18 Mayıs 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

18 Mayıs 1939 tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

a SAŞAM POSTASI de Neiriyet Müdürü E İN er Bnb Ankara yenen ia ra caddesi (e e baska KARLA imar asan Rasim Us İ E RI Masalları Neşriyat koz : iş Wir heyli hücuntla ta » Socuklarımıza öyle im tabint i Yağı bü anunlarını hiçe sa- N Yelerin anlatılmasını iste. Miko, 28 edilmedi kil. Çocukla tak kumdan, gelecek nesillere ilce Tİ Siyasi fikirler aşılıya- İN pey en Dehsedildi, Az kal- Taya; Sasalları anlatmak bir ci. i li Hacaktr., da ib, evelki günkü OAK Silan makalesinde bu itti Sip veriyor, o masalla- : tlye Kongrede ben “e, amlar itiraz etmiştim a Mali Boratav da bana kuv- beğ a uzun içine işle | rey, hiçbir kongrenin karar Kİ ilg rkmazlar, Dak başındar masalları o düşünür, okey, efki en büyük şairi olan a gene peri inasalları v re büsbülün h ini n © hülya âlemini 2k ; rer. Böyle inanlar ei a Mek Binden çoktur, : iyi Nr Kn 2, pekde Bayi iyan ir rornanında bir peri tin, Mat ettiği K etmiş nay, kızdı, kendisile alay edir çanı. Meğer kendisi farkına Myo mine giriş, a“ Mta, e Steam işleri oldukları gi- yg, "E etmektir sanırmış, Onun İğ, Meselâ Gay de Maupassant Ze Sİ bir realistin hikâyeleri, “Depi ayı aydınlatıyeren bütün Mi, ge Kirelerinden daha güzel. m Me van peri kızmın “siniz; nihayet onu w ai şehzade gelir... O ro- tenlite ormanında ir NU mk bir rüya görmüş. O- Ksiy, Kücak şehzadenin de gel. Yali edelim, © ME uyuyor? Bütün ro- İte Muz, hikâyecilerimiz uyu İnmede larını çeviren, ruhlarını ak realite âleminin & yegâne Ky ağn satıyorlar. Yal ayaş, vi? Hemen hemen bütün iğ t doğrusu şehzade de geldi. kn yakla, gözlerinin içi gü- z zade: Walt Disney, O pe. Mİ ee, mi anlatmasını, yeni ye ka lar uydurmasarız, hülya, â biiyp,, Rüzellilerini göstermesini ir i büzün birçok “ciddi, alay ui masallarını çocuklara N vendileri içsiz bir gerçekten ig ca romanları, hikâ- ng, h ediyortar. Varsın uyku Mey, yam cisinler! Çocuklar ve “an ların muhafaza edebilmiş Deni ANİ Büzel siir © dünyasının, Sie, e Ülüyanm sırlarını izah ede. iha, “ek Alemin o beyaz perde EN döğacağıne seziyorlar, Nurullah ATAÇ A - Dia müzesinde y mirat leb müz kubbelerine al İN tamiratına— bugünlerde Mg çüktir. Müzedeki tamiratı e, — Mb m © şi; | Küçük devletlerle müzakerelerde İngilterenin kullandığı siyaset Roma - Berlin mihverinin tahri. Kâtına karşı tutulacak bir çok yol vardır. Bunların en başında — ve görünüşte en kolayı — hi aksül âmel göstermemek, her şeyi oluru na birakmak, ne yaparlarsa müsa- ade etmek geliyor, Böyle yaparsak. en mühim simeti! sulhu cide edebi. #riz, diye ümit ediliyor. Son lerdeki tecrübeler bu ü midi besliyenlerin pek de haklı ol- mazıklarını gösterdi. Daima isteni- ni yermek, mütecavizlerin ihtirası tatnun edilir diye o düşünülüyordu. Halbuki bu şekilde hareket bilâkis onların iştihasını ziyadeleştindi, Her re olursa olsun sulh demek, muhak- 5 kak harp demektir . Bu swle taraftar olanlar o bazan başka türlü de söylüyorlar; “Bizi tamamen sulhcu zannetmeyir, diyor lar, Metwleketimizi muhafaza