6 Haziran 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 2

caRiğİ — rrrom TTTT e ira bi AT KU K N $i .- a 2 Sayfa SON POSTA Haziran Hergün 'Bulgari;;mn hayat Pahalılığı ile Mücadele usüllerini Tetkik etmeliyiz! BResimli MHakaeale: Ki Ekrem Uşaklıgği) cuff alkan — muharebesindenberi ” Balkan memleketlerinin du. rumlarına birçok defalar incele - mek fırsatımı bulmuüş olan Fran- sız muharrirlerinden Gentizon çok iyi tanıdığı bu muhiti son zaman. larda bir daha dolaşti. ve görüp işittiklerini Le Temps gazetesinde yazmıya başladı. Meslekdaşımızın -okul sıraların- da öğrendiği Balkan haritası 913 den sonra değiştiği gibi 918 —den sonra da değişti, 941 den sonra ise büsbütün başka bir şekil aldı. Bu dakikada uzun bir gazetecilik hayatının çok — derin iz bırakmış hâdiselerinden biri olarak eski Yu. nan başvekili müteveffa Venizelo. sun Sevr muahedesinden sonra Yunan meclisinde söylemiş olduğu bir nutkum bir cümlesini hatırla - dık. Müayö Venizelos hitabet kürsü- sünün armkasına bir harita astır « mış ve eline bir değnek alarak bü- yük Yunan devletinin hududlafını göstermiş: — Trakyaya indik, Egeye uzan- “dık, demişti. Büğün Bulgaristan Mösyö Ve- nizelosun o zaman göstermiş oldu- Bu aceleyi " göstermemiş olsa bile filen bir taraftan garbi Trakyaya inerek, öbür taraftan Arnavudlu - ğa dayanarak; üst taraftan da Üs. ikübe kadar yayılarak hayalinin yaratabileceği en büyük Bulgaris- tan sınırlarına kavuşmuştur. Buna mukabil Yugoslavya ile Yunanis. tanın yıkılmış olduklarını görü « yoruz. Yügoslavyanın yerinde bir Hırvat devleti ve 913 den evvelki hududları dahilinde küçük Sirbis- tan yaratıldı. Arnavudluk — biraz büyütüldü, gene 913 hududlarının çerçevesine indirilen küçük Yu - nanistanın ne olacağı ise hiç belli değil. Fakat harb bitmedi, bu ha. rita da muvakkatıtır. Kat'i şeklini iki taraftan birinin yeniklmesinden. yahud da-bir anlaşma sulhunun yapılmasından sonra alacaktır, dalgasını geçinmiş ve muvakkat da yeni bir mülki teşkilâat kadrosu içi ne girmiş olmalarına rağmen hiç değilse cenubi Sırbistan ile Bosna mantakalarında süküna kavuşmuş olmaktan çok uzaktırlar. Bu mın- takalarda, yurdsevenlere, komü - nistler ve çeteler gibi yekdiğerin- den farklı düygulardan kuvvet a- lan Sarb teşkilleri bir taraftan İtalyanlarla, bir taraftan da henüz teşekkül halinde bulunan Hırvat kuvvetlerile çete harbi yapmakta. dırlar. Bu vaziyette bulunan bir mımntakanın yiyecek durumu el - bette memmmiyet verecek halde olamaz, yalnız Bulgaristanın bu bakamdan bir dereceye kadar mes'ud olduğu'söylenebilir. Bu hususta Bay Gentizonun söy- lediği şudur: Yiyecek vaziyeti emniyet veri « cidir. Yiyecek satan mağazaların camekânları dopdolu görülür. Ve- sikaya tâbi tutulan ekmek, yağ, zeytinyağı ve epynir müstesma ol- keti olmasına rağmen — Bulgarlar günde ancak 300 gram ekmek alı- yorlar, Bu ekmek yüzde 62 çav- dardir, 31 mısır ve 7 soya fasul . yesidir. Et haftada iki gün kesilmez, fa- kat yumurta boldur. | Esasen buü takyidat da yanlız şehre mahsustur. Halkın dörtte ü- çünü teşkil eden köylünün hiç bir eksiği ur ve lokantalarda es. kiden görüp öğrendiğiniz her türlü Bulgar yemekleri vardır. Fakat fiat 1939 dan itibaren yüzde elli artmıştır ve bu yüzden memurlar ile işçiler ciddi mahrumiyete ma- ruzdurlar.