February 13, 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Rabeka muharrinnin son eseri KRAIIN CENERALİ Nişanlandığı gün attan düşerek kötürüm olan güzel bir kızın gönül acıları. lngilterede geçen iç harblerin heyecanlı romanı. 250 kuruş. ÂHMED HÂLİD KİTABEVİ 23 üncü yıi Sayı: 8079 u m h u riyet KURUCUSU: YUNUS NADİ Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: tstanbu] No. 248 Telefonlar: Umuml Santral Numaraa: 24298. Yan Işleri: 24299. Matbaa: 24290. LER Hamdi Varoğl^fiun^tf^ kalemile dilimize çevrilmişür. DpflEIum bütün dillerine tercürne edilen «ç. meşhur ve hissî romanıdır. 150 kuruf. Perşembe 13 Şubat 1947 AHMED HALtD Kitabevi •ı Ic Işleri Bakanı, bağımsız ve Demokrat Hükumetin bir gazeteyi kapatması milletvekillerinin suallerine cevab verdi, üzerine bazıları dil değiştirerek lehimizde yazılar yazmaya başladılar onlar da düsüncelerini söylediler Söknensner diyor ki: «İdarecileri halk nazaruıda zayıf düşürme gayretinden ne gibi Fakat komünist gazeteler? Hatayın Rusya sayesinde Suriyeye bir fayda beklennekte olduğonu kestirmekten âciz olduğumu belirtneği vazife bilirim» ilhakının yakın olduğu yolundaki hezeyanlarına devam ediyorlar ste Uşak seçimi Suriye basınmın Türkiye için dttnkti müzakere aleyhindeki neşriyatı Httnsa.. Bağımsız bir milletvekilinin ikazı : «Millet, bizden umduğunu bulamadı. Muhalif, muvafık hepimize acı bir tebessümle bakıyor. Hükumetten rica ederim: Mahallî ve şahsî ârızaları önleyici tedbirler alsın. Muhalefetten rica ederim: Mahallî ve şahsî hataları fazla büyültmesin!» •"•«. ihver peyklerile baıış muahedelerinin imzalandığını bildiren gazeteler, aynı gün birinci sahıielerinde bir havadis daha veriyorlardı: Türkiyeye yinni beş milyon dolarbk bir kredi temini için ImportAnkara 12 (Telefonla) U?ak ve ne iştirak ettirilmesindeki amillerin ne Export Bank tarafından yapılan teşeb Gediz belediye seçimleri hakkındaki olduğu, Gediz Belediye seçiminin neden biisü, Boğazlar meselesinin muhtemel sözlü soru takrirlerine cevaben Iç Işleborulduğu, basına intikal eden safhalarin gelişmelerini hesaba katarak, hususî Bakanı Şükrü Sökmensüer Meclisin dgğru olup olmadığı soruluyordu. bankalar reddctmişler. bu&ünkü toplantısında beyanatta bulunŞükrü Sökmenstier kürsüye gelerek Banş muahedelerinin imza merasi du. bu sx>ruîara cevab verdi: mini anlatan telgraflarla yanyana çıkan Olurum Feridun Fikri Dfişünselin İç Işleri Bakanının izahab bu haber, ne dereceye kadar doğrudur, başkanhğında açıldı. Onc€ Çanakkale îç Işleri Bakanı Uşak Belediye Reisibilmiyoruz. Türkiyeye kredi vermek is milletvekili Nureddin Ünenin önergesi nin Danıştay tarafından nasıl ve ne çibi temiyen hususî Amerikan bankaları, okundu. Kütahya Demokrat milletvekili eebeblerle bozulduğunu tekrarladıktan hangi düşünce ile hareket ediyorlar? Ahmed Tahtakıhc kendisinin de arkasonra, yeni seçimden daha bir buçuk ay Onları bizimle iş yapmaktan ahkoyan daşlarile beraber aynı mahiyette takrirevvel muhtelif gazete'erde ve hzlk arahâdise gerçekten yalnız Boğazlar mese leri