8 Nisan 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Çarşambâ NİSAN 1942 gan, TAN EVİ İSTANBUL, "Anı ra caddesi No, 102 —— TELGRAF: TAN İSTANBUL TELEFON ; 24310, 24318, 24319 YEDİNCİ YIL — No, 2383 ) 129 Esir Bulunduğu Söyleniyor ; İzmir, 7 (A, A) —Anado- N ajansımn hususi muha- biri bildiriyor: Sakat ve ma. tl İngiliz ve İtalyan esirle. rinin mübadelesi bu esirleri Şasıyan hastane gemilerinin imanımıza gelmelerile fiilen başlamış oluyor. Saat 15 de M.000 tonilâtoluk İtalyan 'Gradisca,, hastane gemisi ve saat 16.30 da 000 tonluk İngiliz hasta- $ »e gemisi kendilerini Türk ka v #uları hududunda karşıla. yan pilotlarımız refakatinde limana girerek komutanlık ö- nünde demirlemişlerdir. Mer iki gemide bulunan bey - nelmilel Kızılhaç delezeleri tahsis edilen motörlerle refa. katlerinde mihmandarları ol - duğu halde karaya çıkarak komutanlıkça temas oettiril - miştir, Vaktin gecikmesi dolayısile Pahalılıga Karş; Fiyatların Alabildiğine Yükselmesinin Önüne Geçmek Lâzımdır YAZAN: ZEKERİYA SERTEL âzI acı hakikatler vardır ki, > bunları millet önünde &- Çıkça konuşmakta fayda vardır. vekuşu gibi başımızı kuma gö“ Müp her hangi bir tehlikeyi gör memezlikten gelmek, o tehlike. den kurtulmamıza yardım etmez, Halk bir müddettenberi büyük bir sıkıntı içindedir: Yağın kilo- 23,990, zeytin yağının 150, etin 00, peynirin 120 zeytinin 80, pa) tatesin 40 ve kömürün 20 kuru-| $a çıktığını hepimiz biliyoruz. Bütün diğer iaşe maddelerinin fiyatlarında da, hatta bir yıl ev. velgine nisbetle en az yüzde yüz ir yükseliş vardır. Böyle oldu- Bu halde gezetelerimiz halkın bu derdi ve bu sıkıntısı ile ya - kmdan alâkadar görünmüyor, bu derde bir çare aramaktan âdetâ gekiniyorlar, Bir hastanın dok - tora gitmekten çekinmesi gibi, U yaraya parmak dokundurmak tan korkuyorlar. Halbuki diğer memleketlerde pahalılık bu dereceyi bulmadığı balde oralarda gerek devlet ri- calinin ve gerek matbuatın pa - halılıktan şikâyetlerini açıktan a. Sığa söylemekten ve konuşmak - tan çekinmediklerini görüyoruz. Avrupa memleketlerinde haya - tın en ziyade daraldığı ve fiyat. ların yükseldiği yer İtalyadır; öy le olduğu halde burada da yükse- İş nisbeti yüzde elliyi geçmemiş- tir. Fiyat yükselişi Fransada 6 45, İngilterede <© 39, İsviçrede 7s 35, Amerikada e 40, Alman- yada 4 1/2 dir. Fakat daha bir kaç gün evvel Mussolini banka müdürlerinin bir toplantısında fiyat yükseli - şinin memlekette bir inflasyon doğurması tehlikesine işaret ede, tek bu yükselişi durdurmanın Tesini aramasını söylemiştir. İs- Yiçre gazeteleri pahalılıktan şikâ- Yet etmekte ve bu fiyat yükseli. Şinin önüne geçmek için bir çok tedbirler tavsiye etmektedirler. Bizde artık pahalılık meselesi- Bİ, bir milli mesele olarak ciddi bir şekilde tedkike ve bunun et Tatında tedbir aramağa mecbur vaziyetteyiz. kA Geçen gün salâhiyettar devlet memurlarından biri hususi bir konuşmamızda, hastaneler