28 Ocak 1941 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6

6 Sayfa Trabzonda Ri sene tülün mahsulü 3.5 milyon kilo Trabzon ( Hususi ) — Trabzon ve Pulathanede bu sene istihsal edi- en tütün miktarı üç buçuk milyon kiloyu bulmuştur. Bu senenin tütün. İeri kalite itibarile gayet yüksek bir mefaseti haizdir. İnhisar idaresi zür- ran bu mahsulü kolayca denk ve demet yapabilmesi için o müstahsile 200 bin İira avans para tevzi ettik- ten maada altı yöz bin denk ağacı da dağıtmıştır. Eksper ve mütehas- salar her sene olduğu gibi bu yıl da köylere çıkarak tütün kurutma, de. met ve denk yapma usullerine dair halka fenni mevzuları ihtiva eden konferanslar vermişlerdir. Bu konferansları müteakip ekici- ler arasında müsabaka açılarak iyi denk ve demet yapanlara ikramiye- İer verilmiştir. Geçen sene olduğu gibi bu sene gene Pulathanede bir örnek fideliği yapılmış, burada eki- silere fenni usuller öğretilmiştir. Bu sene tütün mahsulünün Şubat ayı içinde piyasaya arzedilerek yük. sek fiatlarla satılacağı kuvvetle tah- min edilmektedir. Aksarayda ruamlı atları topraktan söküp çıkaran bir adam yakalandı Akanray (Hususi) — Aksmrayda son aylar içinde atlarda görülen ru- şa hastalığı yüzünden Ziraat Vekâ- İsti tarafından büyük sir mücadele açılarak büt vilâyet o baytarları deferber edilmiş ve kazadaki bütün atlar musynee edilerek hasta olan. İnr öldürülüp imha olunmuştur. Hükümetin yaptığı bu mücadele- de öldürülen atlar derin çukurlar açılıp gömülmektedir. Son günlerde Ereğlikapı o mahallesinden Gökçenin bir at derisi sattığı görül- müş ve yapılan inceleme ; sorunda ruamlı olduğundan dolayı öldürü - Kip iki metre derin çukurlara gömü. İen İtların bu ada: ti kanlıp derilerinin tıldığı tesbit olunmustur. Tahsin Gökçe hakkında cszai ta- kibata tevessül ilmekle Fuamın bu aile ve memleket üzerin. de bir tesir vapmaması için bütün Bile efradı sıhhi O müşahede altına alınmıslardır. Konya Kız “San'at okulunun yoni bir bina ihtiyacı Konya (Hususi) — Konya kız san'at okuluna son senelerde rağbet gittikçe artmaktadır. Okulun dikiş, m çiçekçilik, şapkec'lık ve çar gibi bir kadına Faydalı bilgileri vermesi hitte alâka toplamaktadır. Yalnız mektebe kaydolunanlar hep ilkoku- lu bitirenlerdir. Temenni, aile kur- muş kadınlarımızın da bu okula de- vamlarıdır. Bundan başka okula henüz bir bina yaptırılamamıştır. Bu yüzden her yıl yer değiştirmekte, kiralanan binalar ise ihtiyacı karşılamamaktn. | dır. Bu müşkülü öğrenen Maarif Ve- kâleti daha geniş bir bina temini için alâkadarları ikaz stmiştir. Fivevm okulun 135 talebesi ve dır. Dikiş için iki, moda için iki, çekçilik ve sapkacılık için de iki çu. besi bulunmaktadır. 1940-1941 ders yılında birde nakış yabesi açılmıştır. Bu yıl 30 ta-! 