14 Mart 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Tercüme ve Iktibas hakkımahtuzdur —— . #tifak ferdasındaki i — çalkantılar ——— .w e— _"Tanfn Jin tehditleri - Siyasi ve ashkeri " parımız Almanlara muahededen evvel | MILLİYET — CUMA H ALDIĞIMIZ HABERLER Ingilterede Beşler Konferans ne kadar sürecek ? Siyasi bir misak bertaraf edildi LONDRA, 12. AA. — M.Iw Briand, neticesi Fransız tonaj erkamının esaslı surette gayri | mümkün kalacağından dolayı | bir misak fiterinin bertaraf edil- | miş olduğunu bu akşam bilkuv- ve kabul etmiştir. 'e gahriye Nazırı Cemal Paşa- |pacağı henüz meçhul bir Bul-|ke: Ağustos sabahı Sadraza- | garistana karşı açık hudutlarla, | yalısında bulunmadığıma “derhal harbe girmek hususunda endişeye düşürüyor. İstanbülda SK VNU bt Tir haber - gönderilmediği: İ resiz dikkat edilmiştir. Hiferhumun — hatıratırda an- e;!ğm göre o sabalı Sait Ha -) yi? *'î Paşa kendisini - telefonla| âiHiköye çağırmış, fakat oto-| | ile giderken yolda şid- | | bir J. dönmeğe — mecbur olarak| TS $zden istimbotla gitmiş. Ni-| | ti --t diğer Nazırların y:rle-l el :'ıvdethrınden sonra Sadra- ha T yalısına vardığı vakit Sa-| gkhın Paşâ masasının gö—[ Y 'den muahede suretini çıka- di? 'İşte şimdiye kadar hiç bir B.!hanlı hükümetinin akte mu- tİak olamadığı şekilde bir 1& avele” diyerek okumuş. Ce t,. Paşa mezkür vesikayı “pek | semmel ve hukuku mütesa- ; esasına müstenit” bulu- Gd 'ia da muhatabmın müker- , *,istifsarlarına rağınen sarihi " ? fikir söylememiş. O gün bu meseleyi düşünmüş, © gece uykusu kaçmış. “Zeı ire nazaran” devletler ara- e Ja müthiş bir müsademe göründüğünden bağlanma- menzü'ıf::iıe #eyi |2 daha mühim müttefikler| ,,, * DA ğ a El e daha mühim — menfaatler| Vükelânin arasında ihlaf çık. h yi edemez mi idik?” müâha|yığı ve kabinenin — değişeceği vir aralık — tereddüde|riyayetleri şayi oluyor. Bu mü- iakat nihayet — dev-İnasebetle nimresmi (*) Tani- erin bize karşı hasmane Va -inin 4 Efrenci Ağustos tarihli ı,ı'dl"“m,'“"hcğh:_"“îymmnî_ nüshasında, nereden — geldiği y'i'i,ü, kaç ay evvel Bulgarların tasrih edilmiyerek, neşredilen # gakına biel can atmışken o- | da tahakkuk edemediğini| £" Şarı ibrete alarak “Alman it- ','_ıhıu mimet bilelim!” karari- & yükünet bulmuş. * Hatıratından hulâsa ettiği- | e€ buü — düşüncelerden sonra| W Chum “Alman ittifakı nime-| jynden edebileceğimiz istifa- | :5:: faslımı — hayalhanesinde j , Üterek diyor ki: İi * İsHarbi uui bir iki hafta hllde zuhür ederse netice bi- #Üviçin muzir — olabilir; fakat Uya beş on sene teahhür ede- V olursa” memleketi şöyle i- z ederiz, orduyu böyle takvi- _ğğederiz. Boğazları ve sahilleri € tahkim ederiz ki harbe a- Haamıza mahzur kalmaz. li W>Hep bu hulyalar 2-3 Ağus. W gecesi kurulmuş! Halbuki :* nanyanın 1 Ağustosta Rus- Tiş'a harpilân ettiği * haberi 2 Htustos sabahı İstanbula gel- ( ve hatta — gazeteler o gün ! (e üzeri ilâveler — neşretmiş- lir. Şüphesiz Bahriye Na- | da Yeniköye gitmeden ev- omasla bile nezarete- avdet | Ügrken o haberi almış bulunu- du. O halde nasıl olup ta | arbi umumi daha beş on se- Uteahhur ederse” ümidile böy Üierin hulyalara dalabilmiş- '1-=1.. ü o;.tıu malümat ve hissiyat gîkL | gününe tesbit edilmiyerel er geçtikten sonra hatırat mun mahzurları!... tereddüde düşür- kalmıyor, ne olursa ol- şöyle bir tebliğ o zamanki hüs kümet işlerinin içyüzünü gös- termek itibarile dikkate ve hat- ta ibret alınmağa şayandır: “Biriki — gündenberi şehri mizde mücssif bazı tezvira' çalkandığını haber alıyoruz.Gü- ya kabine erkânı multeremesi arasında ihtilâfat varmış ve bu sebepten kabine tebeddül ede- cekmiş..... Bunun — nasıl bir| İfikri mel'anetle ihtira edildiği-| ve hangi membalardan sudur ettiği tamamen malümumuz- dur, Fakat kemali ciddiyet ve | kat'iyetle beyan edebiliriz ki ka binemiz son derecede müttehit| ve aralarında — edna bir ihtilâf yoktur. Binaenaleyh vatandaş- larımızın bugibi işaatı bethaha- neye asla havalei semi iti- bar etmemelerini halisane tav- siye ederiz.”. “Mesmuatimıza göre bu ka- bil yalan havadis neşredenler hakkında — hükümet takibatta bulunmaktadır.”. Sait Halim Paşa kabinesi, böyle tereddütler içinde sarsı- lirken Almanlar, — ve bilhassa Alman heyeti askeriyesi harbe girmemiz hususunda israr et- meğe başlıyorlar; esasen bu ga- yenin temini için, ittifak teşeb- büsünü Sait Halim perdesi ar- kasından idare edenlerle, evvel- den hazırlık yapmış bulunuyor- (*) 29 Kânunuevvel 1913 te Büseyin Cahit Bey (Tanin) i Mitat şükrü Beye satıyor. Fa. kat bu muamelenin bir muvaza. adan ibaret olduğunda ve haki- katte gazetenin — İttihat ve te- rakki merkezi umumisi idaresi- ne geçerek nimresmi bir mahi- yet kesbettiğinde kimsenin şüp hesi yok. (Tanin) in bu hususa dair bir iki tekzibi gerek yerli, gerek ecnebi mahtellerde tebes- sümden başka bir tesir husule gtiremi Fransız heyeti, İtalyanlar'ın | mdi tonaj rakamlarını bildir- | melerini — istemektedir. Zira, mezkür heyet İtalyanların ra- | mları malüim ojmadan evel hiç birşey yapılamıyacağı fikrin dedir.İngiliz hey bir ay daha devam edeceği, Briand ise bu müddetin ancak | 15 günden ibaret olacağı müta- | leasındadır. 70 bin tonluk transatlantik | LONDRA, 12. A.A. — Gu-| nard kumpanyası 70 bin tonluk, 30 mil süratinde iki transatlan- ; tik inşa ettirmeğe karar ver- Mmiştir. | Rus - Romanya hududunda Tas ajansının bildirdiğine göre salâhiyettar Rus mahafili Romanya ve bazı ecnebi gaze- lerinde hudutta Rusya tarafın- dan asker tahşit edildiğine dair intişar eden haberlerin maksadı mahsusla uydurulmuş olduğu- | nu beyan eylemişlerdir. Maliye kanunu PARİS, 13. A. A. — Mebu- san meclisi Maliye kamımunun müzakeresine devam etmekte- | dir. Macaristanda Mücadele fırkası l Fransada Tahsil Orta tahsil meccani olacak.. Kabineye tekrar itimat edilmiştir PARİS, 12. A.A. — Mebu- İsan meclisinde mali kanunun imaddelennin müzakeresi esna- sında meccani tahsilin orta te- drisata da teşmili meselesi u- zun uzadıya mevzuu batısedil- miştir. M. Poincare tarafından tevdi edilmiş