19 Haziran 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

ii *dola O münteşir #9İ, İleri gelen Almanla iklân bahsederek, dahi- lekzibine rağmen, in yapılan Db hakkındaki şay lu ğa inanmak için eveyitur demektedir. #len Franssya emtia durmuştur. ki Fransa NR nazarı iti İk eketlere gön j yedir. di DERA Sa, iL muamele İcras İir meyanında, di İh tls'ka, Çekoslovak ve d ih bver islikrazı, vüz- 192, Danziş potası İçin va, yüzde & lı Yun İN ayal or mevcuttu ğ rl Biye hi Sofya e ı B. Popov 1 wi pi işl, esna” ğu Mor şunları beyan et iğ â Ni Şiküme ve bütün millet k defa beyan « iler adalet prensiple İİ bir Avrupanın sine- | eak olan dünya vaziye ie tarihi o östihalesini Wi Wpati ve hudutsuz bir ibetmektedirler, “ewet harp heri Tallin'de anın işgali sıra- seli çıktı 18 (A.A) — Estonya” hi, Nyadaki Sovyet garni” vu tükviyesi o hâdisesizce j X$ gibi görülmektey- Mi © ajansı Rigada teza” Bi mu ve polisin müda- MİNİ haber veriyor. Poli” osta ve emniyet bi- nde toplanan halka N Üzerine birçok insan ii landı, e tânk ve zırhı teşek” volise yardım ettiğini ti verdiği malümata tisbrskaya Revolutim Bemisi de dahil olmak ie *t harp gemileri Tak n Hariciye, I istifa etti k as zaman ye- ti bir kabine abilecek N MA) —DN.B. bildiri Mareşal Petenin beya İki siyasi müşavirleri. da ketişarede | bulün- ÜR hazırlar İstifnlarını izin yazarak (krala Bu süretie o kral arzu tir kabine teşkil ede- EKİL edecek olan kabine terekküp edeceği bü- Kn var 'an bütür valilere yeri MA izahat verilmiştir. | memleketlerde- klerimize gönde- ve iz miktarları w a — Hükümst hes. , memleketlere tahsile i Olan talebeye her t gartına göre 1940 Km Histedeki verilmesi Vekiller İ edilmiştir: p M8 lira, Bet » çikaya ri ği hu vü tana 105, Prsn Yaya 110,5, İngilte. e e Amerikaya “O , Nevjer K pd erika (Kap) k Londm, 48 (A.A) — Başvekil Çörçü askeri vaziyet hakkında bo. yanalla bulunmak üzere avam ka, marasında kârsiye geldiği vakit mebuslar tarafından şiddetle alkış» anmiştır, Çörçil evveli * bundan nuluklarının nde, bir askeri meğlöbiyet,, kelimelerle tavsif elmiş olduğu (Flânder) ri. câlinden bahsetmiş ve Fransız cep- nin Sedan ve Mözde yer a rağmen Fransız buşku- nlığının, şimal © ordularını ndan geri almak hususünda tashhür gösterdiğini kayıletmiş ve şöyle demiştir; evvelki biri muazzam “— Ru taahhür, on beş veya on altı Franuz fırkaşıma Ziyamı mu, cip bidüğu şii o orsdaki İngiliz kuvvellerini de en kritik devrede bisreket harici bırakmıştır, İngiliz ordusu ile 170 bin Fransız meferi İngiliz donanması tarafından Dun- kerkte kurtarılmış olmakla beraber kaybedilmiş olan harp malzemesi, nin yerine konması haftalara mü- tevakkıf bolunuyordu, Nu haflala » rin ilk iki tanesi zarfında ise Fron, sa muharebesinin süs ticelenmesine kifayet elmiştir. Pr x ordusunun kah mukavemeti nararı dikkate alınır. sâ en İyi askerlerden terekküp © den bu yirmi beş fırkanın teraziyi bizim tarafımıza indirebileceği tah min edilebilirdi, Halbuki cephede yalnız üç İnailiz fırkası o kaleuıştı. Bunlar birçok iztırap çekmişler ve fakat iyi harp elmişlerdir. Biz muk. tedir olduğumuz derecede — süratle' techizatlarını ve makillerini temin ederek Fransaya kabil olduğu ka- dar asker gönderdik. Bu noktayi tenkit elmek manasız