14 talebs modadan, ! İebe dikişten, 14 talebe çiçekten ve 14 talebe de çamaşırdan mezun olacaktır. Sm am «Son Pasta» nın tefrikası: 7 Tehsin| beraber |“ Çankırı (Hususi) — Geniş ufukla rın, çamlt Tlğas dağlarının ve çelUk tarlalarının çevrelediği Ilgüz kaza . İsında birkâç saatimi geğirdim. Bu küçük ve fin kazanın beki hakiki ihtiyaçlarını ve yapılacak iş- lerini tetkik edemedim. Yalnız birkaç saat içnde kasabanın birkaç sokağı. nı, caddesini gezebilmek kabil oldu. Daha fazlasına lüzum yoktu. Tipağ gene eski Ilguzdı. Üç sene evvelinde ne ise, geçen sene ne isa bü defida deler... ki köhne dükkânlar... sıhhi bakkallar... Yalnız kasabanın üst kısmında hü, kümet konağı okul ve Halkevinir çevrelediği sahada tek, tük yeni bi, unlar göze çarpıyor. Bir de yeni kay. makam konağı inşa ediliyor. Belediye de bütün yaz ele alamadığ: kaldırım. lama işini bu kış eline almış, hikü met caddesinin kaldırımlanmasına başlarmış Soruşturdann: Belediyenin varsdatı Asmış.. 6 bin lira kadarmış. bunun da yarıya yakım masraf imiş bu tükdirde kazada ne fanliyet gösteri. Hirmiş(, Öğrendim: Ksabada yeni bina yap. tırmak arzusu varmış, Fakat bu bina, ların kasabanın yukarı kısmında hü. kümet omeydanlığı civarındaki arazi Üzerine kurulmasi mıuvafık gö. rülmüş, Pakat bu boş belediyenin ara, Gene o küçük pazar yerinde, Gene 0 gayri Boludan yazılıyor: Bolu Sakarya mektedir. burada idi ve Jamieson'un anlattı: men, içerisi iyice soğuktu ve havada | son: Yazan: Valentin Williams Toray şatosunun büyük holü de| alevleri oynafan büyük ateşe rağ »!mesi dana göre, orta çağda, derebeyi, me-| bir küf kokusu dalgalarıyordu. #ölelerin ışığı altında verdiği mutan. tan ziyafetlere, bu salonda riyaset sderdi. Möbleler masil meşe ağa - cından yapılmıştı ve üzerinde Mac Reay'in arması bulunun geniş gö - mine asırların dumanları ile karar fakat bu salonda her şey za. met rafet içinde yüzüyordu. Böceklerin yediği mobilyalardan ve solmuş perdelerden tutunuz da eski taş dö- #emeler üzerine serilmiş halılara ka- dar her #eyde bu, göze çarpıyordu. Çiçekler ve kitablar, çay icin ha - arlanmış bir masa ve bir fonoğıhf (bu salonda biricik asri eşya) hepsi birden sato sahiblerinin burada o - turduklarımı isbat ediyordu. Ocakta Ocağın önünde uyuyan iki iri av köpeği, ziyaretçiler salona girince heri si;t beylpamk ayağa Üalkidar, İholün en uzak köşesinde, parmak - bıklahı güyet sav'aiklruna len; bir tl merdiven üsiteki bir geliriye çıkıyordu. Onbir bir ses yükseldi: — Yak Ladület Sen de yat Re veri, ei bir adam .nerdivenden a ie tefek, İskoçya kostümü giy. miş ince bir adamdı bu; yüzünde sarhoşlarda o görülen bir solukluk vardı; çok sarı kirpikleri ve beyaza dönmüş kırmızıya çalar seyrek sâç- öyle di. Gene o diz boyu çamurlu cad | sisi ev yeri olarak çok pahalı sabi) -' ilkokulu mallar ve tasarruf haftasında halka bir müsümere vermişler ve çok mu, vaffak olmuşlardır. Resim müsamereyi vören talebeleri bir arada göster, SON POSTA Memleket Efaherleri Çankırının bakımsız bir kasabası : Ilgaz Kasabada hiçbir yenilik ve. değişiklik Yalnız tek tük yeni binalar göze çarpıyor - Çeltik ziraati inkişaf ediyor Tiğazın umumi görünüşü ER Tğazda çotik tarlaları vmak istemiyormuş. Bu yüzden kimse alamiyormuş. | İşte böylece