olan ır *inde tecrübe mahiyetinde oi devrenin birinc sınıfının tahsili- nin meccani ol ması derpiş © dilmekte idi.Ma lye encümeni metni tadil et miş ve bunun ü zerine meccan tahsilin orta ted risata tamamer teşmili hakkın daki müzaker başlamıştir. Sağ cenahjma- M. Poincare liye encümeni- nin projesinin tefrikini talep etmiştir. Sol cenah, meccani 3 * | Zoyo Arnavutlukta Yeni program Yeni Arnavut kabi- nesinin programı Tirandan bildiriliyor: — Ar- navutlukta kabine değişmiş ve Pandeli Evangelinin riyaseti altında teşkil edilen kabineye hattı hareketini tayin için kıral | Zogo tarafından bir mektup yol lanmıştır. Bu mektupta ezcüm- le bütün ecnebi şirketlere teshi-| tât gösterilmesi, medent kanu- | nun tatbiki, yeni bir ticaret ka- nunu ile ziraatin ıslahı gibi esas lar vardır. Bundan başka vergi- lerin azaltılması, mali vaziye- tin ıslahi da zikrediliyor, Yeni kabine de maarif siyasetinde milli bir hattı hareket takip edecektir. ü tahsilin orta tedrisata teşmili ni talep etmiş, M. Tardieu'de maddenin ilk metninin kabulü- nü meclisten talep etmiştir. Yeni fırka PARİS, 12. A. A,— Siyasi ve dini gruplar haricinde ihdas e- kurşuna diziliyorlar | gimiş olan içtimat sıhhati u- mumiye fırkası Fransa da hmf- TAHRAN, 15. A. A — Kâ |. hha fikrini temizlik zevkini bilden gelen bir habere göre| #sthha İikı ON Te Böre e ü tamim edecek ve sıhhat Bo çaaa yi taraata a mdan bi |için mücadele edecektir. Bugün batlliş dirle işlerdir. ilk içtimamı aktetmiştir. ——— .İtimat meselesi PARİS, 13. A. A. — Kabine azasının yirmi beşe indirilmesi Afganistanda Beçesaki tarallarları Çekoslavakya - Yunanistan ATİNA, 13. A. A. — Mebu- | ANKARA, 13 (Milliyet) — Rüsumat idaresi tarafmdan Av rupaya sipariş edilen seri mo- törlerin mütebaki kısmı yola çıkmıştır. Gelen — motörlerin kaptan ve mürettebatı tama- imen tayin edilmiştir. Gelern ve gelmekte bulunan motörler son sistem olduğundan makine ak- samında her hangi bir hataya maruz kalmamak ve böyle bir hal karşısında derhal izalesini Ankarada da şiddetli firtina oldu ANKARA, 13 (Milliyet) — Ankarada gecedenberi şiddet. şiddetli fırtma devam edi- yor. Ankara - İstanbul muhaberatı ANKARA, 13 (Milliyet) — Dünkü fırtımadan Hereke ile Kartal arasında bir kaç telgraf direği yıkıldığından Ankara — İstanbul arasında telgraf ve te- efon muhaberatı inkıtaa uğra- mıştır. Telgraflar telsizle veri- | liyor. Belrdiye lâyıhası ANKARA, 13 (Milliyet) — elediye Tâyıhasının tab'ıik- mal edilmek üzeredir. Cumar- |tesi meclis âzalarına tevzi edi- Hecektir. —. — — Manş tuneli açılıyor LONDRA, 12. A. A. — Manş tuneli projesi tasdik edilmiştir. Komisiyon evvelâ $ milyon sar- file dar bir tunel yapılmasını tavsiye etmiştir. Esas tunel 30 milyona mal olacaktır. Erzurum'un kurtuluş günü Gümrük motörlerinin mütebakı kısmı da geliyor temin etmek üzere muvakkat müddet için motörlerin inşa ©- lunduğu yerlerden birer makis, nist gelecektir. Bundan sonra motörler faaliyete geçecektir. Motörler Akdeniz sahili muha- fazasında — kullanmlacaktır. Ak- deniz sahillerimizde — bunları Mmünasip yerlere memur etmek üzere encümen müzakerata baş lamıştır. Kasırga karaya oturmuştur. Fırtınanın tesirile bir vapur Tevere vapu- ru Üüzerine bindirmiştir. Tevere nin baş tarafı bir parça zedelen miştir. Limon iskelesinde rüzgârm le yağ fıçıları denize dö- külmüştür. Kabataş önlerinde bir-Alman vapuru demir tara- mış karaya giderken kendisini kurtarmıştır Çanakkalede zelzele Yeşilköy rasat merkezi evvel İki gece Çanakkalede zelzele ol duğunu haber veriyor. Kasırga nereden gelmiş? Evvelki günkü lodos fırtına- s1en evvel Radostan çıkmış, saat 11 de Canakkaleye gelmiş tir. Fırtmanm sahas: Marmara, Trakya, İzmitti. İzmirde bir yelkenli battı İzmir, 12 (A.A) — Bugün esen şiddetli bir lodos fırtması yüzünden vapurlar hareket ve muvasalâtlarını geciktirmişler dir. Limanda 36 bin okka kö- san meclisi Çekoslovakya ile Yunanistan arasında oktolunan dostluk misakmı tasdik etmiş- tir. Ahmet Abat'ta Budapeşteden yazılryor : — Macaristanda yeni bir fırka teş- kil edilmiştir. Bu fırkanın teş- kilinden maksat Macaristana yü- kletilmiş — olan Trianon muahe- desini değiştir- mek için müca- dele etmektir. Yeni fırkanın re ai Rassay irat ettiği bir nutuk- ta başvekil Beth len aleyhinde be yanatta buluna- rak başvekilin u mmuni harpteki M. Betbten mağlübiyetinten sonra Macaristana yükletilmiş olan bu ağır miahedenin değiş- tirilmesi için mücadeleden vaz geçmiş olduğundan dolayı, baş- vekili şiddetle tenkit etmiş- tir. lar. Enver Paşanın Almanlar-| la anlaşması ve orduyü - onlara teslim etimeğe hazırlandığı Al-| manya sefirinin evve'ce dercet- | tiğimiz 27 Temmuz tarihli tel- grafnamesinden de hissediliyor Hattâ yalnız askeri esrar de- ğil siyasi esrarımız bile ittilak- tan evve! Almanlara tevdi edil- meğe başlanmış bulunuyor:Me- selâ Wange'thaym 29 Tenimuz tarihile Berline gönderdiği 379 numaralı bir telgrafta Roma se- firimiz tarafından — gönderilen bir haberi Almanya hariciyesi-! ne şu suretle haber vermiştir; *“Türkiyenin Roma sefiri bil- diriyor: “Dahili siyasetten mümbais esbaptan dolayı İtal- ya şimdiki halde kararsızlık i- çindedir. Almanya behemehal harp istemektedir.”. Keza ayni tarihte Almanya sefiri tarafından gönderilen 380 numaralı bir — diğer telgrafla Petresburg Attaşemiliterimiz- den Rus seferberiiğine dair ge- len malümat Berline - tebliğ o- |lunmuştur. (Devamı var) BOMBAY, 13, A. A. — Gan- di, itaatsizlik mücadelesine hakkında Maliye encümeni ta- rafından kaleme alınan mazba- tanım meb'usan meclisinde mü- zakcresi esnasında M. Tardieu, bu lâyihanın reddini istemiş ve litimat meselesini il-i sürmüş- tür. Maliye encümüninin lâyi- ERZURUM, il. A. A. —|mür yüklü bir yelkenli ile bir (Gecikmiştir) — Bugün Erzu- 'çandal batmış, nüfusça zaylat rTümün kurtuluş günü bütün |olmamıştır. Bugün şehrimize halkın iştirakile ve fevkalâde mebzul ve çok müfit yağmur merasimle tes'it edilmiştir. Er- | düşmüştür. kânı askeriye ve zabitan ve tek- | : mil memurin merasimde