için, harbe girişmeyi de güze alırız. Fa“ Şi kut, ancak kendi memleketimiz teh Tikede olursa... Almanlar şaka yü irlermiş. Orlarm bileceği iş bu, biz ne karışınz! Arzulart o tarafla tatmin edilirse, bizden > hiçbir şey ffacfio (iyiler arasında dostluk; fe istemiyeceklerini söy Çim İnalar arasında, cürüm ortaklığı). kü bizden temin etmek is! i| Acaba cürüm ortaklığı da dostluk hiçbir ih rı kalmıyacaktır. On | kadar kuvvetli bir çimeztomu teşkil ların bu teminatına — inanmamak i. İediyur? çin re sebeb var? Onlar Lehistana,| Bunlar, bizim tamamile bitaraf Romanyaya veya o Ukranyaya hü- 'kalsıak, sadece naklettiğimiz fikir- cum ettikleri müddet zarfında, hiç|ler. Bu fikirlerin, daha çok O yakın almazsa biz rahat kalırız. Rahatlık | bir mazide, etrafımızda az çok mü- da sulhun bir parçasıdır. dafaa edildiğini gördük. Fakat doğ. Yazan: Henri Guernot Eski Fransiz Nazirlarından semeri HABER — Akşam Postan İngiliz başvekili Çemberlayn | Vaziyeti ba şekilde görüş. şüphe / rusunu İsterseniz bugün memleketin LA u götürür. Bu düşünüş) büyük bir ekseriyeti o bu tezleri az Hitlerin verdiği söze dayanmasla | çok lerketmiş bulunuyor ve buşka dir. Fakat bu Okadar misallerder| bir hal şekline taraftardır. sonra, acaba Hitlerin sözüne itimat ".. etmek caiz midir? Biz Fransızlar| Bu hal şeklini nasıl anlatabiliriz? unutmadık! Sadova harbinden son | Farzedin ki memleketler istilâ e ra Sedan harbi oldu. den bizi bir çok memleketleri tehir Şe“ dit etmektedir. Bi memleketler için İleri sürülen bir tez daha ver ki. | yapılacak en emin iş birleşmek ve buna hir çok taraftar o çıktı. Şöyle | beraber ona karşı o mukavemet et diyorlar; mektir. Yani, mütecaviz veya müte- “Onlar üç kişi: Hitler, Musolini, | cavizler karşısında, tehdit edilerle. F-anko. Bunları biribirinden ayır.İrin bir ve birleşik bir cephe Okur maya niçin çalışmıyoruz? maları icap eder . mazsa birini, kabilse ik Birçok tereddütlerden sönrâ İngi- iyi olmaz mı?.. liz hükümeti ve onunla beraber Bu teze itiraz eden pek az Fran ( Fransız hükümeti de, nihayet bü sız vardır, Bu fikri tahakkuk ettire- cek olan bir siyaset adamına vatatır daşları çok müteşekkir kalacaktır. Fakat sutu teslim etmek lâzımdır ki şimdiye kadar bunu tecrübe €- derler muvaffak o olamadılar.. Ne M. Bone Hitlerle © anlaşadüdi, ne Çemberlayn Müsolini ile, ne de her İyir şeyi geç görmeleridir. ikisi Franko ile, Sanki üç diktatör! Nitekim, sor defa olarak da, İm kullandıkları şiddet siyaseti ile biri” | gilterenin artık bir ada sayılamıya. birlerine sıki sıkıya bağlanmışlar. | cağını gördüler. Çürkü tayyareci” | Lâtince bir darbımesel (o vardır*| fiğin ilerlemesi ile İngiltere bomdar- yolu kabul etmiş bulunuyor. Esusen Fransa, bunu daha evvel düşünmüş” tü ve verdiği tavsiyelerle ( herkesi bu yolda teşvike çalışmıştı. — İngiliz dostlarımız geç harekete geçerler, çünkü geç heyecanlanızlar, Geç heyetanlanmalarırın da sebebi öter bonos, amicifin; inler malos, (Devami 14 üncüde) PİKİR İNE İİİEİ NEYİYİ AMI AE İNİ YE ALIN AİR 9 Rasgele Baş yaşında bir kız doğurmuş NADOLU Ajansı bildiriyor: Lima'da beş yaşında