9 Eylül 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

v $ < e < Y M tî N EVİ C İSTANBÜUL, Ankara Caddesi 102 ha ğenni aü TELGRAF: TAN, ISTANBUL TELEFON: 24310, 24318, 24319 ALTINCI YIL — No. 2179 5 KURUŞ TAN GÜNLÜK SIYASI HALK GAZETESİ Program " Yeniden 183 Sanat Okulu Açılıyor Sonbahar Ve Kış İçin Yapılan Hazırlıklar Orta şarkta bulunan İngiliz kuv- vetlerinin ilkbahara kadar serbest kalmalarını temin için şimali Af- rika harbinin tasfiyesi zaruridir, Şark cephesinin harp imkânlarmı azaltan mevsim, — şimali Afrikada harp harekâtını kolaylaştıran bir devreye girmektedir, Binaenaleyh şark cephesinde harp tevakkuf e- der etmez, şimali Afrikada şiddet- li bir muharebenin başlamasına in- tizar olunabilir, M. Zekeriya SERTEL Iman - Sovyet harbinin kı- şın da devam edeceği ar- liık tahakkuk etmiş gibidir. Al - manlar kış basmadan stratejik mühim noktaları elde etmiye ça- lışıyorlar. Leningradı, Kiyefi ve Odesayı yağmur ve kar mevsimi gelmeden işgal etmek için fevka- lâde kuvet sarfediyorlar. Bu iti - barla önümüzdeki iki üç hafta içinde cereyan edecek muharebe- lerin büyük ehemmiyeti vardır. Fakat Almanlar bu üç şehri alsalar bile şark cephesindeki harp bitmiş olmiyacak, sadece kış müddetince devam edecek o- lan tavakkuf devresi için kendi - lerine daha müsait bir vaziyet temin etmiye muvaffak olmuş o- lacaklardır. Harbin bu kışın da devamı şimdiden iki tarafı da yeni hazır- liklara sevketmiştir. Bu hazırlıkların başında İngil- tere ve Amerikanın Sovyetlere yapmıya karar verdikleri yardım gelir. Bu yardımın hedefi Sov - yetleri ilkbaharda taarruza ge - ebilecek surette teçhiz etmektir. îran yolunun açılmış olması bu bakımdan İngiltere ve Amerika için büyük bir kazançtır. Fakat her şeyden evvel Orta Şarkta buülunan İngiliz kuvvetlerinin de ilkbahara kadar serbest kalmala- rını temin lâzımdır. Bunun için de İngilizleri Mısır hududunda küvvet bulundurmıya mecbur e- den Alman ve İtalyan kuvvetle- rinin mağlüp olması ve- Şimali Afrika harbinin tasfiyesi icabe- der. İngilizler şimdiye kadar bu maksadı temin için mütemadiyen Orta Şarka küvvetler ve külli - yetli harp malzemesi yığmışlar - dır. Şark cephesinde harp im - kânlarını azaltan mevsim, şima- lt Afrikada harp harekâtını ko - laylaştıran bir devreye girmek- tedir. Binaenaleyh şark cephe - sinde harp tavakkuf eder etmez, Şimali Afrikada şiddetli bir har- bin başlamasına intizar olunabi- , Mısır harbi Alman ve İtalyan- İar için de ayni derecede ehem - Miyetlidir. Çünkü bu cephede harbi kazanıp Mısırı işgal edebi- lirlerse Orta Şarkta da İngilte - renin vaziyetini güçleştirebilir. ve hattâ İngiltere ve Amerikanın Sovyetlere Orta Şark yoluyla yardım göndermelerine mani ola- bilirler. Nitekim son günlerde İ- falyanların şimali Afrikaya kül- liyetli miktarda sevkiyat yapmı- Ya başladıkları