27 Mart 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

$ ” X Tercüme ve iktibas hakkı mahturdar 37 — İ Karadeniz sui kastı nasıl hazırlandı? i Kayser Amiral Souchon'a Üç gün sonra İngiltere sefiri tarafımdan hükümeti namına ve ilen cevaplar Cemal Paşa ta- cafından şöyle hülâsa edilmiş- ir: İktisadi kapitülâsyonlarm ilgâsı mümkündür, adli kapitü- i lâsyonlar derhal ilga oluna- aj vaz, evvelâ adli ve idari ıslahat yapmanız lâzımdır. Adalar me ul selesinin münasip bir zamana iğ orrakılması lâzımdır. Keza Mr- gis meselesi de harpten sonra talledilebilir. Rusyanm, şimdi- ki halde, dahili işlerinize mü- dahaleye niyeti yok ve zaten #İtamamiyeti mülkiyenizi tekef- İğİfüle itilâf devletleri hazırdır. Akım mahküm bulu aan bu muhavere daha ileriye gö iştir. Yalnız Sait Halim Paşanm Cemal Paşa va- # İsrtasile İngiltere sefirine tebliğ eselesinin dahi sokulmuş bu- ti celbetmiştir. Sait Halim Paşayı istedikle- i gibi idare etmek için ittihat terakki rüesasının ve bilhas- ettirdiği şartlar arasında Misir lunması şüphesiz nazarı dikka- | . Karadeniz'de harekete , geçmesini mi emretti Donanmamızin Karadenizde bir nümayiş! Bu tazyikin izlerini Alman vesikalarında takip etmek müm kündür: Almanya hariciyesinden 8 Eylülde Baron (Wangenheim) e gönderilen bir telgrafla harbe İgirmemiz hususunda şiddetle Eylülde doğrudan o doğruya Chancelier Bethmann - Holveg tarafından gönderilen bir tel- grafname ile donanmamızım Ka radenizde şiddetle harekete geç mesine lüzum gösterilmiştir. Bi zim tarafta ele geçen malümata göre de bu emir üzerine Ami- ral “mechon Sadrazama müra- ce © rek “Karadenizde hare kei oSeçmek için imparatordan emir aldım.,, demeğe kadar var mış Sait Halim Paşa da —ken- di kavlince— “benim hükümda rım Padişahtır, yalnız ondan €- tir, Bundan sonraki vukuatın na sıl zencirlendiğini vuzuhla ta- kip edebilmek için Avusturya sefirinin Avusturya aleyhine yü rümek üzere bulunan Romanya yı durdurmak için donanmanın Karadenizde bir nümayiş vap- masına lüzum göstermesi üzeri ne 20 Eylülde toplanan harp kabinesinde Amiralır vaziyeti- ni tetkik münasebetile cereyan eden-müzakereleri - hatırlamak lâzımdır. O günkü celsede Al- manlar Karadenizde bir hâdise çıkardıkları takdirde tekrar bo ğaza girmelerine mümanaat 0- lunması için müstahkem mevki kumandanlığına emir verilmesi / hususunun da düşünüldüğü şüp ir | hesiz unutulmamıştır. Alman j Amiral (Loray) — tarafından ısrar etmesi emrolunmuştur. 15 | Rusyada Çekilecek mi? Bu habere inanma- mak lâzım ama... Rusyadaki vaziyet hakkında vakit vakit biribirini nakzeden haberler, rivayetler eksik ol maz. Bu rivayetlerin çoğu Sov- yet Rusyanm komşusu olan Es- tonya, Letonya, Lituanya gibi Baltik memleketlerinden çıka- rak Avrupayı dolaşır ve ekseri- ya tekzibe oğrayarak unutulur. Ahiren bu memleketlerin gaze- telerinde yer bulan haberlere göre M. Stalin istifa etmek mec buriyetinde kalmış imiş. Buna sebep Stalin tarafından köylü- lere karşı ittihaz edilen mute- dil hattı hareketin gençlik teş- Stalin kilâtı tarafından şiddetle pro testo edilmesi imiş, Fakat bu rivayetler | hiç