bir kız, sıh - hati tamamiyle yerinde bir çocuk doğur- ie | Bekârlar vergisi müsbet bir netice veremez İzdivaci teşvik ve himaye için ne yapabiliriz ? Yazan: M. DALKILIÇ Dahiliyo Vekâletinin, düğünlerde israfatın men'i hakkındaki muahıhar tamimi münasebetiyle bu sütunda bir yazı yazmış ve be, İ kârlikla mücadelenin isdiyacı teşvik ve himaye fle mümkün olara" İ mü işaret ederek birkaç müsbet formül göstermişti. Büyük Millet Meclisinde 939 bütçesinin bütçe eneümeninde ka- bulü münasebetiyle hazırlanan mazbatada, izdivacın himayesi mü- nasobeliyle bir bekârlar vergisi ihdas tasavvurlarma muttali olduk. | Önce düşünülecek nokta niçin bekâr kalındığıdır ve yani neden İzdivaçların azaldığıdır, Buvun coyabını bizzat bütçe enemeni ver- miş bulunuyor. Evli ve çok çocuklu vatandaşların maaşlarmı art. trmak ve maişet ilarelerini tehvin etmek lüzumunu İleri süren encümen bu suretle işin para meselesi olduğunu göstermiş bulu” muyor, Ancak bunun kaynağı olarak bekârlardan almacak vergiyi buluyor. Maksat bekârdan yeni bir âmil alimda para alarak onu büsbütün evlenememeğe sevketmek deği, Onun bütçe müzayika- smı bir takım mücyyedelerle koruyarak evlenmeğe sovketmektir, £ Öyle bir kaynak bulmak lâzımdır ki, bunun mahalli tahsili bo- i kârlar değil, bilâkis mahalli sarfı bekârlar olmalıdır. i Bugün evlenebilecek İnsan her şeyden önce malkşet ve İdaresi. i ne eklenecek yeni bir uzvun ve belki onlardan mtüteferri yeni uzuv»! ların ihtiyaclarını evvelden düşünmek mevlüindedir, Bu husustaki noktaj nararımızı evveler ve müdellel bir şekil de söylemiş bulunuyorduk, Fakat yeri gelmiş bulunduğu için tok» rarı lizumlu görüyorum. Bence almasak bu tedbirler, izdivac hi- 5 maye ve teşvik suretiyle bekürlıkla mücadele ve nüfus siyasetinde atılmış en müessir verimli adım olur, Evvel beeyvel bu yüksek memleket hedefini yalnız resmi değil, slm resmi ve hususi mües- sewelero de teşmil edebilecek bir kanun fâzımdır. Ve tahakkuk ettirilmesi lizmmgelen noktalar şunlar olmak İ. <ap eder: . 1 — Memurlar ve müstahdemler ve işçilere evlencoekleri zamari dam tahsisat İle üç aylık tularlarmı defaten kazanç, buhran, mu“ : vazene vesaire zibi vergilerin de kesilmemesi esası Üzerinden ve ; hiç hir deyn ve vecibe tahmil etmeksizin, evlenme yardım Nal ersan amana tı olarak vermek, Z — İzdivacı müteakip bir sy müddetle izin vermek, 3 — Her çocuğu oluşunda maaş veya m AA hilinde zam yapmak, : 4 — Tekaütlüğünde çocuk adedine göre nekdi tekaiidiye tahsisine mazhar kılmak, 5 — Doğan çocukları, ailesine en 4x mükellefiyet tahmil eden ; tercih .şurfları altımda derhal hayat sigortası altına almak, : 6 — Çocukların sıhhi ve hayat emniyeileri için her öç ayda bir çocuk bakımevlerinin mütehassıslırı tarafından ücretsiz kont, Tol altmda bulundurmak, 7 — İki çocuğu olan ailelerin Ikinel çocuklarmdan başlamak ve dürdüncü. çocuğunda tamamiyle meccanen olabilmek üzere ço- cukların en asgari şartlar dahilinde tahsil ve yetiştirilmesi imkân. larma sahip Yülmak, 3 — Marcırablarda yeni doğmuş yavruyu dahi gıdası lüzumu bakımından nazarı dikkate almak, 9 — Alle sadakat ve