June 7, 1941 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

p i HAZİRAN Ebe | AM POSTASI asıldığı yer Vakıt matbaosı âdiseler (© Tarih vkalâde vergiler met fevkalâde vaziyet ie bazı Ki lere zam, vatan müdafaası uğru. i Sâbederse herkesin bütün hattâ ecanmı devlet em. vermesi Kadar tadil bir şey Siyasetimizin şimdiye olduğu gibi bundan sonra Memleketi harp tehlikesinden 5 bulunduracağına elen fedakâri: :,V€ yapmaktan çekin muhakkaktır. “anlı tarihinde pek çok de, ui, devlet vergileri arttırmak yetinde kalmıştır; fakat i Renin yaratan sebeple, OR mühimi, hele onyedinci Ni masından sonra, O& * ğa; Ve idaresizlikti, 1623 sene, ş bi, Yördüncü Muradın henüz * Yaşında iken tahta çıktı. e İğiğTedeki vaziyet gözden ge, bu cihet daha vuzuhla İşi kanunlar bozulmuştu, ve. 1 ve kadıların irtikâpları tece: bulmuştu; Anado. Ka yanlar ve tagallüp artmış. on dokuz sancak tu. iğ eistan, Gence, Revan, teri İranlı, | ii Vakti : kaybe, y yüzünden 2000) akçe azalmıştı. Se, tay Slakünü hükümdarlar ta. a Ni ire varidatn bü, e vi e yaşmak ve yaş. gri. Se £ pi ik EE EK ME ineye akçe kalıyordu. bir altın elli akçe, (100. 120) akçe idi. /©© her ev için emlâk Mek elli akçe, avariz d e Je vergi olarak da verilirdi. İki koyun ça ödenirdi. Gulümiye j pe üçreti üç veya beş İ S“tmezdi. Fakat sonra he İki yüz kirk akçe, a e akçe, koyun R“ ban avarız parası Si landı. Vergilerin ipler kendilerine her sene Fatih m » Avlusunda açık arttır. dağı. başı, N Anadoluya ” iler haracı sdam Ne e tez akçeye kadar i öceğinda ve Rize arasinda röle. Sipahi ir: yolsuzluğun de. ay Yoklamanın bir fay. n kas evimez. p ne Eski İngiliz harbiye nazırı Hor Belişa İngilterenin Amerika ile birleşmesini tavsiye ediyor —— Yeni bir sulh nizamı Sabık nazıra göre nasıl olmalıdır; Edinburg, B (AA) — Halen hükümeti başlıca tenkit edenler. den hulunan eski harbiye nazın Hor Betisa, Girit muharebesindön alınan derslerden bahsederek, har rökitm sevk ve İdaresinde yeni bir münebbik kullanmak lâzm ol. duğunu söylemiş ve sözlerine şöy- le devam etmiştir: “Bu muharebeyi kazanmaklığı - miz lâzımdır, Bu maksatla tam bir göyret sarfeden her hükümete yardım edecöğiz. Fakat 1914 deki tempo ile 1941 de harbi kazana - maVIZ. Bulh için yepyeni bir nizam te #is edilmesi lüzumuna işaret öden taki harbiye naz'rı demiştir ki: “Faaliyet safki olarak kâr ta hakkuk ettirilmesinin yerine hiz. met etmek ileği kaim olmalıdır, Kendi cemiyetimiz içinde de bü- yük değişikliklere hazır olmalıyız. Mölletimi ve Avrupa kıtasında: ki milletlerin vali üzerinde te sir yapmak i simdiye kadar çok az şey yaptık. İşin adilâne pir tarz da taksimi, azami emniyetin ve konforun temini ulaşılmaz şeyler değildir, Demokrasilerin yepyeni! bir ni- zam tesis etmek hususundaki azim lerinin en cesaret verici tominatı, İngiltere, İngiliz İmparatorluğu ve Amerika Birleşik devletleri vatan daşları arasmda müşterek bir sta- tünlün şimdiden tanınması ği gemin se câhil Ter eek toplamış emi w. için- HİTLER Hırvat liderini kabul etti Salzburg, 6 (4.4) —D.N.B. Hırvat devlet reisi Paveliç kabul edilmiştri. Uzun müddet süren mülâkatta Mareşal Göring ve Von Ribbentrop