June 12, 1940 Tarihli Tasviri Efkar Gazetesi Sayfa 4

Münakaşa:2 .. iyaretini İade Besim Atalay | _Yıış_ı_ : Ben — Üstadım; bir dilin ge- 'yey daha arzedeyim. İhya etmek | işlemesi için, o dilin kendi kay- istediğiniz - edebiyatı iyi biliya- -blı.“ınndln faydalanması, kök- rum. Divan edebiyatı değil mi? İlerin işletilmesi gerekmez mi?.| ©wet, Divan edebiyatı. Onu Yabancı dillerden bir yığın keli- bir lâhzede inkâr edip geçmek, U.... alımacağı yerde, dilin öz ke- tarihi inkâv demektir. ariitime köklerinden birtakım ekler| — Ben — İnkâr etmiyorum. Bö; ivamtasile yeni anlamlara kargılık|le bir edebiyat vardı. Fakat kim- olmak üzere yeni kelimeler yap-|ler arasında yürüyen bir edebiyı İlmak dahin doğra değil midir? | ©, Saray ve sarayın etrafında top- Böyle yaparsak gerek talebeye lanmış olanların, açıkça söyliye- Üve gerek halka birçok yüksek yim; Türkten başkalarının edebi- vülğeyleri kolayca anlatmış olmaz yatiydi. bunun ne dili, ne duyga- İf Ömyr? su, ne de görüşü Türktendi. «Mir n Bügünkü yazı dili cskisine ba-/ Ali Şir Nevats nin de dediği gibi irlikmca bir parça sadeleymişse de İran taklidi bir nesne idi. lülyine halkım ve köylünün kolaylık-| — Bence hakiki edebiyat halk y Ha anlıyabileceği bir bal alınamış Sınlarmı ilgilendiren edebiyattır. Übr. Hele fransızca kelimeler dili/ (Ostat kızmıya buşlamıştı). İgülünç bir hale sokmuştur. Buzün Yahu, sen koca bir devri, n Wkerhangi bir gazeteyi veya kitabi bir şa'şaai san'at, bir harikai edep| Übalk tabakasının anlamasına im- devrini büsbütün körletmek isti- delikân yoktur. Hele edebiyaf deni- yorsun. Bu ne körlük. ririlen gülünç ve yapma çekiler büs-| — Ban — Kızmayınız... Fikirleri- #bütün halkın alıştığı ve sevdiği mi açık söylüyorum.:Bence Türk arzdan ayrıdır, en kıymetli edibi- <debiyatında üç devre vardır. Bi- (mizin esari beş bin nüshadan faz- rinci devre; yazılı olarak Orhun a —in::ı; B_-;ı_bm:'lu "'l.k.ınıl)ıımdı » Tonyokuk anıtların- v sevdiği iyatı yaşat-'dan başlıyarak Kudatkı l fnaktadır; Kerem, Köroğlu, Aşık'kadar gelen devirdir. Ikinci de it gibi kitapların binlerce'ye; Fürs ve Asap tesiri altın: a ıııkl:f;m kitapçılardan 80-/kalmış olan devrediri: bu tama- m |iup öğrenebilirsiniz. Halkı bu acı- men yabahcı bir sima taşır ve kayllmız halden kurtarmak istiyorsak|Cümhuriyet devrine kadar gelir. harlonun dilince yazmalıyız, onun di- Uçüncü devre; başlamak ve doğ- konuşmalıyız, böyle yapar- rmak üzere olun devirdir. İşte © teliiek:bem balkı ve köylüyü kendi- kadar Tonu yükselteceğiz. asndırmış olacağız, hem de| — Bünü şöyle de gösterebiliriz: Öz Türk edebiyatı devri, sapıklık $ Bu faydasından başka, büyük devri, yeni doğuş devri. Bin yıl _..'f tehlikenin de önünü almış 0- süren bu sapıklık devrinde Türk Uaruz; tehlike gudur: Alınacak 0-|halkı edebiyatsız ve şüirsiz değil. Han bir sürü yabancı kelime ve na-'di. Onun -saraydan ve sarayın et- İhüvşekitleri bir gün ana dili boğar|rafındaki caize kuzgunu — kalem İve türkçenin yapımnı bozabilir. — yuarasından apayrı- kendi ozan- Vaktiyle Araplar dillerini at- ları, kendi