ve batlâ muzir olur. Zalen bunu söylemek” len maksadım yalnız bu muazzam muhsrebede 12 veya 14 fırkaya mu kabil neden yalnız üç İngiliz fırka. sının iştirak etmiş olduğunu anlat, meklır. Bu son günler zarfında Fransa İ- İs olan münakale yollar rinde bulunan askerleri: yük bir kısmı yni harbin bidaye - tindenheri göndermiş — olduğumuz 400 bin kişinin takriben 450 bini geri çekilmiş bulunuyor. Üst lara, fı Fransızlarla o beraber mevzii muvaffakıyeller kazanarak o muha- rebeye devam elmekledirler. Bunlardan başka, tüfek, mühim mat ve saire gibi son (oOdokur sy zarfında Fransada toplanmış olan harp malzemesini de İnsillereye aldık. Bugün elimizde pek büyük kuvvet. er mevcuttur, Bunlar bizim ©n iyi talim görmüş uskerlerimizdir. Yekün. Tokyo, 18 (A.A; — Mitlere yas pılan Fransız talebi neticelerinin doğurduğu Avrupa variyeti Japon hazırlar meclisinde nazarı itibara alınmıştır, Bu meelis, başvekil, ha riciye nazırı, harbiye nazırı, hah” riye nazırının iştirakile sktedilmiş- tir, Pr ansız Hindi Çinis bağ atisi me” selesi gittikçe mevavub i muna göre b zannettik Hollanda Hin müşahitlerin Japon bükümeti tanı hususunda Fransız Hindi Çi kasunta muhafazası kayausumda dır, Binaenaleyh Japoa kükümeli larını bir milyon © rak gösteri da mevzuu muş olan gönüllüler dahi) değildir. Bu sonuncu kısma eline silâh teslim ede- bileceğimiz herliysi ilbal etmiş bulu cilerimizin çok yakın tükbalde mühim surette artması. Da intizar ediyoruz Talim için silâh DA yeniden pek çök insan celbede, ceğiz. Bundan sonra Çörçü İngiltereye hücum etmek istiyen bir düşmanın maruz kalacağı müşkülâtı tahlile baş amış ve demiştir ki; — Düşman deniş tarikiyle pek mühim kuvvetler nakletmek ve bun- tari daimi bir ham halinde tutmak mecburiyetindedir. Urutulmamak ic. ir bahriyeye mat, lüttarıK boğazım. mürur hakkı vererek kes mali tekalükle oynamak istertiği rolü ifa etmesine meydan Wrakmamakla pek mesut olurduk. Çünkü dopanma., uzm öğrenmek istediği hir nokta vardır: O da, İtalyanların son harbi ml esnasındaki Gereveleri aynı bal de mi kalmıştır. Yoksa daha mi aşağı düşmüştür. Çörçll, Büyük Britanyanm bugüz deniz tarikiyle vukubulacak bir hücu. ma mukavemet için harbi umumiye ve hattâ bugünkü harbin ilk aylarına nazaran duha çok iyi bir vaziyette bulunduğunu söylemiş ve sözlerine şu suretle devam etmiştir: “ — Doganmamız beş altı bin kişi- nin gece veya sisli bir havada İngik tere sahillerinin berbangi bir noktası. na ihracına mani olabilmek iddiam. da değiliz. Fakat, hafif teçhizatın beş fırkanm nakli 200 ve ya 290 vapurla temin olunabilir. Böyle bir kuvvetin | nakline halinde ise do. nanmunm derhni baberdar olacağı ve vüpurların daha tahliyeye (tegebiis etmeden evvel parça parça edileceği püpbeden varestedir.,, Görçil, bir havadan istilâ imkânlar rm nazarı itibara almıştır; “ — Büyük mesele şuğur! Hitlerin hava ordusunu kırabilir miyiz? İngi liz tayyare tipleri düşmana karşı fa, ikiyellerini ismi etmişlerdir. İngilte- reyi mildalsa mevzuubahs olunca, İn- gürler için şerait keadi zaylatınn Oç mislini Almanlara o verdirmiş olduğu Dünkerkten müasal: olacaktır. Nihal zaferi karanacağımıza bü. yük ümitler, makol ümiller var İngiliz ve Frensiz tesanüt beyan; mesini halırlalan Çörçll şöyle