> (Devami 5 incl sayfada) TAKVİM € Haziran Rumi sene 6 Arsbi sene 2 Cumartesl ı—'!: Mayıs Resmi saa20 Hızir Z4 1942 RE GÜ İMSAK p C- evel F T5 5| 29 g| 12 08 | &1 21 06 | 85 Je | İkindi | Akgşam | Yata Fiv.İs. (v.|3.1D. | &. D, V. Diu J&Öıım m—Lıı 221 ar mak üzere alış veriş serbestir.! " Bulgaristan bir hububat memile . Bir gün Diyojene sormuşlar: — İşleriniz aksi gitmiye başlasa, uğradığınız çeşmenin suyu kuru. sa, her tarafınızı derd kaplasa ne yaparsınız? Diyojen cevab vermiş: BiES TARŞR ŞALLT. ıx//ı — Talihin beni denemeye çektiğine hükmeder, talihi yenecek ka- dar da kuvvetli olduğumu göstermek için sabır denilen kuvvet kay. nağina baş vururdum. Şehir Hahkbkerleri Yalancı kavgacıları ayırmak bir adama 300 Tiraya patladı Kavgacılardan biri başına süp rüntü tenekesini geçirmiş, di- ğeri üstünün temizlenmesine yardım ederken cebinden 300 lirasını aşırmış Dün Mercanda oldukça garib bir usülle bir adamın 300 lirası çalın « miştır. Mehmed adinda bir zat dün Mercan camii avlusundan geçerken iki adamın birbirlerile itişip kakış- tıklariını görerek bunları aylırmak için aralarına girmek istemiştir. Fakat kavgacılardan biri bu mü- dahaleye kizmiş gibi görünerek hasmile kavgayı bırakmıiş; — elinde yis BK C R Balkanlar bir yıldanberi 2teş'kaldırdığı gibi Mehmedin başiından ©larak kultamılan süd yağını Türk laşağ! geçirmiştir. Neye uğradiğıni şaşiran Mehmed; müzharafat i - çinde kalan üstünü başıni temizle- meğe dursun; beriki vak'a yerin den süratle uzaklaşmıştır, Orada kalan diğer kavgacı bu a- rada Mehmedin yanina sokulmuş: büyük bir nezaketle; «— Benim yüzümden sizin de elbiseleriniz berbad oldu. Müsaade edinde size yardım da bulunayim.» Demiştir. Mehmed. bu yardımı kabul et- imiş; caminin şadırvanı önünde pan îtı!!onunu silerken; ceketinin temiz. ıt çhut şahsa bı - i işini de rakmıştir, Bu adam cebinden çıkardıği men dille Mehmedin ceketini güzelce temizledikten sonra (!) kendisine vermiş ve tekrar tekrar af diliyerek yan'ndan ayrılmıştır. Mehmed; bir müddet sonra Mah mudpaşaya inmiş; bir şey almak L in elini cebine attığı zaman da İ- lc,'inda 300 Hira bulunan cüzdanın yerinde yeller estiğini görerek so - lağu zabitada almiştır. Bu garib usulle Mehmedi soyan meçhul hırsızlar zabitaca aranmak- tadır. | Vali Ankaradan döndü Pi Ha .Ş î A . p | -|nisbetler dahilinde hazırlanmakta - İstanbulda iki fabrika tek tip yağ imaline başlamak üzere geçen fabrikalar, bu İktısad Vekâleti tarafından ka - Wı';ırlaştm.lan esaslar dahilinde tek |tip yağ İmalâtı için bütün hazinlık - |lm— bitmiştir. Bu iş için bin Eyüb. ğ:l.e, diğeri Fenerde iki fabrika tah . sis edilmiştir. Fabrikalar iaşe müs- teşarlığının emrinde çalışmaktadır. Yağ imalâtı için iptidai madde Ticaret Bankası toplamaktadir.Fab. rikalarda iki tip yağ imal edilmek- tedir. Birinci tip yağın terkibi . şu| dır: Yo 25 süd yağ:, * 20 oleo ve ©0 55 rvafine zeytinyağı. ikinci tip