October 12, 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

en ni (Almanları Spa : #in gı, “konun katlindenberi het Yapığı Teşte müteaddit tadır. Geçen hafta deriye 200 den fazla o kom Selilmiştir, İğ ağaya hariciye nezareti, Var nay, Fey srta elçilisine Pariste bu- “ilg ONYa hükümeti nezdinde di. YA lemsile devam etmesi İ- “ii İr verildiğini bildirmektedir. ön *Ponyada 110 dan fazla hari öne çeylrş hariciye puzırı vekil aman arım vermişlerdir. anya ihtiyat e! SİL zirant işlerile o meşgul m m Üzere 20 günlük bir mezuni- s milecektir, raya mebus Treltino, Gex kejp Urmgvayda şüpheli - her er land gm İŞ ve ta | N tevkifal 1 ii , " " . “e az al İE müessesi iş, b Maya uğraştıklarını ye dağale Üzerine talik söyler m ER A A m > Gİ motörlü bir Fr a yy, Püresi, motörde vukü mu arza yüzünden — İtalyada “ yrd mecbur olmuştur. Ye- mea İbaret olan mürettebatı Çi Üaiya miştir, vk ek korporasyonlar o nazırı, Nan tevriatanın hesapla yapılma: Kayi ie karşı hazırlıklara baş 1 Sak ie Giormaje d'lıtalia şimdilik İğ eğ, Vİ rejimi mevzuuhahs oi r ağ Mi, Mevcut erzakın olarşi si- NA aside şayanı Toem0usi bj > bulunduğunu, söyle ge mam 1 tgz uca Ülairansişcanı gör eşya harbi #snasında tecani» b Prank Navigation şirkeli i- "iki azalarile müdürünün et ajanının tevkif edildi" bu husustaki © tahkikatın ğini haber vermektedir. vi İlel Tuna © komisyonu Moy €ki pazar günü Romanya il Maya cn sinai anlaşmalarının amanda hitam bulacağın- “yosa ait mal ve mülkle- e hazırlıklarile meşeul arasında “dele genişletilmek üze“ re hükümeti, Misir pa hi © Südekostk mukabilinde , A patates ihracına © Özin mai YE İsviçre heyetleri ara- teziimuz e tarihli ticaret mus içi müzeyyel bir protokol Mam yalan müzakereler ataş ir. İki memleket ars- iğ homik münasebetler bu * PayiYelle idame edilecektir. © başvekili Daladye dün R “rini kabul etmi la kereste, kau- Vokal lay mübadelesi ii Yapılacak kl 12 (A. A), — Resmen ne göre Sovyet ticaret e İ Zzım nezareti, Sov katta müstamel keres. si May ve kavçuğun müba- m» ir trampa itilâfı imza Maki İlan, Yette, RAN mmm mmm a me, ftamamile ticari olup her türlü siyasi âridir, ——. Yeti bu sabahki içtima “e zi Vilâyette vali ve bele- mi Sa Kırdarın nezdinde Mn erbet ik müdürleri- Ne ile bir toplantı yapılmış 4 e ta Dr EML SERAV Üroloji Kliniği Şefi saray Güney a ğ “a, yemem EN 4» e V e. bir komüsyon teşekkür et | asker Paris, i2 — Mozel arasnda Fransız kıtaları- mn Alman arazisinde yer leştiği kısımlardaki cephe üze rinde Almanlar faaliyetlerini art” tırmışlardır. Havas ajansı diyor ki: “Alınan kumandanlığının 2sa- biyete üğü anlaşılıyor. Bir kaç gündür her saat ve her de Alman kumaadanlığı ke kolları sevkediyor ve Fransız hatlarmın mahiyetini ve silâhla. rım tartıyor. Dün sabahtanberi bombalarıyle oçarpışmaların başladığı bildirilmektedir. Dün akşamki Fransız tebliği mutad ketümiyetini muhafaza etmekle beraber müsademelerin ehemmi- yetini tebarüz ettiriyordu, Almanlar, kaybettikleri, ara. ziyi rubi bir sebeple mi mutlak tekrar ele geçirmek istiyorlar, yoksa geçen ağustos sonlarında olduğu gibi Renin birdenbire ta- şarak Zigfrid hattını ön mevzi. lerini iatilâ edeceğinden korktuk” ları için mi böyle