olduğundan her iki sözlü sorunun «mda, Danıştaym tarafsızlığmı şüpheye lesi midir? Bizim taıumadığınuz boyle aynı zamanda cevablandırılmasuıı rica düşürecek mahiyette propaganda yapılbir mcseleyi Amerikan maliyecileri ola etti. Başkan bunu Bakanm takdirine bıdığını ileri sürerek, Danıştaya karşı ğan farzediyorlar mı? Bütün bu suallere raktı. Şükrü Sökmensüer muvafakat etl>esİ€nen hürmeti tebarüz ettirmiş, hem uzaktan cevab vermek güçtür. tiğinden, Demokratlann takriri de oC. H. P. nin, hem de D. P. nin kazanFakat bariş muahedelerinin imzalan kundu. Bu tâkrird* 26 mayıs 1946 da Udığı bazı seçimlerin iptal olunduğıma dığı gün duyduğumuz yukarıki haber, şakta yapılan Belediye seçiminin Danışişaret etmiştir. Içinde bulunduğumuz dünya şartlarını tayca hangi sebeblerle bozulduğu, yeniGedlz seçimi aydınlatraağa yardıra ettiği için, biz ona lenen seçimde kaza kaymakamile eeçim Bakan, Gediz seçiminin iptalinde sebir sembol gibi bakmakta fayda gö'rü kurulu başkanı tarafından tutulan yoltm ) beb olarak il«ri sürülen halâiarda ve yoruz. Düşününüz, dünyayj», hiç değilse keyfî olap olmadığı, milletvekillerile derede oy pusulası bulunduğu hâdisesiAvrupa kıtasıtun büyük bir kısmına ba basın temsilcilerinin bulunmalarınm da nin ajıbız olduğunu bildirmekle beraDuu Merllste İç İşVeri Bakanmdan rış nizamı sağlandığı ilân ediiirken, o reddolunmasının kanuni olup olmadıber, asıl sebebleri öğr?nmek için Danış•oora konnşan Dsmokrat mUletrekili barışı kurmakta ve korumakta en soğı, mülkiye müfettişinin seçirn faaliyeti Arkası Sa. 3, Sü. S te Ahmed Tahtakıbç rumlu vazifeyi yüklenen bir memleketio yüksek finans çevrelerinde bir itimadsulık havası seziyoruz. Aslını arayacak olursak, bu güvensizlik havası, ne bize, ne Balkanlara, ne de Sovyet Rusyaya karşıdır; doğrudan doğruya AngloSakson politikasına karşıdır. Bize karşı herhangi bir tereddüd duygusu beslemek kimseden beklenenıez; çünkü buna sebebiyt verecek bir hareketimiz görühnemiştir. Balkanlar ise mağlub edilrniş veya kurtarılnıış milletlerle doludur. Ustclik işgal ordularının ve yardımcı kuvvetlerin kontrolu altındadır. Bu Şikago'da okuyan bir kısım Türk çocukları, Hasan Ali Yücel, «Ulus» ta devletlerden hiç biri kendi başına mesele açacak bir vaziyette değildir. Sovyet Maresala hitaben ikinci bir derslerini bırakmak ve düşman propagandasına Rusyaya gelince, bu devleün de tehlikeli açık mektub ne^retti bir urcacı sayıldığını gösteren ortada inanmak gibi bizi pek iizen iki suç işliyerek tzmlr 12 (Telefonla) D. P. tzmlr tl açık bir işaret yoktur. Eğer Sovyet Rusbir beyanname nesrine kalkıştılar idare kurulu Jmzasile Mareşal Pevzi yaya karşı bir iütnadsızlık ve çekingenÇakmagîL şu telgraf çekilmiştir: lik duysalardı, Anglo Saksonlar, ay«Yurdun her yerinde olduğu glbl tzlardanberi başbaşa verip çalıştıktan sonDün Amerikadan bir mektub aldık. Bu arada, demokrasi prensiplerini Arkası Sa. 3, Sü. 4 te ra sulh muahedeleri üzerinde onunla Türk Amerikan Talebe Birliği başh müdafaa eden gazetelerin hükumet taanla?abilirler miydi? Bir devlete