21 Mart 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Sonra... R Fd VN SSt NUSHASI $ PAZA 21 MART 1932 7 nci sene, İ a H RTESİ No. 2195 KURUŞTUR Ko ntenjantmandan e i Lisanımız yeni bir kell:îe 4 antman.. - lı—:;n::ı'sıelıi(::uk:ı:ır yalnız ik- tısat ülemasının ınllyıbl!dlgı bu tabir bugün artık harcı ı.leîn oldu. Bilhassa bu ikşuıdî mü- zayıka içinde koöntenjantmanın manasını öğrenmiyen kılıgııdı. Biz Kontenjantmanı ideal bir mübadele sistemi olduğu için kabul etmiş değildik. Bu, ctihan buhranınım bize “?mpo- ze,, ettiği bir usul idi. Piyasa- lardaki darlık dolayısile ı!ııh- sulâtımıza rağbet edilmiyor: du. Binaenaleyh ihracatımız düşüyordu. Paramızın kıyme- tini korumak için buna .kl"!l tedabir almak lâzımdı. .Bıı de ihracatımız nisbetinde ithalât Yapacağımızı söyledik. Kontenjantmanın aylardan beri tatbikatından çıkan neti- ce şudur ki, bu bir takım mı!?- Zurlarına rağmen, ticaret mü- Va izin muhaf: yar dim etmiş, binaenaleyh paramı zın kıymetini korumuştur. Kon tenjantmanın devam edip etmi Yeceği soruluyor. Bu, Konten Jantmanın kabul ve tatbikine âmil olan esbabın devamına ve Yahut - zail olmasına tâbi bir Meseledi, Büu itibarladır ki birçok devletler tarafından son Zamanlarda takip edilen iktı- s$adi siyaset, kontenjantmanın terki şöyle dursun, bilâkis bun dan da bir adım daha ileri gide- rek Kompansasiyon usulünün tatbikine bizi icbar edeceğine de ölet etmektedir. Binaenaleyh | €ğer bu cereyan devam ederse, Yakında lisanımız yeni bir ke- lime daha kazanacak: Kompan Sasiyon... Kompansasiyon şud)ır: Her ;neııılekewen, ancak hı;:mn::ı m aldığı eşya misbetin 8 Satın ılîıaelîy Yani ithalât mik tarını bir kül olarak — tayin ve tesbit ettikten sonra bunları Memleketlere de taksım etmek: .'lh'kika bunu şimdi mahdut ir nisbette bazı memleketler tatbik etmektedir. Almanya ile Arjantin kömür ve buğday Mübadelesi için müzakerata g! Tişmişlerdir. Almanya, Arjan” tinden ne kadar buğday alırsa, Mukabilinde de o kıymette kö: Mür verecektir. Diğer taraf- tan Almanya ile Romanya ara sında da bir mısır ve arpa V© Mamul eşya mübadelesi mana- sSını tazammun edecek bir mu- avele imzalanmıştır. Alman” Ya, Romanya arpası hıkkı':ndl' © noksan gümrük tarifesi tatbik edecek. Şu şartla ki, Romanya da bazı Alman eşyası hakkm_dı ayni nisbette aşağı bir tarife tatbik edecek, Bu, dar ; Ompansasiyon — olmayabilir. akat her halde Romanya - ile Mmanya arasında bir eşya mü b_“delesidir. Ve Almanya bunu irçok devletlerle aktettiği ti- Caret muahedesine rağmen yap Maktadır. Bu devletler arasın- 'a biz de bulunuyoruz. Ve son Zamanlarda Almanyaya yaptı- î;:nlz arpa ihracatı armakta — İngiltere henüz umumi bir Sümrük tarifesi tatbik ediyor. ha at temmuzda Otava'da top anacak olan imparatorluk kon transında mühim kararlar. it- tîl'“.edîıl;ceği ,imd.:ıaı h:!'ğı- ki İngiltere ış; Dominyonlarile Tüchan esasına istinat bir tarzı tesviye bulacaktır. Bu Suretle mühim bir piyasa daha apanmış olacı ktır. t Gittikçe yükselen gümrük tarifeleri, — Kontenjantmanlar bi K“mpınsııiyonlar kaârşısın- d.' bizim de tedabir almamız !