yapıyorlar? Sularm bazı yerlerde müfüz etmeğe başladığı haber alınmak- tadır.,, Daily Mail gazetesine nazaran Ren nehrinin kabarması netice- sinde bilhassa Friborug ile Of. fenbur arasında Zigirid stihkâm ları artan bir tehlike karşısında bulunmaktadır. İsviçrede yağan yağmurlar ve Ren kollarının kabarması vaziye- tin vahimleşeceğini gösteriyor. Fransaya sevkedilen İngiliz askerleri Londra, 12 — İki üç hafta son- e YARIN 13 BİRİNCİTEŞRİN Cuma Matinelerden itibaren de kabul edi Ka ler. e süntleri 15 - 19 i MM korkutuyor Sular bazı yerlerde istihkâmlara nüfuza başladı İngiltereden Fransaya 150 bin ve tonlarca harp malzemesi gönderildi ile Sar | len bir çok kimselerin orduya ik *tihak edecekleri harbiye nezare- ti tarafından bildirilmektedir. Müdafaa nazmı, Hore Belişa dün öğleden sonra, Avam kama- rasında vaki olan beyanatında, harbin ilk beş haftası zarfında Fransaya gönderilen İngiliz kuv vetleri mecınuunun 150 bin kişi, ye baliğ olduğunu söylemiştir . İçlerinde bir kaçı 15 tonu mü tecavir ağırlıkta tanklarda obu- lunan tekerlekli vesaâitten 25 bin tanesi de hiçbir arızaya uğrama- dan nakledilmiştir . Iktisadi abluka İstihbarat nezaretinden bildi. rildiğine göre, 7 ilkteşrinde biten hafta içinde Almanya için oldur ğu anlaşılan 25.000 tonluk harp kaçağı eşaysar müsadere edilmiş tir. Harbin başınllanberi müsade- HABER — Akşam Postan Bükreşte yeni bir Balkan bloku temayülleri Bükreş 11 (A.A.) — (Röyter) Hududun ik tarafındak kıtaatın | karşılıkir olarak çekilmesi hakkın daki Macar - Rumen anlaşması ü- zerine, Rumen matbuatı bir doğu” cenup Avrupası bloku teşekkülü imkânından geniş bir surette bah- setmektedirler. Sofyada çıkan Slovo gazetesinin küçük devletleri Alman tehlikesi- ni karşılamağa sevkeden makalesi Üniversul gazetesi tarafından şevk ve müsareatla karşılanmıştır. Üni versul, başmakalesinde, o bitaral kalmakla beraber, icabında müşte rek harekette bulunmağa mukte. dir bir Balkan blokunun teşekkü Vi imlinmi kaydeylemektedir. re olunan eşya yekünu 315.000 tonilâtoya baliğ olmaktadır. Fransız bahriyesi tarafından da 10 teşrinievvel tarihine ka, dar yakalanan harp kaçağı eşya ve mevadın yekünu 150 bin to na baliğ olmuştur. Bu rakama 40 bin ton muhtelif maden cevheri, 40 bin ton erzak ve 30 bin ton mayi mahrukat dahildir. a EMİL ZOLANIN EN BÜYÜK ESERİNDEN YARATILAN HARİ, KULADE FİTMİ ALKIŞLAMAĞA GELEN HALKI ALMAĞA YETİŞMİYECEKTİR. ra askeri mükellefiyet yaşıma ge. HAYVANLAŞAN İNSAN Ideal çift JHAN GABİN - SİMONE SİMON'un Hiç bir eçini yaratamıyacakları en büyük eserleridir, Yalnız dâhile, rin basırlıyabileceği çok orijinal bir mevzun yalam Fransız kudre, tinin yaratabileceği derin bir inceliğe malik olan bn film: FRANSIZ SANAYİİNİN 1939 SENESİ HARİKASIDIR. İlâve : En son harp vakaylini gösteren METRO JURNAL Hitcumda rabatarz olmamak için numaralı yerlerinizi gündüzden TAKSiM Sinemasında TÜRKÇE SÖZLÜ — TÜRKÇE ŞARKILI bl GULNAZ SULTAN Debdebeler,.. Şaşaalar Filmi... Milyonlar sarfile vücude gelmiş Lüks İhtişam Filmi 41001) gece masallarının en muhteşemi... Gözler kamaştırıcı dakor..... 