November 28, 1930 Tarihli Serbes Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

© Avrupa piyasası nicir ve üzümlerimizde tereffü beklenmektedir Zavallı kadın Nasıl aldatmışlar ve üzeri nasıl çullanmışlar te: di beralizm “nedir Muharriri: Emile Faguet Onbirinci fasıl Bergamada i Kaza heyeti ilga olundu Cumhuriyet Halk fırkası teş-| * kilâtıhı islah elemek üzere şeh i Ok k hü e ti rimize gelen meb'uslardan Celâl) . Şimali Avrupa ticaret mü-|devam ediyor. Yün, tiftik, pa-|. Çayırlı Bahçede mukim Sabr; i uma urrıye 1 Vasıf, Münir beyler dün berga: messilimiz Kurtoğlu Faik beylmuk, keten, deri alım satımı|efendi ve zevcesi Esma İlam İ maya gitmişlerdir. Bergamadan şimali Avrupa piyasası hakkında|daha büyük rakamlarla devam | komşularından yirmi beş yaşla. i 17 Teşrinisani 1930 tarihinde tanzim ettiği raporun bir. sure- etmiş olmakla beraber fiyat noktai nazarından ümit verici şekilde değildir. Afyon durgun ve A. (Anbes) vaziyeti. muhafaza ediyor. Al intihabat vaziyeti in rejiminin değişmesi ih- avdette Menemende de tevak- kuf edeceklerdir. Haber aldığımıza göre Cum- huriyet Halk fırkası şehrimiz ka- za idare heyetlerinin vazifeleri hitam bulduğu alâkadarlara tef- him olunmuştur. Yeni idare! rında Zeynep hanımı bir tuzağı düşürerek Mehmet efendi ni. mında bir şahsın tecavüzüne ma. ruz. bırakmışlardır. Zeynep ha. nım başından geçen vak'ayı ad. liyeye Şu şekilde hikâye eyl. Mesele bundan ibarettir. Bu mütalea, ister müstebitlerin mu- hakemelerine nazire olarak, alay makamında, ister — ciddi olarak, onları müdafaa için serdedilmiş olsun, tamamen © müstebitlerin bulunanlara okutmak hürriyetini reddetmek hakkını haiziz. ,, Bunun sadece bir kelime oyu- nundan ibaret olduğu cevabını vereceğim. Katoliklerin hakikat namına yaptıklarını iddia ettik- şehrimiz ticaret odasına gön- dermiştir. Bu raporun mühim noktalarını * berveçhi zir iktibası gok faideli bulduk Muhtelif zirai ihracat madde- mantıklarına müşabihtir. onlar bize derler ki: “Zabıta, müdafaa adliye “zaruretleri ve cemiyetin maddi bakası için, bin türlü sıkıntıya tahammül ediyorsunuz. Biraz fazla, veya biraz noksan; bunun ne hükmü var? Ne polisi, ne müdafaayı, ne adliyeyi, ne ce- miyetin maddi bakasını alâkadar etmeyen daha bin sıkıntıya düçar olunuz. —Peki ama, niçin? — Benim hoşuma” gitmek için, benimle ayni fikirde yaşa- mak için. Aristokrat isenizDemok- rat, maddiyatçı iseniz ruhçu,Kato- lik iseniz Protistan, dindar isi hiz dinsiz olmak için, Bunu had- den efzun mu sayıyorsunuz? As- kerlik hizmetini pek âlâ kabul ediyorsunuz ya? ? Müstebitlerin diğer sebepleri daha var, Bunların bazıları, dev- “let için tedris inhisarını ararken hürriyetin kendisini müdafaa, te- min ve tahlis iddisındadırlar. Şu “ muhakemeyi yürütürleri, “Hürriyete ve insan ruhunu hür yapmak usulüne yalnız biz malikiz. Doğmuş veya doğacak olan bütün bizden başkaları, fi- kirleri esaret altına alabilir ve esarette ibka eylerler. Binaena- leyhı biz aradığımız ve İste: miz, hürriyet haklarıdı leri #aptediyor ve başkaları ta- rafından.