de- miştir; “— Biz, bu adada ve Britanya İmparatorluğunda, Fransız milleti. le arkadaşlık hislerimizi hiçbir 2a- man kaybelmiyeceğiz. Şayet, Fran, sanın çektiği iztırapları çekmekli- dimiz lâzım gelirse, onun cesareti. ne erişmeye gayrel edeceğiz ve e. der nihat zafer gayretlerimizi mü- küfatlandırırsa, kazancımıza işti, rak ellireeeğiz. (alkışlar) vin ole Bu oktar arasm. beder ki biz de nin bu hususla diplomalik bir te şebbüs yapmasının mürükün oldur ğunu tahin elmekied Amerikada meçbüri askerlik ve diğer meseleler Meskava, IX — Nevyarklan İsli rilliğine göre Fransanın - mağlübi i evikanın. silâhlarını ari ceburiyeli doğurmuştur. res muhabiri o Amerikan nasnın yözde 73 nisbetinde arlurdncası — hakkında Amerikan bahriye eneömenince bir kanın Ke yilan buztanmakta olduğunu bildirmektedir. İN RANDY “| Çörçilin Avam Kamarasındaki nutku: rupa hürriyete kavuşun- ya kadar harbe devam! #hgiliz Başvekili harbin iki millet harbi teğil bir dünya harbi olduğunu 00 müsafaa için kaydolun, ! e ABE R z — Aşam Postası Haklı a İ rinden vaz, varın ne kavuşacaklardır. | Veyzanü'ın (Fransa muharebesi) ismini verdiği muharebe bitmiştir, iz muharebesi) başlamak üze, reğir. Hirisiyan medeniyetinin yâ şaması onunla beraber bülün mües. seselerin idamesi, bütün İosiliz ha, yatı, imparatorluğun hayalı hep o- na bağlıdır. Hitler, bizi bu adada öldürmek veya harbi Kayhetmek dâzem olduğunu biliyor, Ona karşı koynsya muvaffak olursak o bütün Avrupa hür olacak, dünya yaşıya, cak, güneş arz üzerinde parlıyacnk- tr. Düşersek, Amerika da dahil ol. düğü halde dünya, ve bülün sev. diklerimiz yeni bir korkunç karan- lıklar devrinin uçurumlarına yu, yarlanacaktır. Vaxife başına geçelim ve bilelim ki, dominyonlar ve imparatorluk bin sene sürerse, beşeriyet şu san tin en porlak saat olduğunu söyli. yecektir.,, ———— General Dögon Fransız askerlerini İngiltereye çağırıyor Londra, 18 — Reyno kabinesi sabık harbiye müsteşarı General Dö Gon bu gece saat 23 de Lon- dra radyosuyla Fransız milletine hitap ederek şunları söyledi: “— Biz, Almanların kara ve ba” vada hareket eden makinelerinin kuvvetleri karşısında boğulduk. Alman tayyareleri, hücum araba” ları ve Alman harp taktiği bizi geri çekilmeye mecbur etti, fakat henüz son söz söylenmiş değildir. Ümüdimiz kaybolmuş mudur? Ha yır... Bu şartlar dahilinde de bir gün zafere ulaşabilirdik. Çünkü Fran sa yalnız değildir, arkasmda bir imparatorluk vardı, İngiltere ile birlikte bir blok yapabilir, İngil- tere ile birlikte muazzam sanayli- ni işletebilirdi. Ben, hâlen İngilterede bul nan General Dö Gon, İngilterede bulunan veya Fransada çalışan İ bütün zabitleri, ankerleri, sanayi erhablarını çağırıyorum. Gelsin- İer, düşmanı kovmak için çalışsın” lar, lüzumlu hazırlığı ya ve Ümidimiz ölmiyecektir. İstikbal bizimdir. Ben yarın, öbür gün, he gün radyoda konuşup onları, vatanı kurtarmaya davet edece- ğim.” MÜTTEFİKLERİN UZAKŞARK MENAFiiNİ AMERİKA MÜDAFAA EDECEK Japon hükümeti bu mıntakalarda statükonun muhafazasını ileri sürdü Amerikada mecburi askerlik ve donanmanın takviyesi mevzuubahs oluyor Aynı muhabir bahriye eneü reisi Vinslon tarafından — hazırlan” mıs olen, donanmanın yüzde İİ nisbelinde arttırılması ve deniz tayyareleri üslerinin — farlalaştınık