bir mir alabilirim,, cevabını vermiş | suretle teeyyüt etmemiştir. Konferan a Siyasi safha Ç'kmazdan kur- tulmak için LONDRA, 26. A. A. — Bah- rİ konferansın birdenbire siya- si bir safhaya girmesi Fransız İtalyan ihtilâfmm çıkmazdan kurtulmak için başka bir çâre- ye müracaat etmenin tamatnile imkânsız olduğunu göstermek- tedir. Bu yeni safha, beş devlet l İbir çok gazeteciler Markoninin HARİÇTEN ALDIĞIMIZ Çok mühim Markoni'nin parlak bir muvaffakiyeti SİDNEY, 26. A. A. — Mar- koni'nin Ceneve açıklarında de mirli bulunan Elettra isminde- eki elek- rikulâde tecrübe parlak bir mu- vaffakiyetle © netilenmiştir. Elettra yatmdan verilen işaret- ler Dorchesterde almmış, Grin sbüden Avustralyaya telsizle i- sal edilmiş ve burada Viktorya şehrinde almarak Sidney şeh- remaneti dairesine gene telsiz- le nakledilmiş ve bu suretle 3000 elektrik lâmbasmın par- lak bir surette yakılması te- min edilmiştir. Bundan başka yatında bulunan Sidneyli gaze- tecilerle telsiz vasitasile görüş- RE karşı 27 rey ile Young plânmmn © tahtı karara almıştır. müşlerdir.. 00 Fransada Young plânı tasdik edilecek mi? PARİS, 25.A: A. — Mebu- san meclisi sosyalist grupu üç muhalif ve dokuz müstenkife tasdiki lehinde rey < vermeği HABERLER İngilterede Gialdini Halyada tevkif edildi. Londradan yazılıyor: — Ge- çen yaz Londra piyasasını alt- üst ede nHatry © meselesi son günlerde gene canlandı. Müflis ve sahtekâr olan Hatry on dört Sene ağır hizmete mahküm Diğer üç arkadaşı da muhtelif cezalara çarptırıldı. Hatry ahi- ren bu mahkümiyeti istinaf dt- mek istedi ise de mahkeme bu- nu reddetmiştir. Diğer taraftan Hatrynin en mühim bir ortağı olup daha ev- vel İtalyaya kaçmış olan Gial- dini namındaki mü bura- ya gönderilmesi için İngiltere bükümetinde yapılan teşebbü- sat neticesiz kalmıştı. Fakat İ- talya adiyesinin Milanda bulu- nan Gialdiniyi tev ettirip mahkemeye sevkettiği Roma- dan Londraya bildirilmiştir. Yunan istiklâlinin yıl dönümü ATİNA, 25.A,A.— Yı #stiklâlinin yüzüncü yıldö mü memleketin fer tarafmda bir takım merasimle tes'it edil PARİS, 25. A A. — Mebu- i san meclisi hariciye encümeni M. Soulienin Young plânmın tasdiki talebini mutazammın raporunu kabul etmiştir. BEY imza etmişlerdir. PARİS, 26. A. A, — M, Bri- sifali and, öğle üz Londraya git Liman işleri a Âyan meclisinde z ii PARİS, 25. A. A. — Ayan meclisinin maliye encümeni 14 reye kaşı 16 rey ile yeni nazır lar ve mösteşarlar için isteni- len kredi pröjesini reddetmiş- tir. Tamirat işleri PARİS, 25. A.A. — M. Bri- amd, Yugoslavya hariciye nazı- rn: kabul etmiştir, İki nazırm şark tamiratı meselesi hakkın- da görüşmüş olmaları muhte- meldir. Fransa - İtalya itler LONDRA, 25. A. A. — İngi- liz-Fransız kulübünde çekilen bir ziyafet esnasında M. Dou- mesnil Fransız ve İtalyan me- selesinin bir sureti balle iktiran Türk sularında deniz muharebe başlan gıcmdan itibaren Enver ve Ta- Iât Paşalarla elele vererek, ne olursa olsun, harp sergüzeştine W ri raflardan ileri sürülen iddiaları tarihi hakikatler ile telif etme- © ğe imkân yoktur. İİ gibi menfaatler temin edebilece Möş&imize dair