27 Eylül 1940 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

CUMA Çankırı Cadde ULUS Basımevi Si Ankara 27 Telgratı ULUS Ankara TELEFON EYLÜL Başmuharrinik in x Müdürü K 1940 | Vüzscee srüdürü — iraa çrRÜs Yası İşler! 1082 tdare ToM 5 KURUŞ Dil bayramı DDD Dün yurdun her yerinde kutlandı Ebedi Şefin hâtırası hürmetle anıldı Büyüklere tâzim telgrafları gönderildi T. D. K. Genel Sekreteri ve Burdur saylavı B. İbrahim Necmi ,, ştır. Çağlar'dan sonra Halkevi &za- Dilmen ' B. İbrahim Necmi Dilmen Dil Kurumu çalışmalarının bir bilânçosunu yaptı Birçok yen eserler hazırlanıyor Bir ”imlâ kılavuzu,, da neşrolunacak Sekizinci Dil Bayramı dolayısiyle dün _anlı DiüA Kurumu | Gıııele Sdıremwuri ve Burdur saylavı B. Ibrahim Necmi Dilmen An- kara radyosunda bir söylev vermiştir. Tbrahim Necmi Dilmen, bu söyleve ilk Yürk dili kurultayının 26 eylül 1982 de top- Tanışımı tasvir ile başlamış, Kurultayın Bü- Yük Kurucusu Ebedi Şef ATATÜRK'ün bâtırasına hürmeten bir dakikalık bir ü - küttan sonra Samih Rifat, Dr. Regit Galip, Celâl Sahir Erozan, İsmal! Müştak Maya> kon, Esat Sazay, Nuri Conker atlarmı dâ tahmetle anmıştır. Dil çal: ymalarının dür- Maksızm ilerlediğini izah eden Dümen, bu çalışmalar ve bunların verimleri üze- rinde malümat vererek dilimirin — kalay. Okunup yazılması yolunda ilk büyük ada mın 1928 deki yarı devri miyle atılmış 'ul— Guğunu söylemiş, barflerimizin — eksikliği kmlâmızın kusurları Üzerine yazılan yazı- fardan babsederek yazı ve imlimısın türk kelimeleri üzerinde hiç bir güçlük göster- iğini, işaretler mlatılan veya şiveye a moktaların hep- yabancı - dilden €elme sözler üzerinde oldağımu anlatmış Ve “yabancı sözlerin hatırı için yeni hatf- ler veya işaretler almak gibi bir külleti Tüzumeuz, hattl dilin özleşmesi bakımından Zararlı gördük,, demiştir. Bir imlâ kılâvuzu basılmak üzere! Yeni bir imlâ klavuzu bar Olduğunu, Maarif vekilliği v Biversitesi çalışmalariyle ayrı Siyon işaretleri de hazırlandı! Tea genel sekreter, dilimizdeki tÖzler ve yabancı kaideler bahsine BEÇE - Tek, Arap ve fars usalleriyle yapılan İzt- azlat terkipleriyle mürekkep ıı_ııı— arap ve İars söz türetme yollariyle (Sonu 3. mer sarfaı Maarif Vekili ve Türk Dil Birinci Dil Kurultayının açılışının sekizinci yıldönümüne rastlıyan 26 eylül Ankara'da ve yurdun her köşe - sinde dil bayramı olarak kutlanmıştır. Ankara'daki tören, sabah saat 11 de Atatürk'ün muvakkat kabrine bir ti- zim çelengi konulmak suretiyle başla- mıştir. Bu merasimde Maarif Vekilimiz B. Hasan - Âli Yücel, Tück Di! Cemiyeti Genel Sekreteri B. İbrahim Neemi Dil. men, ve cemiyet Azaları bulunmuşlar- dır. Saat 18 de B. İbrahim Necmi Dil- men Ankâra radyosunda — sekiz yıllık çalışmalar hakkında güzel bir konuş- ma yapmıştır. Gece saat 21 de Ankara Halkevinde bir toplantı yapılmış, birçok büyükle- rimiz ve yüzlerce Ankaralı bu toplan- tıda harır bulunmuştur. - Toplantıyı şair Behçet Kemal Çağlar dil inkılâbı , hakkındaki