25 Temmuz 1942 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Çocuğunuzu Mektebe Gönderirken Bir de ) ÇOCUK ANSİKLOPEDİSİ : TAN, İSTANBUL z ş i Ain, Çönkü bu Ansiklopedi ona mektep kitabı kadar ve belki N: 24310, 24348, 24719 . ondan daha ziyade lâzımdır. FİATİ (8) LİRADİR. TAN EVİ : a IŞTANDULI Ankara endderi Mo, 102 1 Pi ğa 'TAN müsimesesinde ve kitapçılarda butumur, ozan Bayramı -Milli şefimiz Dün Bütün Yurtta Şehrimizi Şereflendiriyorlar Ankara, 24 (A.A) -—- Mili Şef, Reisicümhur İsmet İnönü memleket dahilindeki seyahatlerine İstanbul istikametinde de. vam etmek dizere bu akşam saat 22 de Ankaradan hareket bu- j ; ; 7 rü Saraçoğlu, Genelkurmay Başkanı mareşal Fevzi Çakmak, şeh- rimizde bulunan Vekiller, Cümhuriyet Halk Partisi Genel Sek. reteri ve umumi idare heyeti azaları, meb'uslar, generaller, An | Candan Übiverritedeki iörende Rektör Cemil Bükel, “Dünya nisutmnda Lozan, mMevrulu konleransınr veriyor, Sağdı Ünirüder Halkevinin Lozan günü dolaywiyle terip ettiği vu sporlar müsabakalarına iştirak Kutlandı ÜNİVERSİTEDEBÜYÜKBİR TOPLANTI YAPILDI «den gençler İktisadi İşlerde İfrattan Tefrite Düşmiyelim Burn Ticaret Vekâletinin yapınıya çalıştığı iş, #akat bunda, Hrsttan tefrite düşmek tehlikesinden s0 objektit indiresiye şartlardan der, Çünkü, alının tedbirlerin, bizi, şiindiye kadı “de terrifbe edilen ve fakat fena val weillere doğru götürdüğü sesiliyor, Bununla beraber el Mesliste henür programımı ok dllirmenz1 peveramım Beyinden sonraya biroRArEK, 7 ŞüRİLİK netice verdiği İçin yanl bal umadığı noktaya İşmretle Tktile etmeyi bertik ediyoruz. YAZAN: M. ZEK ERİYA SERTEL eni Ticaret Vekili Doktor |kontrol edemiyeceğimiz objektif Behçet Uz faal, dinamik, | çalışkan bir adamdır, Ticaret Vekâletine geldiği gündenberi! buVekâlekte dinsmik bir takım | faaliyetlere şahit oluyoruz. Hu. bübalan bir kısmının satışı ser. best bırakılıyar. Milyonlarca lira ırfolunarak vücude getirilen İ.! teşkilâtının lüğvedileceği, it-| halât ve ihracat birliklerinin kaldırılacağı haber veriliyor. e. | kâlette kırtasiyecilikle vakit kay | bedilmesine meydan verilmiye. rek telefon veya doğrudan doğ.| a temaslarla işlerin sür'atle hailedilmesine doğru gidiliyor. Şimdiye kadar alınan ve bir. çoğu iktisedi bünyemize uygun olm; :çin müspet netice ver. miyen tedbirlerden rahatsız o. lanlar bu yeni hareketlerden â- deta seviniyor ve bütün dertleri birden halleden bir eksperin bu- Iumdağu zehabına ( kapılıyorlar. Hele Güccarlar, bol kâr zamanı geliyor diye âdeta heyecan için. dedirler, Dün bir arkadaşımız onların ba aesincine tercüman. olarak tüccarın ellerindeki altınları sa - tarak açılacak yeni işler için ser- maye hazırladıklarını, ithalât ve ihracat birliklerinin lâğvı üizeri.! ne memlekete bol mal getirmek üzere tüccarın harekete geçtiği - »İ, bir takım tağyidat yüzünden | işi kesada uğrıyan bam esnafın artık her aradığını serbestçe bu. lacağından dolayı sevindiğini ya. ıyandu. Sanki bir rejim, bir devir de- ğişmesi karşısındayız. Âdeta harp bitiyor da, sulha kavuşuyor, ve anormal şartlar kalkarak normal devre dönüyor gibiyiz. Bir defa vatandaşları, yarm| büyük hayal kırıklıkllarından ko Tumak için, böyle bir zehaba ka. pılmaktan kurtarmak O lâzimder. Bügünkü vaziyeti doğuran anor- mal sebepler eskisi gibi, belki ondan daha fazla bir şiddetle ba. kidir. Alınacak tedbirler sade. ce bir anormal vaziyetin doğur- duğü muvazenesizliği . hafitlet. mek içindir. Şu noktanın dalma göz önün. de tutulması lâzırıdır Ki, bugün- kü anormal vaziyeti doğuran #artların bir kismi objektif, (ya, Bİ elimizde ve kontrolümüz al. tında olmıyan), bir kısmı süb. jektif (yani bizim hatamızdan doğan) dır. bundan doğan sebepler, Harp . şartları ve bizim sebeplerdir. Hepimiz biliyoruz ki, harp:yüzünden müstahsil an. surun büyük bir kısmı silâh tındadır. Evvelce meşgul olan bu b di sadece bir müsiehlik 'arlada çülışan kollar hem azal. mış, hem de kadın ve çocuk gi. bi tecrübesiz kimselerden ibaret kalmıştır. Yine harp Şartlin, münakale işlerini sekteye uğrat- mıştıt. Yine harp gartlari yolla. m: kapamış. memleüetin hariçle olan münasebetlerini bozmuştur. Yine harp şartları devletin mas. Tafını arttırmış, vergilerin çoğa mâsma, hayat şartlarının değiş mesine sebep olmuştur. Dada bunlar gibi birçok sebepler var. Ar Devamı Sa, 2, Sü. 5 FRiKA CEPHESİ Mısırda İngiliz İleri Hareketi Yavaşladı Mihverin Mukavemeti Karşısında Taarruz İnkişaf Edemedi Kahire, 24 (A.A) — Ortaşark İngiliz tebliği: Dün kuvvetleri - miz, bir gün evvel yapılan savaş- Jar sonunda ele geçirdikleri mev- zileri sağlamlamakla meşgul ol muşlardır. Şimal ve merkez ke. simlerinde topçumuz ve zirhit a- rabalardan mürekkep devriyele- rimiz düşmanı hırpalamiya de. vam elmişlerdir. Cenup kesimin: de kayda değer bir hâdise olma mıştır. Hafif bomba uçaklarımız merkez kesimindeki düşman he- deflerime bir sıra taarruzlar yap- mışlardır. Av bomba uçakları - mız düşman topcu mevzileriyle taşıtlarını bombalamışlardır. Âv- cılarımız bir düşman Siuka (eş- kilini yakalamışlar, (bunlardan dördünü ve bir Alman av uçağı- nı düşürmüşler ve bir Alman ke- gif bomba uçağını da tutuştur - muşlardir, 477 Devamı Sa. 2, Sü. 6 Ankara, 24 (TAN) — Lozan| İsuhünün 19 uncu yıldönümü bü. gün bütün yurdda büyük teza- hürlerle kutlanmıştır. Yusdun| her tarafındaki Halkevlerinde ve Halkodalarında * larak Lozan hatıraları animiş, Lozan sulhünün mana ve ehem- miyeti üzerinde konuşmalar ya.| pılmış. harbin ve sulhün büyük kahramanı Mili Şef Reisicüm - hur-İsmet İnönüye bağlılık düy. guları bir daha yenilenmiştir. Bu münasebetle Ankara Hak İkevinde de sönt 18,30 da büyük bir wören © yapılmış ve deve merkezinin bütün tanınmış si. maları bu törende hazır bulun- lantılar yapı.? yurmuslardır. , Reisicümhurumuz Ankara gerında Büylk' Millet Meclisi Reisi Abdülhalik Renda, Başvekil ve Hariciye Vekil Vekili Şük- üemmeamaeresmameerariemeeesesz kara valisi ve garnizon komutanı, Ankara emniyet müdürü merkez komutanı ve diğer askeri ve mülki erkân tarafından uğurlanmışlardır. #eeasaneaseeeeeaeeseeeeaa! eeeereseessssasssza Gıda Maddelerinin Satışı Serbest Bırakıldı | Lâğvedilen . Fiyat Mürakabe Komisyonları İle Vilâyet İaşe Teşkilâtının Salâhiyetleri Mahalli Belediyelere Devrolundu muştur. 2 C. Hull'da “ Bir Nutuk Söyledi. "Düşmana Dünyanın Dört Köşesinde Taarruz Edeceğiz, “ Amerika Hariciye Nazırı, Seri Bir Tarzda Hareket Edildiğini Söylüyor Vaşington, 24 (A.A) — Ame. rika İlariciye Nazırı M, Hull dün akşam radyoda Amerikan mille- tine hitaben söylediği nutukta bilhassa demiştir ki; “Muharebe ancak düşmana ta- İarruz etmekle kazanılabilir. Hu- utlarımızın içine çekilmek ve düşman taarruzlarını püskürt. mekle muharebeyi kazanamayIz. Düşman tayyareleri ve deni- zaltılanı ancak onların taarruz kaynaklarını yıkabilirsek tahrip edilebilir. Düşmanlarımıza kar. şı en sür'atli ve en tesirli bir tarz da hareket edeceğiz ve mihver rd tahrip işlerinde bulundukları dünyanın bütün! noktalarında onlara taarruz ede- i mavaffsktyetsirlikler bizim | cessretimizi kırmamalı ve bizi zayıf düşürmeme'idir. Bilâkis bütün asker. leri ve bakiki vatamseverleri kuvvet veya kuvvet tehâldi önünde sarsılma yan parlak azimle daha kuvvetli dar beler indirmiye sevketmelidir Hull, helen bütün dünyayı sarmış olan harbin o milletlerin birbirlerine karsı yaptığı bir harp olmadı) söyle devam et: nkü harp, tarihin ta ve idüre edilen düşmanlarımızın bil, in memleketleri esaret altına almak için yapılan bir teşebbüsüdür. Biz bu, günkü istiliciların tecavüzüne uğra, manın ne demek olduğunu biliyoruz, Onlar, ne hayatâ, ne ahlika, ne musa ne de fazilete hiirmet etmesini biliyorlar, Taahhötlere sadakat kalma dığı gibi Adetlere, mili: milessenelere ve dine de hürmet edilmiyor. Onların gayesi derdi ve milli huklardan orta. #75“ Devamı Sa. 2, Sü. 6, Don havzası ile Kafk, gös yeni müdafaa cephesi ve Kafkasya petrollerini nakleden borular haritada gösterilmiştir. ALMAN TEBLİĞ Almanlar Rostof'u Zaptetti Simdi Şehirde Kalan Son Rus Kuvvetleri Temizlenmektedir Don Dirseğindeki Rus Mukavemeti de Kırıldı Berlin, 24 (A.A) — Alman or. duları başkomutanlığı tebliği: Hususi » tebliğle de bildirildiği i Alman ordu kuvvetleriyle silâhlı hücum kıtaları ve Slovak| teşkilleri hava kuvvetlerimiz ta. rafından tesirli surette destek-| lenerek Rostofun derinliğine ya- pılmış kademeli müstahkem mev | zilerini bütün cephe boyunca | yarmışlar ve çetin çarpışmalar. dan sonra, önemli bit muvasula merkezi olduğu kadar mühim bir Rus limanı olan Rostof şehrini hücumla zaptetmişlerdir. Sehrin son kalan düşman küv. 'vetlerinden temizlenmesi işi hâ- len devam etmektedir. Don nehrinin büyük dirseğin- deki tümenlerimizle seyyar mi rezelerimiz yeniden yeniye ' sa. yasa sürülen Sovyet kuvvetle- terir harita: Rostof - Stalin; Behçet Uz'un Halkımıza Tavsiyeleri : İlk Haftalarda Hiç Bir Maddeye Tehalük Göstermeyiniz Müesseseler Senelik İhtiyaçlarını Tedarikte Acele Etmemeli..... Ankara 24 #A) — GK Vekâletindifi tebliğ edilmiştir: i — Fiyat Mürakabe Komis. yonları, fiyat mürakabe hi > ri ve viliyetler iaşe ve kaldırılmstar.» : 2 — Ticaret Vekâletirüğ“el konmuş bulunan her neviliiila maddeleri üzerindeki el koyma hükmü kaldırılmıştır. Gıda maddeleri satışları ser- best olacak, ancak Saşe fiyat mü. rakabesinin blikârla mücadele ye alt salâhiyetleri belediye en- İcümenlerince kullanıl | Satış hârekeleri, İrunma Kariuffü hükümlerine tev fikan belediyeler tarafından ta- kip ve kontrn! edilecektir. #37 Devamı Sa, 2, Sü. 1 SOVYET: TEBLİĞİ Şİ Rostof Ağır . Tehdit : Altındadır