne karşı büyük müsamahası vardır. Maalesef memleketimizde Jürl müessesesl sebeb ve amilleri Yazan: MEHMED ALİ l^0^0^0^0^fi 1Q37 senfPindenherl Tıirk Yunan münaseb^flerini kuvretlendirmeğe gayret etmlj olan At'nadakl Türk Yunan Elrllei bu defa da Atlnada j o Vouccureston Id. sokagında bulunan idarehaneslnde lkl memlp'Cı't arasmda karşıl'.klı alışverlşln ln. kişafına yarayacak her teşebbusü teşvlk ve her türlü vesalkl re bu işe ald kolaylıkları temln etmek maksadlle lktısadi ve tlcarl bir çube açmıştır. Türk resmi makamlarınca iyi karşılanmı? Atlnalı bir şahslyet olan Plerre Mavromlhall yeni açılan bu şubenln başkanlıgma geçmeğl kabul etmlştlr. Balkanlararası Tlcaret Odası sabık Yunan delegesl Paul Slmlrlottl bu yeni teşkllatın ldare Işlerlne ldarl mxwEhha3 oiarak tayln edllmlştlr. Tvirk lthalât ve lhracat müesseselerlnln Yunanlstandakllerle münasebetlere glrlşChamberlain'in Berchtesgaden'i xiya mek lstcdl'iierl takdirde arzu ettiklerl mallann lslralerl ve durumlarını bildlren gereti meselesini, Goering, not defterine rekll referanslarlle blrllkte mezkur şubebir iki satırla kaydetmiş. Şöyle dii/or: ye başvurmalan rlca edilmektedir. Türk Yunan ticaret ve iktısad şubesi kuruldu sanatı. babadan oğla intikal eden en mükemmel sanattır. Küçükten büyüğe kadar herkes bu sanatın âşinasıdır. Silâh bizde, kahramanhk mefhumuna 2 [*] dahil bir unsur olduğu için de, ehemmevcud olniadığından, insanlığm en gü ffiiyeti haizdir. Ve halkın şuur ve vicdazel ve tatlı his ve duygusuna dayanan nında yer almıştır. At, binenln, silâh, bu kabil hâdiseler, nornıal kanun me kuşananıi'dır derler . tinleri içinde tetkik edilmektçtiir. Bu Bazı m'lletlerin kahrsmanlık destanitibarls. memleketimizde adam öldürme sebebi olan bu hâdiseierin esasına larında silâh kullanma sanatı ilâhîleştive ölen Ue öldürenin hlssiyatına nüfuz rilmiştlr. Yunan şalrl Homere'in İîyade edildiğini gösterir bir literatör mevcud ve Odysse'sinde FirdevsItusi'nin Şehnamesinde bu kanaatin bazı Izlerine tedeğildir. Şehirde. medenî nikâh haricindeki sadüf etrrek mümkündür. Maalesef bizkadın ve erkek hayatı da, henüz istikrar rie bunlann ayarında yazılı bir destan bulmad'.cmdan. bilhassa kadınlar ara voktur. Ffkat halk dillnde gezen ve hasında phemmiyetli kurbanlar verilmek pi5anelerde söylenilen şarkılarda silâha Biz işin bu taraflarını düşünerek tedir. Kadnım lktısadi veya hissi sebeb barşı ohtı sevei ve itlyadı görmek mümlerden dolayı, blrllkte yasadığı erkeğl kündür. Bu yüzden bizde silâh, başka \ maçtan evvel fazla kalabalığa meydan terkeierek baska tarafa gitmesi. silâhb sını öldürmek veya zarar vermek icin verecek şekilde neşriyat yapmaktan çehalledilpn aksü]â!n.