12 Ocak 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

12 Ocak 1937 tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

Yazan: MUMTAZ FAİK | Kaçakçı ayni zaman- da bir casustur! Çünkü kendisini besliyenlere hizmet etmekle mükelieflir İsmet İnönü Ankara Halkevinde verdiği bir nutukta demişti ki: — “Kaçakçılarn (milletimizin varlığını kırmıya, bilerek va | bil. miyerek milletimizi — fakirletmiye ve memleketimizi çiğnetmiye çalı- şan adamlar olduğunu aklınızın or diği kadarher yerde, sokakta, mektepte ve her köşede anlatacak. sınız, Ve bulabildiğiniz yerda bun. ları yakasından tutup devlet kuv. vetina teslim edeceksiniz. Yahut yaşamak hakkından vazgeçeceksi. niz. Çünkü bu tehlikeyi açıkça söylemek hepimizin borcudur... *. Saym Başvekilimizin bu direktifi bana Cenup hududunda yaptığım rö. portaj için büyük bir kuvvet verdi. Buradaki tetkiklerim esnasmda çok yakinen gördüm ve anladım ki, ka. çakçı yalnız memleket piyasası İçinden fethetmiye v'ışan, sanayi iç ticareti baltalıyan ve iktısadi po. litikayı, iktısadi düzeni kendi hasis menfaati uğruna yıkmıya uğraşan bir adam değil, ayni zamanda ekse riya, memleketini satan bir casus. tur. Fransızların Cenup bududunda kaçakçılığı himaye etmekle takip et. tikleri gaye acaba bu mudur?... Çünkü kaçakçılar, Türkiyeye LE yon İpeklileri değil, belki Halep civa. rmdaki sun'i ipek fabrikasında ipek; haline konmuş. alga otlarının sapla. rını ithal etmektedirler, Bunda Frar 'sanm Ynenfaati olün olsa, bu “civar halkının buyüzden biraz refaha ka- vuşması ve Fransız mandasına karşı mufdbbet hislerinin artmasıdır. Ka. çakçılıkla zengin olanların velinimet leri Fransaya olan merbutiyetleri a. gikârdir. Diğer taraftan Fransanm bunda #kinci menfaati, Türkiye ve hudut vaziyetine dalr kaçakçılardan istedi- ği malümatı alabilmesindedir. Kaçak çının bu kadar geniş bir çerçevede bir hiyaneti yapabileceğini tahmin © etmek güç bir şey değildir. Çünkü kaçakçınm hududun öbür tarafındaki resmi makamlarla o hoş geçinmesi kendi menfaati iktizasm. dandır. Hoş geçinmek için de behe - mehal onların emellerine hizmet et- mek lâzımdır. Yoksa kaçakeı, öbür tarafta ne aradığı himayeyi ne ara. dığı krediyi bulabilir, Bunun için de #stihbarat zabitinin kendisine sordu. ğu susllere cevap vermek mecburi- yetindedir. Yoksa hali o dumandır. 'Söylediklerinin aksi sabit olursa, bir z daha hudutta kolaylıkla kaçakerlık yapmak imkânmı bulamaz, hattâ “ hayatı bile tehlikeye girer. Onun için bir kaçakçı iki katlı, bir 'hain, hattâ hain murabbaıdır. Kaçakçı bir köledir. Ve muhakkak surette hududun öbür tarafındaki makamların malıdır, Essretin çok - tan ilga edildiği bir devirde Fransa kaçakçılığı himaye etmekle köleli. ğin yeni bir şeklini yaratmaktadır. Hududun öbür tarafı bir esir paza- rmdan farksızdır. Çünkü Fransızlar 'bu adamları para ile satm almakta ve ondan sonra mallarına. ve hattâ © canlarına bile tesahup etmektedirler. © Meşru ticarette mübadeleye vüs". at veren ve insanların refahma İyi. iğine büyük hizmetler yapan kredi. © burada tamamile aksi bir rol oyna- © msktadır. Burada kacpçılara karşı açılan krediler, kocaman bir camla. nm iktisadi hayatma ve “refahma karsı çekilmiş bir hançerdir. Hudut boyunda açılan büyük ma.| larda, kaçakçı bu kanlı hançeri bo! bol tedarik edebilir, Karaker hu sefer darda mıdır? Zi- yenı vet anlara sefere verir Gele gg ola e. walter Ne het” çe »lem malları gitsin. Satar elbet- &e narasmı getirir. Kaçakcı aç mıdır? Lokantalar emrindedir. Patlıyana kadar yesin! Kaçakcı açıkta mıdır? İşte hanlar © oteller, yatsm zıbarsın. Hattâ parası yoksa Üstelik para da verirler. Tek dolap dönsün! Yalnız bu parayı kaçakçının ekseriya sitın. ö i, yani Türkiyeden Suriye çılığı yapması şarttır. Bu suretle kaçakçıları finanse eden. ler iki katlı bir kâr temin etmiş olur. lar. ç Şimdi isim verelim: Kamışlıdaki büyük (manifatura mağazalarından biri Melki Esmer isminde bir Ermeniye aittir. Bunun 100,000 liradan fazla sermayesi var. dır. Kaçakçılara mühim miktarda yardım ötmekle meşhurdur. İpekli, pamuk bezi, patiska üzerine iş o ya- par. Kaçakçılara en fazla kredi açan lardan biri de budur. Çünkü serma. yesi büyüktür. Melki Esmer'in sattı ğı malları en ziyade Midyat havalisi. ne sevkeder, Yine Kamışlıda Hasan Keyifli Strak isminde bir başka tüccar var- dır. Bunun sermayesi 10 bin liradan fazladır. Cercüş ve Hasan Keyif mmtakasındaki kaçakçılara iş gö. rür. En zivade sevkettiği mal krep marokendir. Diyarbekirli İlyas oğlu Abdülâhad daha ziyade Diyarbekir mmtakasına mal sürer, Kendisi, Diyarbekirden kaçmış bir herif olduğu için, Diyar- bekir taraflarında kendi tıynetinde kendi cibilliyetinde adamları vardır. Oraya mal sevkeder. Sermayesi 8000 liradır. Nusaybinli Meri , Merice yine pa- tiska, ipekli kumas ve buna müm. sil manifatura eavnsı Üzerinde iş gö- rür. Sermayesi 8,000 liradır. 8.000 lira sermaye mühim bir «ey değildir diye düşünenler bulunabilir. Fakat unutmavn ki bir dofa bu ta. raflarda 8000 liranın büvük bire. hemmiyeti vardır. Çünkü insan gün- deliği en fazla 15 20 kuruştur. Ve insanların yediği de vufka ekme. ği ve bulgurdan ibarettir. Bundan başka 8.000 liralık sermayesi olan tüccarların kacak mal sevki husu. sunda daha büyük (mağazalardan kredi temin etmeleri daima kabildir. Meselâ vine Kamıslıda Antuvan Terzi isminde Sürvani bir (kaçakçı vardır ki dehset bir adamdır. Azlen Diyarbekirlidir. Sonradan cibilliyeti onu bu tsrafa sevketmiştir. Kumaş ticaretile uğraşır. İki kardeşi vardır. Biri Resülüynde, diğeri Haleptedir. En büyükleri terzi Mişel (Halepte ümrük hanındaki bürosundan kar- deşlerini idare eder. Onlara kaçakçı, lığı kolaylaştırmak için ne lâzımsa temin eyler. Sermayesi belki bir mil yon lira kadardır. Bu sermaye terzi biraderlerin büyük bir teşkilâtla iş görmelerini temin eder. Bunlar üç şekilde iş görürler: 1 — Mağazada teslim. 2 — Hudutta teslim. 3 — Türkiye dahilinde teslim. Hudutta mal teslim etmek için hususi adamlar istihdam ederler. Türkiye dahilinde teslim için de kendilerine göre teşkilâtları vardır. Demek bunlar sade kaçakçılara yar- dım etmezler bizzat kaçakçılık oya" parlar. Adamları kaçak esyavı hudut tan geçirmiye, ve sonra tayin edilen bir yerde bunu yerli kaçakçılara ver miye memurdurlar. Bazan hamallarm strtmds, bazan katırlar veya merkeplerle nakliyat yaparlar. mz m Vaktinde Tahsil Edilemiyen Belediye Resimleri Verilen bir karara göre, bundan sonra vaktinde tahsil edilemiyen be. lediye vergi ve resimleri (o haklunda evvelâ belediye müfettişleri tahki kat vapacaklardır Bu tahkikat s0 nunda bunların bekayaya kalmasın da ve mururu zamana uğramasında belediye memurlarınm suçlu olduğu tesbit edilirse bu gibi vergi ve resim. ler alâkadarların maaşlarındar kesi- TAN Parçalanan bir şilep yeniden inşa ediliyor Geçen seneki büytk fırtınada