İ işe Müsteşarlığının emrinde faaliyete sene 5 milyon kilo yağ hazırlayabilecekler yağin terkibi ise © 15 süd yağı, ©o 30 oleo-margarin ve © 55 de pamuk ve susam yağından ibaret - tir. Şimdilik. Eyübdeki fabrika bi - rinci tip ve Fenerdeki fabrika da ikinci öp yağ imaletmektedir. İlk olarak 300 ton yağ hazırlanmakta - dır. Bu sene içinde 5 milyon ki - Io yağ hazırlanacağı tahmin edil - mektedir, Yağların teslimi devletin göstereceği —mahallerde olacaktır. Diğer taraftan haber aldığımıza gö. re mahlüt yağ tipinden de şimdilik vazgeçilmiştir. ç Parti Genel Sekreteri tetki <lerine devam - ediyor Birkaç gündesberi şehrimizde bu Tunan Parti genel sekreteri Memduh |Şevket Esendal C. H. P, vilâyet İmerkezinde muhtelif Parti işleri et. rafındaki tetkiklerine devam etmek A Memduh Şevket Esendal dün öğ- leden evvel beraberinde Parti vi - lâyet idare heyeti reisi Reşad Mi . matoğlu da bulunduğu halde vilâ. yete giderek Vali ve Belediye Reisi doktor Lütfi Kırdarla bir müddet /| görüşmüştür. Öğrendiğimize göre; dün yapı - lan görüşmede halk hizmetlerinin daha iyi bir şekilde görülmesi için vilâyet ve partice yapılmasi gere - ken işler mevzuuübahs edilmiştir, | Askerlik işleri | vilâyet ve belediyeye aid muhtelif 'işîer etrafında alâkadar makamlar. la temaslarda bulunan Vali ve Be. lediye Reisi Dr, Lütfi Kırdar dü_n sabahki» ekspresle şehrimize gelmiş ve Haydampaşada vilâyet ve bele - diye erkâni tarafından karşilanmış- tır. Vali ve Belediye Reisi, dün sa. bah Haydarpaşada kendisile görü- şen gazetecilere Ankaradaki tetkik. Şubeye çağırılanlar Eminönü Yerli As. Ş, Başk.dan: Sınif 8 muamele memuru Halil Oğ. Ahmed Sabri 302 (24463) Top A Tgğm. Hasan Oğ. Ziya Okdağ (24987). Bu iki subayin hüviyet cüzdanla- tile birlkte acele şubeye gelme - leri ilân olunur, Mıntaka iktısad müdürlüğünde bir sulistimal İstanbul Mıntaka İktisad Müdür. Küğünde vazifelerini — sulistimalden bir memur ile bir odacı hakkında takibat yapılmaktadır. Müdürlük şehit dahilinde faalıyette bulunan çorap fabrikalarını kontrol ettir - mekte ve hususi bir damga ile dam galattırmaktadir, İktisad Müdürlü. ğü memunlarındân bin. odacıinin yardımile bu damga makinesini ha. rice çıkartmış ve bazi kimselerin el- lerinde bulunan makineleri gayri - kanunt olarak damgalatmıştır.' Bu- nu haber alan alâkadarlar bir taraf. tan memur ve hademe hakkında takibata geçmişler, bir taraftan da hangi makinelerin bu şekilde dam- galatıldığını araştlırmağa başlamış- lardır. —e Topkapı Gençlik klübünün kongresi Topkapi Gençlik Klübünden: - Kiübümüzün senelik adi klongre- si 6/6/42 Cumartesi günü saat 21 de toplanacaktiır. O gün ekseriyet olmadığı takdirde 14/6/942 Pazar günü ekseriyet aranmıyarak kon - grenin yapılacağı cihetle sayin aza- larin teşrifleri tica olunur. leri hakkında şunları söylemiştir: a— Vilâyet ve belediye bütçesi. ni tasdik ettirmek için Ankaraya gitmiştim. Bütçe yüksek tasdika ik- tiran etti, Şimdilik söyleyecek baş- ka bir şey yoktur.» —: Galatasaray'ıların pi'âvn Galatasaraylılar. her sene olduğu gibi bu yıl da an'anevi pilâvlarını yarın mekteblerinde yiyeceklerdir. Bu münasebetle bu değerli irfan müessesemizden mezum olanlar; se- nelerce sonra tekrar bir araya ge- g Lt H 5. SGR Yü .