inan ğmı ve Birlik reisinin imzasını taşıyan rafından kapatıldığı, demokrasi fikirlemamak, o devletle aniaşnıaya eğil, an bu mektubu aşağıda aynen okuyacaksı rine bağlılıkları bütün milletçe bilinen la=mamaya bir sebebdir. In=an uyuşa nız: bazı mütefekkirlerin tevkif edildikleri, madığı bir kimse ile U7un müddet kove muhalefet partilerini meşru teşekBEYANNAME nusur ve münakaşa eder. Eğer netice Şikago, 31 Ocak küller olarak tanımak şöjle dursun, anîaşma ile biterse, aradaki güvensizlik Son av zarfında birliğimiz azalan, bn partilere teassub eden şahsiyetlere sebeblerinin de mantıkan sona ermo i \ Tiirkiyeden, şimdi mevkii iktidarda bu her türlü işkence edildiği öğrenilmekfeerekir. Yahud da anlaşma bir gösteriş lunan Türk Hükumetinin demokrasi tedir. ten ibaretlir, herşey pamuk ipliğine bağ prensipile kabili telif olmıyacak bazı Hitler ve Mussolini'nin faşist diktatörlanmıştır. Bu takdirde ise itimadsızhk tedbirlere müracaat etmekte olduğuna lüklerinde cereyan eden hâdiselerden duygulan, karşımızdakinden ziyade ken dair bazı habcrler abnaktadırlar. Arkas\ Sa. 2, Sü. 1 de dimize aid demektir. Adana 12 (Telefonla) Suriyeda Türkiye aleyhine neşriyat yapan bir gazetenia kapatılmasuu, Türkiyeye karşı hükumet cephesindenoldukça daha dürüst bir siyaset takib edilmeğe başian» dığına delil sayanlar vardır. Nitekira bazı gazeteler bunun üzerine lehimizde neşriyata başlamışlardır. Fakat kızıl komünist gazeteler ve bunlardan efcmek umanlar hllâ heeeyanlarma devam e t mektedrrler. Meselâ El Nâsır gazetesi, son sayılarından birinde Hataym Rusya sayesinde Suriyeye ilhakmın yakm olduğunu, esasen Hatayda halkın b ü yük bir kısmının Suriye kuvvetlerinin Arkan Sa. 3, SiL 2 de Kahraman Maraşın bayramı Yurd dnşt ilk Maraşın kurtuluhava şunun yıldönümü Ankara Atina ilk tecrübe geferinl yapan tayyarecilerimiz Genel Müdürle beraber Yeşilköyde Parti kavgalarına Amerikadan karışan ses Ankara Atina tecrübe seferlsri başladı. Beynıt, Lidya, Kahire, Bağdad ve Tahran seferleri de yakın d a başlayacak heyecanla kutlandı Nareşala yollanan teîgraHar E>evlet Havayollarmın ilk memleket dışı hattını t€şkil edecek olan AnkaraAtına hattı üzeıinde tecrübe seferi yapacak ABA isimli uçak, dün Ankaradan sabah saat 11.15 te Yeşilköye gelmiştir. Alanda, Istanbul Valisi yardımcılarından Said Koçak, Istanbul basın mensubları; yabancı gazeteler muhabirieri ve Anadolu Ajansı mümessillerin'ien mürekkeb kalabalık bir heyet bulunuyordu. Uçakla, Devlet Havayolları Gen*l Müdürü Osman Nuri Baykal; len heyeti reisi, Ulaştırma Bakanlığı Tsrifeler Dairesi Gemel Müdür yardımcısı ve Atina seferlerinde çahşacak olan iki ekip gelmiçti. Heyet arasmda telsiz memuru olarak Bayan Mahver Barbaros da bulunuyordu. De'vlet Havayolları Maraş 12 (Hususî) Maraş kurtuluGenel Müdiirü gazeteciler« şu beyanatşunun 27 nci yıldönümünü bugün b ü ta bulundu: yük bir heyecan içinde kutlamıştır. Bu < Yeni başîanan kış seferleri aksa münasebetle yapılan törende Meclis madan ve sivil havacıhk âleminde yük Başkanı Kâzım