bağlılığını devamlı kılmak çin her beş senede bir, bir misli artmak Üzere munyyon bir wisbet dahilinde İkramiye vermek, 10 — Bütün bunlarm izdivaçla kalm halunduğu müeyyedesini ; en Âdil esaslara göre muvazeneli balundurmak, i 11 — İzdivaç edenlerin kıdemlerine bir sene zam etmek ve İ İzdivacı bir sene fili hizmet gibi kabul edip tekaüliyesini buna gö- i re hesabelmek, i 12 — Evlenmeğe alt resmi muamelâtfan tevellüt edecek bi ilün Masrafları, evlenme cüzdanları da dahil olmak üzere sureti İhatiyede iza etmek. İ — Ba yüksek hedef “no ekilirse o biçilir, sözüne göre yarn ğen büyük semrresine bir hazırlık olur. Kaz gelecek yerden tavuk İesirgenmez. Nüfus arttıkça, ile yuvaları kuvvetlenip çoğaldıkça j'mİ kuvvet, hız, servet, sal, emniyet o nisbette artar, Bizee böyle yapılıma müsbet netice almır, Ve Mâ bekârlar vergisi, vergi kaçakçıları peşinden koşmaktan baska müsbet bir netice vermez kanaatini muhafaza ederim, meme sanmr az müküfab ve Spor sahalarına tel örgü'er ON futbol hüdiseleri münasebetiyle Belen Terbiyesi Genel Direktör , muş. Güzel, doğrusu çok meraklı bir hâdise, Fakat Anadolu Ajansınm bildirmediği bir sey var. Ba beş yaşındaki emzikli validenin muhterem zevei kim? İster misiniz ki bu çuk üç yasında bir delikanlı olsan! Ve dikkat buyuruldu mu bilmem, dokuz ay on beş gün mevzadmı karımda taşıyan kiz demek dört yaşında yeves oldu ve her halde üç yaşında bir aşk macerası geçirip üç buçuk yasında iken de nişanlandı. » Ma poyret bire tabiat! Ava rahminden çoluk çocuğa karışmış maalle doğum yap da buna sen de sas bizde. İlâhi okuyan ravşanlar $REF Edibin “Mehmet Akif hayatı ve eserleri, admdnki eserinin 16 nci sayfasında ganu okuduk: “Tavşanlar tarafından ilâhi, Buda Kangro ayakkabı ESSAM Himit Görel (Kanzro a * yakkabısı) diye altı yaylı bir nevi ayakkabı keşfetmiş. Kenilisi icadı hakkında diyormuş ki: “Beş on seneye kadar caddelerden haş döndürücü bir süratle geçen kangro ayak- kabili nesiller türeyecek,,, Doğrusu böyle bir keşfin, yerinde sa- yan bir sanat erbabına nasip Olmasında hiç de bir zayritabiilik yoktur. Fakaf biz neticeyi düşünerek söylüyo - ruz Otomobillerin, otobüslerin, tramvayla - rın, motosikletlerin sürat kazaları adedine demek bir de Kangrolarm kazaları katıla cak, Darımak yol, şaka ediyorum, Res « sam Ilâmit, bu keşfini söyle evvelâ mes. Jekdaşlarına tevsi etse de birkaç fersah lüğü yeni tedbirler almnş, Ezcümle seyir cilerin sahaya girmelerini önlemek için tel örgüler konulmasına karar verilmis, Ufak mikşusta meydan muharebesi ma- hiyetinde olduğu için bu tedbirde haldarı var, Yalnız bir noksan var, Hakemin sovuşabilmesi için siper kazı. ması ve gazelecilerin emniyeti için de istih. kâm yapılması Bizm, ».. Güvercin gübresi OKAKLARDA yürürken havadan omuzuma İnen bir kuş medfuatur gülerek ve menuniyetle karşılarız, Ama, bir türlü sebebini düşünmeyiz. Vakta ki güvercin gilbresinin avnç dolu- m para ettiğini doyduk, şimdi İnandik ki: Hakikaten devlet konuyor! | Düşündüğüm gibi: Bir muharririn iki yazısı Yazan: SUAD DERVİŞ Dün Cumhuriyet “gazetesinde Peyami (oSalanın “Nasyonalizmi