ız.undlr. Ve bu tedbir ıgleb"ı 'htimal Kompansasiyon - usülü o'f“kllr- İhracat eşyalarımız Mütenevvi olduğundan ithal e- Pteğimiz eşya mukabilinde alacaklrı bulmak çok müşkül ıum“ü gerektir. Gerçe bu usu Ün de mahzurları vardır. Me- selâ ithalâtımızı en ucuz piya- sadan satın almak mümkün ©- amıyacaktır. Fakat cihan ik- tadiyatında daha geniş bir zihniveti hâkim ol- ( Pşanin şllllllI||IIIIIWIIIWİIWIIIIIIHIIIİIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIII% Hariciye Rüştü Bey bugün toplanan kada izahat verdi Yarınki içtimada mali ve i!ctı- sadi vaziyet izah edilecektir. RA, 20 (Telefonla) — Hariciye y Y Fırka grupunda vekili Fır- Vekili Tevfik Tahran ve Ce- iştir. Mali ve ikti- ını ar nevre na izah ğ mu- sadi mesailin salı içtü karrerdir. Bu müna: miş ve Hariciye kında verdikleri di l k 'e S sebetle hükümet fırka azalarına iktısadi vaziyeli izah odm'kt:r.* ANKARA, 20 (:’A)A_Hgıyı:ı 16 da Af meb'usu eyin a z mVehilı' Tevfik Rüştü izahatı dinleyerek mali ve Hİ İnhisarlarda tevhit nasıl ya pılacak? Komisyon dün vazifesini bitirdi Açıkta kalacak memurların bine baliğ olacağı zannediliyor 'Tevhit edilecek olıı: tütün, bıı';ıl Eşrki PartP S bebi :z'auuelı bir teşkilât lmth'. osu tan- zim etmekte olan, ğ yon dün vazifesini b_ıbrerek dağıl- mıştır. Komisyon yeni luıd_fo ve tev- hit projesinin esbabı mucibesi hak- T hazırlamıştır. Bu ra- rıpuhwı:ııün Ankaraya gönderile- cektir. j ; Kadro projesi Gümrükler ve ı':ı:“- sarlar Vekâletei tarafından tasd I:I: müteakıp mayıs ayı zırfllnda tati ğ edilecek ve yeni şekil h_aıırındnn l baren meriyete gii ğ lçnğm?un esas noktaları şıınlgcğır: Bıf mlhııır lar umum müdürlüğü teçlnl oluna- cak ve umum müdürün bir de m'“.lı vini bulunacaktır. Umum mııüuı'lr tütün, müskirat, barut, tuz hı:: la- rına ayrılacak ve bu kısımlar birer müdürün idaresinde bıılunıı'::kudr.. Kısım müdürlüklerine tevbil ekl_a- hil olmayan şubeler raptedilecektir. Bunlar da fabrika, meıı_ılehılır, yıîp- rak tütün depoları ve ı.ıııırşthıne er dir. Muhasebe, hulşıılı işleri, ımııı.ııı- ü teftiş, ın;uı: ş:l;’l:;::ı ü ve mübayaa koml: rı :I:l:::::ıa" hirlqtier'i(l:elıyı::lı_uinı :!':—: ürlüğe raptedilecektir. ::ı:ulgntbikı i'îztîrine_ bir ç?k ı'nen'ı:r- Tütün inhisarı umum müdürü Hüsnü Bey ki Osmanlı İmparatorluğu zamanın da istihdam ettiği memur mikdarı, bugünkü mevcudun ancak nısfı ka- dardı. Merkez teşkilâtında mevcut memurlar, o zaman Galatadaki mer- kez binasında bulunmakta idi, Fakat bugün bu daire mevcut teşkilâtı isti ap edemediğinden bazı kısımlar kar- şısında bulunan diğer bir binaya yer Ti Tt Di Bğ Tn İieabrr Ko ronun bu kadar kabarmasınım, ıdın; kayırmak zihniyetinden ziyade, yeni larım açıkta kalacağı a? ei ütün inhisar idaresinin me Ai Tumtıı;lıilâtında mevcut nwrıııJıfr mikdarı yedi bin kadardır. Di- bi T şkilâtında da iki rdır. Halbuki Re irket kadrosunda ıkı idi, Tütün : küsur memur mevcut İ için !”;isk;.