Tizaz o şirin bünyesini) yeniliğe ve bayındırlığa veremiyor ve o eski halini muhafaza ediyor. İ Tigay kazasının iktısadi durumunu! elihde tutan «çeltik. ziraatıdir. Çeltik mahsulâtı bu yıl rkmitda| idenesek derecedö — verimli olmuştur. Bu verim! daha çok İmahsulâtı yüksek kaliteye çıkarmak İmümkün ve üzerinde çalışılması lâ, zim bir iş sayılmaktadır. Tigazda hayat sönük yeçmektedir. Yalnız akimülâtörlü (radyoların çok) fazla olduğu yörülmektedir. Bu kazamızın ber sahada 'nkişafı. ni görmek en yerinde bir istek sudur, ( Bolu Sakarya okulunun müsameresi |) talebeler: bu yu da yerli ları vardı; yüzünün hatlarında aris. tokratlara mahsus bir vakar görü- nüyordu ve, elinde, Mac Reayın ar. masındalei renkler bulunan bir şal , Bundaki koyu yeşil çizgileri! Er hatlar kesiyor ve sarı renk hepsine hâkim oluyordu. İ Şaşırmış görünen Jamieson'un | kendisini ziyaretçilere takdim et - in yukarıda, durdu, bekledi, Stephens'e elini uzatarak: Özür dilerim, mösyö, dedi, bu sabah dostunuzla buraya çeldi- Ziniz zaman burada bulunmayışım için affediniz. Telgraf adada büyük bir rol oynamaz, ben yalnız gön dermiş olduğunuz mektubu almış - tm, Deniz bugün oldukça azgın de. | mişlerdi. Ben de Torraya gelme iç jenizden vazgeçtiğinizi tahmin İ tanitim, Mademki şimdi burada İsınız. size hoş geldiniz dememe: si. İze, dostumuza, kıymetsiz misafir - perverliğimizden memnun olacağı »|ladı nizi ümid ettiğimi söylememe mü - saade ediniz. Burada (kaldığınız müddet zarfında memnun kalmanız için şato halkı, elinden geleni esir - gemiyecektir. | | #rtürmak velye yatırılan 16 bin biralık yedi par - Dilekler ihtiyaçlar Ceyhanın üç mühim derdi: İçme suyu, hastane ve elektrik Ceyhandan yazılıyor: Kasa - banın kışın çamurdan ve yazın da toz deryasından kurlanılma, si başta gelmek iizere, Ceyhan, llarm daha $ büyük ve mühim #teği vardır: İçme suyu, elek. trik ve hastane, İçme suyu işi. nin bir müddet evvel, alâka . darlaren ele alındığım ve ab öden formaliyete tevessül olun. duğunu memnuniyetle görmüş. tük. Bu iş şimdiye kadar halledile- Yaz, kış dalma çamur gib: skan nehir suyunu halkın hem Ştği ve bem de evinde kullandığı, diğer bir kısmının damacana . laria taşradan getirilen cAyran memba sularını içmekte oldu. duğu görülmektedir. 'Taşradan gelen her yabancı Behzin het zaman böyle #bozas gibi bulanık akığım görünbe: «Bu #udan mı içiyorsunuz? sd. ye kaşabalının iyi suya hasreti, ni tazelemektedir. Elektrik işine geline: Dün . Yanın normal zamanında bir türlü balledimiyen elekizik igi - nin böyle buhranlı günlerde, başarılamıyacağı pek tabidir. Diler taraftan Ceyhanin mü, Bim ve mübrem noksanlarından biri de hastanedir. Zira, Ceyhan çiti ve amele yatağıdır. Bi . haasa yer mevsimlerinde çalış, mak üzere taşradan on binlerce #çl gelip, bölgenin bütün işle - rini görür, Bu işin de herhalde bir an evvel halli lâzımdır. Kırklareli post: hanesinden 10 binlira çalındı Babaeski (Hususi — Babaeski Zi, raât Bankası tarafından postahane, çadan mürekkeb paranın 