23 Mayıs 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 3

23 MAYIS 937 Nesif: Bir Aşk Gecesi... Güneş ağır ağır batmıya Yüz tutmuş; göğü kızıl per desi ile örten akşam bulut İarı etrafa top top yayılmış- tı.. Kumsalda başbaşa vermiş iki aşk güvercini bu kızıl Perdeye lâcivert gözlerinin keskin şualarını berketmiş, Uzun uzün bakıyorlar. Kumral saçları rüzgârın tatlı akışı ile dalgalanıyor, ikisinin de kolları görünmt- Yen bir kuvvet vasıtası ile bir birinin beline dolanıyor; ateş li dudakları ağır ağır yek diğerinin dudakl Hiyor .. Güneş artık a yakla tamamiyle ı"!bolmuı: yerini etrafı kı- | Zil bir çenber ile çerçivelen- Miş aya bırakmıştı... Ağaç ların arasında kumrular, ve Mavi denizin üzerinde beyaz kanatlı martiler kumsaldaki | Aşıkları selâmlıyor, erkeğin dizine top topsarı saçlı ba #inı koyan güvercinlerden biri lâcivert gözlerini göğe dikmiş denizden esen saf havayi tiğerlerine doya doya dol dürüyor; erkek ufukta'parlı- Yan akşam yıldızına uzun Tn bakıyor, — ve ağır ağır eliyle de dizini örten $ 'tin te'lerini okşuyor. Artık akşamın dokuzu... ümsala çekilmiş duran be- Yaz yelkenli, bir marti kadar Rüzel olan kotrada harekel Röze çarpıyor! Köpeşteye yanmış olan Rökteki aya bir kerre daha akıyorlar, aşkın kıvilcimi İle kızıllaşan dudakları tek Tar biribirine yaklaştı, kotra Yaydan fırlamış bir ok gibi ak beyaz küö- ında kumsaldan FS, #örmem e- | llıııiıı ve Berennert Oringin Post yazıyor: Avusturya ve İsviçre ga lerinde musırran devrau *N şaylalara göre, Alman- * İtalyanın Brenner hudu hakkında teminat vere we Etir. Bu havadisin Ayılması hayli en Rab Uyandırmışlır. Bu siyasi Afiİ bilhassa Avusturya- "" tam istikbalini istiyen | "AııAıılııuıyı üzerinde bir man himayesine mu M ar .dnıllıı fından — tehdit iik Miyen Brenner bir Avus di Ya < İtalyan hudut hattı- ani Alman İtalyan '“.“d'l değildir. Avustourya SA DPerverleri diyorlar ki: ,__"'lnvımn bu hudut için h u:“" vermeğe neden hak ü sun. Demek Almanya- Yarın öbürgün Berenner Arar, M günkü Alman hududu "hdaki Avusturya topra ı.'.::;hlı etmek tasavvuru —— - İngiliz ticaret anlaşması Bi Z (Radyo) — Almay StZeteleri — İngiliz - Bu; D ticaret anlaşmasının » tünlerdi fazi, ?İıı.. imzalanacağını Alman Londi | aihayet güvercinler | | gşasında, büyük bir Çıldıran Bir âlim Amerikada çok garip fa kat ayni zamanda hazin bir hâdise vuku bulmuş ve bu hâdise, Amerikada ilim âle- | minde büyük bir — teessür uyandırmıştır Edmond Kraning adında Amerikalı bir Fizik — âlimi, bundan 23 sene evvel bir denbire ortadan kaybolmuş tü Ailesiyle dostlarına bi raktığı bir mektupta beşeri yete büyük faydalar temin edecek olan bir keşifte bu- | lunmak üzere tenha ve 8- sız bir yere gittiğini, orada yalnız başına — çalışacağını ve ancak bu keşfi kati ne tice verince döneceğini bil dirmiştir. Filhakika, âlim, Meksika- ya gitmiş ve oranın en üc- ra bir yerinde lâboratuvarı- ni kurarak çalışmıya başla mıştır. Hiç kimseyle görüş- miyor, namına ancak kendisine günlük yi- yeceğini getiren bir köylü ve insan | kızının yüzünü görüyordu. Aradan uzun seneler geç- miş, âlim durmadan, yorul | amadan, gece gündüz çalış mıştır. Bu azim ve — irade bir müddet evvel semeretini vermiş ve &lim müthiş bir keşfin projelerini hamilen çılgın bir Amerikaya hareket sevinçle etmiş- | tir. Fakat heyhat!.. Bu sevinç | uzun sürmemiş ve âlim da ha köyden ayrılıp da Mek sıkanın büyük bir şehrine bilecek inkisarı hayallerin en elimine uğramıştır. Çünki indiği otelin salo- nunda gördüğü garip — bir müsiki