için bazen münakesa ile erzak temi. nine imkân bulamadıklarından şikâyet ediyordu. Münakasanın açıldığı tarihle kapandığı tarih arasında fiyatlarda öyle bir yük - seliş husule geliyor ki, müteah- hitler taahhüde girmekten kaç - mağa mecbur oluyorlar. Beş on gün için Ankaraya giden bir arkadaşımız, İstanbula dönüşün» de fiyatların “© 30-40 nisbetin. de arttığını görerek şaşırdığını söylemektedir. MAP Sonu: Sa SEY ARK CEPHESİ Almanlara Göre Kış Harbi Bilânçosu “Sovyetler 100 Bin Esir Verdi, Ayrıca Ağır Zayiata Uğradı, Genel Kurmay, Sovyet Taarruz Kudretini Ölmüş ve Yıkılmış Addediyor Berlin, 7 (A. A.) — Şarkta kış muhsrebesine artık sona ermiş nazarile bakılabilir. Buzların eri mesi dolayısile geçilmez bir hale gelen yolların kuruyacağı zama- na intizaren kuvvetler tanzim ve tahşit edilmektedir. Almanlar ta- rafından olduğu gibi düşman ta- rafından da yeni hareketler için şimdiden tedbirler alınmasına baş lanmıştır. Sovyetler tarafından, kış mu- harebesi esnasında kuvvetlerin boş yere yıpratılmasından doğan mecalsizlik açıkça görülmektedir lemlekette fiyat yükselişi marazi birhal. almıştır. Ağir” Sonu; Sa: 2; Sk 8 Gü Ediliyor l | izmir Limanında | İngiliz Ve İtalyan Yaralıları Bu Sabah Mübadele Hastahane Gemileri e Dün Geldi —........ İngiliz Gemisinde 917, İtalyan Gemisinde Dünkü Feci Kazaya Ait Resimler Haydarpaşada 1 kişini mü ve 14 kişinin yaralanma- sile neticelenen dünkü kaza da, tramvay arabası hemen parça parça olmuştur. Aşağıdaki resim, Bağlarbaşın dan Kadşköyüne giden yolda ve Haydarpaşa irajında dev rilen tramvayın hastane duva- rma yaslanmış yaziyetini tes bit ediyor, AR Haydarp aşad NLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ İşler n Bir Tramvay Devrildi Bir Kişi Öldü, Bazıları Ağır Olmak Üzere Yolculardan On Dördü Yaralandı Hindistana Hava Akını Başladı İngilizler Birmanyada Petrol Tesislerini Tahrip Ettiler Amerikan Denizaltıları Japon Sularında Faaliyetlerini Arttırıyor Londra, 7 (A. A) — Esas Hin disbana ilk hava akını dün yapıl mıştır. Yeni Delhide neşredilen tebliğe göre dün Japon tayyarele ri Hindistanın şark sahilinde Co- canada (Kokanada) ve Vizagapa- tan limanlarına hücum etmişler - dir. İç limanlarda hafif hasar var dır. Bazı kimseler yaralanmıştır İçlerinde 1 tayyare gemisi bulu- İnan bir Japon deniz kuvveti Ben gal körfezinde geziyor. Bu filo ticaret gemilerine bir çok hücüm lar yapmıştır. Tebliğde ismi. geçen iki'ilman 87 Sonu Sa: 20s0r8 Bir Motör Parçalandı —— 236 Yunanlıdan Ancak 29 zu Kurtarılabildi İrmir, 7 (TAN) — Seferihi- sar kazasına yakın Kanlında açıklarında büyük bir Yunan motörü kayalıklara çarparak parçalanmıştır. İçinde bulu - han 236 yolcu ve mürettebat- tan yedisi kadın, birisi kız ve 21 i erkek olmak üzere 29 ki şi kurtulmuştur. Diğerlerin- den haber yoktur, —— Vatman Frenlerin Bozuk Olduğunu İddia Ediyor Dün sabah Haydarpaşada feci bir kaza olmuş, bir tramvay dev