doğru anlayalrm,, başlığı altında bir yazısını okuduk. Bundan bir kaç zaman evvel de gene âyüı ya- wemin “Milliyet yolu,, adındaki bir başka makalesini ayni sütunda okumuştuk. Milliyet yolunu ya” zan, Du muharririn on beş yirmi gün kadar kısa bir zaman içinde nasl böyle fikri biz istihale geçir. diğini ve nasıl iki yazısında biri. Biriyle tezad teşkil eden fikirler yazmakta olduğunu anlayamadık. | Milliyet yolu ismindeki yazısı baştan başa "Nasyenajizmi doğru anlayalım,, yazisiyle cerhedilmek. tedir, Uzun senelerdenberi memleke- İtin tanınmış bir gazetesinin fikir sütununu işgal eden ve kendi id“ diasınca gençlik üzerinde nüfuz olan bir kalemin, fikir diye mütemadiyen okuyucularına Kar. makarışık şeyler sunması doğru mudur, Cumhuriyet gazetesinde 27 ni. san tarihinde çıkan bu yazısında Peyami Safa fikirlerini biz çok yazılarında zikretmekten ayr: bir zevk iluyduğu Lucien Romler is, minde bir Fransız mubarririnin “Zamanımızın izahı,, isimli kitas banın 155 ıncı sayfasından bazı satırları aynen alıyor. Bu satır Ja nde biz Me şunları kaydede. Ti “ ... mantıksız ve kaba görü. nüşü altında atalarımızın telkin ettikleri vatanperverlikten o pek farklı bir şey olan bugünkü nasyo. nalizm, aslında, mistik, tlini ve iz- tilâcı bir hâdisedir, ve ilâh...., İçinden bir parçasını aldığım bu fikirler hakkında dâ makale muharriri biraz altta kendi şabsi fikirlerini yazıyor: "Fransız muharriri bu satırları son günlerle değil en az bundan on dört sene evvel yazmıştır. Bu on dört senenin her devresi böy” le düşünen muharrirlere, fakat daha ziyade böyle düşünen milt-*, lere hak verdiren büyük çapı bâğiselerle doludur. , r Yani milliyetin aslında mistik ve istilâc: olduğunu düşünen smile İetlere hak verdiren büyük çapta hâdiselerle doludur.,, : Gene aynı makalenin bir başa yerini alıyorum; ş “Bu asrın adâmı şöyle biz Hİ karşısındadır: “Ya Bu g z hayattan daha Üstün ve güzel Wir İideale kendini vereceksin yahut :4 İbu diyardan gideceksin. » K Bu ideal nedir?, v Teker ,teker yoklayalım, terak- . ki mi, medeniyet mi, inssnld mt? ““Hayır!' Muharrire güre terak” ki ideal değil, ideale doğru gidiş. ür. Medeniyet de öyledir. Melle. © niyet'erin her biri, bir kolu mahal, © Ni ve milli an'anelere bağl: varlık- ların timsalidir. İnsanlığa gelince, bu müşahhas ve reel değil, yalnız sihinde yağa. yân bir mefhumdur. ... Şinili ayni muharririn, dün ay“ ni gazetenin ayni sütununda çi. kan bir yazısınr alalım. Burada nasyotalizmi irtica ve istilâcdıkla itham eden fikirlere karşı müdafaaya kalkışan muhar. “nasyehalizm düşmanlarma * böyle düşünmek cesaretini veren — şey naiyonalizmin bir çok nevi" leri olmasıdır. Şüphesiz bir irtica nasyonalizmi ve şüphesiz bir istilâ. İnasyonalizmi vardır,, diyor, 1 j T:pkı bir irtica demokrasisi, bir istilâ demokrasisi olduğu gibi her ideolojinin sağa ve sola sapan nüanmarını ve derecelerini herkes bilir, İşte ywkarıki sözün sahibi. nİ şaşırtacak dipdiri bir örnek: “Türk nasyonalizmi.,, Gene “Nasyonalizmi doğru an. layalım,, o makalesinde omilliyet yolu makalesindeki fikirleri cerhe.

Bu sayıdan diğer sayfalar: