25 Ağustos 1942 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 1

T T TRET yara HAL RE KIN Göz HALKIN KULAĞI HALKIN DİLİ eaf om —TE Ş Posta — — Sene 13 — No. 4328 | D Yazi işleri telefonu: 20203 SALI'25 AĞUSTOS 1942 İdare işleri telefonu: 20203 Fiatı 5 kuraş Milli Şefin Samsunlulara hitabesi “İstihsal ve imar için geniş mikyasta çalışırken...,, “Selâmet ve müdafaamız için uyanık ve dikkatli bulunmamız İâzımdır,, “Dünyanın bug nkü halinde vatanımızın bir taarruza uğraması ihtimali için hiç kimseden şüphe etmiye hakkımız yoktur. Ancak bu bugünkü vaziyettir. Yarınki variyetin ne -olacağını kimse keşfedemez,, Samsun, 25 (A.A.) — Cüm- giıdaki hitabe. de bulunmuşlardır: — Samsunlular, aziz vatandaş- larım! Ankaradanberi dört, beş vilâ- yetimizin çalışkan halkı arasın- dan geçerek Samsuna geldiin, si- —i İyi gördüm, Sıhhatiniz, nes'e. viz, çalışkanlığınız merkezde ve Kazalarda pek iyı idi. Samsuna gelinceye kadar köy enstitülerinden üçünü gördüm. Kız ve erkek köylü çocukları- mız hem müesseselerini koruyor- lar hem de ileride ifa edecekleri yüksek- vazifeleri için hazırlanı- yorlardı. Yapıcı; çare bulucu, ça- lışkan bir ruh bu enstitülerin ha yatına hâkim olmustur. Bu duru- mu görmekten çok memnün ol- dum, pek ümidliyim, Türk kızla- rının müstesna haysiyeti ve cid- di vazifeseverliği bütün mektelg- lerimizde olduğu gibi köy ensti- tülerinde de göze çarpmaktadır. Öğretmenler ve enstitü müdürle- ri Türk köyünün geleceğini sağ- lam temiellere istinad —ettirmek için aşk ile çalışıyorlar. İktidarlı, fedakâr ve vatansever köy - ÖZ- retmenleri yetiştirmek enstitüle, rin mukaddes emelleridir. şıüqhe yoktur ki enstitü öğretmenlerine ve müdürlerine düşen vınfev_h_e- pimiz için, her vatansever içın imrenilecek, heves edilecek l?ıı: vazifedir.' Şimdiki tutum_lırı iyi netice alacağımız ümidini be'_"_le çok kuvvetlendirdi. Köy GM““_!' leri hakkındaki bu müsbet gö- rüşmelerimi vatandaşlarıma s0y- lemekten zevk alıyorum. Mahsül vaziyetimiz Geçtiğim yerlerde . gördüğüm iyi şeylerden biri de her tarafta harman yapmak için gayretle çalışılmasıdır. 4 Harman bitip " mahsul eli: mize geçince birçok sıkıntılar sürat. le kalkacaktır, - — —- * Şimdiki h d etli olan bir nokta, hükümetin satın ala- cağı 9o 25 lerin şüratle teslim edil- mesidir. Vatandaşlı o- e Milli Şefe arzedilen temenni ve şikâyetler Aziz vatandaşlarım, Her yerde temas ettiğim yurd daşlardan temenniler — arasında şikâyetler de dinledim. Bizim i- daremiz gibi halk idaresi hüküm süren bir memlekette vatandaş- isa'ina Kolaylıkin Her arzüsünü ve her derdini söylemesi tabiidir. Memnun olmanız için size der- hal söyliyeyim ki işittiğim şikâ- yetler arasında insanı fazla mü- teessir edecek hiçbir mevzu yok- tur. Ya esaslı tedbirler alınmıştır ve bunların zaman ile semeresi görülecektir, yahud — kolaylıkla düzelmesi kabil olan hatalardan bahsedilmiştir. Yahud da bazı vatandaşlarım kendilerinin yan- lış anlayışlarından dolayı şikâ- yetçi olmuşlardır. Düzelmesi lâzım olan hatalar için cümhuriyet hükümeti her yerde tedbir almağa çalışıyor. Yanlış şikâyetleri de derhal tas- hih etmek gene hükümetin vazi- fesidir. |'Meselâ, bazı vatandaş- larım, fena mahsul, - tohumluk ihtiyacı gibi türlü vesileleri ileri sürerek hükümete satılacak 96 25 lerin kendi köylerinden alın- mamasını istiyecek kadar - ileri gitmemişlerse de hiç olmazsa bu Yo 25 lerin yerlerinde bırakıl: masını taleb etmşilerdir. Bazı yerlerde de.- mâhsülün fazla tahmininden dolayı hükü- rını görmek insanı çok sevindi- yor. Biliyorsunuz ki teknik öğre- im progr da $ önem H bir vazife verilmiştir. Burası yeni teknik durumumuz içinde başlıca bir merkez olacaktır. Vekâletlerin hazırlıkları ciddi AAA AA SA GÜ SAA BAA Milli f Bafrada — Bafra 24 (A.A.) — Bugün saat 11.30 da Milli Şef İsmet Ka A insan kalabalığıniın «yaşa, varol İnönü Bafraya şeref vermiİşler ve | İnönü» sesleri arasında ortaokul meydanı dolduran binlerce Baf- | binasına gelmişlerdir. Milli Şef, l şkun ve içten hür- | öğle y ğinden sonra ortaokul leri ve sürekli alkışları d l da halkla bir hasblhalde Halkevini teşrif buyurmuşlardır. Burayı teftişi müteakıb şehrin muhtelif semtlerini, Kızılırmak bulunmuşlardır. Bu görüşmeler . de Parti, Halkevi ve muhtelif meslek mensublari hazır bulun- 1 Gikareklikz Ki - köprüsü, kereste fabrikası ve | amlırmak yatağının seyrüsefere | da Samsuna müteveccihen hare- ; hükümet konağıni gezmişler ve üsald bir hale konması, Bafra | ket bvyurmuşlardır. i L eAAŞ PF DA SA P L P GA A SŞ AAT SAA S İGERLYE A FM ovasiıniın kanallarla — sulanması (| ve mevcud göllerin Islahi etra. $ fında hazirlanmış olan projeyi ( halkın müvacehesinde derin bir | alâka ile tetkik buyurmuşlardır. ( Milli Şef ilgililere direktifler ver ( mişler ve saa: 15,20 de heyecan ( ve sevgi duyguları besliyen Baf- ralıların sürekli alkışları arasın- ; - ı bir takib ile ilerlemektedir. Malaryaya karşı mücadele Bütün bu işler arasında va- tandaşlarıma malaryaya karşı mücadele etmek için hükümete her zamandan fazla yardım et- melerini tavsiye edeceğim: Bol mazot ve kinin İle bu kadar sulak arazide yapılan mücadele harb senelerinde çok .sıkiıntiya uğrayor ve daha da uğrayacaktır. Onun için hükümetin bulablleceği mahdud va- sıtalardan daha, geniş — neticeler al- mak üzere halkin sıhhiye teşkilâtimi za çok yardim etmelerine ihtiyaci. miz vardır. Ufak ihmaller yüzünden sakinılması kabil olan zararlara uğ- rarsak çok müteessir olacğız, Mücadele teşkilâtının gayret- leri halkın anlayışlı ilgisi ile ko- lalaştırilmalıdır. Dünya harbi ve biz Vatandaşlarım! Bo ÜŞ -Sözlerimi bitirirken bir — nok- haherier Stalingyrad düşmek üzeremi? Alman kuvvetleri müdafaa hatlarının gerilerine aktılar Rusların Stalingradı tahliye etmeleri muühtemel görülüyor — Yeni bir memleket derdi “Kumar denilen afeti aile ocaklarından söküb atmalıyız!, Ulunay: “Bunun yaptığı ve yapacağı tahribat hiçbir şeyle mukayese edilemez,, diyor Bilhassa yüksek tabaka ara « sında görülen ve memleketin iç- timai bünyesini tahrih eder bir hal alan kumar salgını etrafında açtığımız anket ve anketimiz et- rafında uyanan alâka devam e- diyor. Y“'“Arikedmîze' büğün de sene « Moskova, 25 (A.A.) — Stalin- Terce Avrupada ve bilhassa Fran grad'ın — ber — İki tarafında düurüm — son 24 saat — için- de- vahim bir surette bozulmuş. tur, Kotelnikovo'da Ruslar birçok yerlerden geri çekilmişlerdir. Müda. faa hatlarımzin gerilerine Alman kuvvetleri akmışlardır. Rus kuman. danlığının çetiri bir müdafaa muha- rebesi mi eği, yoksa Stalingradı l_er'k mi edeceği bilinmiyor. Londraya göre Londra, 25 (A.A.) — Alman- lar Dön nehri kıvrimının bir nok- tasında tanklar nehirden sallar içinde — geçirmişlerdir. Rumen, Macar ve İtalyan birlikleri bu- rada ağır kayıblara uğramakta- dırlar. Vişiye göre Vişi, 25 (AA,) — Stalingrad şehri İçin tehlike artmaktadır. Klets L p Pa taya- ayrıca dikkatinizi celbed ceğim, Geniş bir çalışma —haya- tına o kadar dalmış: bulunuyoruz ki gezdiğim yerlerde bazan va- tandaşlarımı dünyanın ateş için- met hissesinin fazla tesbit edildi- ğini söylediler. Parasile hükü- mete mahsulün 9p 25 ini teslim ettikten sonra fazlasını serbest satabilmek gibi müstesna bir ko- laylığın - kadrini bilmiyen bu şi- kâyetleri derhal tashih ettirdim. Vatandasla hükümetin karşı- lıklı vazifelerinin iyi ve doğru yürekle ciddi olarak yapılması lâzım geldiğini öğretmeğe — ça- hıstım. Böyle tâli zihniyetlere sapıl- mış olan pek. mahdud yerlerde yanlış - düşünüsleri - düzeltirken vatandaşlarımın bana yürekten yardım ettiklerini #örmekten çok burakc:hükümet- hissesini vermek için yürekten istekli ve gayretli buldum. Memleketin - selâmetini koruyan Cümhuriyet ordularının, hududları KALI D - iyüstini " daşlarım pek güzel lııvı-ıyorl::. HAŞ Memleket İçinde umumi İaşe. yi — ihtiyaca göre — düzenlemel r ;'uyorum. Su işlerimiz Bu seferki seyahatimde — su işleri- mizin büyük mikyasta bir gelişme devresinde - olduğunu — tesbit ettim, Yeşilirmak, muhtelif vilâyetlerde ay ri ayrı bakımlardan kumanda altına alınmaktadır. Tâ Tokattan başlaya. için hükümet elinde erzak stoku bulunmasının münkaşa götürmez bir lüzum olduğunu bütün memle- ket takdir etmiştir. Ümid ediyorum, Eylül. ortasına kfdlr yeni harmandan hükümet issesinin alınması büyük kısmı ıi'r!_hğrile bitmiş olacaktır. rak Çarşambad. sahile kadar Yeşil. Irmak üzerinde muhtelif ameliyeler ve hazırlıklar vardir. Kızılırmak ta Bafra miıntaka- sında bütün manasile 'cümhuri- yetin iradesine râmedilmek yo- lundadır. Türk mühendislerinin vatan sularını faydalı kılmak i- de bulunduğundan haberli değil gibi buld Bu yaz b ler yeryüzünde çok geniş ve çok kanlı olarak devam ediyor. Biz, insanlığın bu elem verici emsal- siz felâketini hüzünle ve ibretle seyrediyoruz. Fakat hiç unutulmamalıdır. ki vatanımızın selâmeti her şeyden evvel kuvvetimize, fedakârlığı- mıza, hazır olmamıza bağlıdır. Dünyanın bugünkü halinde va- tanımızın bir taarruza uğraması ihtimali için hiç kimseden şüphe etmeğe hakkımız yoktur, Ançak ebe- bu, bugünkü vaziyettir. Yarınki vaziyetin- ne olacağıni kimse İaşfodi Bi sözlerim, strf kendi aramızda bir konuşma olarak kendi emniyetimiİz için Uuyaniık ve dikkatli bul İ hatırl. k üzere söylenmiştir. İstihsal — İçin ve İmar için geniş. mikyasta çılışır_k_eıı hat selâmetimiz ve müdafa için uyanık ve dikkatli bulunmak, hususile ordularımızı — kuvvetli, ve iç durumumuzu nifaksız, sağ- lam futmak asla gözümüzün ö- nünden ayrılmamalıdır. Aziz vatandaşlarım, Hepinizi candan sevgilerle se- lâmlarım. Sizinle konuşmaktan, gördüklerimi ve- düşündüklerimi olduğu gibi söylemekten çok se- çin büyük bir aşk ile çalıştıkla- y ğ da Don nehri mo- törlü bir Alman birliği tarafından geçilmiştir. Rostof - Stalingrad yolu üzerinde bir Rus müstahkem mev- kiü hücumla zaptedilmiştir. Alman hava kuvveteri Volga neh ri üzerinde taşitlara taarruz etmiİşler ve bunlardan 3 pltrol isini batir mışlardır. Şimali Kafkasyada Almanlar te- pelerde bulunan bir şehre taarruz et mişler ve yapılan çarpışmalar netice sinde 1500 Rus esir alınmıştır, Rjev'de Almanlar 3 hafta içinde 1068 tank tahrib etmişlerdir, Amerikalılara göre -Londra, 25 (As:A.) — Moskao- va radyosunda konuşmakta olan bir Amerikâalı muhabir şöyle de- miştir : «Stalingrad için — muharebe Moskova için yapılan muharebe- ye benziyecektir. Hitler Mosko- va muharebesini kaybetmişti. eati Dün gece neşredilen Sovyet resmi tebliği Londra, 25 (A.A.) — Mosko- vada neşredilen Sovyet gece ya- rısı tebliği: - 24 Ağustosta, düş la Kr da, Kletskaya dolaylarında Prolabnayda çarpışmışlardır. kuvvetlerimiz P | arın 5. ve sada oturmuş ve bu kötü iptilâ- nin Âvrupa cemiyetindeki tesir- lerini de müşahede imkânını bul- müş olan muharrir Refi Cevad Ulunay cevab veriyor. © R. Cevad Ulunayın fikir - leri: a— Bizde birçok aileler ara - sında kumarın vazgecilmez bir iptilâ şeklini aldığını ben de gö- rüyorum. Eskiden bir arayâ töp. lanıp tatlı tatlı sohbet edilen ai- (Devamı 4/2 de) PRCevad Vlunüy — Askeri vaziyet — Almanların büyük Don kavsinin şark sahiline geçmeleri ne demektir? Yazan: Emekli 1 — Şark cephesinde: Bundan bic hafta kadar ev - vel Sovyetlerin büyük Don kav - İngilizlerin Ortaşarkta alcık'a1 yeni askeri tedbirlere kısa bir bakış General K. D. (Devamı 5 inci syfada) sinin şimal kıvrımı garbindeki Kletskaya köprübaşı mevzini ya- # XS Diğer bölgelerde kayde değer viniyorum. bir şey olmamıştir. x mektedir. Ingilizlerin Dieppe akını hakkındaki tetsir ve dİsdikodular hâlâ devam ediyor. Neşrettiğimiz harita -Ingiliz mecm_uolarmdçn birinde çıkmıştır. Almarların Frnsız ııılıı'llerı'ı.u' ne "—'_""_!d*-' tahkin ettiklerini ve kaç müdafaa hatti vücuda getirdiklerini gösler -