1000 lerce figüran... Büyük Aşk ve ihtiras şaheseri... hiç kir Türkçe filimde görülmemiş musiki heyeti... En tanmmış mu- 8iki üstad'arı,.. En beğenilen ruhncvaz parçalar,, Meşhur Kemani SADİ IŞILAY idaresinde $5 kişilik mühteşem saz hey'etiarasmaân meşhur okuyucular SAFİYE TOKAY — VEDİA RIZA — MUZAFFER GÜLER — SUZAN — HAFIZ BURHAN — HAMİT — MUSTAFA ÇAMLI İlâveten;: En yeni EKLER JURNALDA Almanlarm havaddan, denizden, karadan Polonyaya taarruzları ve günün son havadisleri, gpSARA Y Sinemasından, Kahkaha kralları LOREL - HARDİ'nin son temsilleri Lorel - Hardy Harbe gidiyor Kahkahalr, Neş'eli ve eğlenceli Türkçe sözlü komedilerimin gördüğü fevkalâde rağbet hasebiyle ve henüz görmeyenlerin görmelerini temin maksadiyle Bir hafta daha gösterilecektir ilâveten: Mr. MOTONUN SON KOZU PETER LORRE tarafından büyük İlind zabıta romanı, Suzre 9da Renkli Miki Valt Disney sldirmiz, Telefon : 43595 Anlatan: İİ a Dr. NİHAT REŞAT BELGER, Yazan: SABIH ALAÇAM İtihatçılar benim de peşime bir Muazzam bir ihtifal proğramı tanzim eyleyerek siyasi akideler uğrunda can veren arkadaşların kabirlerini ziyaret eder ve onla. rm birer vatan ve millet fedaisi olduklarını bütün samimiyetimiz ile efkânumumiyeye anlatırız!.,, Talât bey sörlerime derhal: — Hay hayl. Cevabini verdi. Fakat, hakikati söylemek lâ. zım gelirse, onun bu tek kelime- lik muvafakati, kanaatime işti- rakte kuvvetli ve samimi olmadı. ğı hissini de bana telkin etmişti. Bir müddet daha, dostane bir hava içinde müsahabede bulun - duktan sonra, o günkü içtimarmı” zi şampanyalarla tesit ederek biribirimizden ayrı'ldık!, Profsör Doktor Nihat Rasat Bel. ger: — Talât bey ile görüşürken, o nün tarafından şöyle hir teklife do muhatap olmuştum, dedi: Kabineye teşebbüsü şahsi ve ademi merkeziyetçilerden iki kişi. yi almak. Prens Sabahattin bey ve diğer arkadaşlar ile buluşup konuştu. ğum zaman, Talât beyin söyledik- lerini anlatım. Fakat, bütün ar - kadaşlar, Talât beyin hakikaten ilüfperver bir çehre ile görün- düğünü, yalnız vadin tamamen emniyet telkin etmediğini, sözün filiyata geçmesi lâzım geldiğini Made ettiler ve dediler ki: “e Bizce mallup olan, aramız da takarür eden programm tatbi, kidir. Davamız, iktidar mevkiin; göçmek değil, içtimai ve s#iv sivil memur takmışlardı akidelerimizin tahakkukudur, O- nun için, evvelâ nezaret sandalye sini de istemiyoruz! Esasen, Halaskâr zabitan gru- pu arasındaki galeyan almış yü- rümüştür, Bunlar, İttihat ve Te- rakki hükümetini isket için teo- şebbüslere bile geçmiş bulunuyor. lar. Bu itibarla, Talât bey e tekrar görüştüğün zaman, k sine, tam bir itilâf hasıl oluncaya kadar her iki tarafın da vaziyet- lerini, bütün pozisiyonları İle mu- hafaza edeceğini söyle!” Ben, Talât bey ile temaslar ma devam cdedurayım, bir yan- dan da Halaskâr zabitan grupu tarafmdan hükümet darbesi ha- zirlanıyormuş! Hattâ, İttihat ve Terakki tara- fından keyfiyet haber almarak takibata başlanmış, Hazırlanan beyannameler, matbaada tabedi- Tirken elde edilmiş. Halaskâr za- bitan zrupuna mensup olan za“ bit ve sivil bazı elemanlar tevkif olunmuş, Aynı zamanda İttihat ve Terakkinin o şüphe ettiği bir çok şahsiyetlerin arkasma tahari memurları konmuğ. Bu meyanda, ben de unutul « mamışım! Onun için, nereye gitsem, göl- gom gibi peşimden ayrılmayan “fahri! bir.yaver” ile dolaşmağa basladım? Vaziyet bu şekilde iken, bir gün, Prens Sabahattin bey tara” fından çağırıldım. Müşerünileyh İs tam Üç saat konuştum. Prens Sabahattin boy, hülâsaten, bana edi: o (Devamı rar) Eski Dahiliye Nazırı Mehmet Ali memlekete döndü (Baş tarafı 1 incide) Eski dahiliye nazırı, kendisile görüşen bir muharririmize şun- ları söylemiştir: “.