27 Haziran 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

A gm i İ ER ME |E ski ve Yeni Boğaziçi | Gözel boğunin Güksuden Tunelihisarına bir bakış Euspektör Sezai Kaptana göre: Boğazın her köyünde ayrı bi güzellikveeğlence âlemi vardır Eskiden piyasa caddesinde kadınların gezmesi ve eğlen. ce, yerlerindeki saza gitmesi yasaktı Boğaza rağbeti çoğaltmak için; Ev kiralarını ucuzlatmak, her yıl köylerdeki evlerin fi. yatlarım gösteren bir brosür hazırlamak lâzım!.. YAZAN: asan Bedretlin ÜLGEN J STANBULUN güzelliğini temin eden hususiyetler. den biri de Hoğuzicldir, Yaradıkşı iibariyle dünyanın hiçbir yerinde İdunmuyan tabjiliklerle dolu özel bir dekoru vardır, Bu dekor içine Bürünen Boğaz, her mevsimde ay- rmyrı güz“ilikler saklar, ba gü. zelliklerle insanları kendine çeker, siirlere ilham kaynağı olur.. Boğaziçi tarihte muhtelif istiha- isler geçirmiştir, Her devrin ya sama, eğlence, hayat şartlarına göre orijinsiMikler göstermiş ve © devrin kisvesine bürünerek zama. wa göre yine İstanbulu en güzel yat sartlarmı, eğleneslerini, Eoğa- xn husüsiyetierini, ucun yıllar ba süha üzerinde çalışmış olan Boğaz kaptanlarından dilemek ve bu e- Moktar mesik adamlariyle bir Kömuşma yapmayı kararlaştırdık. Onlarm eski ve yeni Roğur hak Kandefki hatıraları, Boğazm gü zelleşmesi için almması iktiza edea tedbirleri irleri okuyrcularımıza sirasiy. Wiyazacağız: Beçin ilk olarak, Boğarın en ewekinr kaptanı, hâlen Boğaz va. parlarımın enpektörü olan Sezal kaptenla yapılan konuşmayla bas- Myoruz: ... Vaparun kaptan &öskünde otur. muş, konuşuyoruz, Vapur tam yo. Miyle Yeniköyç doğru İlerliyor, Sezal kaptan eski ve yeni Boğa- zı şöyle anlatnıya basladı: — Eski ve Yeni Boğaz. bilmeni hangi tarafından başlıyayım? En fazla yürü çarpan sey, simdiki Bo. #azda halkın kalabalığıdır. Beaim bildiğim 44 yıl evvelki Boğazda bu kadar balk yasamazdı, Mesrutiy; İstibdat devirlerinde Boğazın ka. Mabalığı senelere göre müthiş fark. Yer göstermistir. İstibdnt devrin- de buraya daha fazla vükeli gel- diği için, zavallı halk Boğura git. mektön çekinirdi. Çünkü serbest. $e Hezemezdi. Adeta hapsedilmiş gibi evlminde yaşardı, Boğazın yerli halkı da daha fazla ba'ıkçıtık ve Boğaza geçerek isleriç meş. gul olurdu. Bahiolık fabia ilerle. misli, Her taraftan a'lamana &a- yıklari| Yeni mahalleye gelinirdi. Kayıklar palmut, toriklerle dolay. da, Gir gır, yedi çifte kayıklarla dilirdi. Kışm eğlenceleri de Bü- i meyhanelerdi. Burada İatarmalar çalınır, ma. salor üzerine mumlar dikilir, bu sünetiş vakit goçir'lirdi. Yaz kekliği vakit Boğurda bir adam başladı, o Büyükdere ,. Yeni menlınilş fevkalâde görürdü. Yeni mahallede Bazathaşı üseilen o yerde, (simdi Bimesı garaj olmustur) Hacı Misa. Mü gesinosu vardı, Cuma pazar aksamları burayn saz gelirdi, Fs. kat bu saza ancak erkekler gele. bilirdi. Kadmlarm san gelmesi yasaktı, Onlar için Hünkâr ve Çır. Gr sularmda kafesle ayrılan yerler