°ller doiurrr.aktaciır. değil. gören=k lcabı taşınır. Bu tasmma kindik. Dün Fener stadmm haddlnden çok fazla kalabalığı bu maçın maksad Taıiıklan unsur itibarile bu aksülâ dan sadeco zevk ve gurur duyulur. Filâha karşı mllletçe de duyulan bu ve mahiyetine uygun bir intizamın tes:mellerin şlddetl. kadımn öldürülmesl şeklinde kendini göstermektedir. Geçen sevgi. nL'zari SFhada kalmamıştır Silâh sine mâni oldu. Viâyetin emrine verilİprde kıymetli bir muhırririmizin dahi mefhumu. halkm vicdan ve suuruna diği söylenen ortadaki şeref tribününe dlkkat nazarını çektigi gibi, metresle kadar isl.»mistir. Avrupada, suçta kul zannedildiği kadar hatırlı ve resmî zerin vücudündeki bıçak ve merml yarala lanılmış olan silâhlann vasıf ve mahi i vat gelmedi. Ondan başka da Ingilizlere n bazan sayılamıyacak derecede fazla vetlni tavin ettirmek İçin bunlar, ba j ayrılmış olan tribünde manzarası hayli oluvor. Bu hal. a^kı vrya dostl'iğu red lestik mütPhassıslarına gösterillr. Biz çirkin ve misafirlerimizin gözleri önündPdilen erkegin, ekseriva alkolü'n tesl de, cürıimde kııllanılan tsbancayı veva de olmasmı hiç istemediğimiz bır yer tüfeği, lâa'?ttayin cahil bir adama gös kapışmaca müsabakası yapıldı. Intzamı rlle kabaran hıncmın bir tpriniz. S!z» derhal silâhm clnsinl. ne temine uğraşan memur ve nöbetç'.Ierîe Memleketimizdekl seksüel hayatin he vinl, çapını. markasını ve at'Jıp attlmaahall arasmda başlayan ve epey süren nüz organlzı edilmemiş buhmmasmdan dığını hfmen söyler. itişme, kakışmalardan sonra sol tribün doğan cürümlerin hakikî sebeblerine Merr.lketimizdPki adam öldürme de ağzma kadar dolarak intizam, halkın nüfuz etmek imkânı da pek azdır. Bilvak'abnrın hemen "r80 1, silâh dediğl kıpırdanamıyacak kadar sıkışması yühassa bu aeksüel hayatin irsen intikal zünden teessüs etti. Pistin üstü dp eski eden bazı hastalıklar ve bu hastalıkla mh âi?tlerle lslpnir. Taş. sopa ve vumnıkla ıuku bulan adam öldürmelere zaman mesirelerini andıran bir halde rm lşlsnen cürümlerle mümsebeti bizidi. iki tribünün resmî zevat ve misafirce tamamen meçhuldür. Zira, ne bu verilen ceza ne İse, bıçak ve tabanca İle lerimize hasredildiğini düşünenîer orahastalıklar, ne de onlann cürme tesir lslen°n ayn! vasfı halz suçlara kesilen ceza da oc'ur. Silah Imall. alimsatımı ve lara gelmek itiyadmda olanlar için pisdereGesl. araştırma mevzuu olmamakti açmağı dü=ünnrüştüler. Fakat bu dütadır. Bu büyük bir noksandır ve bu tasmması h^l:nndaki müevvideler ve bunların kontrolü. hiç kimsevi korkuta şüncenin tatbikmda hiç muvaffak oluyüzden kiminolojlde, cürnıün sebebleri namadığmdan pist üstündeki öbek öbek arasında er. mühim mevkli işgal eden c?'< derecp ve mphlyette deîiW!r. E'r kalabalığın görünüşü de o güzel, yeşil bir unsurun. memleketimizdekl vaziyet! adamın silâh tsşıdığı, ancak blrlslnl şehirde ynraladı$ı veva SldiirdUğü zaman stadyoma bir iptidailik vermiş oldu. hakkında söz söylempk ve Hklr jürütBöyle bir kalabalık önünde başlayan mek imkânından mahrum bulunuyoruz. bellı olıır Ve bunun ne suretle tedîrik edlldi*! arastınlmaz. Ajax Fener maçmı hakem Sulhı GaBizde adam öldürme kararmm kolayTTzun «nelerdenbcrl cUHSm ve müc ran idare etti. ca verümeplnde ve sonra da onun tatrlmle u&rasmanm verdiği tecrtlbe ve Birinci devrenin başından itibaren bik ve lcrasınia başlıca rolü olan iki n^ptİTe istinıden divebllirlz kl. m°m takım oyunu ve ferdi top kontrolu baunsur mevcuddur, bunlardan birincisl. barjt fıçısı diyebileceSimlz rakı, diğerl leketlmlzde vuku bulan münakasa ve kımmdan misafirlerimizden çok üstün de kıvılcım rolünde olan sılihtır. Rakı, münazTaların