gürleri, hattâ kendi dili iğim yolda genişletmişler, bu- ve musiki K Saray ve etrafındakiler kendi Alemlerinde, halk ta kendi âle- |mindeydi. - Biribirini. anlamıyan, İbiribinne yan bakan bu iki âlem Boş altı senedenberi İranlılar/ böylece yaşayıp gidemezdi. Ni- dil işleri üzarine çalışmaktadır-|hayet birisi yıkıldı. O görüş ve Hemen bütün ilim ıııü-Mb:m düşünüş tarmı da yıkılmalıydı. Bu- h an- yapı n |gün o edebiyatı okutanlar bile a1 Dar, Ruslar, Macarlar, Finler hep lamıyor. Nerede kaldı okuyanlar yoldan yürüdüler. Bizim için ve dinliyenler anlıyacak. tutulacak yol budür sanırım? |— — Artık sen büsbütün haddinj — Geçmişe mazi desler. Arap-| tecavüz ediyoreun. Sadede gel!. sene evvel, Almanla: Ben — Af buyur üstadım; ya- ı nıldım. Tekrar alfabeye dönüyo- rum. Kitabın ikinci sahifesinde Östü kiremitli bir çatı tesmi var; aluna «dam> diye yazılmış. Bi- zim bildiğimize göre üstü kire- mütli yapılara «dams> denilmez, damın üstü toprakla örtülüdür. ni — Yahu, sen hâlâ üetü toprak- almalıyız. Tam garpli bir'la örtülü yeylerden bahsediyor- let olabilmek için onların ıstı-'sun ha... Zamanın tahavvülâtın- arını, tabirlerini olduğu gibi dan bile haberdar değilsin. Artık biz üstü toprak örtülü yapılan yurttan kovduk, nasıl olur da ki- taba sokarım? Başka birşey varsa onu #or. ta yepyeni bir wtılah sis-, yapmıya vaktimiz yoktur.| yapmak istersek zaten iler- bulunan medeniyet kerv aulmaktan uzak düşeriz. mikliyeti olmaz, ne bu- katılirken büsbütün benliğimi- unutacak mıyız? Japonlar en Rüçük bir an'ane bile feda etme- B:o kervana katılddar asıl ker lapaşman ada da biyçok yerlerde gaçtiler| — Hem bir kavim başka bir| Tasviri Efkârın ân sstılah sistemini ve hattâ | i almakla medeniyetini almış! Cümhı Temi dili İngilizcedir. Fakat | çılığı ve esircilik yapıldığını takvimi “ marşimizı tenkit etmi, bu eserin İstik-) VAL ameşi ölmüsini istemamiş. İstiklöl| Çmarsi İçin başka Bir manzüm eserin, yazılmakına dair fiklelerini ieri sür- müy. Mit miz diyeruz, çünkü bu müharri-| renin yazısını okumadık. Anoak bir â- şinatlan işitmiş bulunuyoruz. Müharsirenin, Mehmet Akifin yazdı-| ör İstiklâl marşını beğenmemesindeki | Çamili, yazısını görmediğimiz için, ne gİN sebeplere İstinat ettirdiğini tabil | kestlremiyoruz. Yalrız şu; bizim kala>| tifham iyarı i, Mehmet Akifin İstiklâl marşı hiş ime yaramaz, hiçbir| İkatba hitap midir. Ki | İböyle basit bir muburrine tanafından tenkit ve târie uğruyor. Hoş. söyü | İzmirde Fuar o Hazırlıkları t Akifin eseri, yüzüne bakilmı- İr eter olsayıdı, B M Mcli miz bunu İstiklâi margı diye zaten ka- bul etmendi İtir: Bu muharrirenin Mehmet Akife ve leverlerine karın gaha bir. intlafi olua İgerek. Voksa İstikliki marşumınn beği ve ğ nilmemesini barka / hiçbir. düyüncüyle İzmir (Hususi Muhabirimiz-| Bu seneki Fuarda eğlence va- kabiti tetif sededemiyonuz. | den) — İzmir Enternasyonal|sıtalarının, gecen yıllara nâza. Fuarı, bu yıl çok mükemmeliran bol olmasına ehemmiyet |bir eser olarak hazırlanmakta- verilmektedir. Acık hava tiyat dır. Bu seneki Fuara resmen iş- rosu, kapalı atış poliganu, Vi - W n tirak edecek ecnebi devletlerini yanı döner dolapları, perili ye| V Thumuszu pek mükemmel bir. su- | iden sekize yükteb çeytanlı ev: labirent, havvanaç "“ü* tstarür ettirdiğine kanlir. Kana: miştir. ükümeti adıda ye-'ye nebatat bahceleti başlı ha- TÜT * kedar sağtamdır. ki, geneliğis | ni ve büyük bir paviyen insa şina halkın büyük alâkasını çe |"T Sravında, sirf bu İstiklâi mar € iîthıd hF"b';ıu paviyonu, ken ve çekecek —mevzulardır, *” .ı“ Mehmet Akife fişık yenisi ve daha büyüğü inşa e- N yeni öğlende tesizler Bite SN K | Ailnek'üdere yıktirdmiğlir. Pa- D TADA öti KEE İ İstikll merşimız değişemez. | ar sahasında mühtelif inçaata < © kadar güreldir. devam ediliyor. Yakında inşa: e aesaki. Baar vvti atı bitecek Atlı Spor klübü bi aa aa altan çekinllmeem e| diri İddlalarınız Tvzülidiri hüsr yakınında bir de yüzme fedtkâr İ kta lgekmet Akife olen vahvi dafialinizi havuzu inşa olunacaktır. Yüz - içİnizde saklı tutsanız. bm.- havuzunun îdmân kişilik tri-| Dikilide inşaat bağırip çağırsanız. herhalde gok saha İbünü ve mütesddit soyunma| , B iyi hareket etmiş olursunuz. daireleri olatak; Fuar mevsi - İzmir (Hususi Muhabi Eğer yazılarınzla, İstiklâi / marşımı- Kızılay Kur İminde Balkan Yüzme Birincilik'den) — Kığlay Turumu U değiştirilmermme yardımım dokuünur müsabskaları, bürada yapıla « mi Merkezi. Dikili küzası dahi-| caktır. Muhtelif spor müsaba- linde zeizeleden vakılmış olan kaları için zengin bir program ÜC kcıv;un ve ervze_ııı köyler hazırlantmaktadır Jinşa ettirecektir. Bvveleo Diktli Bu program, Beden Terbiyesi k”ivr?îâkînw:n :gın!ı-.n kalan | lüğünü g - felâketzedeler iç ahşap ba Şıî:-t ıaglnrıîımkıfuâıı::â' vejraka insa dilmişti Gerek bal futbol temaslarının büyük alâ- :ıe.__ıemkıc_ muk,ıghl sekillerde| ka uyandırscak şekilde teşki - felâketzedelere tevziat yapıla lâtlandırılmasına - çalışılıyor. — |rak s:rrııdıvfenlâı ğâm" Ku- Kültürparkta vücuda- getiri - rumu tarafından bin lira len teniş klübü kortlarında kız sarfedilmiştir. Evleri tamamen| ve erkek bir cok klüp âzası, her harap olan üç köyün — Şevlojik| akşatn müsabakalar vapmakta- ml»kıır—hıbn “d dırlar. inşası mahzurlu g Fuar mevsiminde Enternas-; Bunların yeni insa yonal tenis müsabakaları da ya verler tesbit olunmuşt! pılacaktır. kında inşaata başlanacaktır. eee ( İspartada Sanat Okulu Sergisi hçi | Horkas genç. ihtiyar, hepleniz İstik. Ihi srarşemızın o gehkân ve hati Yâne midarile, bizim milli mücadelede Fuzülidir, bayan müharrire, fuzüli. ena içinizden €e cazlö olan bu hayatini etmez bayan. | ÖMER SELİM ' İzmirde bir | izaramz Birisi kürdeşini - | hoşluk yüzünden öldürdü |, İzmir, (Hususi Muhabirimiz - dea) — İzmirin Buca nahiye- sinde Yenimahallede 18 sayılı! €evde bir cinaye Be- İlediye Temi ) |yaşında İbrah e sında Mifhatla ge S4TAP İçenek sarhoş olmus İsonra aralarında çıkan olmuştur amelesinden 40 L müştür. ikatına müddelumüumilik - çe el konmustur. Kardes katili: tutulmuş, ııııxîlm.. VU (Hucusi muhabir İtmizden telefonla) — — Yabancı memleketlere gönderilecek ma- mulât