29 Ekim 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Fransadaki Yahudi meselesi Anglo — Sakson ajansları, rajyoları, Fransadaki yahu” Gilere zelüm ve eza edildiğin bildiriyorlar. Bu meselenin Milli zaferler Erkekaltın saatine sergisi hakiki #ramsadu, bir Yahudi meselesi ar, Dedikodusu, bir müddet, An 'o.Sakson gszetelerini, radyoları vr Ve ajanslarını dolduran Vatika wn ajtism alta teşviki ile Fraasız va da merhâmet ve sef” tatlerini ayaklandıran bu mesele sn esası, hakikati nedir? Burün birbiriyle harbeden iki devlet ve millet rimresinin propağandaları « kadar faaliyette ki, gareteleri . wise gelen haberleri okurken, ma halka, evveli, yüzde döksan süp Wei davranmak ve iki tarafın mü, rakaşasmı sabırla dinledikten son ve Kişselea hakkmda bir kanaat © inmiye çalışmak lâzımdır. Biliyoruz: Mihver, Yahndilere tüşman., Angio-Taksonlar ise çok dost. Ya iki taraf devlet ve mil Wet şümtelerinin haricinde Yaşı Yün Fransa, Yahudi meselesini was) tetik; ediyor. Bunu, suta rafm, bu tarafın propaganda dili Be dinlemektense, Fransızlarm “alâhiyetli ağızlarından öğrenmek hiç şüphesiz, en akillıca bir hsre - et olur, Ş BİR FRANSIZ HÜKÜMET ADAMI NE DİYOR? Visi Fransasımdn Yahudi, 6 ko» ar bol ve meşhur Blümun komü mistlerle bağdaşmasından doğan he o kadar yer etmiş ki,, hele "alrodilerin, Anglo Sakson taraf, lığı bunlarm propagandasile, ransada, Peten idaresine karsı kışkırtmalar o derece devamlı ki, vi bu Yahudi meselesini hal tmek için, “Yahnd; meseleleri pe komiserliği” namı altında ir de vesmi teskilâe vücude getir” miye mecbur oldu, © halde, Pransadaki Yahndiler Ba da, bu teşkilâtm verdiği ha dinlersek, Fransa Yahadi. lerinin nasıl bir vaziyette bulun - dnklarını aki erdirmiye imkân bulmaş oluruz, © İşte, Fronsax “Yahudi mesele « eri umumi komiseriiği"nin, Fran, Biz ajansma, en son beyanatı so: “İsraj altımda belenntyan mın taka Fransizlarını alâiksdar çdtn Meseleyi . kavrıyabilmek için, bin kaç raham kaydetmek kâfidir, “Toprağımızda, 1920 senesinde, 1,200.099 kisi #ltihak etti, “Framada, bizim tarımızda ya giysn 2,700,000 Yahudi vardı, Hal Buki, son vüfes tabririnde isgal e Fiten mntakada, 1,500,000 Yahu. i yoktu, İste bu hirbaçak milyon Fransız Yahudisi ile hir milyon (kl yün bin ecnebi Yahudisi, işgal İdilmiyen mutakaya gelip yerleş” ti, Vaziyet meydanda. *““Fransenm işgal altmdn balun Muyan mintakas'nda, Yahudilerin meydana getirilkleri (zararları, hep biliyoruz: Kara borsa, süphe. Mi işler, alim ticareti, kağkırbıer pro payanda gibi şeyler, bunların en esaslı marletleridir. “Memlekette temsili kabil olm: © dıkları için, memelketin müşterek bizam ve kanunlarına uymak is. emiyen bu adamlar, ciddi bir su. tte dirzinlemiye, disiplin altma hünya Türum vardır, “Yahudi meselesi umumi komi” iği”nin iztihaz tedbiren yaratabilme irk Bild “Yahu Milerie uğraşdenk bir zabrta” ya ğhtiyacımız var, Barlara, kanını bütün kuvvetile tatbik edemedik . mn sonra, kanunlar yapmanın, ns faydası olabilir? “Biz, işgal altında bulanmıyan #mwntakuia, bu yüzbinlere Yaha . dinin, bizim tedbirlerimizi -körlet” mek için, nasıl mücadele ettikle » “Yeh meselesi umumi komi, #serliği, bötün gayretimi sarfeğe "rek çalısıyor Ve onun nihal mu - vaffakıyete ermek için çönüğü mzmi de, herkes Rf; derecede hi. Diyor, “40 milvondan az Fransza ma ikahil 2700,000 Yahedi! Bunun 12.500.009 1 de, Fransanın 5 de? Sin? teskil oden birkaç oeynletine, şekli nedir? “Devlet idaresi telâşı düştü ve 1986 dünberi memlekete girmiş o» lan yatansız 10,000 Yahadiyi tev if ederek, isgal altında tevkif e, dilmiş olan o dindaşlerile birlikte, Avrupa camissına faydalı hizmet. lerde bulunmak Üzere lâzımgelen yerlere gönderdi, “Bu vesile ile, çocukların anala” rından ayrıldıkları hakinda bol bol uçurulan balonlarm aslı olma, dığını söyliyelim, Böyle bir şaşkın lığa nasl oleyor da inamılıyor.? “Biz, bü, sevkiyatın devam et * mesini diliyoruz, Fransa, artık Ya hud; hahamhamesi olmak istemi » yor. Bütün vatansız ve yabanci Yahudiler, her ne olursa olsun çik mıyacak oldukları asil memleket. lerine gönderilmek icnp eder, Memleketimizin tabii servetini ke” miren, Moskova ve Gol radyoları. na propaganda malzemesi yetişti” ren ba kozmopolit unsurdan, Ma, reşal Peten iinresin; sakatlamak isteyen bu Komünist kundakçılar. dan kurtulduktan sonra, gecen harptenberi Frans (tabiğyetine girmiş olan bitin diğer Yahadile” Tin vaziyetini de tanzim etmeliyiz. “Biz, Yahudilerin, halk ceph; sile harple ve bozsunculukin biz | felâkote sürüklediklerini unutmm- yoruz, “Hükümete, bu vatanları Fransadan koyarken ve Fransayı Fransrlara inde ederken memle . ketin arkasmda bülunduğumu te min ederiz.” Framsadaki Yahadi meselesi, çıp lek bir hakikat olarak, bu sekilie” ÖZGEN dir. M, RASİM Beden terbiyesi mükellefleri Pazartesi günü kış talimlerine başlanıyor İstanbul yakamnda mevcut bulu . nan Haliç, Topkapı, ve Vefa kulüp , lerine Aza olup beden terdbiyes, mü, keilefiyet çağında bulunan getçlerin yetiştirilmesi için merkez Karagüm rükte 7 inci ükmektep binasında bulunaeak bir gençlik kulübüne rap. teditmeleri takarrür etmiştir. En gençler (nihayet pazar günü öğleye kadar 17 inci Hkmektep baş. öğretmenliğine müracaat ederek yeni kurulan gençtk Wotübüne Kaydohma, caklardır. Yeni teşekkülün beden (terbiyesi mükelleflerihin talim ve terbiyesine aym ikinci gününden itibaren başina , pacaktar. Gene aym ikinci gününden itiba , ren diğer gençlik kulüpleri müşterek beden terbiyemt © mükelleflerinin key devresi talimlerin; İstanbulun o ber tarafında başlanacaktır. Beden terbi, yen İstanbul bölgeli | başkanlığı bu büsüsta gençiik İwlüplerine talimat vermiştir. aym ğa Bir tayin li Tanınmış deniz inşaiye mühendis rinden Osman Sezai Bogaç devlet Almanları umum müdürlüğü fen heye, gezinti yerlerinden biriydi herhal, de, Bu dükkünda çok güzel resim- Ti kartlar dn satılıyor, Banlardan öteye beriye ben de göndermek istiyorum. Fakat neye Yatıyncak. postalar çok bozuk, yollar birçok yerlerde Almanlar tarafından ke, silmiş, Öğle üzeri Petenin radyoda bir natok söyliyerek düşmanlz mi- tareke yapmağa enlmacağını Fran sirlara bildirmiş oldoğunu da öğ rendik. ii haber, lar