Karabskir, mill'stvekil6ebniş mücsseseler derecesinde bir inti leri, hükumet erkânı, C. H. P. ve D e zamla devam etmektedir. mokrat Parti temsicileri ve kırk bin Teknik tesislerimiz ikmal olundukça Maraşh hazır bulunmuşlardır. Şebır kış seferlerini yurdtın her köşesine u Arkası Sa. 3, 5ü. 3 te zatmak büyük amacımızdır. Memhket dışı seferlerine de büyük önem vermckte ve bunun kısa bir zamanda tahakkukuna çalışmaktayız. Bu çalışmalartmı ea, komşu ve dostumuz Yunanistanla hava yolile bağlanmak işile başlamiş bulunuyoruz. Bu maksadla ilk Ankara Atina seftTİni bizzat yapmaktan büyük bir zevk duyuyorum. Beyrut, Lidya, Bulgar basını «Cumburiyet» in Arkast Sa. 2. Sü. J d t Bulgaristaıt Türkleri Demokrat Parti ve son hadiseîer İzmir 12 (Telefonla) D. P. merkez idare heyeti son günlerin hâdiselerini ve hasü olan vaziyeti tetkik etmek üzere bu hafta sonunda Ankarsda fevkalâde bir toplantı yapacaktır. Bu içtima aynı zamanda büyük kongrede seçilen idare heyetinin ilk toplantısı olacaktır. Merfeez idare heyeti azasmdan Fevzi Lutfi Karaosmanoğlu ve Refik Şevket Ince, içtimada hazır bulunmak üzere bu sabah tzmirden Ankaraya hareket etmişlerdir. Demokratlan tenkid eden Demokrat Izmir 12 (Telefonla) DP. İzmir merkezi Haysiyet Divanından istifa ettikten sonra <Mareşal ve Partilew başı altında neşrettiği bir makalede D. P. erkâmndan bazılarmı şiddetle ten kid eden Dr. Mustafa Ali Kentlinin bu yazısmdan dolayı mezkur parti Haysiyet Divanına verileceği şayiası çıkmıştır. nejriyatına mukabsle ediyor Hükumetimizin Atr.erika Birîeîfk Devletlerinden bir kredi isteyip istemediğini bUmiyoruz. Ödünc verme ve kiralama kanunu gereğince harb içinde devam eden hesablann geçen sene aldığı şeki] bizce daha ziyade siyasî bir mahiyet taşıyordu ve Washington hükumeti tarafından dost devletlere karşı çüdülen hareket çizgisine uygnndu. Irtıpr>rtExpori Bankın açtığı 25 milyon dolarhk kredi de mahiyeti itibarile siyasî bir cenrile sayılabilir. Fakat hep biliriz ki, milletler arasındaki ekonomi miinasebetleri ebediyen politikaya dayanarak yürütüleısez. Bunu ne biz isteriz, ne de Amerika. Zaten hâdiselerin zarareti de, normal alısverîş münasebetlerinin, ancak karşıhklı tamamlayıcı menfaatler sayesinde devatmnı emreder. Hususî Amerikan bankaiarım bizimle tabiî müna«ebetlere girişmekten ahkoyan bilmediğimiz başka sebebler yoksa, geçen günkii telgraf haberinde okuduğunıuz izah şeklini kabul etmek mecburiyeti kendiliğinden ortaya çıkıyor demektir: Imzalanan bans muahedelerine rağmen, Amerika maliyecileri, yeryüzünde emniyet havasının yerle<»meğe basladığına inanamıyor. hele Balkanlann istikrarına güvenemiyor, olacaklardır. Bn da, üç pün önce imzalanan barış muahedelerinin sağlam esaslara dayanmadığı düsüncesini zihinlerimizde hakh olarak uyandırıvor. Almanya yenildiğî gündenberi Müttefikler arasında başgösteren karsılıklı geçimsİ7İik, çekememezlik ve rekabct duyfiılan zamanla ya ortadan kalkac?k, yahııd da büsbfitün kmşarak yeni bir bnhrana yol açacak sanılıvordu. Haîbnki g«7?iiTiiİ7e çarpan isaretler bıı TnBM