İstanbulda itilâf se 15, firlerile yapılan müzakerelerle # daha ziyade uğ hacet İ yoktur. Hatta bu bahsin itilâf . Ünasıl görüldüğüne dair yazmak £ niyetinde bulunduğumuz fasla #rakarak Karadeniz suikastına müncer olan faaliyetlere avdet delim: Evvelce sırası gelmişken an. İl lattığımız gibi Almanya ordu- “larının Belçikayı çiğniyerek Pa “ris üzerine muzafferane yürü- yüşlerinin Eylülün onuna doğ- || ru Fransızlar tarafından durdu Tulduğu, Marne muharebesinin —ki sabık Alman Veliahti harp ten sonra neşrettiği hatıratında bu muharebe o kaybedildikten Sonra Almanlar için harpten za İğiferle çıkmak ihtimali kalmadı- İp ğını söyler— müttefiklerimiz i-| * çin ağır bir muvaffakıyetsizlik- le neticelendiğiy * nihayet İstan © bulda da anlaşılması üzerine # harp taraftarlarının gayretleri 4 biraz gevşemiş, Enver Paşa gi- 4 bi ne olursa olsun harbe atıl- # mak azminde bulunanlar bile, İĞ bir müddet için, Almanların taz . yikine mukavemet etmek iztira :ç rmda kalmışlardı. : iğ im yürümüş olmasına dair bazı ta- | * Bitaraf kaldığımız takdirde ne| ileride cihan harbinin dışardan | lerine dair neşrolunan kitapta, bü müzakerelerden haberdar o. lan Amiral Suşonun Karadenix de bir vak'a zuhür ederse do- nanmanın avdetine müsaade e- dileceğine dair Fnver Paşadan söz almış bulunduğu da musar irahdır ki bu kaydın del3* “etti ği manaları uzun uzadıw İsi. re hacet olmasa gerektir! Bahriye Nazir: Cemal Paşa- İnmm, bu meclisin ertesi gün bü- İtün donanmayı alarak Karade- nize çıkan Amiral Souchon'u derhal geri dönmeğe icbar etme si üzerine vaziyetin müphemli. ği ve gerginliği büsbütün artı- İyor. Esasen bizim tarafta do- nanmaya kimin emir verebilece gine dair bir ihtilâf var: Rahri- ye Nazırı mı? Yoksa Raskuman dan vekili sıfatile Harbiye Nazı rı mı? (Devamı var) emme — — Lehisftanda Kabine buhranı VARŞOVA, 26. A.A. —M. Szymanski, yeni kabineyi tes- ikilden vazgeçmiştir. Almanyanın Amerikaya borçu VASHİNGTON, 25. A. A.— Mümessiller meclisi encümeni Amerikanın Almanyadan Ame rikan işgal ordusunun masrafı namile 273 milyon dolar alaca- ğını natik bulunan kanun lâyi- -asinda bir anl. husulü | edeceğinden ümitvar bulundu- Sea pek 5 Renki etini olAln Zunu ve kendisinin aikbin oldu Konferans şimdi üç hafta evel | gunu beyan etmiştir. bulunduğu noktaya avdet etmiş ! miştir. N Belçıka - Yugoslavya BELGRAT, 25. A. A — Yu- goslavya ile Belçika uzlaşma ve tahkim mükavelenamelerini Üc tere zam yapı- lacağı doğru değil.. —.— Liman şirketi müdürü Hâm- di Bey dün Ankaraya gitimiş- tir. Hâmdi Bey geçen gün ya- pılan heyeti umumiye . içtimai hakında Vekâletle temas ede- cektir. Liman şirketinin ücret- lere zam yapacağı yazılmıştı. Bu ivususta Şirket kâtibi umu- misi Reşat Bey diyor ki: — “Fiatlere zam etmek me- selesi mevzuu bahs bile olma- mıştır. Şirket masrafını koru- maz vaziyette de değildir. Esasen fiatlere zam edebil- mek salâhiyeti tarife komi yonuna âittir. Halbuki y. nakliyat tarifesi tatbik edileli pek az bir müddet oldu. — Posta pulları Bundan iki gün evel İstan- Zz postanesinde bir pul buhranı baş göstermişti. bul merke; ! tir, Bazı şakacı kimseler, kan- feransın henüz şimdi faaliyete geçmeğe başladığını söyliye- rü Metilen güğekkeedir. 