la, Puralarda, otururlardı, piyasa caddesinde her Bespktör Seznj kaptan. akşam bir yalmn önünde m o yalı sahibi öderdi, Tramvaylara biniş intizamı Başlangıç ve son duraklarda yeni. tedbirler tatbik olunuyor Emniyet altın şube (O müdürlüğü ramvay idazesile de anlaşarak, tram vaylarda sıra ve iniş ve biniş intiza- mum tesisine başlamıştır. Bu yeklin tatbikine gimeiik daha çok kalaba. ik olan ilk ve son duraklarda DAŞ - lanmış bulunmaktadır, Topkapı, Ye- dikule şRâlrkakapı, Akserayl, Beya- art, Sirkeci, Eminğal, Orteköy. Be- bök, Beşiktaş, Maçke, Kurtuluş, Tek. sim ve Harbiye mâbde ve müntebâ durak yerlerinde tramvayların içinde bulman yolcular ancak ön kapıdan inübileceklerdir, Tramvayın içi boşsl, madan içeri yolcu girmesi membu - dur, Bu müddet zarfında arka KAPI Yarı viletçiler kapak tutacaklardır. Tramvayın içindeki yolcular tama. men indikten sonra yeni (yolcular yalın arka Kapıdan girecek, ön Xa. pr vatman tarafından unpanacaktır, Motrimlerde tatbüc olunan bu şekli romelirkiarda dn synen tatbik oluna. caktır, ——— Haliç iskeleleri yeniden yapılack Evvelâ Fener ve Balat iskeleleri kurulacak Geçen sene Haliç vappurları işlet. mesini devir aldiktan sonra ovvelâ çök harap, vE ideta sefer (oyaapmaz halde bulunan vapurları o esaslı bir tamirden geçiren deniayollar; işlet. mesi şimdi Hallein içinde oturulmaz hal$ gelmiş olan ve bir kısmı yünün. cak vaziyette bulunan Yali; iskele. lerini de yıktırmağa ve yeniden yap. Urmağakarar vermşir, İlk olarak en şlek skeleterden bulunan o Balat ve Feder #keleler yıkılarak yenden yap. tırhacaktır, Bundan Bonra Defterdar emri eri «e GE ihracat tacirleri Yarın Ankaraya bir heyet gönderiyorlar İhracat tacirlerini temsilen bir he. bugünkü Büyükdere Beyaz parkının yerin. | yet yarm Ankaraya hareket edecek. de bir kahve vardı, Zurnda herkes oturur denizi seyrederdi. tir, Diğer taraftan İzmir tacirlerin den de bir heyet Ankaraya gitmek. Kahvelerde Türk kadmlarmım | tedir. oturması yasaktı, Onlar sarı kum. Ankaraya gidecek heyetler geçin sal denilen mevkide otururlardı, ! seneler mahsulü yağı tohmumların Hristiyan kadmlarma Yu meebe. #iyatları metelesi üzerinde temaslar. Tiyet tahmil sölimemişti, Onlar ko. | da bulunacak ve bü işin bir sureti <lariyle * beraher aynı yerde, ota rup eğlenmtkte serbesiti, Kel Ha- san, Abdi gibi tulüat tiyatroları halle rabtışı temine çalışacaktır. Ticaret vekâleti yeni mahsul yağ. ie tohmundarın ihrag fiyatlarını tes. geldiği vakit de, onlar icin kafesli | bit etmiştir. Fakat tacirlerin elinde yerler ayrılır erkekler kafex dım. simdiye kadar katmış olan yağlı to. da, bayanlar kafes arkasında par. | humların tabtatile bir çok masrafları maklıldardan tiyatro seyrederler . | olduğundan bu etokların da ayni £i. di. Fazla gülmek, kafes arkasında | yallarin satışma imkân körülmemek. dahi olsn açık saçık oturmak ya. | tedir.