Üzerinde yapacak savnsız. s0ç Sünlünük ölmesi Mer isti | kifi haberi bana imkânsız bir şey | dün açıldı Mili zaferler Diyorama sergisi dün öğleden sonra Tokatıiyan karşısında , kj binada İstanbul parti başkanı Su, at Hayrı Ürgüplü tarâlndan açu , unıştır. Sergide İstanbulun fethi, Ana farlalar, ms71 sücadele, Lozan zafer leri gibi tarjhi mefâhirimiz canlı ve derinlemesine hazırlanan £ tablolarla seyircilerin gözü önünde canlandır . miştir. Sergiyi, dekoratör Vedat Ar hazırlamıştır. Haslatı, Eminönü halk evi sosyal yardım koluna tahsis edil, miti. Kooperatifler mukavelesi * Ticaret ve İkğısa vekâletleri müş, tereken bir kooperatif ana mukavele, #) hazırlamışlardır Bütün Koopara , tifler hayeti uwümiyelerini toplaya , rak nizamnamelerini tu sna muka veleye uyduracaklardır, 11 fakir çift evlendirildi Eininönü halkevi sosya! yardım gu, besin teşebbüsü ile 11 fakir ciftin düğünleri dün geçe evin spor salonun da yapılmış ve tören pek mapek ol , muştur, Bu çifilerin gelinlik efbisele rile düğün masraflarını balkevi te - min etmeie(ir. Paşabahçe fabrikası sipariş kabulüne başladı Paşabahçe şişe ve car fabrikası su, çay bardakları, sürahi, kavanoz vosa ir cam mammlâfı siparişlerin; kabul etmeğe başlamıştır. Vekiller Heyeti toplandı Ankıra, 28 (A.A,) — İcra ve- killeri heyeti bugün saat 11 de Başvekil Şükrü Süragoğlunun ri. yasetinde toplanmıştır. a Yabancı dil mualli mi yetiştirilecek balans Bunlara tahsil esnasında ayda 40 lira verilecek Mâarif vekâleti (İesler ve orta, mekleplerin giddeçle muhtaç olduğu yahaner dil mnaliğmlerinin yetiştirii, mesi şçin üniversite edebiyat faktite, sinin Alman ve Romen filo Yojlleri gbelerinin genişleitmesine ve bu müesseselerin fazia memn vere . bilecek bir hale getirilmesine karar vermiştir. Lise ve ortamektepierin o bayağı dü mvalimliğini yapacak olan genç Ter, ba gubelere Hee mezunları arasın dan müsabaka imtihanı: Sie seçilecek , Bu şubelere rağbeti Oteşvik için müstakbel line ve orlamektep yaban. « dil muâllimlerine tahsil müddet , lerinin devammen ayda 40 Hira burs verilerek masrif vekiletince himaye! edileceklerdir. Helen edebiyat #akükteni talsbesin. den olup ba şekle ram olanlarda, gene münahaka imtıhanında muvaf . fak olmak şartile , kabul edilecekler. Bordo'dan gelen biri bu sabah sehirde isyana benzer bir hareke. tin vakubulduğunu ve Mandelin tevkif edildiğini söyledi, İsyana i benzer bir hareketin olacağma ak- Im ermiyor; fakat Mandelin tey. Kibi görünmedi, Nihayet motörümür biri alma ğa hazırdır. Otomobillerde durür eşyamı; motöm taşıdık, Bir ce cuk gibi aflıyan Kosandiye ite ve eme: | dalaştık Berr herker ağlıyor Mikaeemet #eevetinder o kalanm : PFransadan ayrılmak, bilhassa bu diye hediye etmiş? “ Evvelâ utandım'da hakikatı “sakla- dım. Yoksa saati bana... Müzeyyen admda genç bir kız, bir gün Beyaztta oturan mektep arkadaşlarından sinin evine gitmiş ve kendisini bir kenara çe, kerek: — Zehra, kardeşim, senden bir ricam vari Demiştir, — Bstağfiralah, söyle, Eğer e. limden gelen bir şeyse, hay hay. derhal yapayım. — Yabil elinden