16 Aralık 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Ulus Basımevi Çankırı Caddesi, Ankara (umarlesi 16 Belçika - Hollanda sulh teki'fleri dolayısiyle Avam kamarasında, Üperat P.E.ı_. ç bazı âza ile hükümetin resmi 1. KÂNUN TELEFON görüşünü aksettiren mü.z:—lîereîcr 1939 Müessese Müdürü iLdA cereyan etm;iır. Buna d?ır h;x - Başmuharrirlik 1 rlerimi üncü — sayfadadır. amar Y:î*ı’“îıı';"hâ“düd Yös1 C3 DA NDI EZDOI berlerimiz 3üncü sayfadadır 5 KURUŞ 'tY'azı İşleri ;ggî lk, imMI yaa ÜMALİ Ka dare Cümhurreisimiz İsmet İnönü dün Erzincan'a şeref verdiler Milli Şef Erzurumda yaptığı tetkiklerden memnun Erzurum, 15 a.a, — Dün gece saat 21 de Reisicümhur İsmet İnönü şeref- lerine umumi mü- fettişlik konağında bir kabul resmi ve Süvare verilmiştir. Pek neşeli geçen bu süvarede bütün Erzurum'un en ile- ri gelen vatandaş- ları aileleriyle bir- likte bulunmuşlar - dir. Ş Reisicümhur Er- “iğ zurum'dan hareket için — ayrılmazdan evel — seyahatleri hakkındaki ihtisaslarını atideki şekil- de cemiyete ifade buyurmuşlardır: “Erzurum'u ziyaretimden buradaki tetkiklerimden memnun oldum. Kâ - nunuevel ortasında buraya gelmek benim için hasret çektiğim bir zevk idi. Sonbaharın sonunda her tarafla yolu kesilen Erzurum'a çetin kış gün- leri muntazam surette gelip gitmek ancak cümhuriyetin muvaffakiyeti ol- müuştur, Bu neticeye varmak için kat- landığımız uzun sabırların eziyeti er- Modernleşmiye başlıyan Erzurum şehrinden bir manzara zurumluların canlı ve neşeli hayatı i- çinde bir günde unutulmuştur. Dört sene evel gördüğüme nisbetle Erzu- rum'u çok kalkınmış ve ilerlemiş bul- dum. Şarkta mamür şehirler benim i- dealimdir. Erzurum iyi bir mamüre olmak için çok eksiğini atmıştır. Er- zurum'un temiz ve medeni vasıtaları mevcut bir şehir ve iyi bir kültür ve sanat merkezi olması için daha yapı- lacak bazı işler vardır. Onları da az zamanda yapmak mümkün olacaktır. Erzurumda yüksek cemiyet — vatan - perver — zihniyet her çehrede aşikâr bir surette görü - nür. Vatandaşları - mı bu bakımdan da çok takdir ettim. Erzurum'dan mem- nuniyetle ayrılıyo- $ rum. Yakında gene geleceğim. Yapıl - makta olan işlerin gidişini takip ede- rek yeniden zevk duyacağım ve ara- * nızda tatlı dakika- lar geçireceğim.,, Reisicümhuru hamil olan hususi tren saat 24 de Er - zincana müteveccihen hareket etmiştir Milli Şef Erzincan'da Erzincan, 15 aa. — Erzurum'dan dönmekte olan Reisicümhur İnönü bugün saat 13 de şehrimize şeref ver- mişlerdir. Milli Şef, istasyonda vali ve ku- mandan ile sivil ve askeri erkân, mek- tepliler ve kalabalık bir halk kütlesi tarafından tezahüratla karşıl: Montevideo, 15 a. a. — Gazeteler, Graf von Spee'nin, yaralı bir yırtıcı hayvanı andırdığını yazıyorlar. Ya- ralılar ve ölüler güvertede karma- karışık yatmaktadırlar. Gemide her şey altüst bir haldedir. Ceb zırhlısı- nın denize indirilişine şahit olan bir ştır. Halk büyük bir sevinç içindedir. Harp dısşında fakat.. Falih Rıfkı ATAY Harp dışındayız. Dileğimiz niha- yete kadar böyle kalmak, Türkiye- yi milli müdafaa kuvetlerini kullan- mıya mecbur edecek ihtilâtlar ol- mamaktır. Fakat vazife dışında de- giliz: doğu Akdeniz ve Yakın-şark- ta sulh nöbeti bekliyoruz. Bir nöbet- çinin bütün dikkati ve uyanıklığı, bilhassa mesuliyet sâhibi hiç bir va- tandaşın üstünden bir an bile