rilmiş, bir kişi ölmüş ve 14 kişi yaralanmıştır. Yaplığımız tahki alamadığı zı sariyi çarparâ kattan öğrendiğimize göre vaka şöyle olmuştur: Vatman Kemal Avcanın idare sindeki 4 numaralı Kadıköy.Buğ larbaşı tramvayı Ki mekte iken H hastan AA” Sonu: Sa: 2 Sİ Kongrenin KatiCevabı Hazırlandı Müdafaa Nazırlığına Bir Hintlinin Tayininde Anlaşmaya Varıldı şköye gel - ydarpaşa durağı- nın 50 metre gerisindeki döne - meçte yoldan çıkmış ve için Haydarpaşa cmra n duvarına devrilmiştir. Hemen ka za mahalline koşan emrazı sariye hastanesi hekim ve yaralıları enkaz altından çıkara rak ilk tedavilerini yapmışlar - dır. hızımı memurleri Kur'anıkerimin tercüme ve tefsiri TANRI B UYRUĞU ÖMER RİZA tarafından vücude getirilen bu mü him eserin mevcudu. azaldı. Nefis cildli 4 liradı AHMET HALİT KİTABEVİ ) Partide Dün Zirai Görüşüldü Ziraat Vekili Muhlis Erkmen, Günün İhtiyaçları ve Alınan Tedbirler Etrafında Uzun İzahat Verdi | Ankara, T(A A) — CH P. meclis grupu umumi heyeti bugün 7/4/942 saat 15 te reis ve kili Seyhan mebusu Hilmi Uran in relsliğinde toplandı. Celsenin açılmasını ve geçen toplantıya sit zabıt hülasasının okunmasını müteakip kürsüye gelen Ziraat Vekili Muhlis Erk. men, senenin umumi ziraat du rumu ve günün zirai ihtiyaçlarile bu bakımdan alınan tedbirleri u- zun uzadıya izah etmiş ve bu mevzu üzerinde söz alan müte - addit hatiplere, konunun mahiye tine göre, ziraat ve ticaret vekil lerile Başvekil tarafından cevap- lar verilmiş Bundan sonra ruzmamenin di - ğer maddelerine geçilerek mek - tep talebesi arasında sigara içme nin ne dereceye kadar mütesm. mim bulunduğunu Maarif Veki - linden soran Bursa mebusu Nev- İzat Ayas'ın takririne maarif ve. kili ve Antalya mendireğinin in şası hakkında hükümetin ne dü şündüğünü soran Antalya mebu su Rasih Kaplanın takririne de münakalât vekili tarafından ce - vaplar verilmiş ve ruzmamede başka madde kalmadığından saat 20,33 de toplantıya son verilmiş dir. Suikast Davası Alman Basını Tass'ın İddiasını Reddediyor Berlin, 7 (A.A) — Von Papen'ne su'kasdın, Türkiyenin ıları ile arasını bozmak için Al- manya tarafından tertip edildiğine da. a ileri sürülen basını, bu id mahsus olduğunu nkurıda yapılan muhakeme gi karşı yapılan H swyetlerin zorbaca hareket lerle Türkiyeyi ve İsveçi mütemadi yen tahrik etmek istediklerini ileri sürüyor dilinden çıkarıyor... bir bardak portakal (Akşam) ın doğruluğunda ayak Yeni Delhi, 7 (A. A) — Hint kongresi muhtırasına İngiliz harp kabinesinin o verdiği o cevabın Cripps tarafından kendilerine teb liği sırasındaki kısa buluşmalar- dan sonra kongre reisi Azad ve 'Nehru kongrenin 4 saat süren ve Yarına bırakılan icra komitesi toplantısına gitmişlerdir. Azad, Hint kongresi icra mec- lisinin karşılık teklifleri hakkın- da İngiliz harp kabinesinin ceva bina ait olarak kongrenin bir ka rara varmış olduğunu bu akşam bildirmiğ ve kongre kararını ya- rın Crippse