7: Almanyada Yolda giderken dikkat! Berlinden yazılıyor: — Ci- nayet mahkemesi ahiren bir a- damı hapse mahküm etmiştir. Buna sebep bu adamın sokakta giderken mürur ve ubura mâni! olmasıdır. Mahkemeye dört maznun getirilmişti. Bunlar ihmallerile vefata se- bebiyet vermekle maznun bulu nuyorlardı. PARİS, 25. A. A.— Temps Civar başmüdüriyetlerden der- hal pul getirtildiğinden bü buh Hatri meselesi İsonra Adanaya gidecektir. Ken- İnü yapılacak ihtifaller için Dayinler vekilleri Hükümetle temasta, Mali vekili Saracoğlu Şükrü! Beyle iki saat görüştüler ANKARA, 26. (Telefonla) — Dayinler vekilleri bugün | Iiye Vekili Saraçoğlu Şükrü B. le görüştüler. Bu temas iki$ i devam etmiştir. Bahri konferansta neler oluyor? Amerikanın her nangi askeri bir ittifak dahil olmıyacağı resmen bildirildi LONDRA, 26. A. A. — Amerika murahhas heyeti net lediği bir tebliğda herhangi diğer bir devlete Amerika de' tarafından askeri bir muavenette bulunulacağı veya hı bir devletin himaye ve müdafaası için Amerikanın silâha (yranacağı hakında bir vait suretinde telâkki ve teşkil edil j herhangi bir muahedeye Amerikanın aslâ girişmiyeceği rilmektedir. l Müfettiş muavinliği imtihanla ANKARA, 26. (Telefonla) — Maliye müfettiş muavi imtihanları tetkikatı ikmal edildi, İstanbul. ve Ankara kişi kazandı şifahi imtihanları yapılacaktır. Iktısat vekili tetkik seyahati yapacak ANKAR,26. (Telefonla) — |disine Ziraat bankası umum! İlktasat vekili iktisadi projeler |dürü refakat edecektir. Mezl > By havalide tetkikat yapılacak Hey'eti vekilede görüşüldükten | Ziraat bankasınm — kreğilel artımması temmül edilmekte E. Muhsin Bej Selâmi İzzet Beyin açtığı bir dava. | Selâmi İzzet Bey Deri yi mecmuası mes'ul Neyyire Eyip Hanımla Dj dayi rejisörü Ertuğrul Mi Bey aleyhine tahkir davası me etmiştir. Müddei sahibi £ mal olan Şehremanetinin de İ kuruş zararı meneviye mal edilmesini Btemiştir. Selâmi İzzet Beyin istinat tiği maddeler matbuat kanıt nun on birinci ve ceza nun 282 ve.284 üncü mad: ridir. / Muhakeme ikinci ceza mi kemesinde rüyet edilecektir. Taşradan gelen şoförler İstanbul harici belediye! tarafından verilen ehliyet alarmı hâmil şoförler, İsi bulda yalnız seyrüsefer tali namesinden imtihan edi ve burada da şoförlük etm ne müşaade edilmekte idi: manet encümeni yeni bir. vermiştir. Bu karara göre Ankara radiyosu ANKARA, 26 (A.A) — An kara radyosu tulü mevcini 2000 den 1595 e indirmiztir. Halıcılarm teşebbüsatı İZMİR, 26 (A.A)— İktısadi mıntaka dahilinde mevcut halı Aâmilleri Cümhuriyet hükümeti- nin halıcılığın inkişafı hususun da gösterdiği alâkaya teşekkür etmek ve halıcılığın atiyen daha ziyade terakki ve inkişafı hak- kında iktısat vekâleti nezdinde teşebbüsatta bulunmak üzere Ankaraya bir murahhas izamı- na karar vermiştir. Mimar Sinan günü EDİRNE, 26.A,A,— Mi- mar Sinan m ölümünün 342 in- ci yıldönümü olan 31 Mart gü- Trakyada hazırlıklar başlamış- tır, O gün ve gecesi birçok te- zahürat yapılacak ve “Mill gazete bir Sinan nüshasıcı karacaketır. İzmirde komünist tevkifatı İzmirden yazılıyor:Amele bay- ramı olan iMayısta tahrikât yapmak içinİstanbuldan bura- ya ecnebi komünistler geldiği ra belediyelerinden . ehliye we alanlar, hem seyrü muamelâtından, hem de di söyleniyor.Zabıta sıkı tedbirler |siyondan srkı bir imtihana gazetesi yazıyor: Roma ile/ran zail olmuştur. Paris arasında bir itilâf zemini | Fakat'bunum tekerrür etmesi hazırlamak üzre bahri konferan | muhtemel görü ir. Çün- sm 6 ray müddetle tehiri sure- | kü bazı büyük müesseseler ih- tinde M. Grandi tarafından ya- | #iyaçlarından fazla pul almağa pılan teklif ihtimal zevahiri kur | kalkışmaktadırlar, Tabii vazi- tarabilir. Fakat, İtalya hali ha-| yette satış olursa bugünkü pul- zırdaki vaziyet ve nokta naza- | lar ihtiyaca kifayet edebilecek- rmı muhafazada devam ve is-İtir. rar takdirde bu teklif istikbalin | Az olan pullar bilhassa on müspet neticelere sahne olma- | paralıklardır. Mamafi İngiltere $ı imkânını katiyen ihtiva eder | ye ismarlanan pullardan yakm- aldı,bir kişi tevkif edilerek isti- | olduktan sonra şehrimizde çvabına başlandı, İförlük edebileceklerdir. Bunlar caddeden geçerken, |met yakında parlâmentoya bir bisikletle gelen bir adama yol|lâyiha verecektir. Bu lâyihaya veremiyerek onun düşmesine | göre bir komisyon teşkil edile- ve nihyet ölümüne sebep olmuş! rek yeni bir. kanunu medeni tan lardı. Bunlardan biri altı o ay: zim olunacaktır. Komisyonun a hapse diğerleri de cezayı nak&-| zasmdan her biri yeni kanunu ye mahküm olmuşlardır. medeni nin bir faslın: tanzim mahiyette değildir. da bir parti gelecektir. Tapu teftişatı Yunanistanda İni ve ya Yeni;kanama.. feci ae medeni sek döneceklerdir. Atinadan yazılıyor: — Hükü Kurtarılan Alman vapuru Bozcaadada karaya oturan Alman bandıralı Oseana seyah vapuru dün limanımıza eğilmiş tir. Vapurun muhtelif otellere dağılan 200 yolcusu gemiye avdet etmişlerdir Vapur dün Pireye hareket etmiştir. ES İngilterede neticelen en bir taci Londradan yazılıyor: Anasını öldürmekle maznun —.— — edecek, komi yirmi ay fea Amerikada yeti haknlenikik İşsizliğe karşı VASHİNGTON, 26. A, A.— Ayan meclisi, yol ve bina yap- tırmak süretile işsizliğe bir ça- re bulmak üzre 283 milyon do- larlık tahsisat verilmesi hak- kındaki kanın lâyihalarını ka- bul etmiştir. Darülfünun müderrislerin. | Yırtık paraların tebdili! rarry Fox isminde bir delikanlı altı aydanberi muhakeme! den başka heyeti diğer azası kol Maliye vekâleti tarafından | liyordu. Harry Fox ihtiyar anasının boğazı sıkıp kadı misyonda çalışacakları müddet yırtık © paraların o mübadelesi | dürmekle maznun bulunuyordu. Fox esasen sahtekâr, : çe diğer vaşiiolerini erkeğecek ıklar | roıdır. 31 yaşındadır. Fakat daha onsekiz o yaşında ii hakkında yapılan hazırlı i yaşını ği e bitti. baren hapısaneye alışmıştır. Ceza mahkemesi bu ana ki Yeni Yunan kanunu medenisi | Gelecek hafta bankalarca bu idama mahküm etmiş, katil verilen kararı ra içimAlman kanunu (medenisi | paraların mübadelesine başla. — Ben ana katili değilim!... Diye protestoda huluniü esas ittihaz edilecektir. nacaktır. te