gürel bir konuşmasiyle aç ' 5. inci sayfada) i ve değerli Ezılay kinin alcı_cîak Bir milyon liralık kredi tahsis edildi Memleketin kinin ihtiyacını temin için hariçten kâfi mikdarda ithalâtta | bulunmak üzere Türkiye Kızılay Ce-| miyeti emrine bir milyon liraya kadar bir kredi tahsis olunmuştur. Koordi - nasyon Heyeti'nin, Millf Korunma ka- nununa tevfikan verdiği bu karar Ve- killer Heyetince de kabul olunmuştur. Nafıa Vekili Trakya'ya gitti Tatanbul, 26 (Telefonla) — Nafıa Vekilimiz general Ali Fust Cebesoy bugün Trakya'ya hareket etti. Gençlik parkinın inşaatı devam etmektedir. Bu husustaki yazı ve resimlerimiz 4 üncü sayfadadır. Gençlik parkı yıldönümünde BÜYÜK TÜRK AMİRALI KAPTANİ DERYA BARBAROS HAYRETTİN ve arakadaşları Türk kuvetleri bir avuç kahramanla 402 sene evel bugün Akdenizde büyük bir zafer kazandılar | Fransız Hindiçinisinde Barbaros'un türbesine geçen sene konan çelenkler Bı.ı:ı. Preveze zaferinin yldönümü günüdür; büyük Türk Ami- ralı Barbaros Hayreddin'in ve kahraman arhadaşlı leventlerinin Akdeniz'de türk hâkimiyetini cihana habul günün üzerinden 402 yıl geçmiş bulunuyor. Preveze zaferiyle, Akde- haline getirilmiş, bu türk gölünde dolaşmağa cüret edenler ya akur dalgalara gömülmeğe veya kuytu limanlara sığınmı- niz bir türk ya mahküm edilmişlerdi. Barbaros Hayreddin, Preveze saferini, her büyük türk kumandanı gibi faik düşmana karşı kazanmıştı. Düşman muharip insan ve harp gemisi itibariyle, türk donanmasının beş altı mizli idi. Preveze zaferinin bu mesut yıldönümü gününde türk amiralleri Bar- baros Hayreddin reis ve arkadaşlarının, ve şehit türk leventlerinin hatıralarını hürmetle tâziz ederiz. (Preveze zaferinin 402 inci yıldönümü münasebetiyle Abidin Da- ver'in güzel bir yazısını 2 inci sayfamızda bulacaksınız.) Büyük Türk Amiralı Barbaros Hayreddin Preveze zaferinin Doğrudan doğruya müstahsilinden pamuk satın almak için Koordinasyon Heyeti Ticaret Vekâleti emsine altı milyon liraya kadar bir kredi tahsis etmiştir. Hükümetin fındık müstahsillerin — den de doğrudan doğruya mübayaatta bulunabilmesi için ayrı bir kararname ile Ticaret Vekâletine iki milyon lira- ya kadar bir kredi daha tahsis edilmiş- We, Pamak ve fırdık müstasillerini çok vevindireceği muhakkak olan bu ka - rarnameler Vekiller Heyetinden çık - mış ve dünden itibaren meriyete ko » nulmuşlardır. Kont Ciano dün Berlin'e hareket etti Roma, 26 aa. — Stefani ajansı bil- diriyor: İtalya Hariciye Nazıri Kont Ciano kısa bir müddet için bu sabah Almanya'ya hareket etmiştir. Kont Ciano ile birlikte, Almanya- nın Roma Büyük Elçisi B. von Ma- ckensen ile İtalya'nın Berlin Büyük Biçisi B. Alfieri de bu sabah saat se- kizde Roma'dan hareket eden hususf trenle Berlin'e gitmişlerdir. muhasemat sona erdi Amerika'nın müdahalesi muhtemel Çinliler de Japon kıfalarına arkadan laarruz etliler Singapar, 26 aa. — BRC. Britisch Uni- |ted Presa afansının haber verdiğine göre, Japon kıtaatı tarafımdan çevrilmemek