“ zaptedilmesine mani oluyorsak, sadece onlara hürri- yet vermek içindir. Binaenaleyh ürriyet bizdedir, bizimledir. tibdadımızı tesis ettiğimiz. n, hürriyetin tâ kendisini tesis” eyleriz., Anatole Francenin atideki sö- zünün manasi şimdi anlaşılır: Biz hakiki hürriyeti, ken- ve karşı hürriyet kabul et- meyen hürriyeti istiyoruz: » M. Ferdinand. buisson de, bir mülâkatta şöyle diyordu: “ Siz bana hürriyetten o bahsediyorsu- nuzl Benim istediğim şudur: Hür adam için hürriyet. Papas olsun, sofu olsun hürriyet. istemiyen, ancak kendisinden başkasına ita- at suretile itikat etmeğe ve dü- şünmeğe. yemin; eden. adama hürriyetin ne lüzumu var?, Bu, evvelkinden başka şe- kilde bir papalıktır. Fakat yine anile şanile bir papalik. * Lâyuh- tilik prensibidir. Hakikatin, bü- tün hakikatin yalnız hâkikatin kendisinde olduğunu ve başka- sinda olamıyacağını iddia etmek- tir. Müstebitler şu cevabı vere- cekler : — “ Hayır, öyle değil Siz vahim belki de iradi bir. kari- şıklık © yapıyorsunuz, * mesele hakikat değil, hürriyettir. Biz, katolikler. gibi, engizisyoncuplar gibi, hakikatin yalnız bizde ol- “duğunu iddia etmiyoruz. Hürri- yetin bizde olduğunu, hürriyet fikrinin, hürriyet vermek fikri- nin ve fikirlerle ruhları hür yap- mak usullerinin bizde olduğunu iddia eyliyoruz. Münakaşa edil- mez bir kanaat tahmil etmiyo- ruz. Fikirleri; tam bir intihap 'serbestisine © sevkediyor ve is- tedikleri kanaatleri teşkil etmek imkânını onlara veriyoruz. -Buna binaen diyoruz ki: | Yalnız biz, hürriyet namına, ; hürriyetten başka şey öğretenlere, | fikir hürriyetini reddedenlere, esas mazariyeleri serbesçe düşünme- ain bir günah olduğundan ibaret fikirs); leri istiptadı. siz hürriyet nam- ta bunlar mal ettiğiniz bu “serbes, keli- mesinin esası ne olduğunu bik mek lâzımdır. Her halde hürriyeti içinde arayınızl,, itiraf ederim, muhakemeniz it şey öğreteceksi şeyden biri olacak, mil etmeksizin, sadece hakikati ders teşkil, edecek olan, cek olan bir ruha istinat edecek. Öyle i den başka “kimsenin, olmamasını iyorsunuz. * “Görüyorsunuz ki burada zekâlar üzerine bir vaz" Başkasinin menetimek vaziyet" “etme: şertile, Görüyorsu ve'ilân ettiklerini iddia eder- ken ne yapıyorlarsa, hürriyet vesilesile; siz 'de “tarıamen ay- nini” yapıyorsunuz. — Biz zorla ettirmiyoruz. — Oh, her halde kendi ken- dinizi zorla kabul ettiriyorsunuz ve bü çok şeydir. Hatta biliyor- sunuz ki her şeydir. 2 — Yahut, hiç bir nazariyeyi zorla kâbul ettirmeden, fikir hürriyetini öğreteceksiniz ve pek tabit olarak fikir hürriyetini mü- dafan edecek, telkin eyliyecek. medhü/sena edeceksiniz. -— Şüphesiz! Yani'ne demek? Demek ki başka “bir fikirde olanlara hücüm edeceksiniz. Ben haklı olduğu- mu İspat için, benim söylediği- min aksini söyliyenin haksız ol- duğunu ispattan başka çare bil- miyorum. Şu halde, mütemadi- yen' katolikliğe hücum edecek- siniz ve aklın her şeye yettiğine