haber verilmek - tedir. Aylardanberi Mısır hudü - dunda bekliyen Alman - İtalyari kuvvetlerinin de mevsim müsa - âde eder etmez taarruza hazırlan dıklarına bundan daha iyi delil Dlamaz. Binaenaleyh eylül sonlarına doğru harbin evvelâ Şimali Afri- tlîğa intikal etmesi ihtimali çok- Diğer taraftan Almanların da k_lş hazırlıkları vardır. Onlar da ir taraftan Bulgaristanda Kara- deniz seferi için bir takım hazır- iklar yapmakla meşguldürler. Bu hazırlıklarının sebebi kış mev s$iminin daha geç geldiği Kara - denizin şimal sahilinde taarruz - Tına devam ederek Kafkaslara Varmak, ayni zamanda değlizden (Sonu; Sât 8; Sü: 7) Bu Maksatla 21 Milyon Lira Sarfedilecektir Teknik Eleman Okulların Açılacağı Maarif Vekili Hasan Âli Yücel Yetiştirecek Olan Bu Yerler Tesbit Edildi Ankara, 8 (TAN Muhabiri bil- Giriyor) — Maarif Vekâleti tara- fından memlekette sanat mektep- leri açılması ve memleketin muh taç bulunduğu teknik elemanın yetiştirilmesi etrafında yapılan tetkikler sona ermiş ve hazırla - nan rapor alâkadar İMmakamlara sevkedilmiştir. Karşılığı fevkalâde tahsisattan verilmek suretiyle ayrılmış olan 70 milyon liranın 21,751,500 li - rası 1941 1942 ve 1943 seneleri zarfında bu işlere sarfolunacak - tır. Bu meblâğın 800,000 lirası kız meslek öğretmen okullarına, 7,800,000 lirası erkek sanat okul larına, 750,000 lirası yapı usta okullarına, 1,950,000 lirası tica - ret liselerine, 1,350,000 lirası kız , enstitülerine, 6,625,000 lirası Ak «Şam arkek sanat.... okullarına, 1,291,000 lirası Akşam kız sanat (Sonu; Sa: 3; Sü: 7) Amerikanın Yapacağı Yardımlar — “Amerika, Topyekün Bir Harp Gayreti Sarfetmelidir,, İngiliz Gazeteleri Bu- nu Tebarüz Ettiriyor Tokyo, 8 (A.A.) — “Greer,, hâ disesi hakkında mütalâalar ser - deden “Nichi Nichi,, gazetesi şun lart yazıyor: “Roosevelt de itiraf ediyor: A- merikayı harbe sürüklemek işi pek yavaş gidiyor. Bu iş, bir zaman meselesidir. Zira Amerikanın bugüne kadar bitaraf bir memleket halinde kal- mamış ve müsellâh olarak harbe iştirak için elinden geleni yap - mış olduğu muüuhakkaktır. “Gre- (Sonu; Sa: 2; Sü: 7) Türk-Alman Ticaret Müzakeresi aü ğizelüş Türk Heyeti, Numan Menemencioğlunun Reisliğinde Kuruldu — Müzakerelerin Bugün Başlaması Bekleniyor Ankara, 8 (A.A.) — Ticaret mü zakerelerine memur Alman mu - rahahs heyeti, bugün , şehrimize gelmiş ve garda Hariciye Vekâ- leti adına istikbal edilmiştir. Al- man heyetine doktor Klodius ri- yaset etmekedir. Müzakerelere başlanıyor Ankara, 8 (A.A.) Doktor Klodius'ün riyasetindeki Alman heyeti ile ticaret müzakereleri yapmıya memur edilen heyeti mu rahhasamız Hariciye Vekâleti kâ- fSonu: Sa: 2: Sü: 5) Alman ordusu başkumandanı Mareşal Von Brausehitsehi Şimali Afrikada Ha_zlrlık Orta Şark'ta Yeni Harekâta İntizar Ediliyor İtalyan Başkumandanı Trablus Garp'ta Kıtaatı Teftiş Etti