ek- sik olmamalıdır. Yabancı propaganda, İstanbul'un tatlı suyunda girdap gibi dönüyor: her gün yeni şayialar, yeni rivayet - ler vatandaşın huzur hissini bozmı- ya çalışıyor. Çünkü türk seddi aşıl- madıkça, Yakın - şark âlemine kar- gaşalık salmak imkânsızdır. Hudut- larımızın ötesinde bulunanlar, biz- den dolayı rahattırlar. Bizim sulh ve milli hüriyetler hakkındaki prensiplerimiz malüm- dur: harbın bu prensiplere uygun bir emniyet nizamı ve teminatı ile bitecek olmasında hayati menfaati- miz vardır. Beynelmilel hukuk yanlarla müca - dele eden hegemonya ve teca - Saz. Aölkimiğ | d inekint'lR temiyen milletlerle aynı fikir ve aynı emeldeyiz. Bu maksat birliği, bir bitaraflar tesânüdü vücuda ge - tirmiştir. Eğer milli emniyetler, bey- imilel : :h Önü mölk rum kalacak olursa, Avrupa'da is- tiklâl tehlikesi hissetmiyecek hiç bir bitaraf yoktur. Herkesin arzusu, muharip Almanya'yı sulh gayelerin- de müttefiklerle birleşmiş görmek- tir. Acaba yeni cepheler açarak, kar- gaşalığı genişletmekten fayda uman €ereyan muvaffak olacak mıdır? Bilmiyoruz. Ancak bu cereyan dur- madıkça, Avrupa'nın hiç bir nokta- sında vaziyet istikrarından bahse- dilemez. Bütün harp dışındakiler, sâde askerlik bakımından değil, Maneviyatça tertipli ve hazır bu- lunmak mecburiyetindedirler. Böy - le bir tesanüt ve karar hâlidir ki herhangi tecavüz siyasetinin, yeni yeni maceralar aramak cesaretini kırrabilir. Telkine kulak tıkamak ve hele tahrike kapılmamak, yani oynanıl - mıya müsaade etmemek ilk tedbiri- baldelerini lar (Sonu 5 inci sayfada) ——— Ingiliz San Calisto petrol gemisi batarken Mayn ve torp iller yüzünden BATAN GEMİLER rASALI Brüksel, 15 aa. — Rosa İ Belçika kargoösu dün Newcastel yaki- ninde Tyn nehri ağzında batmıştır. Vapurun bir mayne çarptığı bildiril- mektedir. Mürettebattan bir kişi öl - müş diğer bir kişi ile vapurun kap- tanı yaralanmıştır. Bir ingiliz mayn gemisi battı Londra, 15 aa. — İngiliz William Halletd mayn gemisi bir torpile çarpa rak batmıştır. Gemi mürettebatından ancak bir kişi kurtüulmuştur. Amirallık, William Halletd tarama gemisinin batması neticesinde sekiz kişinin kaybolduğunu haber vermek- tedir. Bunların boğuldukları tahmin ediliyor. Bir ingiliz gemisi torpillendi Londra, 15 a.a. — 7.390 ton hac- mindeki bir ingiliz sahrınç gemisi, bir alman tahtelbahiri tarafından torpil- lenmiştir. San Albetea adlı olan vapur bugün İngiltere'nin cenup garbi sahili açık- larında torpillenmiştir. Kazadan kurtulan altı kişi İngilte- re'nin cenubundaki bir limana çıka -| : rılmışlardır. Hâdise hakkında başka tafsilât yoktur. İspanya kıyılarına düşen maynler Madrit; 15. a.a. — Serseri bir mayn, Bilbao yakininde Santurce rıhtımın- (Sonu 5 inci sayfada) Artlırma ve yerlimalı haflası münasebeliyle Ticaret Vekilimiz radyoda nutuk verdi Arttırma ve Yerli Malı Haftası dolayı- siyle Ticaret Vekilimiz B. Nazmi Topçu- oğlu, dün Ankara radyosunda bir nutuk vermiştir. Okuyucularımız bu nutkyn tam kaç g i, gemiyi bu halinde ta- nıy lardır. Mürettebatım ma- neviyatı şaşılacak derecede bozul- muştur. Bu da, ingiliz topçusunun almanlara çok faik olduğunu gös - termektedir. (Sonu 5 inci sayfada) AV_Cenzvxğ__üetilmî İhraç kararı Sovyet Rusya'ya tebliğ edildi Cenevre, 15 aa. — Milletler cemiyeti ümuümi kâtipliği dün ittihaz olunan mu- qurerıtı Sovyetler Birliğine tebliğ et- miştir. Milletler cemiyetinin teknik şubeleri, fza devletlerin Finlandiyaya — yapacakları yardımları tanzim için icap eden tedbirle- ri alacaklardır. Finlandiya gazeteleri memnun ama... Helsinki, 15 a.a. — Finlandiya matbu- Atı, milletler cemiyetinin kararlarını al- kışlamakta ve fakat İsveç'in hattıhareke- tini tenkit eylemektedirler. Gazeteler, Finlandiya'nın maneviden ziyade maddi yardıma muhtaç olduğunu bu münasebetle tebarüz ettiriyorlar. Bir Hollanda tavzihi Amsterdam, 15 aa. — Yarı resmi bir tebliğ Holandanın Cenevrede verdiği reyi tavzih etmekte ve iki ihtirazi kaydı ser- deylemektedir: Milletler cemiyeti umumi kâtibi Fin- iyaya yapılacak yardımı teşkilâtlar - dırmağa memur edildiğinden ve âzanın her biri ona müzaharete davet olunduğun dan, Holandanın milletler cemiyetinin i- daresi altında muharip garp devletleriyle kollektif olarak teşriki mesaisi mevzüu- bahis olamaz. Ancak milletler cemiyeti - nin teknik şubelerinin Finlandiyaya yapı- lacak maddi ve insani yardım hususunda fzadan her biri ile ferdi olarak teşriki- mesai işi mevzuubahistir. Diğer ihtirazt kayıt da şudur: Sovyet- ler Birliğinin milletler cemiyetinden çı- kınğmııı belki makuldür. Fakat milletler cemiyeti statüsüne uygun değildir. B. Çemberleyn Fransa'ya gitti Paris, 15 a.a. — İngiltere Baş- vekili B. Nevil Çemberleyn bugün Fransa'ya gelmiştir. Bir kaç gün ingiliz askerlerinin yanında kalacaktır. Ticaret Vekilimiz B. Rafaelle görüştü Ticaret vekilimiz B. Nazmi Tapçu- oğlu dün öğleden evel Yunanistan'ın Ankara büyük elçisi B. Rafael'i ka - bul etmiştir. Bu kabulde, yakında mü- zakerelerine başlanacak olan yeni Türk - Yunan ticaret anlaşması etra- İmetnini 2 inci sayfamızda bulacaklardır. fında görüşüldüğü anlaşılmaktadır, ea ni Ağır hasarlara uğradıktan sonra Montevideo'ya iltica eden alman Admiral Graf von Spee zırhlısı Graf von Spee Montevideo'da 12 saat müddetle kalabilecek * Takviye edilmiş bir İngiliz filosu Alman zırhlısının limandan çikmasını bekliyor Graf Von Spee'deki İngiliz esirleri serbest bırakıldı & z ğ sonraki Ein kı Helsinki, 15 aa. Finlandiya'nın gece tebliği : Kareli'de mevzit bir muharebede 11 Sovyet tankı tah - rip edilmiştir. Doğu hududun - |da Sovyet kıtala - rının Kitalö - Tit- karenta arasındaki Köronoya demir - yolu — istasyonuna taarruzları devam etmektedir. Sov - yet kıtaları,bura - da tanklarla taar - ruz etmektedir. Su umussalini'de düş- man gaz kullan - mıştır. Tolvajarvi böl - ? gesinde Finlandi - ya mukabil taar - ruzları muvaffaki- yetle — neticelen - miş ve üç gün de - vam eden bir mu - harebeden — sonra iki Sovyet alayı- nın imha edildiği teeyyüt eylemiş - tir. Bu bölge bu suretle tekrar elimize geçmiş bulun - maktadır. Bu sefer Finlandiya kıtala- | rı Sovyetleri takibetmektedir. Deniz tebliği: | Sovyet filosu Koiyisto'yu boı:n—l Şi DK ; Helsinki'de bir caddenin tayyare bombardımanından hali taları yeni zaferler kazandılar Tolvajarvi'de iki Sovyet alayı imha edildi Salla önünde kilometrelerce yer Sovyetlerin kanı ile boyandı Rus tayyareleri tarafından bombardıman edilen Helsinki'den bir görünüş bardıman etmiştir. Finlandiya sahil bataryalârı müukabele etmiş ve aynı zamanda şiddetli ateşle kara kuvetle « rine de müzaharet eylemiştir. Sovyet (Coadu 5 Taci sayfada) — P & |