4 Ocak 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

ŞAĞAT LAŞA .bankalara yüksek “faizler ve- CUMARTESİ, 4 ııluuığşul 1930 KA »f 4 Haci seme, No 1400 NUSHASI 8 KURUŞTUR Bir hesap Bütün işlerimizi he_m.hesaba hem de müvazeneye istınat et- tirmek mecburiyetindeyiz. Ya- ğımız devrin icabı, içinde bulunduğumuz vaziyetin husu- siyeti bunu emrediyor . Memleketin bazı mmtakala- rında pamuk yetiştiriyoruz. Se- nede 15 milyon liralık kaqar harice pamuk satıyoruz. İstih- salâtımızın miktarı o kadardır. Büuna mukabil Türkiye'ye sene- de 65 milyon pamuklu mensu- cat ithal etmekteyiz. Bu demek tir ki, harice çıkardığımız pa- muklara, beş misli imal ücreti zam ederek tekrar satın alıyo- ruz. Memlekete giren pamuklu mensucat t" !-tarı kilo itibarile de mevadi iptidaiye miktarın- dan fazla değildir. Pamuklu mensucat, en ziyade köylüleri- miz tarafından istihlâk ediliyor İşte senelerden beri Türk köy- lüsünün alım terile kazandığ_ı, dişinden, tırnağından aı_'ttn'dıgr paralar bu suretle harice ak diyordu . Milli servet ve milli #udzet ne tükenmez hazine olürsa ol- stn, bu hesapsızlığa, ve israfa elbette mukavemet edemezdi . Meselenin başka bir cephesi daha vardır: Türkiye'de istihsal ettiğimiz pamukları kolaylıkla satamıyo- ruz. Pamuklarımızı elden çıkar- mak için büyük müşkülâta ma- ruz kalıyoruz. Bazı seneler bu Malların uzun müddet elde kal masr yüzünden pamullf __zürı rar çok — zarar görüyor, riyor. — İstihsalâtımız - dün- ya ihtiyaçları üzerine tesir ede cek bir miktarda değildir. Bu m <xtar, bütün dünya istihsalâ- tının yüzde ikisini geçmiyor, ve onun içindir ki piyasa iyzerinde müessir olmıyoz. Kçg_iyet ve maliyet fiyatı Zarm- dan da pamuklarımızın birinci derecede olduğunu söyliyecek vaziyette değiliz. Kanaatımızça bütün bu müşkülâtın radikal surette izalesi çaresi, bü mevadı ptidaiyeyi dahili fabrikaları- Aaıza verebilmektir, Bu imkânı sazırlamak, ancak bir suretle sümkündür. O da memlekette vensucat senaiyiini inkişaf et- rmek, ihtiyaçlarımıza tekabül decek sanayi tesi bir an Ezamiî latmak kabil mi? Hlza ça calamıeriri : Bilmt meolounmu REAEENEU'E 2 iaci sahifede : ğ şaf ediyor cuma günleri -— Hük başına yeni bir dert ç ktı Spor 3— Son haberler Büncü sahifede : 1-- Türk vapurculuğu İnki- Dü nasıl eğleniyor 4 üncü sahifede : — Eelek Haftanın yazısı, 2- Hikâye, 3- Roman 4— Memlekette rini UCUZ- Eczacılar büyük bir depo açmak istiyorlar düşeceği Bu suretle fietlarin yüzde 20-30 söyleniyor y eet - ğ “Eczatılar cemiy Bu teşebbüslerden en deposu tesisidir. Dün bu hususta cemiyet i- kinci reisi Nizameddin B. bir muharririmize şu beyanatta bu- lunmuştur: “— 100 bin lira sermaye ile üs edecek ve sırf eczacılar vvel yapmaktan ibarettir. Bu *in, çok karışık ve devamlı me- aiyi icap ettireceğine şüp_he oktur. Ancak, bu vasıta ile 4'ürkiye'nin büyük iktisadi me- selesinin de halledileceği ayni derecede şüphe götürmez bir hakikattır . Hükümetin bu cephe üzerin- de esaslı tetkikler yaptığını görmekle memnun olüyor ve pek yakında müspet bir netice çlde edeceğini umuyoruz. Siirt Mebusu : MAHMUT Möllüyet kupası Dünkü galipler: Galatasaray ve Fenerbahçe Dün Kadıköy sahasında (Mil liyet) kupası namı altında Fut bol heyeti tarafından tertip edi| | len üçüncü takım maçları icra edildi. Fenerbahçenin Süleyma- niye gibi nisbeten zaif bir takım la karşılaşmasına mukabil Gala tasaray küçükleri, maçı oldukça meraklı ve heyecanlı bir şekle sokan bir takımla karşılaştı: Beşiktaş: Neticede Galatasaray hasmı- 'nı 4-0, Fenerbahçe de hasmını 8-0 mağlup ettiler, Mektepliler — Mmüsabakası 34 üncü hafta bitti Mektepliler müsabâkasının 34 üncü haftası bitmiştir. Ga- zetemizde çıkan hsberlerden en mühimini seçip bu akşama kadar gazetemiz müsabaka memurluğuna gönd dan teşekkül edecek olan bir şirket tarafından büyük bir ec- za depo ve laburatuvarı yapıl- masına karar verilmiştir. Perakende satiş Ecza depolarının perakende sürette halka ecza satmaları menedilmiştir. Halbuki bu de- | polardan bazıları hâlâ gizli ve Nizameddin Bey gayri kanuni bir şekilde faali- yetlerine devam ediyorlar, Ucuz veriyorlar Tabif bu satış fiatleri ecza- nelere nisbetle ucuz olduğun- dan halkta eczacılar aleyhine bir şüphe uyanıyor ve bizim ih- tikâr yaptığımıza hükmolunu- yor. Halbuki depo , sahipleri muhtelif vesilelerden istifade ederek bazen yüzde yüz fiatle- re zam yaparlar. O vakit eczacı tabildir ki pahalı aldığı eczayı pahalı satmaya mecburdur. Sebep bu... Biz gerek bu ihtikâr dediko- dularıma gerek bu fuzuli tavas- suta mani olmak için şirket ve d teşkilini düşündük. | Bu depo eczanelere malivet Bütün eczacıların iştirakile 100 bin liralık * bir şirket tesis edilecektir nın iştirak edeceği bir şirket tarafından İürldyc eczacıları Bu mesele bütün Türkiye eczacılarının iştirak edece- ği ilk bir içtimada görüşülecektir. fiatınden ecza verecektir. Bu suretle ecza fiatlerinde yüzde 20—30 nisbetinde bir tenezzül temin edileceği muhakkaktır. Yaptığımız tetkikat netice - sinde en ucuz ilâç satılan mem- leketin Türkiye olduğu anlaşıl- dı. Fransa ve Almanya bir çok mustahzarat laburatuvarlarına malik olduğu halde ecza fiatle- rı bizden bir misli fazladr. Kongre toplanacak 31 Kânunusanide yapılacak olan kongremize bütün Türki- ye eczacıları ilk defa olarak iş- tirak edecektir. Bu kongrede bu mesele ve birde mustahza- rat sahiplerinin cemiyete dahil olması görüsülecektir. Tayyare cemiyeti Fuat Bey Mecliste izahat verecektir —— .-..—- Cemiyet her türlü şaibeden aridir ANKARA, 3, (Telefon) — İzmir gazetlerinin birinde tay- yare Cemiyeti âleyhine devam | eden neşriyat Ankarada tees- | süfle karşılanmakta, memleke- tin hava muüuhafazası için en Toplandılar | Lahey konferansı dün ilk içtiimaını aktetti Lahey, 3 A. A, — Fransız heyeti murahhasası mütalea ve noktai nazarlarının tanzi- mini ikmal etmiştir. Heye- tin içtimamın hitamında M. Tardieu, M. Snowdeni ziya- ret etmiş ve kendisile görüş- müştür. Konferans ilk heyeti umu- miye içtimalnı saat 17 de ak- tedecektir. M. Jaspar, bir nu- tuk irat ederek M. Strese- meşru vasıtalarla ve hertürlü yolsuzluktan münezzeh olarak | çalışan bu cemiyet şahsiyeti | maneviyesine sürülmek iste- | nen lekenin mahiyeti ve bu e- sassız dedikodu hakkında