“ mkü, Buralara yeldirme ve baş örtüsüne bürünerek Veya yaşmak Ternce giyerek glirlerdi. ———— * Kaldirımları kirleten 10 dükkân #ahihine yıldırım ©ezası verilmiştir. Boğazm gote eğ'encelerinin en | Kontroller devam edecektir. basmda mehtap âlemleri gelirdi. Altı kürekli pazar Icıyıkları mum- larla, fenerlerle süslenir, otrafmı | (İKİ gün sonra bundan daha he. 50 - 60 sandal çevirir bu süretle | yecanlı bir görüşme yaptım, İsmi- yavaş yavaş mçhtanta hareket et nin söylenmesini istemiyen bir İn- miye başlardı. Runlurı daha fna- | Siliz şahsiyeti kuna su beyanatia Ha Salt Halim paşa, Nedim Bey- ler tertip cderdi. Mehtap âlemleri Kanlıca körfe- zinde olurdu, Mehtap âlemine İs. bulundu: p haber veri- firak eden sandal kafilesi Kanlıca. | Balık ediyorlar; hattâ cinayet işli. dan hareket ederek Yeniköye ka. | yorlar.. s#zi temin edebilirim ki şu dar geliri, Saz sesleri, güzel ser, | anda, 1987 ikineiteşrininde, hâlâ Mi hanendeler Boğazı emlatırdı . Londra Sitesi, hepsi demiyorum, Eski Boğazda mahalleler çok gi. | fakat en kuvvetli unsurlar Witle- riftti, Bon'arın bir kısmı bezün yı. | Te, muazzam teslikaa için, büyük kılıyor, Bn yakımlik o kadar çok. | krediler açmakta devam ediyur - fn ki neresreden penetreye ötebe. | lar. yani Almanyanın yeniden si. ri verilirdi. Ve eski Yeni mahalle. desi almıstır, Parar gtnleri İstanbuklam #telen halk sulem, Sütliceye giderdi, Tek | dm, buna imiün var kayıklariyin | lar vatan haini midirler? mit Boğsziçi pazar dolardı, Kayıkların basımda deli- yerini bugün Büyükdere cad. | bu para verilmeseydi Jâhlanması için para veriyorlar, silâhianma plânları çoktan suya düşmüştür — Ne diyorsunuz, diye haykır. Bn adam — Mayır! Onlar her seyden kanlar, elisrinde omgıraklı ma. |evvel paralarını işletecek ver arr. şa, darbaka, ziller ealarak Sil yan dar görüşlü insanlardır. bir feye doğru eider'erdi.. Gese elek. | City bankeri, babasınm < katiliyle İrik tenyiratı olmadlığı için herkes | bile parasını işletmek arzusuna ds. #ksam alaturka İZ de evine «6. | Yanamaz, Sonra unutmayınız ki bu Berdi, Cünkü en fazla isk 5 mum | adamlarda, kendilerini başka $*Y- lak Kisre Kmbasıydı, Bunun'a nelere karşı yapılabijrdi? İstinyeliler her #8. ne kiraz yamanında öksüz araba. kir edeti bir bole - vikk korkusu var, Hitlerin de- miyorum, fskaf Frankomun muzaf. kırıma binerek Bahce köyüme gi. | for olmasını istiyorlar. amma me. derlerdi. Şimdi de baska eğ'enes. | bakkek ki Hitlerin yıkılmasını da Ter var. balolar, garinoler, gnsi- | istemiyorlar... esasen bu nolarda çarlar, in eski- ve dayondığmı ve onlar olmasay. “Devamı 4 #mcüde) İd Mitlerin hiçbir zaman mevlüi Hanımının odasını kilitliyerek evi tutuşturan evlâtlık Dilberistan kendisini affetmiyor hiddet sezilen bir $ , halâ esle cezalandırılsın, cezasını istiyorum,, diyordu nu Bu 16 yaşında Haticeydi, Üstün de basmadan bir entari, ayakla. rmda Deamma Dürbin ayakkalı vardı, Arkasında duran jandarma- mim heybeti önünde parmak kadar Kalıyordu, Yukarıdaki İfadesinde “Dilbe- ristan,, diye bahsedilen anneliği davacıyı, Sessiz oturuyor ve da- vanm sırrın: sükünetle takip edi. yordu, Hakikaten feci bir ölümden kurtulmuştu. 45 yaşlarında kadar bir kadındı, Siyah sık bir tayyör giymiş, başma yüzünü yarısına kas dar örten tüllü bir şapka geçir - mişti, Reis, Haticeyi kaldırarak: — Bek, dedi, Yakalandığın s- rada verdiğin ifadeyi okuduk, bü. rada evi Dilberistanı öldürmek i- çin yaktığmı söylüyorsun! — Hayır efendim, yalan. Ne Dilberistanı, ne de kimseyi öldür. mek niyetinde değildim, Evi sade- ce kiymetli eşyaları çahp kaçmak maksadiyi yakmak istedim, — Peki bu sözlerin doğru değil mi? — Evet, benböyle seyler ya: “> yazmışlar, eahil bir kızım, Düştinemedim, Bundan sonra talrkikat evrakm. daki raporlar okundu. İtfaiyenin raporuna göre, itfaiye vak'a ye. rine gittiği zaman atesin hemen tamamen sönmüş olduğu merke. #indeydi, Bahçede, yanmış bir iki yatak ile bir sedir bulunmuştu, Evin koridorunda bazı yerlerle bir yi kaşı kısman yanmış, ge tahribat yokta BE O i rm gaz koktuğu anlaşılmıştı, Bir diğer raporda da Haticenin Ad'iye doktoruna muayene ettiril. diği ve kızlığınm izale edilmemiş olduğunun tesbit edildiği yazılı. Yordu, söy- Ben Bundan sonra, davacı Dilberis - tan Üstündal ayağı kaldırıldı bakalım, davanızı! Ölen terzi Hasan Fehminin ka- rsi Dilberistan; — Ben, dedi. Haticeyi sekiz ya- şında yanıma aldm, Bağrıma ba- $ıp büyüttüm, Vak'n günü Anka. radar gelmiştim. Çok yorgundum, Kömürlerin çalmanş olduğunu gör düm, Hatice İle Saadete: — Karakola gittiniz mi? Diye #rodum, — Gittik, dediler., Ben de faz. la bir sey söylemedim, çocukları. ma bile: — Allah aşkına beni ruhafsız etmeyin, çek yorgunum uyuyaca. gen! Diye odama eekilin yattım, Kimseye hırsız fa'an demedim. Zaten kimse ile uğrasacak halle AVRUPANIN YANAK A m e Yazan; JUL ROMEN iktidara gelemiyeceğini bilmiyor değilsiniz., yüksek aristokrat (aba kasının bir kıscım da daima synı Hüsnlniyetle edildiğinden biran bi le süphe edemiyeceğim bu itiraf- lardan pek mütehassis olmuştum, Bu meseleden ilk önce, benim se- relime vermek v6 riyaset ötmek lütfunda bulunduğu bir sofrada, Harold Nikolsona bahsettim,» O, daha ziyade, beni teskin etmek istedi: — Mitlere toplu Hr sekilde ma. li bir yardımda bulunulmuş olma. sma ihtimal veremem, dedi, Böy. ie olsaydı hükümet'n mutlaka İm- beri olurdu ve büyle bir seye de müsaadç etmezdi. Fıkat piyasada serbesteo tedavlil eden sermayele rin, el a'tmdan, Hitlerin menfa- atine kullanılmış olması, mas sef imlünsiz değildir. maamafih, bunu hana söylemekle edk İyi et- Uniz, Gözümüzü açmamız lâzmm, Pransx safaretine döndüğüm ?a Dan şunları söyledim: değildim. Bu kız zaten Ahmede kaçmağı ve eşyalarımı çalmağı kurmuş, O gün yatağımm altında. ki anahtarlarını çalmış, eski bir bayul, bir el çantası ve bir Sepete kıymetli birçok eşya koyurak evi tutusturmuş, Odamm kapısını da üstüme kilitlemiş, — Ahmetle alâkası var mıydı? Siz bunu gördünüz mü? — Evet süphelendim, Bir gün tahçevan Ahmet bizim bahçeye gelmiş, bununla aşağıda uzm w- sun konuşmuştu. Haticeyi çağır. dım: — Kız bu adam neye gelmis, de dim, Bilmem terkos musluğunu yapacakmış da bizden oksijen lâm. bası ktemeğe gelmişmi, — Ayol bizi tenekeri diye kim söyledi, bu adama,, dedim, — Peki, siz bu kızr döver, azar. Jamıssınız. Buna ne diyeceksiniz? — Asa Vallahi yalan, ba kadar senedir, yanımdadır, bir gün bile bir fiske vurmadım, Kendisini ev- dim, dum, Fakat bu kadm beni zorla eve getirtirdi, Bir defasında kaç- tm ve bir daha eve uğramadım. Başka bir yerde çalışıyordum, Fa- kat bu, po'is vasıtasiyle beni yine buldu ve dayak ata ata eve getir. di. Burada Dilberistan söze karıştı? — Evden kaçtı, amma, ben kendisini hicbir zaman zorla ge- tirmedim. Ona pesinde tabii ne kadar olsa kendisine evlât demi. şim, başma bir şev gelmiş olma. «amdan korktum, polis müdüriyeti- ne gittim, Resmini falan verdim, Nihayet bir evde olduğunu öğren. dim, Eh, ne yapalım, orafin kal, sm, dedim, ve me halde olduğunu | görmeğe gittim. Vakit kıstı, evde ve odun, ne kömür vardı, Hepsi HÂDİŞELER YAR ani Sivastopol 4S ivasroroLnan gelen haberler © günlerdenberi dünya haberlerinin ön safında yet aldı, İngilizlerin Tobrukda eskisi gibi çetin bir müdafaada baluna- mayışları nasıl hayret uyandırdıy« se Sivastopol müdafaasmdaki sert lik o derecede alâka ile takip © Yundu, Bu sehrin müdafna vasıtalarınm welerden ibaret olduğu, Kas ordu- su mevcudunun mikları hakında #çık bilgilerimiz yoktur, Fakat muhakkak olan bir sey varsa Si- vastopolun Karmlenizde en kuv- vetli sahil sehri olduğudur; hatlâ bu şehrin Karadenizin ehemmiye- tine ve harpte göreceği role göre Tazlasiyle takviye edilmiş bulun” duğu anlaşılıyor , Sivastopol yalnız bazlin bundan bir asır evvel de dünyan birinej sınıf müstahkem sehirle- rinden biriydi; hele denizden zap teditmesine imkân yoktu, Zate Kalelerin denizden yapılan hücn larla zaptedildiği, denizde pek sarih birer hedef olan gemilere nazaran daha o vuzuhsuz ve örtü- Wi tâbyalarm müdafsaya çok ol verişli oldukları, tarihte birçok misallerle isbat edilmistir. Hattö meşhur İngi'iz Amirali Nelson böyle yerlere yalnız donanma ile hücumun pek az netice verdiğini söylemiştir, Bunun içindir ki 1899 senesinde Türk, İniliz ve Fras- sa müttefik donanması, pek kus vetli olmasını rağmen Sivastopol denirilen zor'amamıs, bu şehri KA raya asker dökmek suretiyle m9 hasara ve zaptetmeyi terelh etmis tir. O tarihte basılmış olan bir kiti ta Sivastopol tâbyalarma dair bi tesadüf ettik, Bu plâna 5 re limana girerken sağda kala” ilk tâbyada (51) ikinci tâbyads (64) üçüncü tâyada (50) dördür tü ve en büyük olan Nikola tül yasında (192) ondan sonraki Ss” Pol kalesinde (80) top vardı, Ka” m sahilleyse telgraf o tâbyasnd" (17) karantine tübyasmda (109) diğer iki tüyada (90) ve (giy ter bulunuyordu, Daha geride bula van büyük Sexlenin top sayısı bi- inmiyormus; fakat