î"ılr: P | Lî ©O Sa- mimf ve candan havayi yeniden —0iS A e A üsümnale nim idösalütin İSTER İNAN, Şimdi Lozan tramvay idare. sinde müfettiş olan Henri D:hîlî İSTER İNANMA! 3 #mtihanini vermİş ve İşini bir gün A pa. OeomrTrrmm İÇAaALARIBRMA! limler tahsiline başlamıştır. Hen. ri Dutolt bu İlkbaharda; yanl kırk üç yaşına girmiş olduğu hal. de; mezuniyet imtihanların! par- lak bir surette vererek üniversi. teyl bltirmiştir. STER İNAN 30 bin muhtaç | aileye sıcak yemek verilecek Kızılay açılacak aşhaneler için hazırlıklara başladı Şehrimizde muhtaç alleler i. çin açılacak aşhanlere aid hazır. lıklara ehemmiyetle devam e - dilmektedir. Edirneka. AM !w pi; Topkapı; Kastmpaşa; Eyüb; Üsküdar ve Beşiktaşta tır. Bu işte Evkaf idaresinin | maretlerinden İstifade edilecek. tir, Kızılay mümessillerinin bu hususta Sabahtan Sabaha: Evlenenler az, Boşananlar çok, Neden? Burhan Cahid ,w oşanmalar — artıyor. Evlen- meler azalıyor. Aşk yüzün.* den cinayetler sıklaşıyor. Bu yal. nız nüfus meselesi değil bir ce- miyet ve ahlâk davasıdir. Bî)şanımalar neden artıyor. Me. deni kanunumuzun boşanmayı zorlaştıran maddelerine rağmen hukuk mahkemeleri boşanma ka- rş_rlar_gm venmekte — haklıdırlar. Çünkü geçinemiyeceklerini, kay- naşamıyacaklarını söyleyenleri kanunun tarifi daliresinde serbest bırakmağa mecburduriar. . Ayır- mamakta ısrar daha çırkin ve da- hâ tehlikeli neticelere yol açar. Bu noktadan mesele adli değil iç- timai ve ahlâkidir. Hukukçulara göre dava kanım çerçevesi içindedir. Fakat işi içti. maiyetçi ve inkılâbcı gözü ile gör. mek daha doğru olur. Bunun için boşanma sebeblerini evlenmme şart- Jarında aramak daha doğrudur. Cemiyet hayatımızın hududları genişlemiştir. Kadın, erkeğin iç hayatında arkadaş olmaktan çık- Mmıştır. Dış hayatının cfâ“.rgıiıadaşy- dır. Bu daş hayat kadının masra- finı arttımmaş, muhitini — değiştir. miş, ruhunu, görüşünü, yaşayışını hal ve hareketini başkalaştırmış- tır, Kadımını bu dış hayata uy- ması ve bunu hazmetmes: de pek kolay olmamıştir. Kafesten uçan kanaryanın serbest havada mesa. | feleri aşacak takati yoktur. İdman | sızdır, itiyadların baskısı, —göre- neklerin tesiri kadını — şaşırsmış- tır. Buna karşı enkeğin de müstle. rek hayatın bu iş cephesinde To- | l&rence'i zayıftır. Bu iki başlı hamlık anlaşmayı güçleştiriyor. Netice daha olgun, sınıflar da bo- şanmayı arttırıyor. Daha geri ta- bakalarda cinâyete kadar varıyor: Evlenmelerin azlığına gelince, « eğer ciddi bir istatistik tutulmuş- sa daha açık görülür ki evlenme. Jer şehirlerden ziyade köylerde- dir. Bunun da sebebi köylünün ev lenmeyi nesillerden süzülüp gel- miş bir tabil itiyad ve ihtiyaç ola- rak kabul etmesidir. - Şehirli ve | ran; aşhai y kaymakamlıkların — relsliğinde birer heyet kurulacaktır. Bu he. yet muhtaçların cetvellerini ha. zırlıyacaktır. Gıda maddeleri Çıragan sarayında depo ediİle. cektir. Hergün 30 bin muhtaç aileye yemek verilebileceği tah. min olunmaktadır. » İki