B.M. Meçlisi âzaları bir sual takriri ile alâkadarlardan izahat iste- yeceklerdir. Ağlebi ihtimal Me- clisin yarınki içtimamda Riyâ- sete takdim edilecek olan bu takrir üzerine cemiyet reisi Fuat' Bey Fuat B, Meclisi tenvir edecek- tir, Fuat B. in beyanatı Diğer taraftan Fuat B. bu- gün kendisini - ziyaretimde İz- mirde devam eden bu neşriya- ta temas eden suale cevaben bana dedi ki: — Neşriyatı takip ediyorüm. Şüphesiz adetlere vesikalara müstenit cevabı vereceğim. Bu cevabım onlara değil, cihan ef- kârı uUmumiyesine izahatım olacaktır. Bunuri da yeri neresi olmak lâzımgeldiğini takdir e- dersiniz. Herhalde izahatımı gazete sutunlarında dedikodu- lara mukabil dedikodu menzile- sine indirmek istemem. Çünkü bu tarzın, hakikati görmek is- temiyenler için faidesiz olduğu anlaşıldı.” Yerli mal giyilecek Tasarruf : faaliye Bugün kadın terziler çağrılacak ve bir heyet ayrılacaktır Milli tasarruf ve iktısat cemi yeti İstanbul şubesi idare heyeti bugün saat 13,5 ta Halk fırkası müfettişlik merkezinde toplana cakır. Bu istimaa, İstanbulun en maruf kadın terzihaneleri sa hipleri de davetli olup araların dan bir jüri heyeti seçilecektir. Önümüzdeki cuma günü ha- nımlara ve ayıtı 17 sinde erkekle re mahsus olarak Darülfünün koönferans salonunda, Cemiye- tin hazırladığı içtimalarda, bu jüri heyeti, yerli mallar nümüne lerini tetkik ederek ecnebi mal ları karşısındaki mevkilerini ta yin eyleyecektir. Milli tasarruf cemiyetinin ha- zırladığı,Sanayi birliğininde yar | ©d dımr ile halka yerli mallarımı- cemiyeti te geçti içtimalar her iki cüma günü de saat 14 te aktedilecektir. Haber aldığımıza göre ilk iç- timada, kadınlara mahsus, mün hasıran İstanbulda yapılan ipek li, yünlü ve bütün diğer kumaş lar teşhir edilecek, ikinci içtima da da erkeklere müteallik yerli eşya gösterilecektir. Bu içtimalara her kadım ve her erkek iştirak edebilecektir. İlk içtimada, cemiyet idare he yetinden Nakiye H. tarafından, yerli mallar hakkında bir de hi tabe irat edilecektir. Fırka ocak ve nahiyeleri de, ayni maksatla içtimalar tertip mdü » " mann m hatırasını - selâmla- yacak ve M. Tardieu ye ho- şamedi beyan edecektir. Fran sız heyeti murahhasasının bu akşam Alman mümessilleri- Türk eczacıları 100 bin liralık bir şirket yapaca Abdülmecidin Gazi ve inkılâp Iİİ İİİİ Yazan: Süirt Mebusu Mahımu " | ihzar edece beyannamenin metni sıfat ve kelime ilâve edilmiye- cektir. Âlemi İslâma iblâğ edil- mek üzre ihzar edeceği bir be- y yi delâletinizle evvelâ |şifre olarak bildirecektir. Tas- vip olunduktan sonra tekrar şif- re ile ve delâletinizle kendisine bildirilecek, ondan sonra neşro- l ktır. Bu bey i metnini şu noktalar teşkil ede- Lahiye gitti Ankara sefirine talimat verilecektir ATİNA, 3. (Apo.) — M Ve- nizelos Lahiye hareketinden evel Hariciye nazırı M. Miha- lakopulosla görüşmüş, Ankara- da Cereyan etmekte olan mü- zakereye ait verilecek son tali- mat hakkında müdavelei efkâr etmiştir. M. Venizelos- bu hu- susta M. Mihalâkopulosa tam bir salâhiyet vermiştir. Muzakeratta çıkan müşkü- lât ancak teferrüat hususunda zuhur etmiştir. Yunanistan hu- tutu esasiyeye halledilmiş na- zarile bakmaktadır. le hususi mülâkatlar icra ey- ğ yarriş ğ h i lemesi muhtemeldir. a ŞG Turk'ıye Plf!