itikat etmiyerek dine müracaat edenlere ve bunlar arasında pro- testanlâra, yahudilere, filosof- lara hücum edeceksiniz. Öyle ki, hürriyet namına ve hürriyeti ederken; hürriyet namına, “söz söylemelerini ve ne olursa “ol- sun öğrenmelerini mennettiğiniz. adalara her “gün hücum edip duracaksınız. Görüyorsunuz ki katolikler kendi hakikatlerini öğrenirken ve başkalarının ayrı bir hakikat sahibi olduklarını meneylerken ne * yapmışlarsa siz de bunun tamamen aynını yapmış olacak- sınız. 3 — Yahut ta, lebi ihti- mal, fikir hürriyeti sizin elinizde hakiki şeklini alacak, bir naza- riye olacaktır. Adam ve dünya akkında bir takım izahat v&- ren bir fikir sistemi olacaktır. hakikat kabul rim - yalnız na yapmak iddiasındasınız. Esas- irinin aynidir. İsti- bu şeyleri öğreneceksiniz değil mi? Sadece “Arayınız, tam bir fikir de- mekle iktifa etmiyeceksiniz, de- gil'mi? Eğer öyle“ deseydiniz, raz kabul etmezdi. Halbuki bir O halde üç çok aradı- ğım hâlde dördüncüsünü bula- bir nazakiye tah- -amak metotlarını gösterecek- siniz. Fakat şu metotlarda,belki bir nazariye olmıyan, "fakat bir fikri muayyen bir kalıba sokarak mu- ayyen bir istikamete tevcih ede- bu bir hakikattir. Çokl hakiki, çök mühim, “esaslı bir şeydir ve>siğ bunun “inkisarıha| ,, . ;; — alınıyor. İnalik olmak istiyorsunuz, Ve) © Sinemalar. yarınki cuma gü başka ruhtan mülhem başka metotlarla zekâları kullanmak ve yetiştir- yet * müamelesi var. Ve sizden nuz ki Katolikler hakikati neşir kaçırmakla maznun Sabri efen- di hakkındaki evrak lüzumu mu- hakeme kararile ağırcezaya've- rildi. min beyin istifası Adliye vekâ- letince. kabul e yet mahalline — Bitmedi — etleri mahalle ve nahiye ları kongreleainin. hitamınd. şekkül edecektir. 6 aylık İktisadi vaziyet Makamı. vilâyetten — ticaret odasına gönderilen bir tezkere- de senenin ikinci altı. ayı'ikti- sadi. vaziyetine dair malümat talep edilmiştir.Oda istenilen bu malümatı derhal ihzara başla- mıştır Poliste -tebeddülât Şehrimiz Polis. Kadrosundat komiser Mithat bey. Niğde ve Samsun mürettebatından kömi- ser Kâmil bey 'de * İzmire “tayin edilmişlerdir; Kâmil: bey; şeliri- mize gelmiş ve vazifesine; baş- lamıştır. |. « Sinemalar Sıkı kontrol altına nünden itibaren sıkı bir-kontrol altına alınacağı ve sıhhi vaziye- te çok itina olunacağı ve 12'yâ- İşindan aşağı çocukların sinema- lara girmelerine katiyen müsa- ade edilmiyecektir. Sinemalar dahilinde izdihâma i/ve sigara içilmesine katiyen Mü- saade edilmiyecektir. Bunlara ayet etmeyen sinemalarınsa- pleri ilk defasında tecziye €- dilecekler ve tekerrüründe sine- maları" seddedilecektir. Yarın Ankara, Lâle, Asri ve ı Karşıyakada Fereli ve Zafer sinamaları sıki bir kontrola tabi bulundurulacaktır. Sabri efendi. Ağırcezaya” verildi Kemeraltında Mütvet hanımı i t 'Bir istifa Meriemen müddeiumumisi E- ve keyfi- srine ait piyasanın umumi vazi- yetinde hissedilir. bir değişiklik yoktur. Büyük bir kısmına ait müamelelerdeki ağırlık son haf- ta