March 18, 1946 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

[eme reoauque,, ÎBABCISI nsız muharririnin bu en büyui mdürücü eseri HALİD FAHRİ "un temiz türkçesile dilimize niştir. Fiatı 150 kuruştur. EN YAYINEVİ 22 inci yıl Sayı: 7752 umnunyeı KURUCUSU:YUNUS NADÎ Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, tstenbul Posta kutuaut İstanbul Ko. 841 Telefonlar: Umum) Santral Numarası: 24298. Yazı İçleri: 24299. Matbaa: 24290. Pazartesi 18 Mart 1946 için merika, dünya silâhını elden bırakmıyor rnes, mühim bir nutuk söyledi ıerika, Birleşmiş Milletler Anayasasındaki ısipleri desteklemek maksadile lüzumunda ılı kuvvetler kullanmağa karar vermiştir,, Uz Dış Bakanı da bütün dünya milletlerine hitab or: "Allah için bırakınız. Bu ihtiyar dünya biraz n dinlensin, artık beşeriyet bunu hakketmiştir„ Tahran hükümeti, böyle bir müracaatın, Ruslar tarafından gayri dostane bir hareket sayılacağını bildirdi İran, Konseye müracaat etmiyor Amerika, İrana 24 saatlik mühlet verdi, müracaat olmazsa, Konseye bizzat protesto gönderecek Washington 17 a a.) Iranın Washington bíiyuk elçisi Hüseyin Alâ, İran hükümetinin Sovyet ¿ifalarının İranda kalmasını protesto eden ve bu ; meselenin güvenlik konseyinin önümüzdeki toplantısında müzakeresini lsteven resmi bir notasını bugün Birleşmiş Mila letler g nel sekreterliğine tevdi edeceği hakkında Londradan alınan haberleri yalanlanıl stvr. Büyük elçi, sözlerine şöyle devam etmiştir: < İranın bu meseleyi güvenlik Iconseyinlıı önümüzdeki toplantısında bahis mevzuu etmesi, Moskovada gayridostane bir hareket telâkki olunacaktır. İran, Sovyet baskısına İmkân nisbetlnde mukavemet etmek istiyorsa, çarpışmak durumunda değildir > Iranm bu meseleyi Güvenlik Konseyine tevdi etmemesi takdirinde Amerika veyahud Ingüterenin müzakereleri açmak mesuliyetini üzerlerine almaları ihtimali hakkında sorulan bir suale büyük elçi şu cevabı vermiştir: « Iran. hakkında müzakereVî? cereyan etmiyeceğini tasavvur etmek imkânsızdır. Hükümet, bir müdahale ta Arkast tahife 3, SiL 5 te Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri M. l i e (solda) Vichnisky ile gonişü>or a, nereye iliyor? sijasî gelişmeler karşıla, herkesin kendi anlayış ;e\ esine göre, bu endişeli raştırmasından daha haklı olamaz. Çünkü, dunj ada iliği kurmaya ve hiç olnesil süresince korumaya milletlerin kader ve akından ziyade bugün, bu ına bağlı bulunmaktadır: siyaset ufuklarındaki son belirtilerine rağmen, bir ımuna yuvarlanmaktan sanlığa barış ve hürriyet iz bir yaşama imkânını güvenliğe kavuşabilecek lletler ırenel kurulunun >lantıları sırasında bu ül«rmesine gönül bağlayan tabiî gelişme seyri içinde etinin teşkiline doğru giyecek kadar iyimserlik ocakta söylenen bu sozleıncak iki ay geçmiş olduli, ikinci Cihan Harbinin enberi misli görülmemiş ranla karşı karşıyayız. O in muhtemel neticelerini idile girişilen gayretlerin, . saplandığı çıkmazdan olaylaşüracağı yerde daha ini hayretle görüyoruz, »ini, bugünkü siyasî buh¡kir ve görüş ayrılığının amalidir. Gerçekten dünıki düşman bloka ayırma in tehlikenin fikrî knrakıhesinden daha ağır bas:i Cihan Savaşı süresince, • iki dünya görüşü, araı bir barışma kurulmadan, ian karşısında ancak geçi. yolunu tutmuşlardı. Müşrtadan kalkınca Michigan Vandenberg'in ifadesilekib ideoloji, yani batıda doğuda komünizm» araırpısmanın açık bir pençeelmest için ertada ciddi ıadı. Nitekim harb içinde ısında örnek filî bir işbiri sayılan iki devlet adamı, ile Mareşal Stalin, bugün söz düellosuna tutusmak•lar. O kadar ki Mareşal ıbelesi, kendisinin Sovyet dış siyaset cereyanından neti temsil ettiğine dair leri kökünden yıkacak dedir. Avrupanın durumu, diğer