16 Eylül 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

aki kknktiddi İ . . Lehi | (Baştarajı 1 incide) duduna civar mıntakalarda yap tığı hazırlıkların endişe ile takip ii histanı opaylaşmak hususunda gizli bir anlaşma mevcut bulur duğu manasının çıkarıldığı bildi- © riliyor. Sovyet gazetelerinin Lehistanın ekalliyetler meselesi mevcut oldu « ğunu ileri sürmeğe başlamaları ve Le htayyarelerinin Sovyet hudu- © dunu tecavüz ettikleri o haberleri nin çıkması bu itibarla dikkate şa- yan görülüyor. Alman menbalarından çıkarılan haberlere göre Sovyetler o garpta harekete geçmek üzeredir. Fakat Almanya ile Sovyet Rusyanın Le histanın tamamile ortadan kaldr Tarak hudut Okamşusu Ol mevzuubahs değildir. Lehistanm garp kısmını Almânya, munı Sovyetler alacaklar, Krakövi civarında bugünkü Lehistanm üç- te biri kadar bir arazi parçası & zerinde yeni bir Leh hükümeti kır rul, ur, 'kalliyetler meselesini ele almış bu- lunmaktadırlar, ni uğradığı seri askeri mevzuubahs eden Sov yet Pravda gazetesi, bir çok millet lerden mürekkep olan ve Ukran- yaldarla Beyaz Rusya mmtakası © ahalisinin yüzde 40 nisbetinde bir ekalliyet teşkil ettikleri, bu mem- leketle kiyasetli bir ekalliyet poli- © tikası takip edilmemiş ve muhte- Mf unsurların biribirlerine bağlan mamış olmasına atlediyor ve di- yor ki: “İşte Polonya dev * sebebi ve askeri mağlübiyetlerinin de hakiki âmili budur.,, © Lehistanda mevcut Ukranyalır “larla Beyaz Rusya ahalisinin 1 tinin zaaf e e Ye bu şehir elân Lehlilerin elinde dir. Askerler ve gönüllü halk şid- detle müdafaaya hazırlanıyorlar. Alman tayyareleri o teslime davet “beyannamelerinden başka kalp | Leh paraları atmaktadırlar. Bum “ dan maksat Leh parasının değe- “Tini ve kredisini düşürmektir. Almanların verdikleri haberler Alman menbalarından gelen ha- “berlere göre mareşal Göring dün “tayyare ile Galiçyada cenup ordu” “su tayyare karargâhına giderek ftiş etmiş, tayyarecilere (o nişan “dağıtmış, hastaneleri gezmiş ve nihayet Hitlerin umumi karargâ" hma gitmiştir. zn işgal edilen mıntakaları dolaş” tığı, şarki yukarı Silezyaya gitti- “ği ve Krakovayı ziyaret ettiği bil- cürüm... Bugün sast 1 ve “BUGÜN olunduğu ve bu hazırlıklardan Al- | | manya ile Sovyetler arasında Le | Sovyet gazeteleri Lehistanda e | stan taksim mi ediliyor ? » Hitlerin de tayyare ile Lahista | meğe hazırlandıkları İ bir milyon askere baliğ olmakta Büyük bir Macara Filmi... Cenubi Denizlerin unutulmaz dekorları | arasında geçen hissi ve müessir bir aşk tarihcesi. MERCAN ADASI | JEAN MARTET'in Romanı, Rollerde: JEAN GABIN - MİCHELE MORGAN bir kadın kalbinde bütün beşeri ihtiraslar,, Aşkı takip eden bir 2.00 da tonzilâtı matinel İPEK svrmasanı © milyonluk bir kütle ettiği yazır yor. Moskovadaki Leh sifiri Moskovadaki Leh sefareti me- murlarının Sovyet Rusyayı terket ve sefirin pasaportunu istediği ları do- laşmaktadır. Leh sefareti bu şayi- aların yalan olduğunu söylemiş tir. Buna mukabil Amerika hükü- | mel yet Rusyadaki vatan- | daşlarını Rusyayı terke davet et- tiği haberi resmeti teeyyüt etmek tedir, Askeri hazırlık Diğer taraftan Sovyet askeri hazırlığına devam ediyor, Sovyet hükümeti, 31 ağustosta kabul edilen yeni askerlik kanı âmına göre dün bir sinif h altına cağırmışlardır. Silâh altına davet edilen bu sınıf dır. Pravda gazetesi bu davetten bah | sederek, kapitalistlerin harbi kö rükledikleri bir anda (o Sovyetler birliğinin tam hazırlık (oyapmak uriyetinde bulunduğunu yaz- maktadır. Amerika, anlaşmayı Aleyhinde görüyor Paris 16 — Nevyorktan gelen haberlere göre Sovyet Rusya il Japonya arasında bir nalâşma im- za edildiği hakkındaki haber Âme- rikada büyük tesir yapmıştır. A- yan hariciye encümeni reisi bunu, itilâim yapacağı tesi anlamak için bir tecrübe balonu addediyor. Encümen reisi böyle bir anlaşma: | yı Amerika için tehlikeli (o bulu” yor ve silâh ihracatma ambargo- nun kaldırılmasını istiyor, Dün- geceki zelzele Dün gece saat biri 16 dakika 56 saniye geçe şiddetli bir zelze- le olmuş ve binalar bir tehlike - nin mukaddemesi sayılabilecek dertoede #arsılmışsa da hiçbir yerde hasar olmamışlır. 8 saniye süren ve şehrimizde de hissedilen zelzölenin Üseü Kandilli rasathanesinden 137 ki- lomstre mesafede tahmin edil. mektedir, İ Bir ay kadar evvel birkaç gün arka arkaya devam eden ve mer kezi İnegöl civarı olan zelzeleler yavaşlıyarak faaliyetlerini dur - durduklarmdan yeni zelzelenin onlarla alâkadar bulunmadığı sa” | nıimaktadır, Bu yüzden dün ge - ceki zelzelehin ciheti daha zi; de garb tarafında tahmin edil - mektedir. Diğer taraftan lik zelzeleyi sa baha kadar üç befif zelzele daha takip etmiştir. İlk zelzelenin de- vamı olan bu zelzeleler ikiyi 14 geçe, üçü 43 geçe ve dördü 21 geçe olmuştur. Y Sinemasından, | davrandı İNİ PR YY Dünün ve bugünün haber ve hâdiseleri banta ker kü dk benlerin rn bali an Ml ik e e A 'ngiltere niçin yavaş | ğını izah ediyor Tondra, 16 (A. A.) — İstih barat nezareti, halih rdn İngi- tiz kıtaatının Fraosada bulunmak ia olduğu herkesçe malüm oldu - ğundan halkın asri bir ordunun seferber hale getirilmesinin ne ka- dar ağır bir iş olduğunu tasav . vür elmesi lâzmgelmekte oldu - ğunu bildirmektedir. Neraretin tebliğinde şöyle de * niliyor : İmparatorlukta herkes memle. ketin bütün kuvvetini muharebe sahasına dökmesini istemektedir. İngiliz makamatınm sarsılmaz 0- lan kararı da budur, İngilterenin bu harbe sonuna kadar etmek kararında old ancak bunu müttefikleri vasıtasile ya - pacağı süretindo Almanlar tara, fmdan uydurulmuş olan masala. rın yalan olduğu sabit olmuştur. 1914 * 1918 harbini müttefik - lerimiz vasılasile yapmadık, bu - gün de harbi müttefiklerimi; srtasiyle yapacak değiliz. asri harb, öski zamanım harbleri gibi basit değildir, Ordular, gıda, malzeme ve mühimmat itibarile ihtiyaçları şöyle böyle tedarik e. dilebilecek olan miktarı az profes yerellerden mürekkeb değildir, Bizzat Mnlborough, krtaatımın İ- Aşe ve mühimmat itibarile ihti - yacatının temini sistemi ne ka * dar mükemmel olacak olursa, ba- rekâlınm daha süratli ve daha tesirli onlcağını anlamıştı. devam Malborvugk, bu sistemi tensik etmistir, fakat bu sistem mlistak. bel harblerde tatbik; zaruri olan sistemin ancak bir gölgesiydi. UMMAN > Büçün «mmm Görülecek en güzel Film Charles Boyer'in P.ERRE - RICHARD VİLLM ile beraber oynadığı ve bu hafta SÜ MER inemasında Kemali muyaffakiyotle göster diği : Filmidir. 1939 sistemi yeni ve büyük bir terakk!l o arzetmektedir. e Ordü, her zaman olduğundan daha ziya de ilmi Muh: ve karışık bir takım girecek hale sokm istihdam edilmesi lâzımgelmektöy çin 5 kişiden faz gelmesi muhtemi Şurasını hatırlamak lâzımdır kı harp kab plânlarını harbin en azı üç sene devam ed hesap ede rek tanzim etmiştir. Şu halde yal nız orduyu selerber etmek değil onu 3 sene müddetle seferber hal- de bul ki cap eden Desi Jurmı rm hazırlıkları il rin hazırlıkları arasındal fark, bu noktadarlır. Tekrar ede lim: Bu seler de Almanlar, bir yıldırım harbi yapmak istemişler” dir, bizim harbimiz ise yıldırım harbi değildir. Harpten evvel son derece kuvvetli bir donanma, bir hava kuvveti vücuda getirmek i- çin iskeletini inşa ettik. Şimdi bu iskeleti adelelerle techiz etmek İ- cap eder, bu işi sanayimiz deruhte etmiştir. Sanaylimize zaruri olan esaslar temin edilmiştir, binaena* leyh bu vazifesini Hfa edebilecek» tir, fazla olarak sanayimiz mütte fiklerimize de mesailerinde bizim merabi ve vesaitimizin kudreti ve milletimizin arzusu (o nisbetinde mümkün olan yardımı yapacak” tır. 