Berhn, 8 (A.A.) — Ofi bildiri- yor. “Gazette de Lausanne” m Ber lindeki muhabirine nazaran mez kür gazete şöyle yazmaktadır: “Askeri veya diplomatik ne - viden bir sürpriz ihtimaline inti- zar etmek lâzımdır, Berlinin, ka- ti bir karar ittihazmma el'an ça - HARAÇÇI Limited BOL ÇEŞİT v>» YENİ M O Almak veya görmek istiyenler; salonlarmı bir defa gezmekle tatmin İ p KARDEŞLER Şirketi I-u'lı_ Y A yokuşu No, 59/61/68, » 'Telefon' 22060 Benzin Sarfiyatı Tahdit Edildi , 'î Belediye Hudutları Dahiilinde İşliyen Otobüslerle Yolcu Nakleden Kamyonet Ve Kaptıkaçtılar Seyrüseferden Menedildi lşmakta olması ihtimalden uzak|--i> değildir. Fakat bu kararın yalniz Rüsya seferiyle değil, askeri ve diplomatik ahvalin heyeti umu- yesiyle ve bütün cephelerdeki harekâtın neticesinden sonra is- tihsali lâzım gelmektedir. Afri- ka bölgesinde faaliyetin tekrar başlaması mümkündür. Zira, ka- vurucu sıcaklar yüzünden duran harekâtın devamına, mevsim ya kında müsaade edecektir. Afrikadaki Alman ordusunun, lüzumlu olan bütün malzemesi- ni aldığı, israrla söyleniyor. İtalyan Başkumandanının Trablus'taki teftişleri Ankara, 8 (Radyo gazetesi) — İngilizlerin, şimali Afrikada bir takım hazırlıklarda bulundukla - rı hakkında bazı haberler gel - mektedir. İtalyan gazetelerinin yazdıklarına göre, İtalyan ordu - ları başkumandanı general Cava- liero bundan bir müddet evyel Trablusgarp cephelerini teftiş et- miştir. Bu teftiş ziyareti, Hitler- Mussolini mülâkatından evvel ol muştur. General Cavaliero, teftişi müteakip Hitler - Mussolini gö - rüşmesinde hazır bulunmuştur. Bütün bunlardan, İtalyanların şimali Afrika vaziyetinden en - dişe duydukları anlaşılmaktadır. İngiliz hava hücumları Kahire, 8 (A, A.) — İmparatorluk orta şark hava kuvvetleri karargâhı- nın tebliği: Akdenizde donanmaya mensup tayyareler Cumartesi gecesi üç muhrip tarafından himaye edilen (Sonu; Sa; 2; Sü: 6) ü— hme'sî—lıîvıımv"ılhndı seyir ediyor son tipi tayyarelerden ALMAN TEBLİĞİ Leningrat Muhasara Altındadır Şehrin Kara İle Her .Türlü İrtibatı Kesildi —— Seri Alman Fırkaları Leningrat'ın Şarkında Neva'yı Zaptetti — Ladoganın Şimalinde de Finler İlerliyor Berlin, 8 (A.A.) — Alman baş kumandanlığının tebliği: Hava teşekküllerinden çok mü essir bir müzaheret gören Alman ordusunun seri tümenleri, geniş bir cephe üzerinde Leningrad'ın şarkında Neva'ya varmışlar Ladoga gölü üzerinde bulunan Şluesselburg şehrine hücuma baş lamışlardır. Bu suretle Alman - Fin kuv - vetleri tarafından Leningrad et- rafında çevrilen çember kapatıl- mıştır. Şehrin şımdi kara ile her türlü muvasalatı kesilmiştir. Fin kıtalarının hücumu Stokholm, 8 (A.A.) — Ladoga gölünün şimali şarkisinde, Fin - landa taaarruzu tekrar başlamiış tır. Finlandalılar, üç gün zarfın- da yetmiş beş kilometre yol aldık tan sonra Soir-Syversi nehrine varmışlardır. Bu suretle Lenin - grada takriben iki yüz kilometre ve Leningrad - Volokda demiryo luna yüz kilometre mesafeye yak laşmış .. bulünüyorlar. — Bundan başka, Stalin kanalını ve Lenin - (Sonu; Sa? 2; Sü: 5) ve| İngilterede sahil muhafaza te'şkilâtını mensup Lockheed - Hud- ”- Berline » Ağır Bir Hava Akını — Taarruz İki Sast Sürdü —— Harekâta Yüzlerce İngiliz Tayyaresi İştirak Etti Hngiliz İmparatorluk Erkânıhar - biye reisi General Sir John Dill Londra, 8 (A.A.) — İngiliz.ha va nezaretinin tebliği: Pazar gününü pazartesiye bağ lıyan gece zarfında imparatorluk hava kuvvetleri, Berlin, Kiel ve Almanyanın diğer yerlerindeki askeri mevzilerle Boulogne dok- larına taarruz etmişlerdir. Berlin'e yapılan taarruz fev « kalâde kuvvetli hava teşekkül - leriyle ve parlak bir ay ışığı al - tında yapılmıştır. Bu harekâta yüzlerce tayyare iştirak etmiştir. Taarruz esnasında büyük mik tarda yüksek infilâk ve yangın bombaları atılmış ve tgarruz iki saat devam etmiştir. Şehirde bü- yük yangınlar çıktığı ve geniş ha sarat ika edildiği görülmüştür. (Sonu; Sa: 2; Sü: 6) | Başvekâlet Bir Tebliğ__îjçsretîi Bir Kısım Nakil Vas/ £: taları da Münaveb İle Çalıştırılacak £ Ankara, 8 (A.A.) — Başveki) letten tebliğ edilmiştir: V' Milli korunma kanununun ©! cı maddesi mücibince ittihaz ol | nan 13 ağustos 1941 - tarih 2/16395 sayılı icra vekilleri het ti kararı ile verilen â 4 istinaden benzin, ve sair petij p müştaklariyle mütaharrik bild mum kara ve deniz nakil vasıt e larmın seyrüseferi 9 eylül 1941 e rihinden itibaren bir ay müdd€ hi le aşağıdaki esaslar dairesin (P tahdit veya menedilmiştir: n 1 — Elçilerin, konsolosları"- kordiplomatiğe dahil memu' © — rın binek otomobilleriyle (* nakil vasıtalarına ve - elçili” ait olup başka memleket pky; $ taşıyan binek otomobilleriren, | * da 180 litre benzin verilir, in,, 2 — 19 ikinciteşrin 1 5 2/14703 sayilı kararname | riyet mevkiine vazedilmiş , bi '| 75 sayılı koordinasyon heye a rarmın (b) bendinin (c) ve ( fıkralarında yazılı binek otomo billeriyle bilâhara icra Na heyeti kararı ile seyrüseferler (Sonu; Sa: 2; Sü: 6) zi yi e. Zaptedildi. Kazaklar, Moföı:îâ. '“.V z Çevrilmiş De Moskova, 8 (A.A.) — askeri tebliği: Bi Dün, bütün gün cephenin he tarafırıda şiddetli m 4 devam etmiştir. ) Kızılordunun tayyareleri” İli, manın piyade kuvvetlerir G kıtaatına ve tayyareleri ”x fer darbeler indirmişlerdir. man tayyaresi tahrip ol tur, 11 Sovyet tay; tır. “U 73,, Alman 'Eğ şimal buz Okyanus filosu tarafindan z ' “Londra, 8 (A.A.) rin öğle tebliği: — “otdan & 7 Eylül gecesi Kud, Cü aT , tün cephe boyunca harbe değ etmişlerdir. . Bir Alimnan koluna hij Moskova, 8 (A.A.) — Ajansı, Sovyet tebliğine zeyl larak bildiriyor: Kazaklar, düşmanın gerj,; hücuma geçerek tesadüf & ri motörlü bir kola taarruz | i ir. Müsademe a (Sonu; Sa: & Si