ve mahsulâtımızın lisan: itâbi tutulması hakkındaki Veki çler Heyeti kararımın tatbik şeklimi gösteren talimatname Ticaret Ve- ——— ——— Şehrimiz Akşam Kiz Sanat Okulu tatil münüsebetile fa-| Türkkuşunu, böyük bir ulasu aliyetine son vermiştir. Talebe tarafından hazırlanan — sergi “havanın engin dünyası ile ta 7/V1/1940 perşembe günü kalabalık bir davetli huzurunda neştirep acak bir General Retep Ferdi Süalp tarafından açılmıştır. Cok ince" l h cinayet — ($ |fırkasile h alâkadarlara tamim e- (nun Var B |Van mdarma kıtalarile hudut ta - terekkün — edecek|orduların seferber edilmelerile n seyyar kanast edilemezdi. Efrat, hav - gnzetede bir müharrire, laka| YAZAN: Gİ. Ali İhsan Sâbis ( Eski Birinci Orda Kumandanı ) — Her hakka malfundarı | Seferberlik emrile beraber karargâhı umumi kuruldu Birinci Kısım — Cihan Harbi Üçüncü Fasıl — Harbe nasıl sürüklendik? - Harbe girmek istiyenlerle bunu geciktirmek istiyenlerin 2 Ağastocs 1914 : mücadelesi 29 Birinciteşrin 191 z diklerimliz de apes yar çünkü eğer| ” B Birce mesele, radece tundan ibacet. bi olmı - yan: Yedineci — koli Merkezi| an'ada; 29 uncü fırka San'a - cı fırka Hudeyi du da, 40 vn Hiçbir. müfe' düya tâbi olm jkalar: 21 inci müstakil fırka — A - de; 29 'nei müstakil fırka — Hi- cazda: Seterberlik emrilke karargühı umumil teşkil olun - dafta gibi seferi ardular da teş- kil olundu; - barı amunla| mubsus ordu — müfet lâğvedildi Bitinc Müşi kumandanlığı Fon S du n ir Liman İkinci ordu Bahrfive Nazır olmak üzere Mir Ücüncü ordu kul incâ ordu müfetti; İzzet Pasa; alisi kuman i ordu müfe ki Paşa; kumandan -| cü ordu müfet| sa tayin iğin ilân e-| na — Mirliva Ha Suriye v di tişi Mirliva C olundular. Sefe: ilk defa vakıf Jolâmına görer Birinet ordu şu kıtalardan te rekküp edecekti: İstanbı birinci kolordu,| irı rındaki — ikinci kolordi k L Halep aki altıncı | ordu. rdu şu kotalardan te- s nun £ a b sları, Sivas e 1 kolardu., dad ve Basradaki ikolordu, Üçüncü ordu terekküp edecekti Erzurumdaki - doki 1 ordu ( 23 inci Fezurul viliy ve Erzurum bu olan jandarma fırkaları, ikinci niza- iye süvari fırkası, ihtiyat sü- |vari firkaları ve Errurum ka-im: su kıtalardan/orduların 1 birinci kolordu - 33 üncü fırkası, ya te iandas- diş: kumandanlı- kküp ede- t kıtalarından terek fandarma fırkaları. Birinti ve ikinci örduların k&rargâhları İstenbulda Harbi - ye mektebinde tesekkül edecek lerdi. hu küp edecek üerleri Sem ve Bağdadda bulu- necaklardı. Bütün bu tertibat seferber- Ekten evvel bu isle iştigal e - urmay - Üçüncü şu- ihzar edilmişti. Bunlar- dan diğer şubelerin mülümatı yaktu ve olamazdı. Seferbel plânlarile ve seferberlik | ke işliğal etmek nin vazifesiydi; andan sonra da - seferi ikmaline kadar bu işlerle yine |üçüncü şube mesgul oluyor ve Jolacaktı. Seferberliğin tama - ikmalinden sonra bu şube vedilecekti. | Etrad ve zabitan meseleleri, Vikmal efradı, depo te , eİ- radın ve kıtaların esvap, teçhi- zat, hayvan ve araba mevcut- ct ve noksanları, yiyecek, le- tazım, cephane, immat, sıh hiye teskilât ve mülzemesi, top, ek, mitralyöz. cephâne vesa- İire gibi işlerle Harbiye Neza- iretinin muhtelif Gdaireleri ve bunların başında müsteşar meş İgul oluyordu. Seferberliğin birinci günün - iden itibaren her gün seferber - lik plânlarına göre ne is vabıl- dığı, ne kadar ikmal efradı ve hayvan vesaire celp ve cemolun duğu, buna benzer — sair Hsler seferber kıtalarca harp ceride- lerine kaydediliyor ve her gün İkolordular bu islerin hülâsala- rım Harbiye Nezaretine ve Ge- İnelkurmayın eski seferberlik abesine bildiriyorlardı. Bu seferberlik. bizim Alman usulü o müuvafık yapılmış ilk seferberliğimizi az çok acemilik, di. Muntaz: fus kayıt lâh allına n davete icahet ede - ne miktarının ötede ve vabarıcı memleketler de dukları, kaç sınıf ef - ratla selerber kıtaların ve köl- farını doldur- n olacağı, ne ka- ad, hayvan vesti - İxe kalacağı, bunlarla ne yabı- İlacağı malüm değildi. BEsasen İbarış zamanındaki fırka ve kol- İdaz etr: yan vesaire fazlalarından ve barış zamamı İhzar edilmiş ol - gsı Tâzimgelen silâhlardan is- Ğ tfzde edevek yeni teşkilât vü- İsmet İnönü | “Suriye ve havalisi kuman-İcuda getirmek icap ederdi. Ö dünlüp sü kılalardan terekküp baraman Örran -e — y 'bina bulduklarını, Kiranın da pekjları da tâ yaz ortasını kadar a- üksek — olmadığını — #öylediler |pattınanda hapsetmek doğnu de- bir zevkle hazırlaumış olan sergiyi üç günde 5000 den fazla | vatandaş ziyaret etmiştir. Gönderdiğim resim açılma törenin- de bulunan daveslileri talebelerle birlikte göstermektedii İesi. Deoktor, genç kızın bu muvaffa-|ni hep evde kapal geçirdikleri i-|boş binanın önü kiyetini de levkalâde takdire ğ' çin renkleri salmuştu. Ys:. üç ço-İgezmek, uh:’.;g:dîıd:'::ıî. yık görmekteydi. Her vakit, «Bir/cuğun da bu yaz tebdilhava et-İle görüşmek. kendilerini zengin İDok ra BW " ae cvde iki, üç çocukdan biri kızıla |melerine kat'1 ihtiyaç hasıl olmuz. İeibi görtermek, © vesileyle de- hei crlesi gönü ee Ve ee e atm tutulunca, diğer ikisini muhafaza-|tu. Kış artık göçmiş, bahar girmiş. İdikodu yapmak iki kadının ba- | UuAM eörmiye aa YUD e ÖL a em ASN ya imkân yoktur. onlar da ergeç|her tarafta, baharın güzellikleri, İyıldıkları işti. Binaenaleyh Nadiİ varbabee ni de büyük ve ağ k etmiye karar ver- ayni bastalığa totulup yatarlar, |yeşillkleri görülmüye başlamıştı.(de Hanım de, kızı da bu vazifeyi y aa D aa rran burada çe |Si Ayni zamanda köşkte ço- çönkü küçük çocuklara söz anlat-| — Doktor çocuklarını, bilhazsa E-| memnımiyetle kabul ettiler, er-| ” gd “"’f' ıııı_ Soklukların Behireyle yalnız kalma- Mmak, onları ihtiyatlı hareketelrenköy, Sundiye, Böstancı taral- İtesi günden ilbaren köşk aramıya | TE*! edeceklerine, eçık Kavaedalfmaları için annesile hemşiresinin IR'FAKiR ZIN H'KAYES? öndermiye, sonra lll n (bemişire gibi tandan bakmakla yeni bir megiyetini gördük-| beraber, diğer taraftan iki küçüğü kendi kendine, bu kızı bidayet. (de ihmal eylememiş, onların da | naml ö öni, nasıl az|yine dersleri ve terbiyelerile meş- şavmak üzere bulunduğunu, /gul olmuş, fakat kızılın küçükler buzan da nami sert ve soğuk de sirayet Üİ yerliyak, pi e ettiğini düşünüyor ve bu | teyakkız bir doktor veya va: lan dolayı viadan azabı| şinsa bir haştabakıcı u) ü tedbirlere müracaat etmiş, Ma- WMacidenin nekahet devresi de|cidenin odasından her çıkışında H hı:ııd—ı fazla sürmedi. kizea.|urkasızdaki beyaz gömleği değiş er b ayet biüsbütün ıyik?-ml Hrmeden, ellerini. yüzünü isporto laktan kalktı. Bu kırk günlük|ile iyice (dezenfekte) etmeden, Ücü Hastalık esnasında Behire| küçüklerin yanına gitmemiş ve bu Muvafiakiyet daha göstermiş, |sayede Macidenin iki kardeşi kı- taraftan Macideye hakiki b"l"h tutulmaktan — kurtulmuştu. Frı... diğert iki çocuk ta vakitleri.|hında gözlerine kertirdikleri lııılı:d ve geniş bahçeli münasip bırlııımık kabil ola İmecbur etmek imkânsız gibi Behire Hanım nasıl yaptı da vaffakıyettir.» demekteydi. Her, halde Macidenin tedavisi annesile hetaşireni Semahate kalmış olsay: dı, küçüklerin de biribiri arkasına ayni hastalıkla yatacakları mu- hakkaktı ve o vakit evin hali kim- bilir ne olurdu? Üç çocuğu bir- den tedavi edip hayatlarını kur- tarmak bile belki imkân baricine kardı. Masâmafih bu hastalık münase- n ha “İrenköy, Caddebastarı gibi yı |muranla Sasideyi muhalaza ede-|bilhassa nahif bünyeli kimselerin|leri vakit, o gün gezdikle: bildi. bu, çok saşılacak bir mu-/kava tebdili için fstanbülun enller, gördükleri binalar, görüştük. müÜnasip yerleriydi. Doktör oralarda yaz mevsimli için bir köşk tutmıya karar verdi. (Fakat kendisinin köçk aramak i-| çin dolaşmıya vakti yoktu. Bu işi validesile hemşçiresine havala et- Nadide Hanımla Semahat tam böyle işler peyinde dolaşacak ka- denli Bir otomobile binip Ka- dıköyünden itibaren yol güzergâ- ir.|larına göndermek istiyordu. E-) çıktılar. Bu araştırma işi bir hal- ,İta sürdü. Her akşam eve geldil hakkında doktora uzün uzadıya izahat ve! yozlardı. Doktor bu sözlerin h birini dinlamiyor, yalnız özü kesip binanın geniş ve hava- dar olup olmadığını, büyük bah- esi bulunup bulunmadığını, bir denize yakm olup olmadığını soruyordu. Hafta nihayetinde anne ile kız leri insutlar sofrada a| çok nin iyileşeceğine şüphe yoktu. Ayni zamanda sahil de yakındı. Doktor, vakit buldukça çocukları. ü deniz banyosu yaptırmıya, ot ları deniz hayat çok eheminiyet veriyordu. O ci- hetle köşkün sahiplerile derhal u- yuşup kontrato yaptı. Yazlık kira, bedelini de ödedi. Akşam eve av- det edince köşk işini bitirdiğini ve bir an evvel çocukları oraya göndermek — istediğini — söyledi. Kendisi için ancak iki ay sonra Suadiye ile Bostanet arasında gü-|hastahaneden '-in alıp Bostancrya a alıştırmıya da|,, de beraber gittiklerini istiyordu. Fakat Nadide Hanımla Sernahat derhal buna itiraz edip yaz gel- meden kendilerinin de Şişliyi tera kedemiyeceklerini söylediler. İki İnsri harım daha terziye yazlık el İbiselerini smarlamadıklarını, Şişe İlideki ahbaplarile buluyup toplan- manın baharın sonuna kadar de- vam edeceğini, orlardan böyle vakiteiz ayrılamıyacaklarmı ileri sürerek Behire Hanımın şimdilile çocuklarla yalnız gitmesi daha muvalık olaçağından bahsettil-r. (Devann var), |