hazır bu. Tunmuşlardır. | | | | | HALEP m Bombardıman edildi Cenubi Afrikadaki ingiliz kıtaları Mısıra a getirildi Bir “Fransız tayyaresi Kudüse beyanname- ler attı Kahire, 6 (A.4.) — Orta şark Ingiliz. hüve kuvvetleri karargâ, rasına düşmüştür, Şiddetli bir çok infilâklar olmuş ve bu infi, lâkları yangınlar takibetmiştir. Tayyarelerimiz. Derme'de 2. keri binaları ve Bingazi limanı, i ni bombardıman ederek merkez Mendireğini hasara uğratmış. | lardır. İ Bombardıman tayyarelerimiz dün Halep tayyare meydanında İtalyan tayyarelerine taarruz et. mişler ve tam isnbetle tayyare, lerden birini tahrip eylemişler, mitralyöz ateşleriyle taarruzlar.. da bulunmuşlardır. Bütün bu hareketlerde yalnız tur, CENUBİ AFRİKA KUVVELE, Rİ ORTA ŞARKA GETİRİLDİ Kahire 6 (A.4.) — Bu akşam neşrolunan bir rTosmi tebliğde Cenubi Afrika kuvvetlerinin Or. ta Şarkta bulunduğu ve aynı 21. bir İngiliz tayyaresi kaybolmuş. ji Darlan Serzenşite bulunmak 1stemem!$ Türk - Fransız münase- iki temele dayanıyormuş i Vişi, 6 (Aâ.A,) — Havas OR bildiriyor: Amiral Darlanm beyanatında umumi harpten sonra Türkiyede vukun gelen hâdiseler hakkındaki fıkrasına karşı Türk matbuatmm aksülemeli Üzerine, mahfiller şu ciheti tasrili etmek- tediler ki başvekil muavini, Tür - kiyeye karsı, milli gayretinin saf” , I milli bir devlet o'a menin başlı i ca şartı olan Kusadi istiklâlimizi halarmdan bir tanesini teşkil eden bu kadar eski bir harekot hakkın. da sersenişte bulunmak siyeüni gütmemiştir. Amiral zerk ix İngilizlerin iki yüz ve cebir oyununu aydmlatmak iste - miştir, Şu cihet teberüz ettirilmektedir ki Fransız — Türk münasebetleri değişmemiştir. İskenderun sancağı meselesine verilen hal sureti, bu münasebetlerin İki temele dayandı ğını isbat tmektedir. Bu İki te - enak; metmüvi.. ettik yo. yalım | men istisnasız. yabancıların imi garkta karşılıklı haklara müteka - bil hürmettir. manda Cemubi Afrika madenler nazırı albay Stallard'ın mareşal Sımıs'un mümessili olarak Mı. bildirilmektedir. sıra geldiği Cenuhi Afrika kıtaları daha Adisababa düşmeden evvel Misi, ra gelmeğe başlamışlardır. Bu. gün mühüm bir yeküna ballğ o. İ lan bu kıtalar Mestrm muhtelif mahallerine yerleştirilmişlerdir. BİR FRANSIZ TAYYARESİ KUDÜS UZERİNDE BEYANNAMELER ATTI Kudüs, 6 (A.A) — Bir Fran. | siz tayyaresi bugün Kudüs üze, | rinde uçarak Fransızlara hitaben beyannameler atmıştır. Bu beyannamelerde halkın ey yola sevkedildiği Alman ekküllerinin Suriye ha, va üslerini işgal ettiklerinin ve. ya: Almanların Suriyeye en erinin doğru olmadığı mektedir. Kahire, 6 (A.A.) — Musr baş. vekili bugün İskenderiyeye gele- rek Alman hevs kuvvetlerinin a- Iı esnasında yıkılan ve harap ali mahalleleri ziyaret ötmiş ve baslanade yatan yarslılarla sami. mi olarak görüşmüştür. Başka cesetler de İsienderi- yede enkaz altından çıkarılmak” tadır, #slâhiyettar , i Düşündüğüm Gibi EE HR, e O —İDevlet .