hacmine Sör hşthakle (200) toptan aşağı 08“ gildi, Bu itibarla Siyastapol mı (872) topla mildafaa olunuyor” du, Topların bugünkü kolar bol olarak yapılamadığı ve kullan! madığı o devirde bu miktar aki!» ları hayret verir, Limam ve sel” rin topozrafIk vaziyet'nin müdar fanya pek giverişli olması dn © milim noktadır, Toplar yelpaze seklinde ate” başlayınca düsman donanmasının © öimana sokulmasma imkân yektn” girebilenlerin ise mahvolaraklar” muhakkaktı. Toplarm © zamani e en az yirmi misli çabuk ste$ ettikleri, menzillerinin uzaklığı İ patlama kabiliyetlerinin ve tahrip kuvvetlerinin çok arttığı göz ö titreşiyor'arih, Bu vaziyeti görüm. | güne a'mıran müdafaanm ne ders ce mermi, Haliceve: NIHAT ŞAZI (Devamı 4 üncüde) TUAMMASI LUTFI AY — Bu havadisin sıhhatini tah- Kik çimek imkânlarına malik de- giim. Bilmem, sizce buna İmiön var mı? Fakat membamı nazarı İ- Ubara alırsak bu havadise ebem. miyet vermemezlik edemeyiz. İn. giliz hükümetinin hüsnüniyet'nden şiiphe etmeğe hakkımız yok. Fa. kat onlardan irıhat o Btiyebiliriz, Bunu, şimd'lik, henüz elinde hiç. bir deli! olmadı İçin, doğrudan doğrayn Paris istiyemez. Fakak Varada, doston bir konuşma sıra- sında: “kiss böyle seyler söylü, yarlar.. sh var mıdır?,, diye sor. mak her zaman içn kabildir, Bir başka şahsiyet, yahancı ol. makla beraber çok iyi malümat alan bir sat, bana başka ufuklar güsterdi: — Size Pariste, İngiliz dostları- mızın niyetlerini pek açıkça anlı. yamadığınız için. özlüyorsunuz. bilhassa Alman teh'ikesinin ne bi. yük felâketlere yol actığmı, onu bertaraf etmek için her çareye bas vurmak İcabettiğini ne zaman an. İ der, <e çetin olacağı İslımin okolay- Kadircan KAFLI Uuyacaklar, diye soruyorsunuz,, bar kımız, bem size &endi intibamı söY liyeceğim,. tabii buhu o kat'iyetle söylemiyorum.. fakat birçok olay- lara pek uygun düşüyor ki. İngi liz hkümeti aşağı yukarı şöyle ta- suvvar ediyor; aşağı yukarı diyo- rum, çünkü bu tam ve hakiki bir tasavvur değildir. ben de sizin gi- bi İngilizlerin piinla hareket et mediklerine Iı fakat onların istikbali kendilerins has öyle bit setiyleri var ki eninde sonunda kararları da bunun tesirinden kur- tulamıyor. İste banu öyle geliyor ki İngiliz hükümetiyle muhafaza: kârları çoğu su ihtiyar Avrupa a harbin önüne geçmenin pek kn- bil olamıyncağını.. en nkilhen ha- roketin onu, batılan başlan tarnf- lara çevirmek olacağını düşlinü - yorlar,. messlâ Almanya pekâlâ Rusyaya sallırabilir.. tabli bunan giin önce Polonyayı çiğnemesi lâ. rım; amma bu bir teferruattan | barettir, Hitlerin Rusya ilç basını derde sokması, bizim için rehat Nefes alariğımız uzunca bir müh- ket olar.. orada sirtlstü yuvar. lanması ihtimalini hesaba atma: sak bile,. bövle olnnsa da Alman. ya oradan herhalde uzun dir xa man İç'n ağımın savmı almıs ola rak dönecektir.. tabii - Sovyetlerin ai de olmamalı <ünkl asıl bu, her seyin sonu 0 Ter, (Devami vari değil | i a i Ne Raks a “ir e Lİ