ı::n hükümet lara_hndân ı'şş:[. llıiılmesine başlandıktan ıoıfra yeni nan memurlarla, memurin kı.:msı: seneden seneye kabarmış ğ:.:â' :ey:L ünkü şekli ılmışl:r.. eli reı:ıg:ıbere göre, Reji şirketinin, e$ idare sisteminin icabatından olduğu beyan edilmektedir. Yeni teşkilâtın tatbikı üzerine inhisar idarelerinden açıkta kalacak memurların bine ba- Hiğ olacağı tahmin edilmektedir. Mec listen çıkan kanun mucibince açıkta kalacak memurların iki sene hizme- ti olanlara birer maaş nisbetinde, fazla hizmeti olanlara da her sene için rubu maaş nisbetinde tazminat verilecektir. Memurlar 1 hazrandan SHib fyeye tabi' tutulacaklar. dır. Askeri Fabrikalar — Hariçten bazı sipariş- ler de alacaklar . İi KARA, 20 (_Telefon) - kecîthrikulır bütçesine m_ute:ı- vil sermaye olarak 50,0(_)0 lıı:u ro- nulması hakkında ı_neclıu_bıy â- iha sevkedilmiştir. Lıyıha.ya_ y!'ı-e askeri fabrikalar, mııllş goüdıfna vekâletinin sipır_ıqlerıîıı B makla beraber vekâletin mü- y.:deıi hududu dahîlinde. dıgeı: :i.evlct devairinden ve hariçten sı- pariş ve avans almağalve piyasa- da geçecek mamulâtını ticarı şekilde satmağa — mezun buluna- caktır. maya bı;lıyınuğı kıdır_ bu zaruretlere katlanmak İâzım gelmektedir. Bugün Nevruza Girdik İran konsolosanesinde resmi kabul yapılacak —<— Bugün eski martın dokuzu, yani İranilerin Nevruz bayramlarıdır. Bu hususta Takvimi Ragıp diyor ki: “ — 1932 senesi martının 21 ine ve 1348 senesi rumi martınım 8 ine ve 1350 hicri kameri senesi zilka- desinin 13 üne müsadif olan pazarte si günü 10 saat 17 dakikada güneş hamel bürcüne dahil olması ile o gün Nevruzu Sultan ve bahar mev- siminin iptidası itibar olunarak dün yanm her tarafında gece ve gündüz müsavi olur.” İran konsoloshansinde resmi kabul Nevruz bayramı münasebetile bu €ün şehrimlizdeki İran İ losb nesinde saat ondan “on ikiye kadar Mütekaitlerin Vaziyeti | —— 3 Kanundaki maddenin ilgası için teklif yapıladak mı? —.——Ş— ANKARA, 20 (Telefonla) — İnhisar idarelerinde yeni teş kilât. dolayısile açıkta kalacak memurlara verilecek tazmina- ta dair kanun lâyikasının ikin- ci müzakeresi meclisin perşem be günkü in'ikadında icra edile cektir. Bu münasebetla dütekaitlere dair olan nin ilgası için bir teklif yapıl- ması ihtimali kuvvetlidir. Bu gibi devlet teşkilât kapıları- nım mütekait smıfına kap sı teşkilâtı esasiye — kanunile kabili telif görülmemektedir. Muhiddin Bey geldi lâyihada eilesi Otobüs imtiyazı Bele- diyeye veriliyor mu? Vali ve belediye reisi Muhiddin Bey iki hafta evvel Ankaraya git- mişti. Muhiddin Bey, Ankarada 10 ünden fazla kalı sddet # g İstifa şayiaları Karşısında.. Başvekil dün gece şayanı dikkat beyanatta bulundu.. Kabine istifa etmiyecek ANKARA, 20 (A.A.)