iblağ edeceğini ilâve etmistir. Ar, Sou; Sa: 1: Sü: 6 Tasarruf Bonoları Dün Satışa Çıkarıldı Maliye Vekili Halkımızın Cümhuriyet Maliyesine Gösterdiği Büyük İtimada Teşekkür Ediyor Ankara, 7(A A) — Maliye Vekili Fuat Ağralı, Aradölu ajan sına aşağıdaki beyanatta bulun muştur: “Üçüncü defa 25 milyon liras lık tasarruf bonosu çıkarılmasına selâhiyet veren 4195 sayılı ka Dun yürürlüğe girmiş bulunuyor. Ayni faiz, vade ve kupon itik le evvelkilerinin ayni olan bu nolar bugünden itibaren memle- Ar Sonu Sa: E S4 Gerçek mi? Efsane ve Masal mı? ŞHssbinallah ve ni ya kaçtı mı bu, bende şiddetli bir şaşma ve- ya öfke işaretidir. Dikkat buldaki ufacık cemaatler dahi böyle bir vaziyet. te kalınca sebebi anlaşılmaz bir hâlet tesiri al tında, her zaman konuştukları dili bırakıp çe sözlere baş vururlar, çetrefil türkçelerile bir şeyler söylerler. Hele rumlarınki peltek teşkilindeki beceriksizliklerinden dolayı ömürdür! Anlaşılan şaş ma ve öfkenin bir derecesi var ki elden bir şey gelmeyince ve fazla bir şey söylemek de mahzurlu olunca insan, acısını kendi elvekii! Dilim arabca dua. etmişsinizdir: İstan« türk» şrvelerinden ve cümle Beni bu sefer o hale koyan meselenin birincisi şudur: Beş- yüz bin jira sermayeli kasaplar şirketi bir yu milyon lira kâr etmiş. Yüzde kaça ve ayda neye gelir? Hesap ediniz, dehşet, değil mi? O haberi yazan gazete ayni günde ku- zu etinin iki liraya satıldığını da söylüyordu. Dün bu ct, ikiyüz Otuz kuruşa çıktı! İkinci meseleye gelince: Taksım gâzinosunda Suyuna beş yüz elli kuruş aliyorlarmış içinde tam bir direyip cevap beklediği bu ha. beri başka biri süylese idi inanmiyacaktım. Düşününüz ki bir bar» dağını iki yüz elli gram sayarsak portakal suyunun kilosu yirmi iki liraya geliyor. İnsan şöyle düşünmek istiyor: Galiba, portakal denilen yemiş, yalnız Pasifik adalarında çıkar; harp yüzünden memleketimize getirilmesi güçleşmiş; hususi tayyarelerle, düş- man sblokası yarılarak ve gökte çarpışmalar göze alınarak bin zorlukla bir kaç yüz tanesini İstnbula kadar nasılsa iletebilmiş. ler... gazino pahasına bakmiyarak almış ve müşterisine sunmuş! Yahut da portakal, Türkiyede çıkan ve sokaklarda ibadullah, işportalarla satılan bir meyve değildir. Bir radiyom ve platin terkibidir; potalarda eritilir, imbiklerden geçer, ipeklerden sü « zülür, ayrıca içine misk ve amber, inci tozu, kırk yıllık şarap konur ve bunu büfedeki garson bozması değil, sakın ha, pada tahsilini tamamlamış bir kimyager, bir profesör, asistanla.! rile günlerce çalışarak yapar. Tam manasile “abıhayat,, işte bu- sudur. İçtin mi ihtiyarsan birdenbire gençleşir, çirkinsen güzel» leşir, ahmaksan akıllanıverirsin! wTü» Kasaplar şirketine bir milyon lira kâr birakan et, Yunan efsanesindeki altın yapağılı koyundan kesilmiş ve Taksim gazi, nosundaki meyve suyu da yine Yunan efsanesindeki Hespörides bahçelerinin altın elmalarından çıkarılmış olsa gerek!