hazır | — İzmir, 13 (A.A) — İki gün- hası 260 reye karşı 230 reyle | reddedilmiştir. başlamak üzre Ahmet Abat'tan hareket etmiştir. Gun hi Hindistanda Gandhiye cevap verildi İngiltere Gandhi'nin hareke- tini asayiş aleyhinde buluyor Londradan yazılıyor: — Hin- | umumft lond İrwin tarafımdan distanda millicilerin reisi Gand | cevap verilmiştir. Bu cevaptan hi tarafından valif umumiye gönderilen kat? mahiyetteki mektupta eğer millicilerin nok- tai nazarı kabul edilmezse Hin- distan da İngilizlere karşı mü- kavemete geçileceği bildirili- yordu. Fakat bu mektuba - valii Gandhinin ortaya attığı şeyin kanuta ve asayişemugayir ol- ması hasebile tecesüf edilmek- todir. Bu suretle Gandhinin mukavemet teşebbüsünün aki- miyor . tepliler tarafından geçit resmi yapılmıştır. Fetemenkte Feminizm konferansı met, Rus Sovyet şuralar hükü- metinin Oslo sefiri olup huku- kü düvelin kanun bâline ifrağı meselesini tetkik edecek kon- ferans vesilesile La Hey'de to- planacak - Feminizm teşkilâtı kongresine iştirak etmek isti- yen Mmn. Kollantay'ın pasapor- tumnu vize etmemiştir. Feyzandan sonra TARBES, 13. A. A, — Aşağı Preneler'de fırtına hüküm &ür- mektedir. Nehirler tehlikeli su- rette taşmaktadır. MONTAUBAN, 13. A, A, — Moissac'ta 600 evin yıkılmış ol- duğu tadat neticesinde anlaşıl- mıştır. Ölenlerin miktari, 120 kadar tahmin edilmektedir. 13 gündenberi aç . PARİS, 13. A. A. — 13 gün- den beri açlık grevi yapmakta olan Mm. Hanau, bhastaneye nakledilmiştir. Vapurda yangın KOLOMEO, 13. A. A. — Ko- Tombo limanında bulunan 15132 tonilâtoluk Komorin posta va- purunda bir yangın bi Yolcular ile mürettebata hiçbir şey olmamıştır. Bir muadele Bakımsız yavru x Lâhay- bulunmuş, askeri kıt'a ve mek- | LAHEY, 13. A. A. — Hükü- | denberi am eden lodos fırtı- nası dün öğleden sonra şiddeti- ni artırmış ve bir çok evlerin kiremitlerini uçurmuş, limanda bazı kazalara sebep olmustur. Fırtma devam ettiği müddetçe İsiddetli yağmur dahi yağrmış- tır. Alınan haberlere göre li- manda Ali kaptana ait 28 ton- lük yelkenli ile Mehmet onbaşı ya ait diğer bir yelkenli ve bir kaç sandal batmıştır. Limandaki sefain demir tara mışlarsa da kaza olmamıştır. Körfez vapurları güçlükle sefer lerini yapabilmişler ve tramvay lar Kordonu baştan başa dö- ğen dalgaların tesirile bir müd- det için seferlerini tatile mec- bur omuşlardır. Bir vapur karaya düştü İzmir, 13 (ALA) — Liman i- daresinden alınan malümata gö re Royal Setter isminde İngiliz |bandralı bir vapur. demir tara |yarak Edremitte karaya otur- muştur. TürR A Doğru Edirne hattı Şark demiryolları idaresi Yu nan arazisinden geçmiyerek do ğrudan doğruya Türkiye arazi- sini takiben İstanbulla Edirne arasında yapılacak olan yeni hat hakkında tetkikata devam etmektedir. direktörü —M. Paskal |bu hususta —şu malümatı ver- aniştir: — #*«Doğrudan doğruya Tür-- kiye arazisini takiben Edirne- ye yapılacak olan yeni hat hak- |kında Hükümetle müştereken | umumi bir tetkik yaprlmakta- İ dır. Bu tetkik bilhassa iktısadi