ması hakkındaki bir projenin Ruz. velt tarafından ayın 17 sinde imza” lanmış olduğunu bildirmektedir. Amerikan mühnessilleri > meclisi Amerikada 400 bin kişilik daimi bir ordu yapılmasmı kabal etmiş” tir, Sena Konelin, Antil denizinde" ki İngiliz ve Framoxz klarıma müdafaası İçin Amerikan, harp gemilerinin gönderileceğini bildir miştir, | hepsi —— Modern Motörlü ! Tankların tekerlekleri o yerilen lara karşı, yere çakılmış kalm tedbirleri almanın Polonya, Norveç, Holanda, Bel. çika ve nihayet son garp cephesi barekâtile askerlik yeni ve çok mühim bir dönüm noktasma ulaş. mış bulunuyor. Alman muraffakryetleri, kava silâkının büyük mikyasta kullanı masmdan manada, kara kuvvetleri» nin hava kuvvetlerile muvazi ola. rak hareket etmelerinden ileri gel- miştir. Kısaca: Makine ve motör, havada ve karada muzaffer olmuz. tur Motörlü kıtalar, ilk ihraç veya işgal noktalarından hareketle, akla hayret veren bir süratle münaka- le yollarını, demiryollarını ve »i - hayet hayati ehemmiyeti haiz mev kileri ele geçirerek istilâys uğra. yan memleketlerin müstevi! ordu- nun yürüyüşünü durduracak veya geciktirecek pasif müdafaa tedbir. leri almasına veya harekâtı sekte dar edecek tahribata tevessül ©t « mesine imkân birakmamışlardır. Bu bakımdan, bugünkü zırh: ve Motörlü harp vasıtatarınm bir tet, kikini yapmak ve ekseriya seri ve- ya motörlü krtaat adı verilen un. Buru bir kere gözdön geçirmek faydalı olur kanaatindeyiz. KİTLE VE SÜRAT Bugünkü Alman harekâtı, mo » dern harbin karurda ve hsrekette sürat umdelerine uygun olarak in- kişaf etmektedir. Napolyon orduları gibi kütleler. le ve hattâ yirmi beş sene evvelki ordular nevinden kuvvetlerle bu - günkü radyo, televizyon ve yüksek sürat devrindeki medeniyetin mü. dafaa 'edilemiyeceği aşikârdır. Baki harplerde olduğu gibi bw gün de mütaarrızm indireceği dar- benin tesiri, ileri saldırizn insan kütlesile bunların (kullandıkları vasıtalarm sürati ile mütenasiplir Demek ki süratle hareket eden bir kütle düşmanı mağlüp etmek veya cepheyi yarmak İçin en İyi bir un. sur addedilmek icap eder. Her sahada faydası inkâr edile - miyen süratin artışı, her türlü manevra ve harekâtı mümkün kı. lan motörün tanmmümile kabil ol- muştur. Böylece harbı umumiden sonra motörlü seri kıtaat ve niha- yet zırhlı kuvvetler doğmuştur Bu | kuvvetler yerinde ve kütle halin. | de kullanılmakla modem harbin İ müthiş bir unsuru olmuşturlar. Hava kuvyetlerile beraber çalı. şan molörlü kuvvetlerin taarruzu karşısında herhangi bir müdafan , nin uzun müddet dayanamadığı gö“ rülmüştür. Seri veya molörlü kıtalar bil hassa conah harekâtında, mevzi , leri süratle işgal etmekle böyük ve muvaffakıyetli neticeler elde © derler. Faaliyetleri, bara kuvvet, lerinin yardımına dayanırsa çok daha verimli olur. Bir muvaffakı - yet elde ettiklen sonra düşmanı durmadan takip etmek başlıca va- #ifeterdendir Motörlü bir fırka, motörlü vası, tulara bindirilmiş bir piyade fırka- sından başka bir şey“değildir. Bu motörlü vasıtaların zırhlı mahfa , #alari yoktur. Fakat normal kam * n da farklıdırlar. Altı te- kerlekli olop normal şöselerden manada ârizalı araride de kolayca İlerliyebilirler ve büyük boyda ol. mıyan mânileri aşabilirler. MOTÖRLÜ VASITALAR Bir motorize