Amerikan politikasının a çarpışan öd dünya göki gerginliği, nzlaşbrılhale sokmuş bulunuyor, sızhktan, açlıktan ve karasını toplayan yıkıcı bir sı içinde çalkanıyor. Bu ir kuvvete dayanan, anarıaksızlık ve nizamsulığa • tahakküm ihtiraslarının i ı bir hal almasına elverişkarşılık AngloAmerikan jugüne kadarki seyri, bir görmekten uzak kalmıştır, aman zaman tereddüdler karşısında gerilemeler ılar yerine kompromilere , saldırganlık duygularını n başka bir netke doğurkarşısında iki dünya förüırak yexyuxundeki humülkülerini gölgelendiren lemenin tek yoln, Churiork'taki son nutkunda «Birleşmiş Milletler ana¡r \e prensiplerini» İçten metanetle takib etmek, ıaktır. Bu maksadı sağlaütun milletler İçin sulh ve asın» zafere ulaştırmak Amerikanın önderliği ile b i NewYork 17 (R.) Cumartesi günü, Dış İşleri Bakanı Byrnes, ingilizlere müteveccih bir Amerikan Bus ittifakı veya Ruslara karşı bir Amerikan . ingiliz ittifakı fikrini reddetmiştir. Byrnes kendisine bu gibi tekliflerin yapılıp yapılmadığını söylememiştir. St. Patrick günü münasebçtile yapılan bir toplantıda verdiği demecde, B\mes, Amerikanın güvenlik ha'tkmda butun ümidlerınin, Birleşmiş Milletlerde olduğunu beyan etmiştir. Byrnes, demiştir ki: « Birleşik Amerikan Devletleri, Birleşmiş Mıl'etler anayasasındaki prensipleri ve gayeleri desteklemek maksalüzumunda silahlı kuvvet'er kullanmağa karar vermiştir. Güvenliği Rusy? aleyhinde ingiltere ile ittifak, yaparak temin etmok emelinde değiliz. Hiç bir millete imtiyaz vermemek, bütün milletler için müsavi adalet temin etmek maksadıle Birleşmiş Milletlerle birlikte hareket etmeğe devam edeceğiz. Bugün ortada büyük zorlular var. Bütün milletler mlaşma fıkrile hareket ederlerse bu zorluklar yenilebilir. Hepimiz «abranızı, metanetimizi muhafaza etmeliyiz. Amerikalılar barışa büyük bir aşkla bağlıdırlar. Buna sağlamak için lünımunda harekete geçecek askerî kuvveti bulundurmağa hazır bulunmalıyız. Diğer milletler silâhlı kaldıkça Amerika, dünya sulhu içm, silâhını elden bırakamaz. Gördük H, Amerikanın sulha mütemayil bulunması Almanya, italya ve Japonyayı sulhperverane hareket etmeğe sevketmemiştir. Aksine olarak Amerikanın Tayıf buunması onları küstahane harekete sevketmiştir. Bu acı tecrübe bize zâtın tecavüzü teşvik ettiğini gos+ermiştır.> Mr. Byrnes Amerikanın kuvvetlerini süratle terhis et Arkası sahife 3. SİL 2 dt Irak heyeti, bugün Merhum Münir Ertegünün geliyor naşı büyük törenle zırhlıya Missouri'nin seyahati irlcâb edilecek İstanbul milletvekili Hüsnü Kortelin Bandırmadan İstanbula kömür getiren tayini takarrür etti Ankara 17 motörlere fuzulî olarak binlerce lira fonla) Tekel (Telegenel müdürü îîurrem Şenavlun verildiği söyleniyor renın istifasile boEkonomi Bakanlığı Kömür Satış ve Tevzi Müessesesi içm Bandırmadan istanbula yapılan linyit kömür nakliyatı işinde mühim bir mesele meydana çıkmış, yapılan müracaat ve ihbarlar üzerine Ticaret Bakanlığı müfettişleri tahkikata başlamışlardır. Değırmisaz ve Tavşanlıdan Bandırmaya getirilen linyit kömürlerini istanbula taşımak üzere Istanbuldan Bandırmaya motörler kiralanarak gönderilmektedir. Kiralama işini şehrimizde bulunan bir büro idare etmektedir. Tespit edı'en kiralama şartlarına göre motörler için kömürün beher tonuna 3,5 lira navlun hesab edilmektedir. Ancak motörler Bandırmada bekleyecek olurlarsa bunun içm de motor tonajı hesabile ton başına bir liralık istalye verilmektedir. Arkası sahile î. Sü. 4 te şalan genel müdürlüğe eski Bayındırlık Bakanlığı müsteşarı ve halen İstanbul milletvekili olan Hus nü Kortelin tayini takarrür etmiş gibidir. Kusnü Kortel. Husnu Kortel bu vazifeye tayini münasebetile bir kaç güne kadar