zarfında da; hükmünü sür- müştür. “Arpa fiyatlarında cüz'i tereffü vardır. Diğer hububat, “bilhas- sa buğday fiyatlarını © yükselt- mek ve âlım satımı canlandır- mak için Amerikaliların sarfet- tiği mesai muvakkat tesirler göstermiş. Ve (yine fiyatlar (an- bes) düşkün" ve dşmeğe müte- mayil vaziyeti almıştır. Mevcut stoklar, bilhassa pi- büyük. muamelelere tesir yapmaktan hali kalmamıştır. Son zamanlarda ve, mevsim dolayısile başlayan yumurta fiat- leri de daha ziyade artmamış ve istasyoner bir halde kalmıştır. İncir fiatlerinde cüz'i tereffü vardır. Üzümler için her yü loda dört, beş filorin terfffü intizar olunuyor. Bu tereef tün sebehi son hafta zarfında vadeli ve alivre muayyen müddetler zarfında teslim sar tile hiç bir Kaliforniya teklifi olmamış bulunmasıdır. Bunun sebebi 'de şimali Amerika itti. yasa üzerine (tesir yapmakta Hükümetin, sahsiyeti mane- viyesini tahkir, tecemmüat ka- nununa muhalif hareket ve Gazi hazretlerine tefevvühatta bülun- mak cürümleril e mahkemeye ve- rilen muakkip Mustafa efendinin davasına bugün de asliye ceza mahkemesinde devam olunmuş- tur. Bugün celseleri hararetle geçen dâvânın “dünkü safhası çok sükünetle geçmiştir. Zabıt vârakasını imza eden üç şahit 'dinlenecekti.* Bunlardan ikisi Uşakta bulunuyor, halbuki mahallinden gelen cevapta Uşak- ta bu'namda kimse olmadığını bildiriyordu. Şahitlerin üçüncüsü İzmirde idi: O da yapılan bü- tün taharriyata rağmen buluna mamıştı. Marko Bah Tevkifhaneye sevkedildi Kendisine İngiliz seyyahı süsü vererek İstanbula ve oradan Pa- rise firar teşebbüsünde bulunan ve şehrimizde bir. tüccarın üç bin lirasını dolandıran. Ödemişli Marko Bahar'efehdi İstanbuldan mevcuden şehrimize getirilmiş ve bugün birinci istintakta ifa- desi alınarak hakkında . verilen tevkif kararile hapishaneye sevk rilmiştir. Şahitler ortada yok Nümayiş esnasında söylenen söz- ler zabıt varakasında kalıyor aramama hadında yeni bir rejimdir. Zabıt varakasındaki “i rinin okunması ile ikti kararlaştırıldı. Şahitler zabıt va: rakasındaki nın sarhoş ve başmda Çerkes kalpaği bulündüğü balde “Yaşa- sın Sultanlar, yaşasın Vahidettin,; 'deyebağırdığinı söyleyorlardı. Müdafaa vekili bu ifadelerin yeminsiz olarak alındığının! kay- dini rica“ etti. Müzüün şahitlerle kavgalı ol duğunu, hatta evelce- aleyhlerin- de > dava “ikame” “eylediğin! söyledi. Evrak 'müddeiümumilik, ve mazmun vekilleri “tarafından idele- i tecavüz fırsatını ihzar eyliyenle miştir; — Bir gün Esma hanim ev me geldi. İki zinet altınnn gayet ucuz fiatla satılmakta ol. duğunu söyledi. Ve görmek üze. re de evine davet etti. Peki de. dim. yarım saat sonra kizm gönderip beni çağırttı. Gittin, altınları gördüm. Sahibi dışa. nda bekliyor. Onu da çaj bir adam içeri girdi, Ben altın. ları aldım.