ölüml» neticelenmesı se oynıyan Fenerliler birinci devreds üç, bl siIShtır. O sırada da fallln elinde ikinci devrsde beş gol yaparak oyunu m»mleketim!z<ie İşlenen adam öldürme âh olmas^ydı. çatışma me\Tuu olan 80 bitirdiler. Ingiliz takımının scl mücürüml?rlnin anası gibi ortaya çıkar. Bilhassa r n çok İşlenen tehevriiren ve bu h M İ « W . baslt dö^Tne ve sövme dafiinden gayrısı, Fenerbahçe ile ciddî .ra taammüdpn adam öldürme c'lrtimle vak'alarınm huduilarını asmıvacaktı. bir maç yapacak durumda değillerdi. Onun İçin memlpketlmlzd'» evvelft rarlnd» n her iklsfnde de rakı. münakasa Eşref Şefik kıyı. onun kullamlış sekline ve sonra kabul etmcyen bir unsur halindedlr. Ajax Harb filosu gücii mnçı Bizde barut fıçısmı ateşleyen kmlcı di silâha karşı şiddetli bir savaşa girişAjax gemisi futbol takımı bu?ün mm, silfthtan ibaret oldufcunu sövlemişikinci maçını harb filosu gücü takırr.ila tlk. Haklkaten silâhın, memleketimizde (•) Bundan evvelki yazı 2 eylu1 ta Fenerbahçe stadında yapacaktır. Saati büyük mevkli vardır. Silâh kullanma rihli sayımızdadır. 17 de başlayacak maçı Adnan Akm idare edecektir. Dünya Muharrirlerinden Tercümeler Serisi No. 80 Bu maç için duhuliye almmıyacaktır. Maçtan sonra harb filosu gücü başkanı B A L Z A C tarafmdan misafirlere Bomonti bahçesinde bir ziyafet verilecektir. SEBUK î CESAR BİROTTEAU Fi: 250 kuruş K İ T A B E V İ Dün yapılan kupa maçları Vefa stadı: Davudpaşa 3, Topkapı 2, I. spor 3, Emniyet 0. Şeref stadı: Taksim 2, Demirspor 1, Beyoğluspor 3, Defterdar 1, Vefa 5. Beykoz 4. Dün Fenerbahçe stsdında yapılan hususî maçta vefa 54 Beykozu yenmiştir. Namuslu bir adamm acıklı hayatmı muharrir korkunç bir realizmle canlandırmıştır. bu ölmez eserinde Tamamı 409 sahife. R E M Z İ Bolu Valiliğinden: Muhammen fiatı Lira 75 50 200 90 75 380 240 25 190 Miktarı 10 tan 2 2 2 » 2 > 2 2 10 2 Türkiye yüzme birincilikleri bitti Eşyanın cinsi Karyola zincir somyalı Port küvet tekli Hasta muayene masası Paravana Portatif sedye Alât dolabı Pansuman arabası Demir etajer Aseptik lâvabo 15 eylül Chamberlain bu sabah Adalet Bakanı gitti Berchtesgaden'e geldi. Büyük törenle Bir mütidettenberı Istanbulda bulunan karşılandı. Soğukkanl^, azimli, yakı Adalet Bakanı Ali Rıza Türel. dün akjanıki şıklı bir ihtiyar. Elini sıktığım zaman trenle Atıkaraya dönnıUştUr. bir parça titriyordu. Amma, korkudan tğneadada beş motor bettı değil di.» Bir k»ç gundenberl süren gündoğu^u fırtınası; Karadenlzde Iğneada clvarînda Not iefter'mde, o günden itibaren ce odun, kömür yuklemek üzere bekleyen HUreyan etmiş olan Londroda'ci Fransiz davçrdl, Ih&an Hüda, Akarsu, Orhon, ÇanIngiliz görüşmeleri, Çek hükumetinin Kaya motörlerinln karaya vurarak batmalıakemlik teklji, buTiu takib eden tes larıua eebeb olırmştur. Bunlardan Huc/verdi lim olma kej/jiyeti, Hodza hükumeti Orhon Parçalanmıştır. Ihsan Hüda Akarsu ve Çankayanın kurtanlması Içla 9 ağustos. Krosigh'i tekrar gördüm. yerine Sirovy hükumetinin gelifi gibi uğraşılmaktadır. Süt fiatını arttırma teklifini kabul ethâdiselerden de bahis yok. tim; gerçi bu artış, vahim oir psikoloji Incir ağacından düşenler 22 