Zon- guldak limanında kayalara çarparak batan 4250 tonluk Usküdar şilebi bir- çok uğraşmalardan sonra battığı yer. den çıkarılmış ve güç halle limanı, mıza getirilerek bağlanmıştır. Fakat geminin su altında kalan makineleri karap olduğu gibi kayalara çarpan kısımları da tamamen parçalandığın. dan şilep kullanılmaz bir hale gelmiş- tir. Yapılan bazı teşebbüslerden sonra Kasımpaşadaki fabrika ve havuzlar idaresi, Üsküdar şilebini te ni denecek şekilde tamir e' hüt etmiş ve işe başlamıştır. Şilebin teknesiyle diğer iç aksamı en küçük teferrüatına kadar burada inşa edilecektir, Şimdiden teknenin bazı kısımları yapılmıya ve yerine ta, kılmiya başlanmıştır. Makine kısım. lerinm bozulan ve parçalanan taraf. ları da Kasımpaşadaki fabrikalarda tamir edilerek yerine takılacaktır. Mütehassıs denizeilerimiz bu tami. ratın yeni bir gemi inşaetmekten bir farkı olmadığını ve bunun Türk de. öizelliği için bir muvaffakiyet sayıda. cağı kanaatindedirler; itfaiye Mektebi de Açıldı Yeni kurulan itfaiye mektebinde dün derslere başlanılmıştır. Mektebe hepsi itfaiye teşkilâtmda birer vazi- fesi olan otuz kişi devam etmekte. dir. Dersler sabah 9 dan 12 ye kadar. dır. Bu tedris devresinde mezun ola- cak 30 kişiden ronra yerlerine diğer otuz kişilik bir grup almaçaktır. Bir Ceset Bulundü Dün Büyükadada deniz kenarında bir erkek cesedi bulunmuştur. Ceset, istanbulda matbaacılık eden Kirk - isminde birinindir. Türk - Sovyet Ticaret Anlaşması Türk - Sovyet ticaret ve seyrüse. fain anlaşmasmin temdidi müzakere- lerine devam edilmektedir. Eski anlaşma şimdilik bir ay daha uzatılmıştır. etol Şoförler, 1 - Kırılmaz cam masını oförler Cemiyeti İdare Ş caat ederek şoförler namına lardır. Bunlardan bir tanesi larını mecburi tutmuştur. dirler, Son günlerde seyrüsefer memurları camları kırılmaz cinsten olmıyan otomobille- ri çevirmeğe Ve ceza kesme- ge başlamışlardır. Bu vaziyet şoförler de bu usulün kaldırılmasını istemekte- dirler. Şoförlerin İddialarma göre, kı- rilmaz camlar zamanla bulanmakta ve havanın tahavvülâtile çatlamakta. dırlar. Bu yüzden $oförler önlerini iyi görmedikleri gibi camları sik, sık değiştirmek mecburiyetinde kalarak fazla masraflara girmektedirler. Sıra bekleme talimatnamesi Şoförlerin diğer bir dileği de, taksı | mahallerinde bekliyen otomobillerin | sıra ile müşteri almalarını temin için bir talimatname yapılmasıdır. Bütün şoförler bu vaziyetten müştekidir.| Çünkü taksi yerinin en önünde bir 0-| tomabil dururken müşteri daha ar. kada lüks bir otomobile binmektedir. Bu suretle bilhassa otomcbilleri es - ki mödel olan şoförler zarara uğra . maktadır, 1s sıraya konabilirs€ Yeni ve eski mobil goförleri aşağı, yukarı ayn. nisbette iş hakkına mülik”olâcaklar. dır. Bundan başka cemiyet, beledi- yeye verdiği istidada belediye resim- lerinin fazlalığından da şikâyet ede. rek bu resimlerin tahsilinde tadilât yapılmasını istemiştir. Buna göre; otomobillerden alinan plâka parasiy- le diğer belediye resimlerinin, mali - ye vekâletinin kazanç vergisi tahsi - lâtında yaptığı gibi otomobillerin es kı ve yeni oluşlarma göre alınması temenni edilmiştir. e —— & E faaliyete geçilmiştir. işleri de ikmal edilmiştir. debiyat Fakültesi felsefe şube Profesör rine başlıyacaktır. Doçent Mükrimin Holil iyileşti Bundan bir müddet evvel bir kömür çarpması neticesinde merdivenlerden düşerek vücudunun muhtelif yerlerin den yaralanan Edebiyat Fakültesi ta. rih döçentlerinden Mükrimin tama- men iyileşerek çalışmalarma başla- mıştır. Yaz sömestri başından itiba. ren derslerini yapacaktır. Tarih şubesinde bir konferans Edebiyat Fakültesi orta zaman Garj tarihi döçenti Akdes Nimet Kurat, dün saat 17 de Tarih dersa- nesinde bügün kulanmakta olduğu- muz Seminer tabiriyle, Seminerlerin ehemmiyetine dair dikkate değer bir İ konferans vermiştir. | Tıp Fakültesinde doçentlik imtihanı Tıp Fakültesi hariciye seriryatı dö. çentlerinden Hâzım, dün Tıp Fakül. tesinde profesörlerden mürekkep bir heyetle talebe huzurunda bir nümune dersi vererek döçentlik ünvanmı ke yanmıştır. Genç döçent, operatör Bür- hanettinin yanında Cerrahpaşa has. İrak çalışmış, bilâhare Profesör Nis - İsenin asistanı ve döçenti olmuştur. tanesinde uzun müddet asistan ola -. ÜN VERSİTEYE YENİ BIR PROFESÖR GELİYOR sinde okutulmakta olan Tecrübi Rw- biyat dersleri için bir profesör getirtilmesi kararlaştırılmış, Ve Profesör Peters ile anlaşma yapılmış, ve mukavele yakında şehrimize gelecek, ve büyük bir ihtimalle yaz sömestri başından itibaren felsefe şubesindeki dersle- Mİ BİRKAÇ SATIRLA o günlerde şehrimizden Al, Ss manyaya iki bin sandık por. takal ihraç edilmistir . * A vrupaya gönderilecek talebe - nin imtihanlarma dün Üni, versitede başlanılmıştır » . M nhtelif sanayi şubelerine ait ve teşviki sanayi kanunun. dan İstifade ederek şehrimizde ku- rulmuş olan fabrikaların adedi bini geçmiştir , . fn etin Cemiyeti bi. rinci reisliğine general Tev . fik Sağlam, ikinci reisliğine de kor. meral Pasiner seçilmişlerdir - - alen ocaklarında çalıştırılma üzere Zonguldağa Könderile. cek 28 mahküm çarşamba günü yola çıkacaklardır istanbul Valisine buşvurdular kullanmak Mec- buriyetinin kaldırılmasını. 2 - Sıra bekleme talimatnamesi yapılmasını. 3 - Belediye resimlerinin azaltıl- stiyorlar heyeti azaları, dün, Beledi- ye Reisi Muhittin Üstündağa bir istida ile müra- bazı dileklerde bulunmuş” otomobil camlarının kırıl maz cinsten olması için konan mecburiyet meselesidir. Belediye 935 senesinde yaptığı taksi talimatnamesinde otomobillerin muhakkak surette kırılmaz cam kullanma” Halbuki soförler bazı mah zurları olduğunu ileri sürerek bu karara itiraz etmekte- Paraborsasında Dün Geçen Muameleler Dört ay evvel 48 . 49 liraya kadar çıkmış olan Anadolu tahvilleri, dün 38 liradan 36,40 liraya düşmüştür. Anadolu mümessilleri de 41,20 lira- dan 39,60 liraya inmiştir. Anadolu onu hakkında faiz meselesinin halli için 28 birincikânunda toplanan komisyon. kararının geçikmesinden dolayı bunlar da 22/70 liradan 21.25 liraya düşmüştür. Cumartesi gelen paris borsa (telgraflarında (O Üni Türk 309 frank gösterilmiştir. Dün geç vakte kadar Paristen borsa tel. grafı gelmemiştir. Sabahleyin 23 li. vadan açılan Uni Türk, öğleye doğru 2290 liraya düşmüştür. Bir gazete- nin neşriyatı da alıcılar arasında he. yecan uyandırmıştır. Aslan Çimento 13,70 den 13,50 ye kadar teneazü| etmiştir. Borsada her ilam uri ide yın yirmi beşine devren-65 bin liralık mal geçecektir. Bugün bunların mü. #ayedesine başlanacak, faizleri tes - bit edilecektir. Verilecek faizin yüz. de 11 - 12 kadar tutacağı tahmin 0. lünmaktadır. Likidasyona kalan tah- viller 20 adet birinci Türk borcu, 660 ikinci Türk borcu, 370 üçüncü Türk borcu, 220 obligasyon, 560 milmessil, 80 Anadolu aksiyonu, 830 Aslan Çi. mentodur. Sinan mahallesi Ve Tıp