10 bin lira, lik bir parçam Kırklareli postahanesi içinde kaybolmuştur. Mes'ullerden öç memurla bir gece bekçisi nezaret al. itma alınmışlardır. Edira : Halkevinde konferans ve konser Edirne (Hususi) — Geçen Pazar günü Edime Halkevinde çok istifa .. İdeli ve ayni zamanda neyeli birgün geçirilmiştir. O gün öğleden sonta, Halkevinde büyük bir kalabalık top. lanmış o bulunmakta idi. İlk evvelâ kürsliye gelen Halkevi reisi Dr. İsmal Hakkı Kutkam (Mikrop ve beşinti kol) mevzuu etrafında istifadeli bir konuşmada bulunmuş ve bunu evi . misin ar kolu tarafından verlen kop. İser takib etmiştir. Adana vilâyet meclisinin toplantısı Adana (Hususi) — Viâyek umumi meclisi dün ikinci rez Feys Oldaç'ın başkanlığında — toplanarak (tetkik edilmesi lâzım gelen evrakı ad oldu. $u encümenlere bavale etmiştir. U.İ mumi meclis bundan sonraki içli .| manı Pazartesi günü yapacaktir. l Çiftel birliği içtiman Çiftçi birliği, senelik > konferansını yapmak Üzere mesai raporlarını ha, zırlamaktadır. | Bu küçük nutku fasih ve soğuk İbir ingilizce ile, hafif bir İskoçya şi. vesile söylemiş ve kendisine doğru sokulan köpeklerden birisinin başı- İni okşıyatak konuşmuştu. Tebessüm ederek sözlerine de İ vam etti: — Amerikada çay içmek âdetin- de mi idiniz, bilmiyorum, dedi, Bu. eta bizim için dini bir size odularınızı gös - ce birer fincan çay iç. memizi düşünmüştüm, Mis. Dean gülmeğe basladı: Bizi İskoçya şaylarına müp - telâ yapamıyacaksınız, dedi. Biz, o. nunla hağırlıyacağınız — «bannocku lara ve «scones lere perestiş etmek. İteyiz. Bana gelince, ben, memle . | ketinize avak bastığımdanberi en lasağı on bibre semirdim, Mösyö Verity de öyle. Bir an sustu, sonra yeniden baş- — Oturmadan önce, «ize bir gonl sormama müsade buyurunuz: İs . koçyulı bir şefe, kendisinden bah » (Baştarafı 2 inci sayfada) rasında geçecek mükülemeyi de &- deta işitir gibi oluyorum: — Başka başka lisanlarla konuşan bir baba oğuli.., Böyle iki nesil aramna bir an - laşma, söyleşme farkı koymakla © kadar zahmetle edindiği bu yeni wulah bilgisine karşı babasının ceh- lini görerek çocuğa: «Babamın da hiç bir seyden haberi yokl..n de - dirtmek, babasına da eski lisanımn ifade tarzına aydet ederek, ya ceh. ren, ya zihnen: eFe-anbhan-allah! ve min.el-gâraib» diye göğüs geçirt - mek hiç de doğru değildir. Türkee- ye hizmet etmek böyle değil, türk- ceye salim ve basit bir kalde kitabı kazandırmakla olur. Bu rstılah işine dair biraz daha tafsilât vermekten hefsimi alıkoyamıyacağım. * Medeniyet âlemine mensub mil « letlerin müşterek imalı olan fenlerde, bütün lisanlarda kullanılan stılah, lari, te'birleri almak, bizde de on- Tarı kendi dilimize sokmak hem ta- bi'i, hem ameli görünür. Meselâ müvellid-ülma demektense Oxyge- ne, hydrogöne; tıbda zatürre, za-| tülcenb demektense o peneumonie,! pleurâsie demek hattâ bu sonuncu için avam İsanında sathcan denili- yor olmasına istinad ederek bu bo- ri kelimeyi almamak daha doğru olur, Türkler bunu ötedenberi yapmış- lardır: Denizciliğe başladıkları ilk zamanlarda ken, nden daha eski denizci olan Cenevizlilere, Venedi Wlere imtisal ederek o mesleğe sid Tigatleri italyancımlan, daha sonra kimyada, tbda, mn meni İkincikâmun 28 Lisan işleri İ buharla işliyen gemilerde dön, ça- buk, dur kabilinden emirleri ingi * lizceden almışlardır. Son asırların yeni icadlarını asl isimlerile kabul ederek telgraf, gramofon, telefon v.s. diyerek bunlara mukabil yenik den kelimeler arıyanların gayretini boşa çıkarmışlardır. Bunlar gayet doğru!.. Bisiklet di. yeceğiz, dirdnot, kruvazör diyece - ğiz; siyasette ultimatum, anbargo, conldrence v.s., bankacılıkta poli- ça, sek, Avans, âğio va. demekten ş “Türkes ancak ve ancak Türklerin malıdır Bütün bu işlerde bir yanlış hare- kette bulunmuş olmuyi ağız. dünya ile beraber yürüyece; meselesi bunların hiç birine kıyas kabul etmez. Türkçe başka millet - lerle müşterek bir iş değil, ancak ve ancak Türklerin malıdır. Lisana ta- allük eden her ıhlah türkce ola - türkceye girmiş, türkcenin fethede. rek kendi ülkesine ilhak ettiği, ken. İdi vöedünün zamirine yapıştır - diği kelimelerdir. Bunların muka - bilinde türkce © bulmak ve onları yapmak mümkün olursa ne &lâf. Bunu da pek mümkün farzetmiyo - rum. riyaziyede terim diye ga. rib bir nam altında yapılan teşeb - büs, hem talebeyi güldürüvor, hem muallimlerini şaşırtıyor. Böyle yap- maktansa onları kendi halinde bı - rakıp öte tarafa gecmek daha mü - nasib olur. H. Z. Uşaklıgil ( 2 inci sayfada) O Wall Siret ki, ismi her an dün yanın her tarafında anılmaktadır. O Wal Street ki en ufak bir ak. sülâmeli harabelere veya mamure- lere yol açmaktadır. Wall Street sokak olmakla be - yaber sokak değildir. O, dünyanın en büyük manevi 5 şahsiyetlerinden biridir. Wall Strest çok kavidir, çok kudretlidir. Wall Streetin tesirleri Amerika » nın bütün şehirlerinde hissedilmek- tedir. Bütün Amerika hergün Wah Streetin harareti derecesini bekler. »Brokers» tesmiye edilen kam - biyo acentaları ve simsarları mü -| him bir mübayan veya muamelede bulundukları unda bunun aksi sn - dası hemen, Avrupa, Hindistan, Japonya, Avustralya, Afrikada his- sedilmektedir. Detroit şehrinde mühim bir oto. mobil fabrikasının inşasına elzem 5- lan para, Sumatrada yapılacak bir kauçuk alış verişi, cenubi Afrikada pırlanta muamelesi orada görülecek veya temin edilecektir. Wall Streeti coğrafi bir ifade saymıyalım. O, kanımı bütün dün - yayan nâkleden bir ıktısadi sistemin kalbidir. Bu yaman sokak yalnız bir para piyasası değildir. Her ne kadar bankalar, mali müesseseler beyi milyonlaren dolar tutan pi melelerini orada yapmakta iseler de Amerikanın muazzam sanayii tesis ve İdamesine yarıyacak bütün teşebbüsler orada vücud bulmak -| tadır, Bütün Amerikâtin miulüzzein ü cari ve sinai teşekküllerinin büroları hep oradadır. Bilâmübnlâğa deni - lebilir ki Amerikanın bu muazzam teşekkülleri yaşamak için kendile - #ine elzem bulunan havayı orada bulmaktadırlar. Birleşik Amerikanın iktisadi ve mali kudretinin merkezi Wall S — — Çok basit, diye cevab verdi. Biz toprak sahibleri ünvanımızı ta. vin etmişizdir. Torray'im. Ve her zamen konuşu- lurken smdece Torray derler, Mis, Deni, — Bu, bana biraz teklifsiz gö. rünüyor, dedi. Ex sahibi omuzlarını kaldı — Belki, dedi; Fakat âdet bi . Sonra şunları ilâve etmek için biraz sustu: — İşte kızım! dedi, Yüzü kıpkırmızı olmuş bir genç kız galerinin altında göründü; si - yah parlak saçlarını beyaz ensesin. de topuz şeklinde toplamıştı, sır - tenda küçük, çok basit mavi bir sop vardı. Şato sahibi daima dönerek: — Size bir sürpriz yaptık, dedi. Florayı geç geldiği için mazur gö » rünüz, dağda yabani horoz avlama- Mis Deana ederken ne demek lkrımdır? İskoçyalı şato sahibi güldüş İM Ee (Arkas var) Ben Mac Reay de! Amerikanın mali va iktısar'i kudretinin merkezi Wall Sireet reettir. Oradaki yele mali teşek. küllerin çift kapılı meclisi idare o - dalarında her taraftan alınan ba - berlere nazaran Amerikanm siya » seti, veçhesi tanzim edilmektedir. İşte hep bunlardan dolayı Wall Sircete derhal Amerikan milletinin, battâ dünyanın hakiki barometresi #latanı verebiliriz. Burasının tesiri ar Amerikalılarda görülmekts. yi kadar o borsasına düşkün millet yoktur anninm. Wall Street'te | fiatlar, rayiçler yükseldi mi her taraf gülistana dö «* ner... Herkesin yüzü güler. Her ta- “İraftan kasdeylediğimiz mana bütün ! Amerikadır. Bu mühim merk; miye üzerindeki eylemek üzere şu vak'ayı an latahm. 1929 senesi ilkbaharında Birle. şik Amerika tam manasile bir. nik * binlik havası içinde (bulunuyordu. | Koca ülke bir spekülâsyon dalgası içinde idi. Cebinide birkaç doları hu Tunanlar hep borsa oyununa kapıl - mışlardı İktisadi Âlemlerden uzak bulunan kadınlar bile mali, iküendi haberlerin o kılavurluğunu yapıyorlardı. Avansör. groom ve boylar bilgi bile hep verislerle idiler, Heskes bir havadin tellâl ol muştu, Taksi şoförleri, kundura bo” mua. | yacıları işleri arasında ya havadis verirler. ya havadin almağa uğra 4 sorardı. İsin ehemmiyetli ciheti su idi ki, herkes kazanvordu. O zaman het Amerika o bu bolluk, zenginlik © devresinin nihayeti olmadığına kani bulunuyordu. Bütün kasalar dolmus” idi. Fakat bu bereket, bu refah 180 her sey gibi muvakkat. Teşrini £ evvelde, bu bolluk, bu dolgunluk | adamakıllı sarslmağa basladı. Het kesi bir endişe ist yiçler yıldırım «ö z|Streetin şimdiye kadar kaydetme di İ ve iyi günlerde toplanmış olan serif vetler, bir anda eridi Bu panikten zarar görenlerin yısı tahmin o edilemiyccek ka çoktu, Birlesik Amerikan ticaret manlara keder hir zel! ölmamıstır Bu vakayi Wall Street büyük bir ders teskil tyatlı. daha basiretli davranma baslanıldı, Wall Sireetin Birlesik o Amerikti ii) siyaseti üzerinde büvük — bir esi vardır. Namli tesiri olmmım ki ASİ rikan ticaretinin, sanaviinin kalbi 9” yasıdır. i İste Wall Street iz vardlifi iğ Hergün | (Bastarafı 2 inci sayfada) #un, sükünet içinde azim ve karar telâşszlik içinde ihtiyat ve dikkeif | her zamandan ziyade mecburuZ” coz