eylulde, ChamberUin, Hitlerie meselesi yaratabilecek mahiyottedir Davudpaşadf. Ça\uşzade sokagında 20 saGodesberg'de buhışmııştu. Goering, bu ama, başka çare yok. Mezbsha resmi mülâkat hakkında da bir şey söylemi yılı evde oturan Medlha Karaca, e%'ln taraçasma bltlşlk ağaç dalma baçıp inrlr kaldırılacak. şeker vergisi aza'aeak. yor. Görüşme exnas\nda, Ingiliz Baş kopanrken dal kırılnıış \e kendlsl aşağı Tereyağı yerine, kabil olduğu kadar vekili, Alman çoğunhıklarile meskun yuvarlar.mıştır. Bir kaç yerlnden yaralı fazla miktarda mar^arin istihlâk editopraklann derhal Almanyaya terki olarak Cerrahpa^a hastaneslne yatır.lmıştır. leeek. Yağlı maddeler ithali arttırılacak. için Führer taro/ındaı» tîeri süriılen Bakırköyüne bağlı Osnıanlyede ÇobanMahsul bu sene iyi olduğu için, bu istekleri kabul etmemişti. Bunun üze çeşme yolunda 3 numarada oturan Etlıera maddeler yerine buğday ithalâfı azal rine, hâdiseler süratle birbirtni takib oğlu 13 yaşında All; evvelkl akşamüstü çıktlğı lnclr ağacmdan düşerek başından tılabilecek. etti. Çek hi'kumeti uvıumi seferberlik agırca yaralanmış hastaneye kaldınlmıştır. j 20 ağustos. Bugün Keıtel'la görüş emri çtkardt. Rusya Çekoslovakyayı Denize diişen hamal tüm, cAlmanyanm korunması kanunu» tutrnak arzusu gösterdi. Rumanya muMudanyodan gelen ve Galata rıhtımına nu incelemeğe devam ettik. Bu kanu tabafcatini bildirdi. Daladier ile Bonnet. yanaşan eSus» yolcularmm eşyasmı taşınun muhtelif maddelîrini gözden geçir yeni anlaşmalar yapmak üzere Lon mak üzere vapura glren markasız hamal dik. Yedinci ve omıncu rnadd^.erin kal draya gittiler. Chamberlain, meseleyi İS yaşında Emln Yılmaz, vapurdan rıhtıdırılması lâzım. Bu iş için Hr^s'le gö cebirle değil, münakasa yolile hallet ma atlarken denize düşmıiştür. Emnlyet rüşmek icab ediyor. Bundan evvelki mek üzere bir konferans toplaması tçin Müdürlüğü 5 lncl şube motörlerl yetlşerek, kanunların hepsinin ilgasma da'.r oîan Hitler'e müracaatte bulundu. 27 eylul düşen, denlzden çıkarılmıştır. Sağ ayağınm toru.jundan yaralanan Emln Yılmaz, son madde kalacak. de Roosevelt de bir konferans toplan Beyoğlu hastanes.ne gonderllmiştlr. Keitel, Berlinin hava müdafaa terti mast lehinde miidahalede bulundu. 28 Yakalanan kumarbazlar Mussolini'iıin batı çok zayıf olduğunu söyledi. H i t m eylulde, Hitler, sözde Beyoglunaa Bayram sokağmda ı]2 nuler'den, S.S. takviyeleri istenmssı leK ısrarı ile konferansa razı oldu. Mü maralı apartımanda Turanm daireslnde kumar oynandığı. haber alınmıs, Emnlyet lifinde bulundu. Ayııı zamanda, on beş nich görilşmesi böyle yapıldı. Müdürlüğü 2 incl şube kumar masası megün sürmek üzere manevralar hazjrmurları ararr.a ya. 29 ejlul Chamberlain'in istediği kon pılmıştır.tarafından evvelkl gece Hasan Balanmasını istiyor. Keitel, bana, askerî HaJl^ Sald, Husnu ve ferans bugün öğleden sonra toplandı. m^ BUIend adlarındakl erkeklerle Refet, hazırlıklarımız bakımmdan hay.