Çıkarken Sabri efendi kapıyı kapattı. Ve altınları hibi olan Mehmet efendide rime hücum 'etti, Feryat. ettin, Fakat - kurtulamadım. Bu hari adam elbiselerimi yirtarak'namu- sumu Jekeledi. Şahit olarak dinlenen kon. şulartdan “Perişan hanim da Zey nep, hanımın feryadın işittiğini ve . koştuğunu Zeynep hanım elbisel yırtık gördüğünü söy- lemiştir. » Bugün gerek mütecaviz ile bu rin tevkif olunmaları muhtemel ir. Vicdansız baba Ağırcezaya sevkediliyor Kızlarının bikrini / izale we küçük kızını hamile bırakarak bir çocuk dünyaya © getirmesine sebep olari babaları İtalyan te- beasından mösyö Civahi hakkın: da birinci istintak dairesinde tahkikat dün bitmiş ve Civan nin ağırcezaya verilmesine karar verilmiştir. Kadın kaçiran mütalea olunarak iddianame ve müdafaaların ihzarı. için dava gelecek haftaya talik edildi, Yan Arap furununda bu gün saat on bir raddelerinde (150) numa- rali helvacı dükkânından yangın zuhür etmiştir. Ateş helva oca- ğının hararetinin. ittisalindeki ahşap dıvarı tutuşturmasından çıkmıştır. Dükkânın üzerindeki hane alev görünmeden “duman içerisinne kalmış: ve telasla ©$- yalar derhal sokağa, taşnımıştır. On biri on geçe gelen itfaiye ateşi bastırmıştır. Dükkân helvacı Ahmet Ham- di ve ev de Giritli Hasan efen- - Altın piyangomuz Yakında keşide edilecektir. Ku- ponlarınızı ehemmiyetle saklazınız « Serbes Cumhuri- yebrin, muhterem oku- yucularına, onlardan gördüğü: emsalsiz rağ betin şükran mukabö- lesi olarak hazırladığı altın piyangosu sonuna yaklaşıyor. Bir çok ka- rilerimiz bizden keşide tarihini soruyorlar.İşte izahat veriyoruz: Dağıtılacak hediyeler şunlardır Piyangoya iştirak için, nu- maraları teselsül eden 25 kupon gönderilmesi lâzımge- leceğini yazmıştık. Bazı kari- lerimiz kuponlari 7,8 veya 9 numaralarından itibaren toplamağa başladıklarını bil- dirdiklerinden numaralarda teselsül kaydını kaldırıyoruz. Kuponlar 40 numaraya kadar neşredilecektir. Bunlardan 25 tanesini gönderenler mü- sabakaya gireceklerdir. 40 pumaralı kupon 1 Beşi bir yerde 10 Altın lifa Altın yarım lira Altın çeyrek lira. tıktan sonra, mülhakat ka rilerimizin kuponlarını gön- derebilmeleri | içinon gün beklenecek ve onuncu gün noter huzurunda keşide ya pılaçaktır.. i Her 25 kupon bir zarf içinde: « Serbes Cumhu- riyet » piyango memuürlu- ğu kaydile idarehanemize gönderilmelidir. Karilerimi- zin isim ve adreslerini zarfın arkasina yazmaları tica olunur, Hepsi birden 30 — Altın lira Bayraklıda mühendis ( F.| beyin refikası dün gece Bayrak da mukim bakkal Asaf be tarafından kaçırılmıştır. (F.) bey dün müddei umumiliğe mürr caat ederek şikâyette bulundu! ve derhal tahkikat icra edilmek üzere evrak jandarmaya “havak edilmiştir. Litvinof İsviçreye | gitti Milano, 26 (A.A ) — Litvin İsviçreye gitmiştir. Naim Palas Eski banyolar | karşısında açılıyor En kibar mahafilin içtima mahalli olan “Naim Palas, bu kerre Birinci Kordondi banyolar karşısında eski “Sa- lih bey kulübü ,, binasında küşat edilecektir. Bütün hazırlıklar yapılmaktadır. âi kânunuevve 930 da küşat olunacaktır Naim beyin ii ettiği bütün müesseseleri yakinen) İzmir halkı tanıdığı için bu hususta fazla izahat lüzum suzdur. Ay başını merakla