gelir, biliyor. sün, benim şimdi bir üvey babam var, Mer gece sarhoş gelen iş siz, gilçsliz bir adam. Evde ne bü- iursa satıp savuruyor. Birkaç gün dür, babamdan yadizâr kalan şa altm saati de satmak için uğrası, Muzaffer Esen yüzde seksenini de bu haber öldü | şartlar içerisinde, çok acı bir Şey. recek, Bu adumlar nereye var | mak istiyorlar, dir. Biraz ileride gri sarı renkte ko- ca bir vapur var; vaparan borde suna sarı bir Haç çizmişler: Bi haç geminin mıknatıslı torpijllere karşı hazırlanmış olduğunu göste- riyormus. Geminin etrafı bir tü Yom tellerle sarılı; herhalde mü, dafaa vasıtası bunlar olacak, Bu isler hie anlamadığım işlerdir; nn Inmak için de kafa vormağa İü- zum görmüyorum, &, 5, Modüra söyle böyle bir vapar değil, takri ber 11.006 tonlut koes bir voler vaparudnr İngifie bayrağım tas yor. Bu bayrağı, görtince bu Kadar seviheceğimi hiç de tahmin etmez- türü bir şapka almıştır. Bir taraftan bu işler olup biter. ken, Beyazıt civarında fotoğrafçı. lik yapan birisi de poliş karakolu” na koşarak — Altın saatim çalındı, altm sâatim çalındı! Diye bağırmıştır — Kim çaldı? — Bir genç kız — Nasıl çalmış acaba? — Dükküna fotoğraf çektirme, Ee gelmişti. Benin: diğer odaya geçmemden istifado ederek asılı duran yeleğimin cebinden satimi çalmış, Bunun üzerine fotoğracının t4- rifi üzrine hırsız genç hız, aran. mış, taranmış ve tutulmuştur,, Ta. bil anladınız ki, bu kız Müzeyyem dir, Müzeyyen karakolda her şeyi m. çıkça anlatmış, beş lira Sadığa, beş lira Zehraya verdiğini, diğer 20 lira ile de kumaş alıp terziye dikilmek üzere bıraktığını söyle » miştir, landı, Lâkin, Müzyyen ortada yok NİHAT ŞAzt kanlı, gürültücü, yiğit İngiliz gemicileri, eşyalarımızı taşımak için bizç yar dım ettiler. Deniz çarsaf kadar düz ve sakin, Vapur asağı yukarı şimdiden toplanmış, vapurda zen- ciler var; renk renk elbise ziymiş birçok zenci, vapura girenlere çok hürmetli davranıyorlar, fakat bm kışlarında heyazlarm bozgunile 8 lay wen bir mana var, Rahatın Seven beyaz efendilerin, tıpkı zen- «iler gibi bir vapara tıkirm tiklen doldurulması adeta hoşlarına gili, iyor. Bu gemi tam manasivle İns iliz İmparatorluğu xemisi, Şarki frikadan, Kenya'dan geliyor; Ü- mid burnunu dolaşmış, son iske, İesi olan Siyers Leondanberi açık ç denizlerle ( geriyormmuş. Gemide mübücirler kalahalığı arasmda « kaybolmuş om Bij ender Yolen var, Bu yeletilar kim ve netede?. Bun lardan bahsolumduğunu isittim, Fakat henüz bo fstilârrn Sade ee ilk dnizerrder. Gemi 150 yolcu labilir; halbeki ba ana kadar ge- miye kapağı atanlarm sayısı sim, 29 ILKTEŞRİN HADIŞELER SARAH Çümhuriyet nasıl ilân edilöi ? İN dokuz sene evvel bugün, Türk taribinin en mühim hâdisesi oldu ve Türk milleti bir dönüm noktasmı bir hamlede &$t:: yeni hayata stldı, Bu yeni kayat Cümhuriyet Xeli» meşile anlatıyor. Saltanat devrinde en münevver ve derin görüşlü devlet adamla , rının bile hemen hepsi padişahla. rın şabıslarımda (tabiattan üstün bir kuvvet buhunduğunu sanıyorlar büna inanıyorlardı, Bu iman, eski insanların putlara büyüye ve cin İere inanmasmdan sia farksız