ı kötürr.ser görünüyor. Fakat sarih bir çey Sekiz saat müzakereden sonra, gece Ayten, Sabalıat Islmlerlndekl kadınlar yasöylemek istemiyor. Bu husustakı suale yarısını biraz geçerek anlaşma imza kalanmıştır Suç dellll olarak da lkl paket lskambll kâğıdı ele geçmlştir, verdiği cevabda, Brauschitch'in de be landı. Başlangıçta haileli olan hava, Atatürk âbidesi tamir edilecek ni gormeğe geleceğıni, evlenmesi işin gıtgide son derece yumuşadı, samimi Beledly9f Takslmdekl Atatürk abldeslnln den bahsedeceğini, bu malumatı belki denecek dereceyi buldu. Son günlerde sinirliliği aşın hadde varan Führer, tamlrlne karar vermiştlr, Bu abldenln başondan alabileceğimi söyledi. bir yere naSledlleceğlne dair bir haber için için bir neş'eyle taşıyor. Daladier 22 ağustos Brauschitsch oeni görme çıkarılrjıçsa da bu doğru değildir. Ancak ile tanıştım. Askerlerin göz aralarmda llerlde Atatürkün şanma lâyık muazzam ğe geldi. Charlette Schmidt'le evler.eceanlaşabilmeleri lüzumu bahsinde bana bir anıt yRpHacaktır. ğini haber vei'di. İzdivac 24 oyıuide olaçok güvendiğini söyledi. Acaba sözlecakmış. Kendisinden, evleneceği kadırile düşüneeleri birbirine uygun mu? nın âri olduğuna dair bir vesika ils, aBİR İKİ SATIRLA Bonnet'yi ise, Almanya ile bir ittifak na ve babası tarafından imza'anmış yapı'.ması lüzumuna inanmış görüyo¥ VII.AYET Tevzl Komlsyonu bukünkü tnshrem bir beyanname istedim. (Arkast var) toplantısında konılsyon emrlnde bulunan 200,0<XJ kanavlçe çuvalın tevzl lşlle meşgul olacaktır. Şlmdiye kadar yukankl mlktardan ayn olarak lö(i,(MK) çuval tevzi eT İ Y A I B O S U dllmlştlr, Bunlardan bazılarının karaborsaya geçtlğl anlaçıldığmdan te\ Jattan ilgiB V G E C E lllerln lctifadesi ıçln Uç ktstlik bir heyet teşkll edllmiştlr. if. DOCKT AKDEN'IZ seferl3rlnln dordün. cdöu sa:ı gunj Aksu vapuru tarafından yaYarın gece: Heybelide, Çarşamba (Kadıköy Süreyya) da, pılacaktır. Şlmdl seferd» bulunan GJneysJ Perşembe (Üsküdar Hale) de, Cuma (Arnavudköy) de da gelc.cels Dazar günü Umanımıza d6necektlr İstikrazlar siyasetini kontrol etmek, vergileri yüzde yirmi arttırmak ve silâhlanma plânını genişliğine değil 6erinliğine tatbilc etraîk üzere mutabık kaldık. Maliyetnizin gerçek d'irumunu halkm anlamasına meydan /ermerr.ek için de tedbirler alnsoaktır. Krosigh, gıda maddeleri bakımından da bazı teklifler ileri sürdü, bunları yarın inceleyeceğim. Yekun Mudurnu ve Göynük İlçelerinde açılacak dispanser için yukarıda eins ve miktarile muhammen bedeli yazılı madenî eşya satm alınacağmdan 12/9/945 tarihinden itibaren 15 gün müddetle açık eksiltmeye konulmuştur. Eksiltme 26/9/1945 günü saat 14 te Boluda İl Daimî Encümeninde yapılacaktır. İlk teminat 259 liradır. Bu işe dair şartname ve diğer evrak her gün Bolu ve Istanbuî Sağlık Müdürlüğünde görülebilir. Isteklilerin belirli gün ve saatte Boluda İl Daimî Encümenine müracaatleri ilân olunur. İV2S&2) Bursa 16 (Telefonla) Türkiye yüzme birinciiiklerinin son kısmı Ha\Tjzlu parkta büyük bir kalabalık önünde yapıldı. Müsabakalardan sonra Vali Haşim İşcan kazanan ekiplerin kupalarile madalyalarıru verdi. Alman dereceler: 200 metre serbest: Halil Balkan CIstanbul). 