— Uzun mükldet uzak kalarak hasretini çektiğim vatanıma ka vuştuğum için son derece mem, nun ve mütehöyyiç bulunuyo- rum, Memleketimden uzak ge gen zamanlar da daima Türkiye ile alâkamı muhafaza ettim. Gur- bet senelerini Fransada geçirdim. Pariste bütün vaktimi ilmi me- Şimdiye kadar saiye hasrederek bilhassa bw kukt mevzular üzerinde çalıştım. Bir çok tercümeler yaptım. Kon- #cranslar verdim. Fransız gazete- Teri bana karşr alâka göstererek sütunlarında yazılarıma yer ver diler. Bundan istifade ederek memleketimizin bugünkü vaziye- ti hakkında makaleler yazdım. Tuttuğumuz yolun ne kadar isa- betli olduğunu, kısa bir zaman: da nasıl ilerlediğimizi izah ettim. Azaları arasında bir çok Fransız nazırları da mevcut olan Fransız münevverleri klübüne, matbuat cemiyetine beni aza olârak kabul ettiler. Bundan başka bazı ilmi teşekküllere de ara kayedildim. Pariste milli kütüphanenin dai- mi müdavimleri arasında İdim. Burada siyasi işlerle hiç meşzul olmıyarak sadece ilmi mesaime devam edeceğim. İstanbulda bir müddet kaldıktan sonra Anka rayı ziyâret edeceğim... Mehmet Ali, mütareke senele” :e tesadüf eden dahiliye nazır- luğı Ozamanındaki (o hatıralarını " öğrenmek isteyen muharririmi. 78 © zamana mit bazı tarihi vesi- kaları göstererek dikkate değer ' irahat vermiştir . Bu izahata göre, Mehmet AH © zaman İstanbul hükümetinin İ dahiliye nazırı olmakla beraber” milli mücadeleye yardım için elinden geleni yapmıştır. Bu yol" da ilk hareketi, Anadoluya de kuzuncu ordu müfettişi olarak giden (Mirliva Mustafa Kemalje hareketinden iki gün evvel neza. ret tahsisatımdan 1000 lira ver * miş olmasıdır. Eski dahiliye na- zırmın elinde, bizzat Atatürkün bu paraya dair el yazısiyle yaz. dığı tarihi makbuz bulunmakta - dır. Makbuzun tarihi 13 Mayrs 335 dir. Mehmet Ali bu mevzu üzerin. deki sözlerini şöyle bitirmiştir: — Büyük kurtarıcımız Mur tafa Kemal Anadoluya gidince bütün valilere şifreli telgrafla tebliğat yaparak kendisiyle bera, ber çalismalarını. onun reyi ek madan hiçbir şey yapmamalarını bidirmiştim. Bu yolda bir çok muhaberelerim vardır. İzmirin düşman tarafından işgali üzerine dahiliye nazırlığından çekilmiş - tim, Ondan sonra siyasetle biç meşgul olmadım. 30 senelik me. muriyet hayatımda biran bile memleketime hizmet etmekten baska bir şey düşünmedim. Bundan sonra da memlekete hizmete çalışacağım. ,, Gelen malümata göre, Suriye” de bulunan eski ordu kumandan- larında Vehip (paşa) nm da ya- kındâ memleketimize o dönmesi muhtemeldir, Beşiktaşta neden ekmek sıkıntısı var? Birkaç gündenberi Beşiktaş sem | tinde akşam üzerleri (o fırmlarda ekmek bulmak mümkün olama maktadır. Bilhassa dün akşam halk fırmların önünde birikmiştir Yapılan şikâyetlere göre. derınc Yar bir şirket halinde çetyemak'” Gir. Belediyenin bu vaziyeti ör” mesi bekleniyor,