şlkH üNğıfll:t ele M_ Venizelos intihabından snnlıı_ien beyani ! memnuniyet tir. 2 — Vahideddinin tarzı hare- keti mufassalan takbih oluna- caktır. 3 —Türkiye devletinin ve Bü yük Millet Meclisinin ve hükü- metinin mahiyeti mahsusası ve usulü idaresinin Türkiye halkı ve bütün İslâm âlemi için çok nâfi ve muvafık olduğu tesbit edilecektir. 4— Türkiye milli halk hükü- metinin hizmetlerinden, mesai- | sinden takdirkârane bir lisanla | bahsolunacaktır. 5 — Beyannamede siyasi ad- dedilebilecek başka hiç bir nok- ta dermeyan edilmiyecektir. Ertesi günü Refet Paşa, tel- graflarıma cevap veriyordu Abdülmecit Efendi, imza- ba- lâsında, Halifei müslimin ve Hadimülharemeyn — unva bulunması ve cuma selâml da Hil'at ve Fatih Sultan | mede ait şekilde bir sarık t ması mümkün ve muvafık cağı mütalâasında bulunn Alemi İslâma yazacağı b nâme - muhteviyatı haklı dermeyan — ettiği mütali Vahdeddin Efendi hakkınd şey Ssöylemek hususund: zar etmiş.. Beyannamenli tanbul gazetelerinde intişa derken, bir Arapça — sure de neşrettirilmesini istem. Refet Paşayı makine bi çağırdım. — «Halifei müslir unvanile beraber «Hadimü remeyn» tabirinin de istim; de beis görmediğimi söyle Ancak cuma merasiminde tihin kıyafetine girmesini g tabif bulduğumu da — ilâve tim. Redingot veya İstanbı giyebileceğini, askeri ünifo nm bittabi mevzubaholamı) gını bildirdim. — Neşredile h de “Vahdeddini bey mi zikrolunmaksızın sabık lifenin şahsiyeti maneviye en ve zamanında düşülen rekeden mutlaka — bahsedili lüzumlu olduğu mütalâası bulundum. Devamı var , Süt fiatlerinde gayri tabülik var !.. Alâkadarlar iddia ediy(;'lar Halkın başlıca gıdaları ara- sında süt fiatlerinde büyük gay ri tabitlik olduğu anlaşılmıştır, Bu sene hayvan yemlerinin geçen seneye nisbetle yüzde kırk kadar ucuzladığı halde hâ- lâ bir çok yerlerde sütün okka- sı 30-35 kuruşa satılması ihti- kârdan ileri geldiği ve lâakal yetinden: «Bugün saat 13,5 ta C. H. F. merkezinde aktedilecek içtimaa şehrimizin maruf kadın terziha- neleri sahipleri davet edilmiş- tir. Her hangi bir suretle adre- slerine davetiye gitmemiş ka - dın terzihanelerinin de mümes- Tıııüı" ne sahipleri çağrılıyor Mlili iktisat ve tararrııf nami | ileriki la eli 10 kuruş indirmek lâzimgeldi- ği söylenmektedir. Zahire ve hububat ehli hibre- sinden Nuri Bey bir muharri- rimize demiştir ki: — Bu sene sonbaharın gay- et, müsait olması hayvanatın mer'alardan fazla istifade et- bügünkü içti kümü vina alhvnın V? melerini temin eylemiş ve b?- yem stoku, fiatlerin geçen | neye nazaran yüzde kırk kün olması yüzünden A ya da ihracat yap dır. tün fiatini 20:25 kuruşa i: mek mümkündür. yapılması da bu iddiayi Halis sütün fiatini 20-25 kuruşa kadar indirmek mümkündür.. Ekmeğin fiatini de indirmek kabil... Sütler hem karıştırılıyor hem pahalı ı_"hııynr) kardığı kepek, paspal ve r mol gibi kışlık hayvan yemi rinin sarfiyati azalmıştır. Değirmenleri dojduran Bu vaziyete göre halis- Bazı yerlerde bu fiatle : (Pmsle sile smn