milletvekilliğinden istifa edecektir. Kömür nakliyatında yolsuzluk mu var ? Amerika Dış Bakanı Mr. Byrnes Tekel Umum Mudurlugu Avrupadaki Amerikan deniz kuvvetleri komutanı Amiral Hewitt de zırhlı ile limanımıza gelecek NewYork 17 (a a ) Amerikan Am irattık dairesi, Missouri zırhlısının Akdeniz seyahati hakkında aşağıdaki tafsilâtı vermektedir: Zırhla, NewJersey'de Bayonne'den Mehmed Muıdr Ertegünün naşmı 21 martta alacak ve o gün Cebelitarık istikametinde hareket edecektir. Zırhlı, Cebelitarıktan Pireye gidecek ve oradan kalkarak 5 nisanda İstanbula varacaktır. Missouri, dönüsünde, Cezayire, Napoliye ve Tancaya ujŞrrayacai ve Cebelitarık boğazında İnsıliz filosu ile buluşacaktır. Gidiş esnasında, Avrupadaki Amerikan deniz kuweteri komutanı Amiral Hewitt, CebelitankU Missourı'ye binecek ve oradan İstanbula kadar zırhlıya •orpiuo muhTibleri de refakat edecektir. Ttrrtayenin eski Washington büyült elçisi M£hmed Münir Ertegünün n&çı, vefatı tarihlndenberl Washingtonda Darlington milli mezarlığında muhafaza edilmektedir. Nâşm kaldırılmasından evvel, Mehmed Münir Ertegünün zevcesi ve bütün Türk büyük elçilik memurları, me zarlıkta yapılacak bir törende hazır bulunacaklardır. Büyük elçi Hüseyin Ragıb Baydur ve müsteşar Mennan Tebe Misafirlerimiz şehrimizde bir hafta kalacaklar Ankara 17 (Telefonla) Irak ayar meclisi baştanı Nuri Said Paşanın başkanlıginday Irak murahhas heyeti azası bu akşamki ekspresle Istanbula hareket ettiler. Iralan Ankara buyuk elçisi Emin Ata Bey ' heyete sayahatindi iştirak etmemiştir. ' Heyet azası İstanbulda Park Otelde kalacaklardır. Bir hafta sonra tekrar Anlcaraya d * necek olan heyet o zamana kadar hasırlanmış olan anlaşma metnini imzî edecek ve imzayı müteakıb anlaşmi neşredilecektir. Moskova 17 (a.a.) Reuter ajans bildiriyor: «Yeni Zamanlar» Sovyet dergisi, Ira! hükümetinin Türkıyedeki hev ^tını Sovyet aleyhtarı bir siyaset güdeeok o. lan ve kuruluşu yabancı basın tarafından açıkça beklenen bir «doğu blokuı nun vılcude gelmesini hedef güden bu heyet olarak vasıflandırmaktadır. Aj«ni dergi, Ürdün ile Irak arasındz tasavvur edilen birleşmeyi de bahii mevzuu etmekte ve bunun bir milli kurAmiral Hewitt tuluş hareketinin şekil alır gibi olduğu len, nâşa Bayonne'a kadar, Türkiye Diş Yakındoğu memleketlerinde durum, İşleri Bakanlığı protokol umum müdü kontrol için İngilizler tarafından teklil rü de İstanbula kadar refakat edecektir. edildiğini yazmaktadır. Bir Rus mecmuası neler yazıyor ? Veía G. Sarayı yendi, Fener Beşiktaş berabere Katil doktor Pariste 27 kişiyi katleden doktorun muhakemesi başlıyor İ Paris 17 (AJ*.) Meşhur katn Dr. Petlot pazartesi günü mahkeme huzuruna çıkacaktır. Petiot'nun muhakemesi, gerek gazeteleri, gerekse halkı pek fazla alakadar etmektedir. Dört sene evv«l Pariste bir parkta kesik insan azalarının bulunduğu hatırlardadır. Tahkikat neticesinde bu doktorun evindeki cinayet odası meydana çıkarılmıştır. Doktor Petiot 27 kişiyi katletmiş olmakla İtham edilmektedir. Kurbanların hüviveti tesbit edilmiştir. Fakat maznun bunların adedinin 63 olduğunu soy¡pmelrte ve kendisinin masum bulunduğunu bej an etmektedir. Evinin etrafında kalın ve yüksek Iduvarlar bulunan Dr. Petiot, kurbanlarını aldatarak celbediyordu. İddiaya göre, bunlardan çoğu Yahudi olup Almanların İşgalinde bulunan Fransız bölgesinden kaçırılmaları İçm doktora mühim paralar vermişlerçîl'p.' Petiot'nun söylediğine bakılırsa ' mukavemet kuvvetlerine mensub ve FlvTox ismini taşıyan esrarengiz bir çete tarafından oldurulan kurbanlar ri= Vpfa 9 1 OaHtaçaravı venmıs Beşiktaş da Fenerle 1 1 Almanlarla <>ıVnı1 Sı ransn VimcplprzH Kaplumbağa Ueuriar oisun tavsan kardec, nereye?.,