koprüsfinün fara7İvelerden hîc birinin doğrn çıkmaEdirne 12 (Telefonla) Bu akşam dıçını gösterivor. Üçünrii bir cihan harbinin uçurtımuna sürüklenmekten aynı saat 18.30 da Tunca üzerindeki tarihi derecede sakrnan, fakat bir rürlü gerçek köprü yikılmıştır. Birinci Ahmedin Defterdarı Ekmekçioğlu Ahmed Paşa taraNADİR NADİ fından 1016 tarihinde Hassa mimarı a Edirnenin tarihî Tunca köprüsü dün yıkıldı 1016 da inşa edilmiş olan bu tarihî eserih yıkılması şehirde büyük bir teessür ayandırdı BU knb"»"'"" Abdülkerim Partinin merkez idare heyeti bu hafta sonunda fevkalâde bir toplantı yapacak «Cumhuriyet» te (Balkan Türkleri n« halde?) başhğı altında çıkan bir makale serisi meyamnda Bulgaristandaki Türklerin bugünkü durumları da anlaşılmıştı. Bulgar Ajansmın dün gece bildirdifine göre yarıresmj «Oteçes Front» gazetesi buna oldukça sinirli bir eda İJ3 cevab vermiştir. Bulgar gazetesi, makalenhî Türkiye ile Bulgaristan arasındaki dostane münasebetleri bozmak hedefini güttüğü şeklinde beylik bir ithamda bulunduktan sonra Bulgaristan Türklerinin durumlarma dair izahata girişmektedir. «Inşallah doğrudur> diyerek bu izahatı alıyoruz: Partinin izmir merkezi nezdinde yap tMemleketimizin kanunları, Türk atığım tahkikat sonunda aldığım malumat anlığının hürriyetlerini zâman altma şöyledir: elmaktadır. Bulgar devleti, müslüman Parti idare kurulu bu mevzu üe meş vatandaşları ve onların iktisadî ve külgul olmamıştır. Meşgul olup, herhangi türel gelişmeleri üzerinde dikkatle durbir karar vermek yalnız idare kurulunun makta ve buna ihtimam göstermektedir. Arkası Sa. 3, Sü. 3 te bileceği bir iştir. Eski Rif kahramam Fransa Abdülkerimi serbest bıraktı Avrupa şampiyonasına gidecek güreşçiler Pehîivanlar için Fenerbahçede kampta feüyırk bir faaliyet açılan nuktan gürütıiifü Edirnedeki köprülerin en güzellerindendi. Istasyondan dönnvekte olan Emniyet müdürlüğü motosikletinin geçişini müteakıb orta göze bitişik gözden itibaren feöprü o, h sa. î d» Londra, 12 (B.B.C.) Fransız hukumeti, eski Rif kahramam Abdülkerimi yirmi sene süren menfadan sonra Fransanm cenubvında yaşamak üzere serbest bırakmağa karar vermiştir. Rif kahramam çpcuklarınm tahsilini temin etmek, ayni zamanda, sıhhatini korumak üzere serbest bırakılmasını iste miş ve Fransız hükumeti bunu kabul etmiştir. Abdülkerimin 35 kişilik maiyetile yakmda Fransaya gelmesi bek enmektedir. Madrid hükumeti, Fransanm tek ba Roma 12 (a.a.) Roma basını çevşma bu kararı vermesini protesto et rrlerinde dolaşan bir şayiaya göre, hamiştir. !en Tarente llmanında bulunan ve MütCVMHliRtYET Pas kahramanı tefiklere teslımi icab eden bir kısım İMehmed Abdülkerim, devrimizin en talyan donanması tnürettebatı taraimbüyük kahramanlanndan biridir. Yur dan bıtınlmıştır. du, Fasta deniz bnyunca uzanan Rif Bu haberi tevsik etme* şimdilik im Güreşçiler, kampta Beden Terbiyesi Umuffl Mfidürü ve arkadaşomızia bblikto m Arkası §a, 3, Sü. 2 de e Y<ut»» g n c i h i t l t . Arkas\ ga, 3, Şü. i t* <~) îtalyan donanınası Bir şayiaya göre bir kısım gemiler batırılmış