Fakat Cenupta Rus Mukavemeti Gittikçe Fazlalaşıyor. —— Moskova Radyosu"Vatan Tehlikededir,. Diyor Moskova, 24 (A.A) — Gece yarısı neşredilen Sovyet tebliği: 23 temmuzda kuvvetlerimiz, Vo- ronez, Şinliyeska, - Novoçerkask ve Rostof kesimlerinde düşman- la çarpışmışlardır. Sovyet öğle tebliği eki Novo çerkask çevresinde sayıca üstün | mihver kuvvetleri tarafından ya pilan taarruzların püskürtükdü- günü bildirmektedir. (Resmi tebliğde ifk defa ismi geçen Snliyeska ve Novocerkask Don meh. rinin şimal kıyısındadır, Şinliyeska şehri Sialingrat ile Rosto arasında dır) Yeni müdafaa hatları Londra, 24 (A.A.) — Moskova» da bulunan bir hususi muhabir yazıyor: Cenup- muharebesinde Sovyet mükavemeti artmakta. dır. Sovyet "askerleri bir müd- rinin mukavemetini kımışlardir. 477 Devamı Sa, 2, Sü.7 dettenberi' intizamla rie'at edi. A#7r Devamı Sa, 2, Sü. 4 BAŞLANGIÇ, OLUŞ VE BİTİŞ üzel San'atlar Akademisi salonlarında lebenin yaptığı resimlerle heykelleri gö den geçirirken manalı manalı başım: ( selhyo" gülümsüyordum, Onlar; pek toy işi bulduğum dan mı? Yoksa politikalı bir bakışla kendi fil rime ve inanıma uygun göremediğimden mi? Alay mi ediyordum veya öfkeli miydim? . Hayır! Elbette ki ta- lebe, henüz mektep sıralarında iken kemâle ermiş bir “tam eser” meydana koyamaz; elbette ki bir genç, başlangıçta belli başlı bir tarzın, bazan en acaibinin tesiri altında. kalabilir. Başımı sallayıp gülümsememin sebebi şuydu: Başlayışla oluş ve bitiş arasında bir san'atkâr birbirine uymaz ns 2d safhalar geçirir, tohum iken tırtıl, koza, kelebek olur; İşte şu zekâlar da kimbi- lir böyle başlayıp bize günler geçtikçe başlangıçlarına benzo- miyen ne başka çeşit eserler, belki de şaheserler vereceklerdir. Gençlerin eserlerine bakarken lüzumsuz öfkelere ve sap. lanmış kirlere kapılmadan yarını, görmek, yarından ümide düşmek pe hoştur! Hattâ olgunların kusurlu eserleri karşısında bile şevkımızı kaybetmemiz, san'at aşkı taşıyandan dalma bir şeyler beklememiz lâzem gelir. “Bitti, artık ölmüştür” demek isabetsiz bir hükümdür! İyi eser, hele dâhi eseri, bir insanın mahiyeti, tabiatı ile bütün bir devrin çıfileşmesinden doğdu İu için her zaman ve ber yaşta bekliyebileceğimiz hayırlı bir Sanmamalıyız ki şu hadden ve bu hiçten eserlerder sonra bir san'atkâr artık İyi bir sey yaratamaz; Yaratır, San'a? ve edebiyat tarihi aksini gösteren misallerle doludur: . Manon Lescaut sahibi papas Prevost'nun bu eserinden başka yi eser daha yazdığına kim İnanır? Hiç biri tutmamıştır. Gij Bis muharririnin de: sayısız kitapları çıkmışm; okuyen olmamışlı Yine Robinson Grusoö muharriri, o eşsiz eserinden önce Yas. madığım bırakmamıştı. Cervantes? Şahesviler şahı Don Ww iehotte'den başks bir kütüphane dolduracak kadar kitabın mü- ellitidir! Hayır, san'at için, deha için ne yaş, n& had. ne başlangıç vardır. Napoleon ordularında her neter bir mereşalık asası tuşımayı ümit edebilirmiş; san'at ordusunda da böyledir, Çin. madık san-atkâr canımda feyiz ümidi vardır. Mozart çocukken dâhiydi; Givek altınışından sonra dâhi oldu. Güzel Sana Akademisinde eserlerini seyrettiğim gençler, hocaları, mw kidleri, hattâ biz bile bir gün dâhi oluruz, inşallah!