'Hâdiselerin e tefsiri —şş. (Baş tarafı 1 incide) Halifaks Almanların bu hareketi karsısında ayni usulün kendileri- ne tatbik edileceğini söylediği halde bir gün sonra Çemberlayn bundan vazgeçti, Fakat, şayet Almusaya Lehislanda açık şehirle” re ateş edecek olursa, İngiltere- nin de tedhir alacağmı söyledi. Almanlar bu şekilde bir yıldı. rım harbinde devam etmekte ol. duljarına göre, şimdi cihan efkâ- rı umumiyesi (o İngilizlerin ve Bugün saat 1 ve 2.30 da ten- zilâtlı: Lİ, mmm mi İKİ GÜNDENBERİ BEYOĞ LUNDA ki GÜRÜLTÜ, ne tay- yare sesleri, ne yer sallantası"| âır., “LÂLE SİNEMASIN' da gösterilen Meşhur Fernandel in BEŞ KURUŞLA DEVRİALEM Filmini gören binlerce hal km KAHKAHA TUFANIDIR. Dünya kahkaha Krah FERNAN DEL'in en son ve en güzel Fir mi beş kuruşla devrialen Buzün saat 1 ve 2.30 da natimeleri MERMMREMMNN Deniz Muharebelirinde Denizaltı gemilerinin esrar. maceraları, Denizaltı gemilerine kurulan tuzaklar, Müthiş ve muazzam Sahneler. Denizaltı Avcı Gemisi Baş Rollerde: GPORGES BAN CROFT * NANCY KELLY , RİCHARD GREEN Bugün sast 1 ve 2,30 da tenzllâtlı halk malinederi, Fransızların masıl bir mukabil tedbir alacaklarını merakla bek liyor. HASAN KUMÇAYI Bugünkü vaziyet (Baştarofı 1 incide) | Kış esasen vaziyeti nazik olan | Alman milleti için çetin bir im. than devresi olacaktır, Bi cihetten Almanyada ves siku usulü günler geçtikçe daha sıkı bir şekilde tatbik edilmekte ve daha şimdiden kedilere ve kö peklere de teşmil edilmiş bulun- maktadır. Bir Belçika vapuru batırıldı Londra, 16 (A.A) — Bir Ar man tahtelbahiri bir Belçika va” pürunu torpılliyerek batırmıstır. Yunan bandımalı o bir vapur sağ | kalanlardan 49 kişiyi k en yakın limana gi Kurtarma vapuru sağ kalanlar. dan diğer bir kısmını da kurtar mak üzere vaka mal derilmişse de torpillenen vapur © zamana kadar $ ın içinde kay bolmuştur. Hitlerin yaveri ölmüş Londra, 16 — Hitlerin cepbede kendisine refakat een yaveı lerin” den Bols'un ani surette öldüğü bildirilmektedir. Bu ölüm esraren- giz görülüyor, Leh altınları Berlin 16 (Radyo) — Evvelce SON DAKIKA Sovyet - Japon mütarekesinin mein Moskova, 16 (A.A.) — Tas ajansı yazıyor: Japon sefiri Togo ve Molotof arasında son günler >> cereyan eden müzakereler, iki taraf yani Japon . Mangu “ Bovyet 5 Mogol Tükanare srannda ağağıdaki içlâfa müzesi ii muştur: i — Japon » Manu ye Sovyet . Mogol kıtaları abii karşı saat 2 de (Moskova saatile) muhasemata nihayet verec” lerdir. 2 — Japon . Mançu ve Sovyet , Mogol kıtaları 15 eyiW saat 13 te işgal etmekte oldukları hatlarda kalacaklardır. 3 — İki taraf kıtalarının mümessilleri mahallinde derb$l işbu itlâfın birinci ve ikinci maddelerini tatbik edeceklerdir. İk varaf arasında esirler mübadele edilecektir. İki taraf talarının maballi mümessilleri bu hususta derhal mutabık rak tatbikata geçeceklerdir. #! Bundan başka Togo ve Molotof Sovyet , Mogol tarafınd” iki ve'Japon , Mançu tarafından iki mümessilin iştirakiyle derbi bir komisyon teşkil edilmesine karar vermişlerdir. Bu kı son itilâfm çerçevesi içinde Mogolistan halk tumhuriyetinin Mançukunun hudutlarını tesbit edecektir. Komisyon teşekkül eder etmez işe başlıyacaktır. BirLeh tahtelbahiri Estonyaya iltica 8 i Tallin, 18 (A, A.) — “Örzel” ismindeki Leh tahtelbahirinin sizin Tallin limanına girmesi, burada büyük bir heyecan Levliğ * miştir. Son zamanlarda İngiliz tesgâhlarmda inşa edilmiş olaf gemi iki haftadanberi açık den'-de bulunmaktaydı. “Orzel" İn rettebatı 60 kişidir. R Tahtelbahirin kumanganı gemide mahrukat ve yiyecek Kİ” SİÜ dığını ve mürettebattan bir kısmın hastalandığını beyan et K Kumandan ile hasta efrad hastaneye yatırılmış, diğerleri kif edilmiştir. Tahtelbahirin limana gelmesinin sebeblerini araştırmak harbiye ve harfeiye nezaretleri hususi bir komisyon teşkil ... e sayek. Leh deb Londra, 16 (A.A.) — Varşova tarafından verilen son t: yi” şimali şarki istikametinde yapılan Alman hücumlarının akamet€ 7 i hi | İ f di 7 yet vadığı ve Alman kıtaların Bialyotok ve Brest . Litvoska kari. riştikleri “ teşebbiislerin kat'i bir mukavemetle karşılandığı A mektedir, Tebliğde şunlar ilâve edilmektedir: “Merkezde Varşova müdafileri kahramanca mukavemete pr : vam etmektedirler. Lovicz . Skiernevia mıntakasında başlıya” " Setli muharebeler devam etmektedir. Bu mıntakada Polonyâ& yi” ları Almanlara ağır zayiat verdirmektedir. Diğer cephelerde değişiklikyoktur. Kayserin yeğenleri cephede Anmterdam, 16 (A.A.) — Eski Kayserin ikamet etiği DAİ diğine göre sabık hükümdarın yeğenlerinden Prusya prensi Polonya cephesinin en tehlikeli noktalarına rilmişlerdir, Kayserin diğer bir yeğeni de mareşal Göringin mandası altında bulunan hava küvvetelri erkânharbiye heyeti rine verilmiştir. Varşova sefirimiz Romanyadâ Berlin, 16 (Radyo) — Bükreşten bildiriliyor: 'Türki; büyük elçisi dün sefaret mensuplariyle beraber (üç tank de?) Romanyaya gelmiştir, Bir İngiliz şilebi batırıldı Londra, 16 (A.A) — “Fanad'Head,, ismindeki Ingiliz şilebi Alman tahtelbahiri tarafından batırılmıştır. 5.200 ton hacmi ği bu şilep, Ulster Steamship kumpanyasına aitti, ini Diğer cihetten harbin başlengıcmdanberi ilk defa olarak bir di Uz balıkçı gemisi batırılmıştır. “Davara,, isminde 291 ton olan bu gemi Fieetvood limanma kayıtlı bulunmaktaydı. Geminin Ey ronu ile mürettebatımı teşkil eden 11 kişi denize bir sandal indi di yarım saat kadar top ateşi altında kaldıkları halde uzaklaşmağı edi vaffak olmuşlardır. Kurtulanlar arkalarından 35 kere topla a16$ diğini beyan etmişlerdir. A Polony: larından Roma | Afi pr gh uma uyari Temir. |Afinadaki italy elçisi letinin altın stoku şimdi de Ro manyadan İngiltereye nakledile- di ile Yunan Başvekili ! mülâkatlar yap! cektir. Bunun için bütün Polonya altınları o Köstence limanından Atina, 16 — Başvekil taksasla yaptığı bir görüşmeli z müteakip dün tayyare ile Esksin isimli İngiliz ticaret gemi” maya giden İtalyan elçisi, 5, sine yüklenmiştir. Bu ticaret ze solini ile temas ettikten il İN misine refakat edecek üç (İngiliz harp gemisi de yola çıkanıştır. gene tayyare ile Atinaya müştür. £ ziyaret etmiş ve uzun bi Berlin radyosunun bildirdiğine Elçi, başvekil Metaksası lâkatta bulunmuştur. j NN göre İngilterenin bütün gayretine rağmen Leh parası olan Zilotanın bütün dünya piyasasında kıyme" tinden çok düşmesi önlenememiş tir. O kadar " Zilıta bazı borsa- larda muamele görmemektedir. Leh hükümet erkânı Berlin 16 (Radyo) — Bükreş ten bildiriliyor: Lehistan cumhurrcisi ve kabine amları Romanyaya geçmek Bükreş hükümetine müracâii mişlerdir,