firkan mevcut moförlü vasıtalam sayısızdır ve normal bir yol Üzerinde ssntte 20 - “ ietrelik bir ilerleme kayde. debili. Fakat bu yürüyüş esna * smda gecikmelere, kazalara ve ni- hayet yol Wkanmasına mâni olmak için iş mizamlarıra tam ris. yet şarttın Umumiyetle, yolda in- zibat ve polis vezifesile mükellef harpte kıtaların ehemmiyeti kesilince bir Iş göremezler. Tank, ağaçlar ve demirlerie müdafaa sebepleri budur. Yazan : UGO MARALDİ Çeviren: MECDi ENÖN motosikletli gruplar, mot Ven birkaç kilometre ilersinden gi- der ve geriden gelen k emin bir güzeryüh aça ağırlarına tarassut ve emi vetleri bırakır. Diğer m asker attâ bazan telsiz alı, <ı ve verici cihazları motörlü krta- nın muhtelif grupları arasında v6 yol boyunca irtibat vazifesi görür. ler. Bu motörlü kuvvetler için en büyük tehlike, düşmanın her Lara” fı araştıran keşif ve bombardıman tayyareleridir. Bu sebeple motöriğ vasıtalar srasmda, İnyyare önti topları taşıyanları da bulunur. Sis yapan cihazlar taşıyan otokarlar da diğer müdafaa vasıtslarından - dir. Bu cihazlardan takriben 100 metre genişlikte ve hava rutubetli olmadığı takdirde 259 metre yük, seklikte ve 1000 metre derinlikte bir bulut vücude getirebilir. Yukarda bahsettiğimiz ve asker taşıyan allı tekerlekli olokarlara gelince; bunlar yüzde 75 meyilli arakiyi aşabilirler ve saatte 45 ki- Tometrelik bir sürat temin edebilir. ler ve üç bin kilogram ağırlığında diğer bir tekerlekli vsartayı çeke bilecek 25 metrelik bir kablo ta « şırlar. Bu müretle bataklığa sapla, nan bir otokar, sağlam arazide bulunan bir diğeri çekip kurtarmak imkânmt bulur. Motörlü fırkanın toplarını çeken hafif traktörlere gelin 8 bazan yüzde yüz meyilli arri aşabilir ve santte vasati-35 kilometrelik bir temin edebilirler. Derinliği motörlerin manyetolarma varmı « yan sulardan geçmek te bu motör. ler için mümkün olabilmektedir. Dağlık arazide do motörlü trek törlerin büyük faydası vardır. Te- kerieklerinde hususi peletler bu - Tunan bu traktörlerden üçü birle, şinee, azam! meyilli arrzido (vo hattâ kayalık arezi de bile) Juta- nm toplarını teker teker çekmeğe muvaffak olurlar. 5 iü ko. ZIRHLI KIYALAR Almanların Danjerdivisioneu de, dikleri bu kuvvetler, diğerlerinden farkir olarak yarma işlerinde kul * lanrlabilir ve muvaffakıye' mamlamak ve düşmanı gibi kati darbeler indirmeğe va . rarlar. Bunlar başlıca mühim mik- tarda tank k keptir. Bu zırhlı fırka âdet motörlü v köptirler '(motosikle bünların a tanklar ve © 21 ünü teskil eder. E kolu bali MEİteYe v İşi mürek » matik orta G tün birliği veunluğu 100 kilo - Me, bügünkü: harbin mi Ikları bulardır ve cez larla va hiş si. cler bun- Harp malzemesi yapan müesseseler Ankara 19 — Türüyede harp silik ve mühimmatı yapan buu (osanayi kantroli haktımdski Kanunun şÜnülü datiline giren Baas“ Yİ şöyle tespil edilmiştir, Tayyare, ber cins tup aksamı, nelitüfek ve mr, Öp in ber cins tüfek, laten ca, her cins tumba ve Lâpasi, may, paravan Ye üntipmravanlar ve akan“ mı, Borpidü ve aksamı, mübaröbe, işa” ret, tenvir fişekleri ve renkler, ale? Mmakiseleri, ber cins #iz cihazları, M8 birli gaz cihazları, her cins top mere mii ve tapas, her cins kapa, Lab tip malzemesi, dinamiller, işal fitik ieri, dumanlı ve Günimüziz borut.