müzesi Kurulacak Süleymaniyede eski devirlerde Tıb- biye mektebinin bulunduğu yerde bir tib müzesi kurulması ve ileride bura. #inm bir Sinan mahallesi haline ge rilmesi muvafık görülmüştür. Bu maksatla Üniversiteden bir he. yet eski Tıbbiye İle şimdiki Askeri matbaa olan eski trmarhane binaları ni gezmişlerdir. Burada Tıbbiye mü. zesi için kıymetli olabilecek bazı eser- lere de rastlanmıştır. Belediyede Tasarruf Yapr- lacak Bütçe yılmın bitmesine henüz beğ Ay kalmasına rağmen belediye bütçe #indeki fasıllardan ekserisinde tah. #isat bitmiştir. Belediye reisi dün be. lediye şubelerine bir tamim göndere rek azami tasarruf yapılmasını bil . Bugün, hava umumiyetle yağışlı ve fırtmalı geçecektir. Kar yağması ihtimal dahilindedir. Dünkü Hava Dün hava kapalı geçmiştir. Hava tazyiki 765, sıcaklık azam! O, asgari 1 derecedir. Rüzgâr Karavelden ve 12-1.987 — Yeni | Tahlisiye Tesisatı ve Yeni istasyonlar Sahillerimize konulacak yeni siye tesisatının inşası için Iktisat kületi tarafından hazırlanan ilk 9 genelik program 1986 senesi sonum tamamlanmıştır. Programın ilk tatbik senesi 1932 den 1937 ye kadar sahille de birçok radyofar, fener, tahli istasyonu ve sis düdüğü inşa edilm tir, bu inşaat sırasiyle şu mevkileri kurulmuştur: Siz düdükleri: Yeşilköy, Ahırkape” Fenerbahçe, Sinop, Kerempe ve mara adasında, Fenerler: Kaledonya, Ad Tavşan adası, Mortu, Akbaş, Supa Kınalı adasında. Radyofarlar: Karadeniz boğazın 4 da. Tahlisiye istasyonları: Zonguldak& ik iğ Bunlardan başka ilk beş senli programa dahil olan, fakat ? henüz tamamlanmıyan tesisat ta vef” dır. Bunlar, Çanakkalede, Kalata Eğe denizinde Bababurnu fenerlerile Samsunda inşa edilmekte olsn siye istasyonudur. Almanyaya ismarlanan motöri&” büyük tahlisiye motörü de bir kadar tamamlanarak memleketimi gönderilecektir. : Tahlisiye umum müdürü Necmeis | tin ikinci beş senelik programın tef biti için birkaç güne kadar Iktişs” Vekâletiyle temas için Ankaraya * decektir. Bu seneden itibaren tatb edilecek olan bu programda bi sa şimdiye kadar ihmal edilmiş o Akdeniz sahillerine büyük ehemmis yet verilecâktir. Ayrıca Karaderi sahilinde de Samsundan Trabzona dar birkaç yeni tahlisiye istasyod. daha kurulacaktır. Büğükderede yanan evler Büytkderede iki evin yanmasi neticelenen yangin hakkında tahkikatı heniz hitirilmemiştir. Yanan evlerin ikisi de Azize de bir kadına aittir ve sigortalığıf” Azize, kışı Istanbulda li evde bekçi olarsk birer aile ot tadır. Bu mevsim için evlerine yerli diği mübaşir Mehmetle müvezzi yazi, sorgu altıma alınmışlardır. Eyüp yangını tahkikatı Eyüpte dokuz dükkânın kül olm# siyle neticelenen yangın tahkikatı nüz bitmemiştir. Ve yangının den çıktığı hâlâ esrarmı muhai etmektedir. | Ateşin aşçı Abdürrahman, kah” ci Razi ve attar Abidinin dükkân” rından birinden çıktığı muhakkak. Fakat, bu kat'i şekilde tesbit e& memiştir. İlk şüpheler, aşçı Abdürrahmi dükkânında yatıp kalkan Musa Sabrinin üzerinde toplanmış. yangını bunların çıkarmadığı a: dığı için gerbest bırakılmışlardır. lis tahkikatı derinleştirilmektediğ. | “1 Nİ Francalâ 20 Para Artti Narh komisyonu, francalay& para zam ederek 155 kuruş 6” fiyat koymuştur. i i rİ | TAKVIMZZYHAVA 1 Le) | 12 Ikincikânun günkü hava: YAĞIŞLI İ ind ay Gün:12 Kasım: 1355 Hileri Şevval; 29 Güneş: 7,25 — Oğle Ikindi: 14.47 — Akşam: Yatsı:. 1837 — Tmsâk: saatta 20 kilometre sür'atle

Bu sayıdan diğer sayfalar: