24 Eylül 1940 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

T AN. EV 6 İstinbul, Ankara Caddesi 102 TELGRAF; TAN, İSTANBUL TELEFON: 24310, 24318, 24319 Balkanlarda Almanlar ve ye k- Dobru- aninlü- r söylenme dahilinde rakip pre arın hâlâ fasliyette bu beyi M. Zekeriya SERTEL alkanlarda Sovyet Rusya Almanya arasındaki z takaları sarshatle ay imiş madır? Yoksa bu iki dev. t emrivakil burada birbir- nde yer kazanmaya 1 bi yan Besarab; “vinayı işgal etm Suda Alman nüfuzunun te SEF» F a garanti etmiştir? snyada nüfuzu al- t nüfuz mta. iş değil midir? iki devlet ayrr ayrı çalışmakla meşgul Teğimi kurulduğu gür böskovadan yeni gelm berkan muhabiri ile konuşuyor. ii Ona da bu süalleri sorduk . Bu sualin cevabını bu haf. i hâdiseler gösterecektir, de- işti, Maksadı şu idi: Eğer Iki dev. Balkanlarda nüfuz mmtaka. i sarahatle ayırmamışlarsa, “ğ,“vanların Karadenize inmesi *skovanın itirazına uğramak im gelir. Bukovinanın işgaline anyanm ses çıkarmaması gi- wyet Rusya da Almanlarm 3denize inmesine itiraz et. 298, o halde bu hususta arala. İda evvelden bir anlaşma bu- $i Mduğuna hükmetmek lâzım ge- * * w ç tadan bir hafta değil, bir| ay geçti. Romanya mese. orada bir nazi rejimi kur- İn neticelendi. Fakat Sovyet a Tunadaki nakliyat işinde âkadar bulunduğunu bildir. ekle iktifa etti, başka bir itiraz apmadı. Buna rağmen iki d a evvelce anlaşmış bulunduk- değil, birbirlerini rencide et. kten çekindikleri neticesi çı.) idi. Sovyetlerle Almanların larda anlaşmalarına İm-| Perilmedi. aka dün ajanslar Moskova. kan bir Sovyet gazetesinin ikan ait bir makalesini lettiler, Sovyet gazetesi, Bal, larda Alman iktısadi nüfuzu- i anmadıkları için demokrasi, © hücum ediyor. Besarabya, tuca ve Transilvanya mese. Tİnİn sulhan halledilmesini ke ve Sovyet devletlerinin sğa, Düvaffakiyeti olarak gösteri- le imnların Balkanlara ik. dü ion hâkim olmalarını kabul “r, hatta Almanyanm Ro. İni ayı nüfuzu al tadı örüyor. Demek ki şimdiye Hes, Tuna ve Balkanlardaki ir elelerin hal tarzı Moskova- ekg Börüşüne uygundur ve bu aşada Almanya Sovyetler sında bir görüş farkı yoktur. uca Baris tan hükümeti de Dob. kimine inin halline yardım eri için hem mihver devlet. di — vel de Moskovaya teşek- Bütün! bu zahiri ani anma rağmen milivep bünei Sovyetleriri Balkanlardaki le; na almasını| ALTINCI YIL — No. 1845 5 KURUŞ Tesbit Cumartesi Günü Beyanname Vermek Koordina İeE erinin syon Heye İkinci ma ileti sahibi hükmi ve hakli ğine bir b İktısat Vekili Hüsnü Çakır Moskova, 23 (AA) — “D.N. B. Pravda gazetesi Kici hususi mıntaka. dindi dün mansüralar başladığını bıl- dirmektedir. Harbiye Halk Komiseri Mareşal 'Timejenko, Genel Karmay Başlzanı General Mereskor, Harbiye Halk Komiser Muavini Chtjadenko ve İ Kiel hususi mmtakası kumandanı Ge. İeral Chukov manevralarda hazır bus lanmaktadırlar. GUNLUK SİYASİ HALK GAZETES HARAÇÇI KARDEŞLER İsmir ve Ankarada olduğu gibi İstasbulda da büyük biz MOB DEYE Satış mağasan açtılar. Salonları geziniz. Adres: Fincancılar, Rızapaşa yokuşu Numara Gi izi — ANKARA — İSTANRUL Kaput Bezi ve iplik Fiyatları Edildi Ellerinde İnşaat Makinesi Bulunduranlar. Akşamına Kadar Mecburiyetindedirler Başvekâletten tebliğ olunmuştur: 10.9.1940 rı kararname ile mer'iyet mevkiine konulan in 54 sayılı kararı ele cins ve nevileri ielbince: Yazılı inşaat makina ve ki ber şahıs 28 Eylöl Cumartesi aksamına kadar bu makina ve âletlerin bulunduğu vilâyet valili. name vermiğe mecburdur. 2 — Beyanname ile bildiril mesi mecburi tutulan inşaat ma. kine ve âletleri şunlardır: Sondaj makinesi, arteziyen ma kinesi, taşkırma makinesi, beton karıştırma makinesi, kompresör, elektrojen gurubu, ekskavatör, vibratör. 3 — Beyannamelere aşağıdaki hususat dercolunur; a, — Makine ve âletin adedi cins ve nev'i, evsafı “makine ve âletine göre tipi, muharrik kuv. vetin einsi takati, sabit veya mü. teharrik olduğu, kazan hacmi bir saatte gördüğü İş miktarı, yedek parçaları, şönil veya tekerlekli ve iletin yeni veya olduğu, kine ve Aletin beyanmame- nin verildiği tarihte nerede bulundu. ğu, oraya ne saman ve niçin getiril diği, çalıştırılıp çalıştırılmadığı, çalış, tıriryoran hangi İşte kullanılmakta al İ duğu, bu işin bir makaveleye müste. nit bulanap bulunmadığı, mukaveleye müstenit ise âkitlerin isim ve adres- emin Kiyef Mıntakasında ! Sovyet Manevraları | 4 — Beyannamelerin tetkikinden sonra 3780 sayılı Milli Korunma Ka, ununun 17 inci maddesine müsteni- den sahiplerin işlerini sekteye uğrat. mamak şartile cins ve nevileri yukarda yı ve âletlerden kabili isti- fade olanların değer . pahası #wükabi, . | inde mübayassma Milii Müdafan Ve Pelet mreğandiri vx $ — Mübayaanma karar verilen ma. Wine ve âletlerin değer pahası bu ma İ müdafaa ve nafıa vekâletleri mümessil, İlerile Milli Müdafaa Vekâleti fen ve HİNDİÇİNİDE Japonlara Üsler Veriliyor Fransa İle Japonya Anlaşma Yaptılar Vichy, 23 (A.A) — Haricive İ Nezaretinin tebliği: Asyada yeni nizamın tesisine ve Çin mesele. lerinin haline yardım etmek üze re, Fransız Hindiçinisini alâka. dar eden esas meseleler üzerinde müzakerelere, geçen hafta zar. fında, Japon Hariciye Nazırı Matsuka ile Fransa Büyük Elçisi Arsene Henry arasında samimi bir hava içinde devam olunmuş. tur, Japım hükümeti, şarkta Fran haklarına ve menfaatleri. (Sonu. Sa: 2 Sü: 2) Atlantikte Bir İngiliz Gemisi Torpillendi Gemide Bulunan 83 Çocuk Boğuldu Londra, 23 (A.A.) — Kanadaya 80 çocuk götürmekte olan gemi. nin Atlantikte büyük bir fırtına esnasında bir Alman denizaltısı tarafından torpillenmesi bir infi, al dalgasına sebep olmuştur. 90 çocuktan ancak yedisi kurtarıla. bilmiştir. Umum zaylat 294 kişi. dir, Dominyonlar müşteşam, hadisenin #ehilden 600 mil mesafede vukuuna metmi çocukları kurtarmaya imkân bulunmadığını söylemiştir. Bütün İn- (Sonu, Sa; 2, Sü: 6) Londrada Thames nehri boyun câ mütemadiyen dolaşan bu mot örlü kıtalar, nehrin mudafaasına memurdurlar. Motörün İçi mitralyözle mücehhezdir ve nehirde düşman gemi veya tayyarelerinin faaliyetine karşı müdafaa ile muvazzaftır De Gaulle Bir İngiliz Filosu İle Dakar'da Fransız Makamları Şehrin Teslimi TalebinbRoddıitiler- İngiliz Filosu, Dakar Üzerine Ateş Açtı Vichy, 23 (A.A.) — Nezaretinin tebliği: “Sabık General de Gaulle, İn- giliz askerleri nakleden birİngiliz filosile Dakar önlerine gelmiş ve Fransız makamlarına şehri teslim etmeleri için bir ültimatom ver. miştir. Bu ültimatom, teddedil- ep Bunun üzerine İngiliz fi. losu Dakar üzerine ateş açmış. tir. Dakardan alınan haberlere gö- re, şehre hücum eden İngiliz #L losu, İki zırhlı, dört kruvazör, bir miktar torpito ve altı muavin kruvazörden mürekkeptir. İngiliz gemileri, Dakar umumi valisi Boisson ültimatomu red. dettiğini bildirir bildirmez, Fran sız sahillerine saat 14 ü beşda. kika geçe ateş açılmıştır. VİCHY'NİN KARARI Vichy, 23 (A.A.) — Dakardan ilk haberler almır alınmaz, Ma. reşal Petain'in riyasetinde mah- dut bir nazırlar toplantısı yapıl. mıştır. Bu toplantıya, Laval, Bau. (Sonu; Sn: 2; Sü: 7) Harleiye Hava Tehlikesine Karşı Gelecek Ay Umumi Tecrübe Yapılacak | Geçenki denemede gaz tem le ekiplerinin faaliyeti (Yazısı ikinci sahifemizdedir) Askeri Vaziyet Alman'ar, İhraç Için Zayıf Noktaları Yokluyorlar Günler geçiyor. Eyldlü de dol- | durmak üzereyiz. Fakat hâlâ Al- | man — İngiliz harbinde esaslı bir değişiklik görünmüyor. Almanlar bir buçuk aydır ayni şiddetle bom- bardımanlarma devam ediyorlar. Yalnız değişen şey, İngiliz hava kuvvetlerinin Fransız sahillerinde, İ ki ismili üsleri ismini verdikle, poktaları son zamanlarda çok şid- detle dörmeleridir. Bu tahrip ha. reketi Almanların plânlarımı akamete uğratmıyorsa bile, tehire sebep olmaktadır, Onun için bir türlü istilâ hareketinin başarıla, madığını görüyoruz. Mâamafih Almanlar İngiltere 0- serindeki hava taarruzlarını hafif letmiş değillerdir. Bu mütemadi bombardımanların ilk hedefi askeri (Sonu, Sa: 2, Süz 2) İngiltere Kralı, “İNGİLTERE Daima Ayakta Kalacaktır ,, Altıncı George Bir Nutuk Söyledi Londra, 23 (A.A) — Reuter İngiltere Kralı Altıncı George, bu | akşam radyo ile neşredilen bir nutuk söylemiştir. Kral demiştir kiz “Harp Bağlıyalı, bir seneden biraz fazla olmuştur, Britanya milletleri, bu harbe, karşiların. daki kuvvetlerin ne kadar muaz. zam olduğunu bilerek fakat da. valarının doğruluğuna da emin olarak gözleri açık girmişlerdir. Şimdi, bir sene harnten sonra vaziyeti birlikte mülâhaza ede lim: “1939 Eylâlündenberi bir çok söyler oldu. Bazı büyük milletler çöktü. O zaman ancak derinden uğultularını işitebileceğimiz ka. dar uzak olan harp, bugün, bizim kendi kapılarımızdadır. İstilâ or. duları, sahillerimiz: mi mil ötede, Manşın karşı yaka. sında tahşit edilmiş bulmuyor Düşman kava filoları, gece gün- düz şehirlerimize hücum ediyor. lar, Bizler, mirasımiz olan bu hür riyetleri ve an'aneleri müdafaa için, cephe hatlarında bulunuyo- ruz, “Bütün kuvvetlerimizi muharebe 0 rerinde teksif ettiğimiz bu unda, bi- 2s cesaret verecek bir çök şeyler var- dir. Müttefiklerimizin kuvvetlerinin cesur kıtaları bizimle beraberdir. Ar. kamızda, bütün bürriyefi sevenlerin hüsnüniyeti bulunuyor. Amerikadaki | dostlarımız bunu bize bir çok tarzda göstermişlerdir. Bu harpteki ıstırap ların fietilmesi için Amerikanın verdiği inneler, bu muhtelif şekil yar. dımların en hafifi dej ir. Daha yü- (Sonu; Sa; 2, Sü: 1) | Cenubi İngilteredeki teftişleri sırasında Sidi Barranide İtalyan Üsleri Tahrip Edildi Denizden Yeni Bir Hücum Yapıldı Kahire, 23 (A.A.) — Reuteri İngiliz tebliği: “Dün sabahın ilk ssatlerinde deniz kuvvetlerimiz Sidi Berrani mmtakasındaki düş- man mevzilerine hücum etmişler ui ve iy! neticeler almışlardır. m Dün sabah erken İskenderiye. de 25 dakika süren bir hava teh. likesi işareti verilmiştir. İtalyan- | mıştır (Somi, Sa: 2. “Yaşa! - Almanların 18 Günlük Kayıbı: 776 Tayyare İngiltere Üzerinde de Birçok Hava Harpleri Old Alman Üslerine Ke Yeni Akınlar Yap Löndra, 23 (A.A.) Reuter: man tayyareleri dört büyük filo halinde bu sabah Londraya vaâl mak teşebbüsünde bulunmuşlars dır. Füolar Kent, Essex ve Tha, mes halici olmak üzere muhtelif stüikametten gelmişlerdir. Düşü man filolarının hepsi İngiliz avet tayyareleri ve dâfi bataryalarının ateşi tarafından dağıtılmışlardıR; En aşağı 5 Alman tayyaresi dü“ şürülmüştür. Bunlardan olri Fole kestone civarındaki yarlar üze. rinde cereyan eden muharebeyi” müteakip denize düşmüş ve bat İkincisi Douvres sahiline bir kaç kilometre mesafede kara. ya düşerek parçalanmıştır. Üçün- cüsü ise Southampton istikame: tinde giderken Wight adası üze. rinden geçeceği Biradn topçu ate. şile düşürül Bugün gündüz 11 po lmlişetir. On bir avcı teyyaremiz. Fakat bunlardan yedisiniii ağ ve salimdir. yyare kaybetmelerine mü. İngiliz tayyare zayiatı 116 gis İZ S Rİ BOMBAL, ANDI Londra,2i (A.A) — Fransız sahil (Sonu, Sa: 2. iz 3) ZEREN Eği. “Kahrol!,, YAZAN: REFİK HALİD Tarih, zaman zaman bu vuldur. Okuduklarımızı ve Mezopotamya, Mısır, Anado medeniyetin beşiği de bir feryat kopmuş Hülâsa etmek İste zük! di, med ve cezirine bür kısım için ölme: miz tarih dalgaları bi 'garalarla güm ttiklerimizi hatırla; ve “İstemez Ni le. ir, Fakat bi kısmının yazamasını için tarih denilen arap saçı hu sayısız ve sonsuz ihtilâflardan örülmüştür. Dikkat edilecek nokta: Nerede “Ya: işitiliyorsa orada vaziyet bozuk demekti set mekanizmasının bir kaç dişi kırıldı, işler sarpasardı mı duyaca. ğınız aksama se: sıp kubbeleri inlettiği yerde ise Ancak uzun seneler “ ülkeleri normal kı liriz. “Kahrol!,, sı mesidir; “Yaşa!,, korkunçtur. u feryatlardır, O sesle; ikide bir, camları sarı rahat mını bulmuş, sükün ve refaha ermiş addedebi, fakat ekseriya hoş bir ümit mağ nidası sevinçlidir, fakat çoğu defa hiçe cıkacak olan ümidin az günde ağlayacağınız yersiz bir kahkahasıdır. yle sanıyorum sinde bu iki nârayı sokaklarında mesuttur. Biz, hamdolsun, işte © myayı saran şu harp ve haraplık hengime.. işitmeyen memleket, ötekilerden, memleketiz.