— |Gece yarısı.. saat 4) Baş- vekil İsmet Paşa Hz. Ana- dolu Ajasına şu beyanatta bulunmuştur: “—Son günlerde benim hükümetten çekileceğim hak- kında veya bazı vekillerin çekilmeleri suretile kabined tahavvül vuku bulacağına dair şayialar olduğunu bazı matbuat neşriyatında anlı- yorum. Vatandaşlarımı ve Tür- kiye Cümhuriyeti hüküme- tile alâkadar olanları tatmin için söylemiye lüzum görü- rüm ki, benim hükümet ri- | yasetinden çekilmemi icap || ettirecek hiç bir sebep || ve zaruret yoktur. Büyük || Millet Meclisinin itimadına ve Reisicümhur Hazretlerile || Bu zarfında belediye ve idarei hususiye bütçelerile, otobüs imtiyazı, Mecidi- ye köyünün belediye hududuna alın ması ve sair işlerle olmuştur. Muhiddin Bey orıdnı:, ş:lkigehire de gitmiş ve bazı işlerile meşgul olduk- tan sonra dün Eskişehirden şehrimi ze gelmiştir. Vali Bey öğleden son- ra vilâyete gelerek bBir müddet kal- mış ve oradan da belediyeye giderek akşama kadar meşgul olmuş ve rüe- sa ile işler haklkımda gövüşmüştür. Bir muharririmiz dün Muhiddin Beyi görerek Ankınüln temasları OTOBÜS İMTİYAZI Ankarada bu mesele hakkında e- saslı temaslar vaki olmuştur. İmtiya zı belediye alacaktır; fakat bazı ga- zetelerin yazdığı gibi belediye imti- yazı aldıktan sonra Elektrik şirketi- ne devredeceği hakkında henüz kat'i şekil almış değildir. Bu mesele hak- kın Muhiddin Bey muharririmize demiştir ki: — Otobüs imtiyazı meselesi üze- rindeki tetkikat devam ediyor. İmti- yazı belediyenin Elektrik şirketine vereceği hakkında bir karar yoktur. MECİDİYE KÖYÜ daima hemfikir bulunmak- hğıma istinaden beyan ede- rim ki, memleket ve mille- timize ve vüs'ımın azami hizmetini ifaya bilâtereddüt ve nefsime büyük itimadımla devam edeceğim. Kabine arkadaşlarımdan hiç birinin dahi bugün en müş- kül meseleler karşısında kal- mış olsalar da benden ay- || rılmslarını icap ettirecek [ bir sebep yoktur. Hükümet, Büyük Millet Meclisile tam temas ve müş- terek çalışma - halinde bu- lunarak idealimiz olan pren- siplerin — tahakkuku — için âlemşümul müşkülât karşı- sında dahi mutlaka muvaf- fak olmya azim bir haleti ruhiyede ve sarsılmaz iman- dadır. Bunu, bir itminanla Umumi Neşriyat ETEM Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT ve Yazı Müdürü İZZET Sanayiciler dün iki mühim beyanatı! SÜP L meseleyi görüştüler Gelecek içtimada daha müsbet fikir elde etmek üzere yeni kanun İâyihaları Sanayi birligği heyeti umumiyesi dün fevkalâde olarak toplanmış- tır. Kâzım Ziya Beyin riyasetinde | b“ Enbü, aB hul Mı usu Vâsıf Bey de hazır bulunmuş- İçtimaın mevzuu; Teşviki sana- yi kanunu ve sınai kredi bankala- rı meseleleri idi. Bu iki meseleyi tetkik eden komisyonun raporu- nun okunmasile içtimaa başlan- dı. Komisyon elinde resmi vesaik ve bu Lal, - K we ı tetkik edilecek ra mazarrat veren ecnebi serma- yesine karşı yapacağı tesirleri u- zun uzun anlattı. Vâsıf Bey sınai kredi bankasının da sanayi erba- bına ne şekilde yardım edebilece- ğini söyledi. Vâsıf Beyden sonra Sanayi bir- Hiği umumi katibi Nazmi Nuri B. söz aldı. Nazmi Nuri Bey 1 hazi- ran 927 tarihli Teşviki sanayi ka- nununda 1 haziran 942 - tarihine kadar mer'i olduğu kaydının bu- bul ü d. projesi istihba- kan erbabı sanayi ellerindeki rat ve gazetelerde yazılan nukat üzerinde tetkikatmı — yapmış ve raporunu hazırlamıştı. Rapor okunduktan sonra, İstan- bul meb'usu Vasıf Bey bu iki ka- nun projesi üzerinde izahat ver- meğe başladı. Vasıf Bey yeni Teş- viki sanayi kanunu projesinin ne için ve kimi himaye maksadile ya pıldığı bilinerek — hazırlandığını söyledi, faidelerini saydı ve kanu 'nun Türk sanayiine bir hatten son yeyi demire, kin tah- vile sevkettiğini, eğer bugün mua- fiyetten istifade eden fabrikalara her veçhile ayni haktan müstefit olmak yolu açılmazsa bugün de- mire bağlanan Türk sermayesinin heba olacağını söyledi.Nazmi Nu- ri Beyden sonra söz alan hatipler ayni fikre iştirak ederek her ka- nun projesinin getirtilerek tetkik edilmesini teklif ettiler. Bu teklif kabul edilerek içtimaa — nihayet verlidi. Toprak bayramiı için! Halkalı Ziraat mektebinde bugün merasim yapılacak Her sene martının 21 inci günü toprak bayramı olarak dünyanın ae ödi ida imilel Vali ve Belediye reisi Muhittin B:y de' _topıık bayramına iştirak Muhiddin Bey na karar vermiş ve bu teklif vilâyet Çekiliyor mu? Başvekil bir temerküz kabine- sinden de bahsediyor ATİNA, 20 A.A. — M. Venizelos dün akşam gazetecilere uzun beya- natta bulunmuş ve ezcümle demiş- tir ki: “Pek az memleket Yunanistan de- inde cihan — buh karşı koyabilmiştir. 1927 den beri bütçe- miz daima fazla varidatla kapanmış ise de harici ticaretimiz mütemadi- yen açık vermiştir. Hükümetin derpiş ettiği tedbirler ııyeıind_e Yııııuı_.iılnnm iktısadi inki veneti olmasa da memleket beş sene sonra harici tediyata başlayabilecek vaziyete gelecektir. Fakat bu ted- birler geniş bir temerküz hükümeti- ne ihtiyaç göstermektedir. İcabında ben bu hükümete bir nazır olarak da iştirak ederim. Bu da gösteriyor ki ben mes'uliyettetn kaçmıyorum.” Salâhiy mahafil M. Mihala- vasıtasile Dahiliye vel teklif edilmişti. Fakat Dahiliye Vekâleti u sule at bazı noksanlardan dolayı bu- na ait evrakı iade etmişti. Muhiddin Bey bu husustaki beyanatında de- miştir ki: — Vekâlet bu meselede bir sual sordu. Resmen cevap verildi ve bu iş te hallolundu. e— Sanayi bankası müdürü ANKARA, 20 (Telefonla) — Sanayi ve Maadin Bankası Umuüm müdürü Sadettin Bey vekâletle temas — etmek üzere Ankaraya geldi. : kopulos ile M .Marisin Atinaya av- detini ve maliye komitesi raporunun neşrini müteakip çarşamba günü va- ziyetin ih edeceği mütalı dadırlar. Dahiliye vekili Geliyor ANKARA, 20 (Telefonla) — Dahiliye vekili Şükrü Kaya Bey hususi işlerini takip için Belediye Meclisi, Mecidiye köyü- || beyan ederim. ,, tarafında t y nün de belediye hudud l ziraat itüsü h l - ve huküınelımız de bugünü kabul M. Venizelos — | semisti. Toprak bayramı, bugün Halkalı ziraat mektebinde merasimle tesit edilecektir. ANKARA, 20 (Telefonla) — Bütün dünyada olduğu gibi yarın memleketimizde'de toprak bayra- mı tesit edilecektir. Ankarada zi- raat bini bu mü betle ya rın kırlara çıkacaklardır. aglebi ihtimal yarın aksam İs-