için gimdi fransız kıtaları Langson nehri sa- hillerine doğru çekilmektedirler. | Vişünin neşretmiş olduğu resmf bir teb- İliğe istinat eylediği zannolunan diğer bir habere göre, Hanol'de japon müfettişinin | mümessilleriyle Hindi . Çini franarz ma. kamatı arasında cereyan etmekte olan mü- zakereler bir Hilifia neticelenerek fransız bülmuştur. göre Tokyo; 26. a.a. — Yarı resmi bir ja- pon menbandan - bildirildiğine göre, |fransız Hindiçinisi hudut hâdisesinin halli hakkında mahalli fransız ve ja- pon askerf makamları arasında ir an- |Fransız - İngiliz kıtaları Dakar'dan çekildiler Amerika'da yapılan hareketin netice vermemesi ademi memnuniyet uyandırdı yete ermiştir. Tokyo, 26 ns, — BBC. Japon hariciye nezaretinin söz söylemeğe salâhiyettat bir memüru, l * Çini meselesinde birle- leri olduğunu kabal etmiştir. Nichi Nichi Cbimbun gazetesi, *| ya'nın cenubuna doğru genişlemesine olmak için birleşik Amerika e İnril: | nin müştereken iktisadi bir tazyik, yapa- | caklarından bahsetmektedir. Japonya'ya demir ve çelik verilmiyecek Vaşington, 26 aa. — B. Rüzvelt İngil- tere ve cenubl Amerika devletleri müstes- (Sonu $ üncü saytada) (Sonu 5. inci sayfada) Koordinasyon Heyetinde Fındık ve pamuk müstahsilini himaye Ticaret Vekâletine müstahsilden doğrudan doğruya mal satın almak için krediler tahsis edildi Ticaret Vekilimiz B. Nazmi Topçuoğlu Medlis reisimiz döndü Bir müddentenberi İstanbul'da bulune makta olan Büyük Millet Meclisi Reisi B. Abdülhalik Renda dün şehrimize dönmüş ve garda karşılanmıştır. Başvekilin nezdinde Başvekil Dr. Refik Saydam, dün Roma büyük elçimiz Hüseyin Ragıp | Bayur ile Moskova büyük elçimiz Hay dâr Aktay'ı kabul etmiştir. — (aa) Amerika'da 37.500 kişi fili askeri hizmet için çağırıldı B. Ruzvelt İngiltere'ye verilecek » Japon bududundaki muhasemat nihayet Japon yarı resmi mahfillerine | laşma yapılmış ve çarpışmalar niha - | Tindan 35700 kişiyi, £ gük Amerika'nin müdahale etmek ihtima)- | &| Lomüra, 26 aa. — B. B, C, General de aa olmak Uzara diğer bütün mamleketlere ŞİNgton tayyare meyda: Gazlle ile fransız ve ingiliz kuvetlerinin İ'demir ve çelik ihracını yasak etmiştir. Ja münasebetiyle radyoda bir nutuk Böy- “jiyecektir. tank ve “uçan kale,, işini tetkik ediyor. Amerika cümhurreisi B. Ruzvelt Vaşington; 26. aa. — B. Ruzvelt, dün yeniden, milli muhafaza kıtala - li askeri hizme- 15 teşrinievel- te çağırmıştır. Bunla: Amerika müdahale edecek mi ? |3t hizmete girecekler ve bir senelile askeri antrenman göreceklerdir. Malüm olduğu Üzere B. Rüzvelt, bundan evel, millf muhafaza kıtaların. dan 60,500 kişiyi daha filt hizmete çâ- Zarmi '©rk Herald Tribüne gazı nin Vaşingtön'dan aldığı bir telgraf göre, B. Ruzvelt, destroyer mübado'e. sinden sonra İngiltere'ye bir mikdar tank ve " uçan kale ,, tayyaresi veril Tesi hakkında yapılan teklifi ciddi e- fette tetkik eylemektedir. B. Ruzvelt, cumarteti günü Grene- vich saatı İle saat 19.80 da yeni Va « n köşadı