-müesseseleriyle hu- .susi sanayi müesseselerinin müvazi yürümesi ve çalış- ması bugün niçin lâzımdır ? sarkm te- sadik de temin ve takviye gibi zaruret. lerin bir neticesi olarık ortaya çıkmıştı, Osmanlı saltanatından te varis ettiğimiz şekliyle Türkiye iktwadcn tam manasiyle bir yarı müstenleko o vaziyetindeydi. Ha mühim iktesadi mevkiler ecnebi sermayenin elindeydi, Demiryolla- rı, İman, rıhtım, elektrik havaza- #i, tramvay, telefon ve salre gibi mafia iselrine sit müesseseler ho- yaz ve inhisarları altındaydı, Memleketimizde mevcut her çe- ( Türkiyeyi alabildiğine sömürü yordu, Hakikaten müstakil bir devlet olabilmek için buna «on vermek zarureti vardı, Muhtelif zamanlarda bu müesseseler birer, ikişer yabancılarm elinden alm. &en milli kurtuluş zaferimizin bize temin ettiği, gümrüklerimize iste. | diğimiz gihi hâkim olmak hakkın- dan mizi himaye etmek sanayi müesseselerimizi Avrupa »mai mahsullerinin orokabetinden kurtarmak sahasında icap eden a dımlar da atılıyordu, Memleketi, gösteren bu işleri yapabilmek için heniz doğmuş ve tekâmül adımla” Miknatıslı o adam - evvelâ Slavyada ilk faaliyetlerine baş . ladığı zaman, Slavyada vukua ge len bazı esrarengiz vekayi gaze. telerin dikkatini celbetmiş ve Slavyada bilhassa güzel kadımla- rı iğfel eden garip bir sesrseri peyda olduğu zannı hâsıl olmuş” tu. Slavya polisi, aylarca bu ye. ni ve esrarengiz Serseriyi boşuna takip etti. Fakat ancak Südet hüdiseleri ve Çekoslovakyanın ilhakı sera, larımdadır ki Fransanm Çekoslo- vakya konsoloslarından ON Brandler isminde zeki bir Fran sız bu esrarengiz serserinin, ilk defa, korkunç ve tehlikeli bir ca, sus olduğunu keşfetti. Ondan sonradır ki, bu adamm havatı fevkalâde bir dikkat ve merak u. yandırmış, birçok emniyet teşki- lâtı mensupları Gmibjonun fa - ti bir ilc içmin deli gözleri > “ak ve vr konuşman adamlardı. Rüyada yürür gibi yürüyen bu adamların bam garip ilidar içi - İM ALM dpi Casus Mek aaa İsveçli 4. Mengham B.D. - 43. rilerek bu hâle getirildiklerine hükmolunuyordu. Zira, bu esrarengiz adamların fabrikalara sırf sulkast için gir. diklerine şüphe yoktu. Halbuki şiddetli isticvaplara rağınen, bun Jarm ne maksatla gece yarıları fabrikaya girmiye çalıştıklarını söyletmiye imkân bulunamıyor . altma almıya mecbur olmuş, fa. kat yapılan bütün muayeneler - de böyle bir ilâca git emmare bu lunamamıştı. Nihayet, bir cephane deposu - nu şafakla beraber küçük bir bomba ile berhava eden kibar bir kadın yakalandığı zaman, Çek yobrtası fevkalâde bir hayrete üzel, Zira bu kadm memleketin wa. ruf kibar ailelerine mensup ve Slavyalr değil, halis bir çek kadı- nıydı. O vakte kadar da anarşist ol- duğuna veya memleketi sleyhin. de herhangi bir politika mesele . sile en ufak bir alâka gösterdi - ğine dair hiçbir şeyi görülmüş değildi. Çek polisi hüdisenin böylece fevkalâde garip mahiyetini gö - rünee bunun üzerinde ehemmi - yetle durdu. Hâdise mahrem şekilde Prağa bildirildi. Prağda evvelâ gizli bir tedhiş cemiyeti teşkil edilmiş olduğu zanmedildi ve hayli telâş olundu. Zira Çek hükümetine karşı bir hareket olan böyle bir hâdisede bizzat Çeklerinde bulunuşu işe hususi bir ehemmiyet vermek . teydi. Fakat Südet mıntakasına yeni tayin edilmiş olan emniyet müfettişlerinden alınan raporlar gizli cemiyet iddlasını katiyen reddetmekte ydi. Bunun üzerine Prağ, biribirini garip bir şekilde takip etmekte olan bu sabotuj ve sufkestların da önüknü al İşin mabiğeti İşte bu hödiselerin gayet en - terosan bir casusun eseri olduğu- mu ilk keşfetmiye muvaffak olan bu zeki polis hafiyesidir. Südet şehirlerinin gayet geniş bir surette gizli Gestapo ajanla. rının istilâsı altmda kaldığı ve fevkalâde karışmaya istidat gös terdiği bu vahim zamanlarda Prag emniyet dairesini pek bü . yük mikyasta meşgul edenbu garip meselenin hal ve tenviri vazifesini üstüne aldığı zaman, hemen kati denilecek bir kana - atle bu hâdiselerin komünistler tarafından yapıldığma kani bulu- nuyordu. Villi onun için tevkifi Çek hi. kümeti için gayet ağır hir.skan. dal teşkil etmiş olan su'kast fali kibar kadmı şiddetle bir istinta- ka tâbi tutmal istedi. Buna da müsaade almaya mu- vaffak oldu. Fakat Villi tevkifhaneye nak. line cesaret edilemiyerek bir o . telde nezaret altma alınmış olan genç kadınia daha ilk temasında fevkalâde hayrete düştü. Zira, en nüfuzlu hükümet a - damları tarafından bir şefaat fır tınası uyandırmış olan bu gerç ve ie kadın, yarı mecmin gibi air İep Suat Derviş rmı yeni almağa başlamış olan yerli sermaye "âf) gelemiyordu. Yerli sermay » bu işte azami bir yanlıma mutlax ihtiyaci vardı, İş. sareret neticosindedir ki | bu resmi kaynakların varidatından iinde ve mevcut milli gelirin bu unda seferber edilmesi şeklinde dex ztgilik mili ikimadiyatımcın brs'wa prensipli olarak ortaya çık b, Yemek ki, bizim devletçiliğiniz »r emperyalist bir karakter tası. yo'u, milli ekonomimizin yaradı! ması ve Kavvetlendirilmesi gili bir temel üzerinde kuruluştu, wi dn, Onun içindir ki milli kurtulaş İnkılâbımıan ayrılmaz bir unsuru olarak iktmadi sistemimize giren devletçiliğimiz garp sermayedar - lığının hiddet ve hirsmi tahrik et» inkılâpçı bir sistem olarak o mom- İeketin halkların yarırma tees- süs etmiştir. İşte garptaki aksi inklâpçı ve halk aleyhtarı devlet- şilikle bizdeki milk istiklâilin ko. ederek yerli sanayii uni ve Be rayucusu emperyalkst ye sahiplerini sadece zengin et. mek gibi san'i bir maksat gözetiik- memişti, Onun için mili istiklâl iktısadi sahada o kuvvetlendirmek gibi milli ve mili olduğu kadar meşru bir emelle büyütülmüş olan bususü sanayi müesseseler üzerine de devletin çok büyük bir hakkı vardır ve milli istililin korunma» lerini ve omtinlarınm o renlizasyo- nunu milli istiktilin korunması da. Yasına, uygun bir sekle sokmağa mecbur ve bu iste devlet müos - seseleriyle teşrik mesai etmekle ler, Milli istiklâl davası hepimiz. den İş ve yardım bekliyor, Sanayi müesseselerinin de mili menfu- atler karşısında kendi sahsi men faatlerinden fedakârlık etmekten inmemeleri İssp eder. Harbin doğurduğu zaruri güç tikler yüzünden harici ticaretimi. din daraldığı, yurdumuzda mamul esya İhtiyacının çoğaldığı bu sıra da yurdumuzun İktısadiyatını ayak ta tutabilmek İçin İususi sanayi möcseselerinin devlet mürsseşe. *inde milli ihtiyaçlarımızı tatmin edebilir, Mazml eşyanm ülzumlu okluğu yerlerde ve şekillerde dar temin edebilir, bugünün İcaplarma küre mili menfaatleri- 78 uygun bir fiat siyaseti takip edebilir, ihtikâra karşı muvaffa - kryetli Sekilde miondele edebilir. SUAT DREN