100 metre sırtüstü: Necib Gültekin (Seyhan), 100 metre serbest bayanlar: Hılkat Ertekin (Istanbuî), 1500 serbest: İbrahim (Istanbuî). Türk bayrak: Istanbuî birinci, Seyhan ikinci, Izmir uçüncü. Sutopu: Ankara 4, Izmir 2, Seyhan Içele hükmen galib. Seyhan taktmı Istanbula 10 galib. Kule atlamalar: îçelden Seyfi birinci, Ankaradan Hasan iklnci, İzmirden Lutfi uçüncü oldular. TEVZIATI Türkiye Kömür Satış ve Tevzi Müessesesi Istanbuî Şubesinden: 15 Haziran 1945 akşamma kadar soba kömüru için ihtiyae beyannamesini vermiş memur, emekli. dul, yetim ve halka yapılacak kol kömürü tevziatı aşağıda gösterilmiştir : 1) HALK: 113001/114000 No.lı beyanname sahiblerine 17 Eylul Pazartesi 114001/115000 » . 1 8 Sah 115001/116000 » 19 Çarşamba 116001/117000 > 20 Perşembe 117001/118000 » 21 Cuma 118001/119000 » 22 Cumartesi 2) MEMUR, EMEKLİ, DUL VE YETİM: a) Daire mutemedleri vasıtasile toplu olarak müracaat edecek memurlaruı, b) Emekli, dul ve yetimlerin, c) Sıra numarası geçmiş beyannamelerin, muameleleri, sıra numarasına tâbi olmadan, her gün öğleden sonra yapılacaktır. 3) MÜRACAAT YERİ: 4) Kozluca han alt kat Tophane Galata GIŞE SAATLER1 : Bir *alb krizl nettceslnde vefatmı t«esiılrle haber verdlğlmlz Hasan depoları sahlbi eczacı Hasan Hassan'ın cenazesi b u . gun kaldırılacaktır. Cenaze ögleyln Nlşan. taşında Güzelbahçe sokağı 27 numaralı^ aparfmandan (Amerikan bastanesl karşısi) kaldırılarak namazı Teşvikiye camlinde kılınıp Zlnclrllkuyu mezarlığıcdakl all9 kabrlnde Hakkın rahmetlne tevdl edilecektir. Merhuma Tanrıdan mağfiret dllerlz. Eczacı Hasanın cenazesi bugün kaldırılıyor Türk firmalan haricde subeler açacak Dış ticaretimizin dünj'a ekonomlsinin bugün aldığı cereyana ayak uydunnası ve dı§ piyasalan tanıyıp mallarımızın tanıtılması için yeni bir teklif daha ortaya atılmıştır. Ticajet Bakanüğında tetkik eâlimekte olan bu teklife göre, muayj'en bir ihracat haddine ulaşan büyük l ü r k firmalarınin haricde şubeler açmak mecburlyetile mükellef tutulması lSnmdır. Meselâ son yıllarda Amerikada şubeler ve bürolar kuran Türls firmalan çoğalmıştır. Bir çok Türk taclrleri veya m'omessilleri halen Amerikadadır İngiltereye de son iki ay zarfında 17 Türk tacirinin gittiği öğrenilmlş tir. Bu temaslar ve şubeler çok faydalı olmaktadır. c DOLU D1ZGIN Fonjallaz Hakkı Süha Geıgin Yepyeni tipte bir tercüme roman şaheseri. 125 Kr. Arif Bolat Kitabevi Büyükderede Kef'ellköy önünde, mü«ssll bir kaza cetlceslnde boğulan kayınblraderlm Mahlr üğurlunun cenaze törenlnde bulunrr.ak, mektub veya telgraf gönderrrcli suretüe kedsrlerlmlza lştırak eden dostlarımıza, avn ayn teçekküre acımız müsald olmadı^mdan gazetenlz vasıtaslle alenen tesekkürlerimlzl blldlrmenlzl rlca ederte. Ailesl namına Blnbaşı Necatl Bayaı SADİ TEK Teşekkür CUNHURİYET Nüshası 10 turuştut. Büyük?da P!İJ OTEL Sahnesinde Öğleden evvel 9 12 Öğleden sonra 1330 17 ' 5) Beyanname kuponile tapu veya noterden 1/5/1944 tarihinden evvel tasdik edilmiş kira mukavelesi ve hüviyet varakası ibrazı mecburidir. 6) Her hafta pazartesi günü sabah gazetelerile bir hafta rarfında yapılabilecek tevziata aid beyanname numaraları ilân edilecektir. (12098) Abone Şeraiti Blı ayıık T SfK % Kr. ^ 6O») K». ) ° * Aitı ayu* »•ne»* 8O0 » 2S()O D i k k a t 21*10 > 51OO » Oazetemlze (çOnderllen trmK n nesrediULo edilmealn l&at oiunma».

Bu sayıdan diğer sayfalar: