February 19, 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

— Yive Arab birliği yai dili konuşan ve ayni harsi varisi olan milletlerin biribirinin mukadderatiyle alâkadar olmaya baş- milli birlik hareketinin başlan- . Garbte, şimali - Afrlada Atlas okyanusundan başlayıp ta şarka doğru İran körfezine kadar uzanan şerid gibi dar bir mıntaka içindeki milletler ara- da böyle bir hareketin - başladığına bükmetmek caizdir. Bu arab meml ketleri, Atlas okyanusu - sahillerindel Fas müstesna olmak - üzere, on doku- zuncu asrın ortalarına - kadar osmanl imparatorluğunun birer cüzünü teşkil ediyorlardı. Önce 1830 senesinde fran- sızlar Cezair'i aldılar. Elli sene sonra da Tunus'u işgal ettiler. Sonra ingiliz- der Mısıra gitti. 1911 senesinde Fransa “müstakil” Fas'ı himayesi —altına aldı. Ayni sene italyanlar Trablus garbi iş- gal ettiler. Bütün şimali Afrika sahi leri büyük harbten evvel, üç sömürge- ci devlet arasında paylaşılmış demekti. Nihayet osmanlı impar kuvazı üzerine diğer Fransa ve İngiltere arasında şu veya bu. şekilde taksim edildi. İngiltere, Irakı ve Filistini mandası altına aldı. Suriye Fransanın mandası altına geçti. Fransa, İngiltere ve İtalyanın nüfuz mmtakalarını teşkil eden bu memleket- derde bugün, biribirine uymıyan idare- der vardır. Fas, Fransa ile İngiltere a- inda nüfuz. mıntakalarına — ayrılmı tır. Cezair ve Tunus Fransa tarafından sömürge şeklinde idare ediliyor. Trab- hüs garb . İtalyanın idaresi — altındadı İngiltere Mısıra istiklâl verdi. Fakat dış iyasası kendisine bağlı bulunmak ve Süveyş kanalı mıntakası da askeri işğz Ii altında kalmak şartiyle. Irak da aşa- yukarı ayni bağlarla istiklâline ka- vuşmuştur. Fransa Suriyede buna ben- 'zer bir idare - kurmaya çalışıyor. Bu memleketler arasında kendi mukadde- ratına sahib ve tam müstakil bir Hicaz korallığı vardır. İşte acab memleketleri bugün böyle dağınık bir manzara arze- diyor. İngilterenin Filistinde bir yahudi “yurdu kurmak yolundaki teşebbüsünün asl bir netice vereceği malüm değil- dır, İngilizlerin bir çıkmaza / girdekleri 'zaman, derhal geri döndükleri görüldü- v derecesine varan metanet ve sebat gös- terdikleri de vakidir. Filistinin mukad- deratı hakkında bugün tahminde bulun mak zor olmakla beraber, her halde bu memlekette şimdiye kadar takib edilen hareketini uyan- i derecede âmil ibi, zor bir işi başarmak için inad siyasetin arab birli dırmak hususunda bi olduğu söylenebilir. Atlas okyanusun- dan İran körfezine kadar bütün arab memleketleri Filistinde olup bitenleri derin bir alâka ile takib etmektedir. I- rakın alâkasını, o zamanlar dış bakanı bulunan Nuri paşanın ağzından İsta- bulda dinledik. Yemen imamı Yahya, Fi listinle beraber olduğunu alenen ilân et- aniştir. Hicaz kıralı İbnissuud, sempati- biç bir zaman gizlememiştir. Kahi- rede de gün geçmez ki Filistin lehine sokaklarda nümayiş yapılmasın. Fakat arab birliği hareketisin beşka tezahürlerine de şahid oluyoruz. şimdi Mısırın milletler cemiyetine gir- tresine rehberlik ediyor. Geçenlerde Hi- caz kuralı ile Irak hükümeti arasında bir ittifak muahedesi imzalandı. Ve bü- tün arab memleketleri bu muahedeye iştirake davet edildi. Bir kaçı müstesna olamk üzere, diğer arab memleketleri, ya henüz sömürge - olduklarma, yahud diş siya- salarına, istiknmet vermekte serbest ol madıklarına göre, bu davete icabet ede- Fokat ne de olsa, böyle bir da- vet yeni başlayan bir hareketin nümayi- gi sayılabilir. Fakat aral hareketinin baş- Toması demek, ba büyük işin başarılma- at demek değildir. Coğrayfa — itibariyle ve siyasi teşkilât bakımından bu kacar dağınık memleketler ha'kı arasında bir- lik fikirleri çok yavaş inkişaf eder. Fransa, İngiltere ve İtalya bu fikirlerin inkişafına mani olmak noktasında bir. deşmişlerdir. birlik fikirleri etrafında #son aylar zarfındaki hararet, bir derece- anezler ye kadar da, İtalyanın İngiltere ve Fran. saya gücenerek arablar arasnıda bilhas- sa Bari redyocu vasıtasiyle propaganda yaşmosından ileri gelmişti. İngiliz - “entilmen agrecmentinden sonra Asi tayyare ve bataryalar Madridi ralr olduğu haber verilmektedir. Bel sara uğramıştır. Asi tavvarelerin « Jarama cephesinae ve bu, madridde, büyük bir heyecar Asiler muhtelif yeni mevzile elde e Morata dö Tajuna ve Madrid, Alkolı bil taarruza geçen milisler, 17 şubatt tarruzunu püskürtmüşlerdir. Bu taar- ruz esnasında âsiler birçok terke icbar edilmişler ” ve kendiler den birçok silah ve muhimmat alınmış. 'tır. Madrid'den göre tarruzun nasıl bir netice vereceği şimdiden kestirilemezse de, çok zayiat gelen son haberlere veren âsiler bugün yeniden toplanmak üzere geri çekilmişlerdir. Bu muhare- be Madrid önünde cereyan edenlerin en çetinlerinden biri olmustur. Âsilere gör: Havas'ın Avila inuhabiri - bildiri- yor: Asiler neşrettikleri - bir tebliğde dün milisler tarafından yapılan iki ta- arruzun çok şiddetli olduğunu, fakat bir netice vermemiş bulunduğunu bil. dirmektedirler. Saat 5.30 da hükümet bataryaları âsilerin Nacia - Madrid ö- nündeki mevzileri ile Maranosa üzerine iddetli bir ateş açmışlar, ve hükümet- gi milisler, âsilerin top ve mitralyöz a. teşine rağmen oldukları yerlerden anıldanmamışlardır. İki hükümetçi tank tahrib edilmiştir. Sabahleyin milislerin yeni bir bücum dalgası durdurulmuş, bunlar öğleye doğru Ja- rama mıntakasında hafifçe ilerliyerek vaziyetlerini düzeltmişlerdir. Son âsi frankistlerce Törin mukavemeti gevşemekte, âsiler ise yavaş fakat emin bir surette mektedirler. Âsiler, E yeni mev- ziler zaptettiklerini ve yakında bu ye- Ti zaptı tahmin etmekte olduklarını da bildirmektedirler. ilerle al'e hâkim üllüler Karışmazlık ve gö meselesi Paris'ten bildiriliyor: Dış Bakanı B. Delbos bakanlar meclisinde - karış- mazlık meselesi hakkında izahat ver- miş ve gönüllülerin İspanyaya gitmek üzere hareket edebilecekleri bütün de- 'niz ve hava limanlarının müessir bir tarzda kontrolunu temin edecek olan birçok kararname ve tamimleri — imza için cumhur reisine sunmuştur. Her türlü halleri göz önünde tutmakta olan bu kararlar 20 şubat gece yarısr meri- yete girecektir. Berlinden bildiriliyor: İspanyaya gönüllü olarak gitmemeleri hakkındaki kanun yabancılara da şamil Almanların olacaktır. Bu gibi yabancıların İspan- yaya gitmek üzere Almanyadan geçme- leri veya Almanyadan çıkmaları yasak edilecektir. Londra'dan bildiriliyor: Gönüllüle- rin kontrolu projesine karşı Portekizin ileri sürmüş olduğu itirazlar etratın- da yapılan konuşmalar, mahsüs derece- de ilerlemiştir. artık Bari radyosunun Uır. Bundan sonra da İtalya, İngiltere ve Fransanın bu meselede beraber yü- rümeleri beklenebilir. İngilizler arabları osmanlı idaresine karşı ayaklandıran mi- ralay Lavrance'e “arabları kurtarmak için nazil olan ingiliz peygamberi” der- der. Arabları iyi tanıması lâzım gelen bu giliz peygamberi”, Versailles görüş- meleri srrasında arab birliği için demiş kâ: — Böyle bir hareket henüz başla- madı. Fakat başladıktan ancak bir asır sonra başarılabilir. A. Ş. ESMER ağzı ukmamiş- bardıman etmişlerdir. Asgari 11 ölü ve'60 kadar ya- Asiler 7 şubatta bu bölgede şıadetli bir taarruza geçerek, Madrid ve Valansiya yolunu lunu tehdide başladıkları sırada hükümetçi milisler bu ileri hareketi durdurmuşlardır. 16 şubatta mv tarmışlar ve 5 kilometre ilerliyerek bir li şiddetle bom- avrer 15 kadardı. mişler n uyandırmıştır. derek 14 şubatta lo dö Henores yo ta Tajunayı kur- i mukabil yaptığı bir yol- culuktan eden bu det ingiliz — ressa- orada gör- düğü — acıklı manzaraları bu şekilde ediyor. tesbit büyük grevler Paris, 18 (A.A.) — Sochaux'da Pen- geot fabrikalarının 14.000 amelesi grev n etmiştir. Bu amele, ücretlerinin yüzde 15 nis- betinde arttırılmasını Grevciler, dün akşâm fabrika idare he- | yetinden dört kişiği “—atölyede hapset. Tüşlerdi. Montbelietd prefesinin müda- alesi üzerine bunlar, bir müddet sonra istemektedirler. serbest bırakılmışlardır. Der Paris, 18 (A.A.) manında kâin mürakalât amelesi, madenlerinde — Şimal depart- in demir madenleri gev ilân etmiştir. Bu mintakanın 16.000 amelesi işsiz ka Yu mıntakanın demiryolu — servisle- Ti normal surette işlemektedir. Yalnız marşandiz tatil edilmiştir. tamamiyle Sörestr tatili münasebetiyle onbeş güh evvel yurd içinde bir tetkik seya- hatine çıkan Ankara hukuk fakültesi talebeleri dünkü trenle İstanbuldan şehrimize dönmüşlerdir. Talebe cemiyeti reisi B. Abdülka- dir'in idaresinde bulunan 30 kişilik ka- file Ankaradan ayrıldıktan sonra, Eski- gehir, İzmit, İstanbul, Müdanya, Bursa, Madrid önlerindeki çetin çarpışmalar devam ediyor İki taraftan hiç biri netice alamadı Londra, 18 (A.A.) — Madridden bildiriliyor: Fransa'da | B Hitler harb felâkettir diyor Berehtesgaden, 18 (A.A.) muharib'erin murahhaslarını den B. Hitler, şöyle demiştir: '— Ayni düşünceyi taşıyoruz. Yeni bir harb, bütün milletler için bir felâket olacaktır.” Führer şu sözleri ilâve etmiştir: — Dahili sulh, karışık'ığa uğradı. ğt takdirde Almanya'da imar işi tehli- Yeye düşer. Fakat harici sulh tehdide maruz kaldığı takdirde alman milletinin kendine gelmek için sarfetmekte oldu. #v munzzam mesaiyi tahrib eder — Eski kabul e- Sovyetler Birli Ş haftası devam ediyor Mosköva, 18 ÇALA.) — Bütün sov. yetler birliğinde puşkin haftası devam €tmekte ve her yerde toplantılar, kon. feranslar ve artistik suvareler tertib o- Tunmaktadır. Tiyatroların hemen hemen hepsinın mevzuları puşkinin eserlerine aiddir. Mekteblerde talebe de puşkin müsam:releri tertib etmektedirler. Dün moskovada, büyük Puşkin sergi si merasimle açılmıştır. Hukuk talebeleri yurd içinde yaptıkları seyahatten döndüler Ankars hukuk talebelerinin Bandırmada şehidler âbidesine çelenk koyduktan sonra çıkardı kları resim. Kütahya, Bandırma, Balıkesir ve İzmi- e uğramışlar ve gene İstanbul yoliyle şehrimize dönmüşlerdir. Seyahat prog- ramlarında İmralı adasına uğramak da bulunan genç hukukçularımız, Müdan- yadan vapurla hareket ettikleri ve üç saat da deniz üstünde kaldıkları halde, fırtına yüzünden Adaya çıkamamışlar ârr. V Azsın irmali Suriye tahrikçileri kendi zararlarına çalışıyorlar Akşamın baş yazısı Suriyede — şap- ka ve Türk diline karşı görülen tahrik hareketlerinden ahsediyor Muharrir, - tahrikçilerin — doğrudan doğruya cenevreye karşı nümayişi po- hitikaya muğayir - buldukları için, he- Gefe böyle bilvasıta yollardan yürümek stediklerini kaydederek - Fransa - gi mmedeni bir memleket memurlarının da medeni bir kisveye karşı açılan bu mü- cadeleye müzaharat etmelerini pek ga- Cenevrenin önümüzdeki konsey içti mamnda alacuğı kararlar üzerinde müss #ir olmak isteyenlerin pek yanlış ve çıkmaz bir yol tutmuş olduktarmı teba- Tüz ettirerek diyor ki — Bu gibi küçük emellere ne ma- hal, ne imkân vardır. Bu mesele millet- ler cemiyeti için . en düşkün zamanın- şeref ve haysiyet, hattâ mevcu- küvvetlendiren bir davü oldu. #u kadar, Türkiye ile Fransa arasında siyasi istikametler çizen mühim bir hâ. dise olmuştur. Bu kısa istihale devrinde 'de davâmızın küvvetine güvendiğimiz kadar Fransanın iyi niyetine de itima dımız vardır. Bu gürültüler, haldaı boğ- mak, iki devlet arasındaki münasebetler bozmak, sulhu tehlikeye - düşürmek nlerin mahiyetini hem Cenevrede, Bu mezbunane gayretler ancak hâdise lerin azametini görmiyecek kadar kör o Janlara zarar verecektir.” BULGARİSTAN ve BALKAN ANTANTI KURUN'da Asım Us spordan bekledi- iimizin ne olduğunu araştırarak, sporu, 'ne tatil günlerinde bir meydan etrafın. da gençlere hoşça vakit geçritmek, ne de milyonlarca vutandaş içinden be, on dekortmen veya oyuncu yetiştirmek ma- anlamadığımızı, asıl gaye- kit- lenin bedeni kabiliyetlerini yükseltmek olduğunu kaydederek diyor kiz '— O halde sporculukta türk genç- liğine vermek istediğimiz vasıf ne ola. caktır? Sporun esas beden — sağlığının maddi kuvvet ve mukavemetle ölçülme- #i olduğuna göre sporda en çok ilerle- menin mihek taşı da meselâ” bir imli- han neticesinde muayyen bir zamanda 'yüz metreyi koşan, veya orta derecede bir atlayış yapan, kendisini on beş da- kika su içinde tutabilen, eline aldığı bir gülleyi, yahud diski mahdud bir mesa- feye atabilen gençler adedinin çokluğu olacaktır. Böyle bir imtihanda yüzde en fazla aded çıkaran okul beden terbiye- sinde daha ileri gitmiş sayılacaktır. O- kullar dışında olan gençler de tabii ola- rak bu şekle bir beden terbiyesine tabi tutulacakt Muharrir, maarif vekâletinde yalnız spor işleriyle uğraşacak ikinci bir siyasi müsteşarlık kurulacağı hakkındaki habe- Fi kaydederek, istediğimiz spor terbiye- sini tesis için bunun en muvafık usul olacağı kanaatinde bulunuyor. Mısır'ın Milletler Cemiyetine Londra, 18 ÇA.A.) — İngütere hü- kümeti, Mısır'ın Milletler Cemiyetine girmek için vaki talebini tetkik etmek üzere, mezkür cemiyet — asamblesinin mayıs ayında toplanmasını temin için tedbirler almaktadır. MAÇA KIZI tefrikamız birkaç güne kadar bitecektir Meşhur Fransız Romancısı Honor& de Balzac'ın Eugenie Grandet Adlı Komanını Tefrika Etmiye Başlıyacağız Okuyucularımızın alâka ile takib edeceklerine şüphe etmediğimiz bu güzel eser, dilimize NASUHİ BAYDAR tarafından çevrilmiştir. GddmeLüRe L eR ea e rip buluyor ve Hatayda tahrikât yoliyle —oN