âleti nazarıdikkati ni mi üç senelik istirap ve sır kıntı do'u bir faaliyet neti- cestinde keşfettiği “telsiz tel graf, yani radyo olduğunu | anlamıştır. Çılgın bir hale dönen za- vallı âlim izahat istemiş ve bunun Markoni adındaki mes lekdaşı tarafından bundan bir hayli sene - evvel keşfedildi: ğini öğrenmiştir Bu feci inkisarıhayal kar tessüre düşen âlim, biraz sonra şuü runu kaybetmiş ve tımarha neye gönderilmiştir. Bu hâdise, bütün ilim dünyasında büyük bir tessür uyandırmıştır. Tehirli gazlara karşı yeni bir korunma usulu Zehirli harp vasıtası olmadığı mu hakkaktır. Meselâ yeni İbrit adala rında henüz iptidal bir ha- yat yaşıyan gaz usulünü müdafaa harp lerinde — kullanmakıtadırlar. Bunlar giriştikleri mücade leyi kaybedeceklerini anla dıkları anda, terkibatı ken dilerine malüm bazı baha ratı tutuşturarsk kaçmakta dırlar. Bu galiplerin oldukları kalmasını mucip yerliler zehirli bal n — yanması olmakta imiş!. | lektrik celbetmiş ve küçük bir | | tetkikten sonra bunun, yir: gazların yeni bir | b ştir | kazaları mevduatı yekünu da yerde | TÜRKDİLİ | Beyaz deniz - Baltık deni- zi Kanalı 1937 senesinde Beyaz de- niz Baltık dentzi kanalı va. sıtasiyle yapılacak nakliyat şimdiden 2,4000,000 ton ola- rak tesbit edilmiştir Bu yolla Leningraddaki Nevaki fabrikasına gönderi len apatit mikdarı, beş mis- line iblâğ olunscak ve Mur manska ilk defa olarak ka | nal yolu ile 16 000 ton muh- telif petrol mahsulleri götü rülecektir. Bu kanalda işliyen gemi- lere 5 römorkör ve 2 tane de vapur daha ilâve oluna | caktır. Aynı zamanda kanal et | rafında büyük bir endüstri yapıcılığı başlamış ve git- tikçe tezayâd etmekte bu- lanmuştur. Tuluma hidroe- lektrik sartralının ilk kısını nın inşaatı tamamiyle bit miştir Bu santral, Sovyetler Birliğinde kâin santralların en şimalde bulunanıdır. ve kuvveti 48.000 kilovatı bu- lacaktır. Halen iki hidroe santralın inşaatiyle meşgul olunmaktadır. Bun lardan bir tanesi senede 350 milyon kilovat #saat enerji verecek olan Ondinsk sant rali, diğeri de kumsa sant ralıdır. Bu santraller, Sege- jede halen inşa edilmekte olan sülfat ve sellüloz kom- binalarına, Matkojinsk alü minium kombinasına, Kum:- sa biçkihaneleri ve kâğıt fabrikalarına ve nihayet Pu: dejgorsk metalürji kombina | larma lâzım gelen elektrik | enerjisini verecektir. | gelince yeryüzünde duyula- | | Sovyetler Birliğinde hurma Bundan iki sene evvel, | Taşkend sıcak Sübtrop!kal mıntakalar Enstitüsü. Ame rikadan. Cezairden ve İran- dan hurma tohumları ile fi lizleri getirlmiş ve bunları, Üzbekistanda Şirabad ve Tü rkmenistandaki Kızıl Atrek civarında vücuda getirilen tecrübe tarlalarına - diktir mişti Hurma ağaçlarının Orta Asyanın tuzlu arazisinde mü- kemmel yetiştiği ve rüzgâr larla kuru sıcaklardan pek fazla olmadığı, bugün artık tebeyyün etmiştir Halen Trekteki — tecrübe tarlalarında 4.000 Şirabadda ise 1.000 genç hurma ağacı mükemmel surette büyüme: ktedir. Bu ağaçlar, Orta As ya mıntakasının kışına çok iyi dayanmıştır. Mütehassıs lar bu ağaçların, tahminen 1940 senelerine doğru ilk yemişlerini vereceğini bildir- mektedir Sovyetlerde Tasaruf faz- Jalaşıyor. Savyetler Birliği tasarruf sandıklarına, 1937 senesinin ilk üç ayı zarfında yeniden 222,6 milyon ruble para konmuştur. Bu suretle | ni san tarihinde 14 milyon ki T şinin tasarruf hesapları umu- mi yekünu, 3 milyar 750 milyon rubleyi bulumuştur. Depolar, — bilh: milli cumhuriyetlerde fazlalaşmı Ayrıca, köy tasarruf mühim surette büyümüştür. 1937 gsenesinin ilk üç ayı içinde bu kasalara 64.9 mil- yon rüble yeniden ilâve olu- nmuştur. ' İspanya Hükümetini şüpehe düşü- ren 24 kız İspanyanın Bask hüküme olan için kızının isminden hasıl muammayt halletmek beş saat uğraşmışlardır. İlk altı isim Fona, Trude, Erika, Greta, Anelis ve Gri | zelâ olan bu dört kız ismi, son defa esir edilen sarışın Alman tayyarecinin cebinde ki hâtıra defterinde görül- müştür. Hans Vandel isimli olan Alman Bilbao hat'arı gerisinde kazaya uğrıyan bir Alman tayyaresinden para- şütle inip esir edilmiştir. Bazk hükümeti bu isimlerin muayyen köy ler veya mıntakalar için atıla cak bomba manâsına geldiğini sanıyor. Gerçi hâtıra defteri, baştan başa dolu isede, bu isimlerin hakiki meydana koyacak bir anah tar bulunamamaktadır. Bu esrarengiz hâtıra def teri kurşun kalemle ve Al casusları manasını manca olarak yazılmıştır. NI- san 17 tarihinden itibaren İspanya meselesi açıktan açı: ğa mevzuu bahsedilmekte ve *Birisi muhakak İspanyaya gitmelidir, şeklinde bir cüm leye rastlanmaktadır. Güernlka şehrinin bardımanla alt üst bom gününde defterde bir kız is mi görülmektedir. Ve bu isim, İistede görülen yirmi î yor dört kız isminin beşincisidir. | || formül Yazı şöyle başlıyor: “Grizelâ, yeni bir tayyare içinde uçtu, Her ne kadar Guüernika şehrinin ismi geçmiyorsada, muayyen mıntakalar üzerin de bombardıman tayyare'e rinin uçuşuna İşaret ettiği sanılmaktadır. Esir edilmiş olan pilot şi mdi Amerikan siğaları içip Fransız şarabı yuvarlıyarak Bask hükümeti hezabına ya- şamaktadır ve Bask hükümeti gizli servis bürosu, esir Al man pilotunun defterinde görülen 24 kız isminin neyi işaret ettiğini aramakla meş- gül. Garip bir - şart! Birleşik Amerikaya gire- | bilmek ve yerleşmek için bir çok şartlar vardır. Bu şart- ların başında mahküm edil. miş olmamak, sıhhatte olmak vardır Son bir karara göre bu şartların arasına; 100 kilo dan ağır olmamak; sartının- da ilâvesi lâzım gelmekte dir! Son günlerde Breslavdan Amerikaya girmesine müsa ade ediln:emiştir. Çünkü, bu adamcağız 120 kilo ğinda imiş Esrarengiz iki vaka Meşhur İngiliz tayyareci lerinden Mişel Fort bir sa bah karısı ile karşı karşıya çay içerken, duvarda olan büyük fotoğrafının düş- tüğünü görmüştür. Fakat işin garip cibeti, fotoğrafın askı iplerin kopmamış ve çivinin de yerinden oynamamış ol masıdır. O günbu m eseleye ti casuş teşkilâtı, 24 Alman | | dırdi edildiği | tarihe isabet eden 25 nisan | gelen bir. mubacırın Birleşik | ağırlı- | asılı | Avrupa Nereye Gidiyor ? Fransızca “Le Journal, ga: zetesi “Avrupa nereye gidi yor?, başlıklı yazı serisine devam etmektedir. Fransız Akademisi azasından Louis Jertrand. bir. makalesinde İtalyan münaseba: bahsederken - şöyle Fransız tından diyor: İtalyada bana şöyle dediler: *Fransanın İtalyan aleyh tarlığı hareketi bizde bü yük bir sukutuhayal Bizim en büyük arzu: muz Fransa ile anlışmak. her iki millet olan — düşmanlığı kaldırmaktı. Şimdi görüyo ruz ki bunun imkânı yok Zecri tedbirler meselesinden konuştuklarım uyan- için de fena ortadan sonra elçilik meselesi Fran sanın bir. emrivakii Yani Habeşistan özerindeki İtal- | yan hâkimiyelini tanımak tan çekinmesi ortaya çıktı Bu şerait aitında biz ne ya pabilirdik?.. “dizde tam bir Fransız dostluğu yoktur. Hayır, hiç | bir düşmanlık yok. İ"ıkılW aşikâr olan bir şey varsa o | da şu ki artık Fransaya gü | venemeyiz ve başka taraf lara dönmemiz lâzımdır Tam bir düşmanlık yok, fa kat sevgilerin yer değiştir- miş olması var, , Bu “yer değiştirme, ke İlmesi üzerinde çok durulu Anlıyorum ki bu bir Bu yer değiş- tirmenin ne istikamelte ol duğu da bizce malüm. Va | ma bunlardan bahseden'erin Almoanya ile bir yaklaşmıya *Berlin — Roma — mihveri, denen şeye çok güvendikleri | görünmektedir. Bununla beraber, dörtler misakının yapılamamasından da bulunmuyor değiller. Mossolinin çok ehe mmiyet verdiği bu misak Avrupanın dört büyük dev letini İngiltere, İtalya Fransa müteessir ve Almanyayi birleştirecek H, Bu suretle, İtalyanın ye. ni dostluklarına güvendiğini | görülüyor. İtalya bu dost laklara kendi kuvvet ve emniyelinin — arttığını mektedir Kalarifer rozaleti! Amerikada, köpek kümes lerine mahsus kaloriferler ya pıldığıni okuduğumuz zaman gör | bu serlevhayi ihtiyarsız ola- rak yazmış bulunduk! Köpeklere mahsus yerler için yapılan bu kaloriferler çok büyük bir rağbet kazan- mış ve geçen kış on binler: | ceki âdeta kapışılmıştır. kışın ve Arzın hertarafında, en şiddetli olduğu yer zamanlarda bir avuç yan miş ateş — bulamıyanların kulakları çınlasın! bundan fazla miyet verilmemiştir ehem- Fakat ertesi gün Fort tayyaresi ile | düşerek ölmüş ve o anda da | evindeki saat durmuştur! Bu iki garip hâdise doğrudur. İ çok Bd di B nn aai ee DÖ ha SAYFA: 3 Fransız milli bankasının bir milyon franklık büyük ikramiyelerinden birisi Sen Nazerde bay Pepene düş- müştür. B Talili adam, milyona ka- vuşur kavuşmaz bir otomo bil almış ve otomobil idare ve sevkini de öğrenmiştir Adamcağızın en büyük zev ki, kendıi idaresi altında oto mobil gezintileri olmuş Fa- kat bu zevk ve saadet uzun sürmemiş ve “hangi saadet gördük ki elem ve kederle nihayet bulmıya!,Hakıkatile karşılaşmıştır Evet, yeni zengin üçüncü gün otomobilini diğer bir | öotomobile çarpmış ve kar 1 ta- rafın şoförü bu müsademede ölmüştür. Tabii mesele hemen adli , yeye intikal etmiş ve yeni Taliin talisizliği! zengin, ölen şoförin ailesine tam bir. - milyon... yüüz... bin frank tazminata mah- küm olmuştur Gördünüz mü bir milyon xazanan talihlinin bir mil yon yüz bin franklık talih - sizliğim! Hayvanların süratlerine dair Asya veafrikada otomobil. ler henüz bizim | | | | taraftalar kadar çoğalmamıştır; Afrikada çöllerde bir asşlanın takibine uğrıyan bir otomobil, kendi | sini bu çöller kralının taki- binden kolayca kurtarabil- miştir Çünki bir aslan. saatte | nihayet 50-60 kilometre yol alabilmektedir. Hindistandeki kaplanlar, | Afrika aslanlarından müthiş- | tir. Çünkü bunlarlar santte 100 itlometre yol alabilmek- tedirler. Yaban domuzları saatte SÜ, hecin develeri de 50, fil 55 kilometre mesafe katede- bilmektedir. Gönen İvra Memurluğundan: Gönen Sarı nahiyesi Şum- mahallesinden bakkal Tahirin Gönen H. mahke- | mesinin 6-7936 T ve 63. ( İTİ S. ilâmı ile masraflarla birlikte alacağı olan 304 li- ra 15 kuruş için borçlu Sa- t köylü olup İstanbul Eyup- sultan yeni mahalle balıkçı bakkal so nu 9 oturmakda | iken gaybubet ederek ma- | halli ikameti bulunmiyan Nizam Halil oğlu icra emri tebliğ ettirileme: hakında ifasına olduğundan tebligat miş ilânen karar — verilmişdir. Binaen aleyh borçlu işbu ilân tarl- hinden itibaren 5 gün için- de 937 6 dosyamıza borcu- nu ödemesi veya İcra Tet- kik merclinden hut indet muhakeme yolu ile leranın geri bırakılması- na dair bir karar getirmesi aksi takdirde hakkında ceb- , ri icra yapılacağı ve yine | bu müddet içinde mal be- yanında bulunması bulun- mazsa hapisle tazyik edile- ceği gibi hilâfı hakikat be- yanda bulunursa hapisle ce- zalandırıl malümu ol- | mak üzere İcra emri yerine kalm olarak keyfiyet ilân olunu S veya”