çocuk boğuldu Evvelki akşam saat 18 de Zincir- Hkuyuda iki çocuğun boğulmasile neticelenen feci bir kaza olmuştur. Beşiktaşta Dikilitaşta oturan 14 yaş Jarında Bahaeddinle ayni yer sa - kinlerinden 15 yaşlarında Feridun; evvelki akşam Zincirlikuyuda Fu - ada aid tuğla harmanı civarındaki havuza taş atarlarken bunlardan Bahaeddin havuza düşmüştür. Ar « kadaşiınm boğulmak üzere olduğu- nu gören Feridun derhal soyunmuş; öonu kurtarmak için havuza atlamış- tır. Fakat bir müddet sonra her iki çocuk da kurtulamıyarak havuzda boğulmuşlardır. n genç ayni htiyaçları duymakla beraber —müşterek ha. yatın icab ettirdiği -ağır şartlara mukavemet imkânı — gönmemekte ve hislerile görüşleri, anlayışları arasında mücadele — etmektedir. Hayat düne göre hem daha milli olmuş hem de hududları genişle- miştir. Dar bir kazançla bu hudud lar içinde emmiyetle yaşamak im- kânsızlığını gençleri manevi bir taahhüde girişmekten de * alıkoy- maktadır- | Bir ipek çorabın üç liraya, bir mantarlı pabucun yirmi İiraya mal olduğu bir zamanda bir ev ve bir kadın idaresinin neye dava- nacağını düsünmiyenler ise cok gecmeden kendilerini hukuk mah- ktemesinin huzurunda büuluvorlar. Meselenin hakikati bundan “ba- rettir. Bürhan Cahv'ı( TRADYO İ CUMARTESİ 6/6/1942 7.30: Saat ayamı, 7.33: Karışık prog, ram (PL), 745: Ajans haberleri, 8: Sen fonik program (PlL.), 18.80: Saat aya, rı, 13.33: Türkçe plâüklar, 13.45: Ajans erleri, 14: Riyasetkcümhur bandosu, Şeker bulunmıyan bakkallar araştırılacak Son günler içinde bazi bakkal - Jarda kesme ve toz şeker bulunma- dığı görülmüştür. Yapılan tahkikat neticesinde şeker şirketi tarafından bakkallara, şehrin normal ihtiyacını karşılıyacak şekilde şeker tevzi e- dildiği iştır. Bunun üzerine bölge iaşe müdürlüğü şirketten; han gi bakkallara ve ne miktar şeker werildiğini gösteren İisteyi istemiş- Li Lüzum görülen bakkallarda bu Hsteye göre araştırmalar yapılacak ve mal saklandığı görülürse hakla . riında takibat yapılacaktır. Diğer taraftan bakkallar kendi aralarında birleşerek şeker şirketin- den doğrudan doğruya mal almak istemişlerdi. İlk parti olarak bir va- gon şeker bakkallara tevzi edilmiş- tir, , —H —— Mal satmıyan bakkal Divanyolunda Gnçtürk bakkali - 14.30: Ankara İlkbahar At Koşularının Taminleri, 18: Saat ayarı, 18.03: Radyo dans orkestrasının her telden programı, 18.45: Rakliyo çocuk klübü, 19.30: Saat ayarı ve ajans haberleri, 19.45: Serbest 10 dakfka, 19.55: Fasıl heyeti, 20.15: Radyo gazetesi, 2045: Saz eserlei, 21: (Ana eserler), 2L15: Dinleyici stekleri, — 2145: (Şilr ve mesir saati), 22: Radyo salon orkestrası, 22.30: Saat ayarı, ajans haberferi ve borsalar, 4 N İstanbul borsası 5/6/942 açılış , kapanış flatları ÇEKLER | Açılış ve kananış Londra 1 Bterlin 522 New.York 100 Dolar 132.20 Cenevra — 100 İsviçre P. — 30.70 'Poladrid 100 Teçeta 12.89 tokholm — 100 İsveç Er. 81.16 Bir altın Bira 83.30 24 ayarlık bir gram külçe altın 455 Esham ve Tahvilât yesi sahibi elinde bulunduğu halde irine unu: nisasta ve fasulve sat - İkramiyeli ©* 5 9833 Ergani 22.95 , Kivas — Firzurüum 27 19.02