değildi, Fakat bu uğursuz kurun » tu Türk milletine işik ve hürriyet kapılarını kapatıyordu; hattâ be zan padişehlar bile o vehmin kar- ştsında zayıf kahyorlar; “ıslahat” ismi altında yaptıkları, kökten ol- İ mamakla beraber büsbütün fayda” sız olduğu iddia edilemiyecek olan hamleler vakit vakit kırdıyordu; millet, devlet, hattâ padişah, ken. disinin yarattığı vehmin mahkü. mu idiler. Bu mahkömiyetten kurtulmak için tek çare vardr, O da satana” tı kökünden yıkıp atmaktı; ardin. da pek mukaddes bir varlığın bu . lunduğu sanılan kara perdeyi par çalamak, orada uğursuz bir karal, tıdan başka bir gey bulunmadığın! göstermekti, Münasip olmıyan bir zamandı bunu yapmak maküs neticeler do ğurabilirdi; tam vaktini bekleme » liydi ve o günl o saati asla geçir memeliydi, Atatürk bu noktayı izah ederken diyordu ki: “Tekimül Istidadını, bir milli sr gibi viadanımda taşıyarak sira. ları geldikçe bütün içtimal heyeti” mize tatbik ettirmek mecburiye » tindevdim.” , 1903 senesi sonbaharının bag langıcında Osmanlı tahtında mil * Ietine hiyanet etmiş bir padişal vardı; ona karşı bağlılık göstere | cek bir Türk tasavvur edilemenii. Anavatanm göbeğine kadar ye Tig olan düşman denize dökül . müştü; onu Türk milletinin ln - tüne saldırtanlar, cinayetlerini en #ğır bir hakarete bulayarak tatbik edenler milif hudutlardan atılmı- Iarör, İstiklâl harbi srrmemda fev kalâde zamanlarda muvaffak olar kükümet şekli normal sulh zama. Dna girilince istendiği ibi e * mere başlamıştı. O kr. dar ki günlere münakaşa edidi Bi, grup grup toplantılar yapıldrğ: halde vekiller heyetinin Hatesi ya. yilamtyordu. Miflet Mesbetnde “fi kir ve kanaat kargasalığı ve bus nun neticj olarak kükümet buh ram bütün zararları ile hüküm sürüp gidiyordu,” Fırks idare heyeti de bir neti - ceye varamıvordu; Atatürk onları tavsiyelerde bulundu; gece olmus tu; sofrada her zamandan #shs ar konuşuluyordu; fakat öz kor» galuyordn, Atatürk bir aralık: — Yarm Cümhüuriyeti Dün ede ceğiz! Dedi, ormda hazır bulunenier bu karafı hemen muvafık gördü - ei Tiz zelen hazmlıklar hak- ında kısa bir program yapıldı: Ertesi gün fırka İçtimamdaki kargasalık devam etti; ihtijâfları Atatürkün halletmesi bunun işin de Meclise gelmesi istendi: geli! Münakaşa dört buruk saat sürdü Arkamdan, 29 Ririnsitsşrin 1023 Milet Meclisi celsesi açık, Sant 20.30 da birçok hatiplerin “yare. «m Cilmhuriyet!”* geslerile alkir anan nutuklarmdan sonra “mili iradeye hakiki adr verilmiş oldu,” KADIRCAN KAFL: Mısır çarşısı tamamlanıyor Müteahhitie belediye arasmda çe kan IbtjJAP Üzerine Uç aydanberi n | şant ve tadilâtı durmuş olan Misi başlanmıştır, İnşaat yılbaşma kadar tawamen ikzsal edilmiş olacaktır , * Misir çarşısının harjei kısımların pes arasmdaki kisım benüş başlar - giç halindedir, Tahmis sokağına agi) lan kapıdan #tibaren utayan (kısmın Iso gerek kubbeler gerekse dükküm , lar kısrmlarr tanzim ve fkmal edfi, migtir. Bir de zeminin beton asfalt olarak yapılması işi vardar, Çarşmın su ve elektrik ve bavagazi tesisati evvelce ikmal edilmiştir. pazartesi saat 1845de Büvük.