27 Kasım 1940 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Çankırı Caddesi, 21 IL TEŞRİN 1940 aa Mücssese Müdürü 5 KURUŞ 'Y:. İşleri B. Nazmi Topç Çımmhi ULUS Basımevi Ankara Telgraf: ULUS Ankara TELEFON 1871 1061 1144 1062 1064 uoğlu istifa etti Ticaret Vekâletine - B. Mümtaz Ökmen tayin edildi Yeni Ticaret Vekilimiz B. Mümtaz Ökmen — Ssip tarafından — Müşkülât karşısında İtalya Falih Rıfkı ATAY Bazı fransız gazetelerinin alman Ve italyan kaynaklarından haber Aldığma göre, şarki Akdeniz'de İn- Riltere'ye karşı daha sıkı bir taz- Yık yapılmak ve Afrika hareketle- Tini kolaylaştırmak meselesi uzun Münakaşalara sebep » Tür- kiye bilfüll yardım etmedikçe, kü - $Şük Asya üzerinden Süveyş kanalı- na doğru bir hareket yapılmasına imkân görülmediği içindir ki, A yeti İtalya, — Selâ- ve Adalardenizi'ndeki yunan rine inmek istemiştir. Bu suret. le Anadolu kıyılarında italyan iş- gali altındaki adalarla da kolay Münasebetler tesis etmek kağbil o- lacaktı. Fakat hareket bir iki dar: bede muvaffak olmalı idi. Ya Yu- hanistan teslim olacak, yahut yan kuvetleri, yunan seferberliğine vakit bırakmaksızın ve dağlar üs- tünden yunan nakliyat yollarını keserek, Yunanistan'a hâkim ola- bir zafer, aynı za- manda, kısa bir harp sız ganimetleri hayali ile avutulan, ve harp uzadıkça bezen ve yıpra- nan italyan halkmı avutmağa ya- rıyacaktı. Bir aya yaklaşan İtalya - Yuna- nistan harbinde düşünülen şeylerin aksi zuhur etti. İtalyan ordusunun Arnavutluk topraklarındaki — geri hareketi bile durmamıştır. Şehir ve kasabalarla beraber, çetin dağ mevzileri, mükemmel tayyare üsle- ri, nakliyat ve iaşe merkezleri yu- nanlılar tarafından zaptolunmakta devam ediyor. Afrika'da sıkışık vaziyet, şimdi daha berbattır; ada- lar, İtalya yarımadasmdan daha uzaklaşmıştır; ingiliz kanadı Girit adasma, vo Adriyatik denizine ya- kın hava Üslerine konmuştur. So - mali harekı kendisine, faşizm kudretinin ingiliz. mukavemetine karşı bir üstünlük misali gibi ka « bul ettirilmek istenen italyan hal- kı, bu kudretin, altı milyonluk Yu- nanistan karşısında dahi âciz — ol- duğunu görmüştür; donanma ağır kayıplara uğramıştır. havuzlaştırmak, Mı- Tunus'u, fransız va- fanının bir takım parçalarını hisse- sine almak istiyen bir devlet (i daha ilk harple bar vererek, maddi nik' Üsler mağnevi bir tükenme buhranına doğru gerile- mek hoş bir şey değildir. Kâti siri her ne pahasına önlemek sarfedilecek aşırı gayretler, küdreti — tâzelemeğe bu değil, daha Sarsmağa sebep olacaktır. nlılar müte- Bundan başka yuı madiyon kuvetlerini — arttırdıktan başka, in: ler Afrika ve Akde- 'de in hâkim bir vaziyet elde etmektedirler. Afrika mmuvaf. vetleri icin tek müzait mevsim fırsat 1940 kası idi. İngiltere ve İtalya bu şartlar icinde bahar ayla- Yına gicecek olurlarsa, İtalya'nın artık taarruz değil, fakat nasıl kendini müdafna edebileceği bahis (Sonu 4 üncü sayfada) Ticaret Vekili Aydın Mebusu Naz- mi Topçuoğlu istifa etmiş ve yerine Ankara Mebusu Mümtaz Ökmen'in tayini yüksek tasdika iktiran eyle- miştir, (aa.) Yeni Ticaret Vekilimiz Yeni Ticaret Vekilimiz. Mümtaz Ökmen 1895 te Ankara'da doğmuş- tur, Hukuk tahsilini İstanbul Darül- | fünununda bitirmiştir. Millt hükü- | metin ilk teşekkülünde Ankara'da vazife alan üç münferit hâkimden bi- Mümtaz Ökmen, Sakarya ha: binden itibaren, garp cephesind dek subay olarak adli müşavir tiyle çalışmıştır. Mümtaz Ökmen, ilk kuruluşundan itibaren Cümhuriyet Halk Partisi Ankara teşkilâtında va- zife aknış, 1935 yılında Ankara Me- busluğuna ve Parti Umumi İdare He- seçilmiş ve o tarihten itibaren « ve Partide uhdesindeki faal leri büyük bir dirayetle ifa et- miştir. Mümtaz Ökmen, halk ve Par- ti hizmetlerine büyük emek sarfet- miş ve bu yolda temayüz etmiş kıy- metli bir şahsiyettir. Yeni vazifesin- de de memlekete kıymetli hizmetler ifa edeceği şüphesizdi Uzun menzilli Alman topları Manş denizinde bir. gemi kalilesine aleş açtılar Londra, 26 aa. — Fransız sahiline yerleştirilmiş olan uzun menzilli al- man topları, dün akşam, Manş'ta bir ingiliz kafilesine ateş açmışlardır. Kafile himaye altında seyrediyor- du ve kendisinin hususi balon bara) vardı, Saat 6,30 a doğru, kafile, ka- ranlık ve sis içinde boğazdan geçer- ken, almanların 8 toptan mürekkep bir batarya kurmuş oldukları Gris - Nez burnmundan ateş başlamıştır. U- zun menzilli Üç alman bataryası daha Harekete geçmiş ve ateş — sıklaştırıl- mıştır. Kent sahilindeki uzun menzil- N İngilir topları, alman bataryalarını topa tutmuş ve alman toplarından ba- zıları da ingiliz bataryalarına cevap vermiştir. Bu suretle bir obüs düel- losu başlamıstır. Düşmanın esaslı ba> | taryaları, kafile üzerine ateş etmeğe devam eylemiştir. Bu esnada kafile, top menzili dışı- na çıkmış ve karanlıkta emniyet için: de yoluna devam eylemiştir. Kent sahilindeki müşahitlere göre, obüslerden hiç birisi hedefe isabet et- memiştir. /| Hıfzıssıha Enstifüsü / birinci direktörlüğü | Dokter Profesör Server Kümil Tokgöz Hıfzıssıhha Enstitüsü, birinci di- rektörlüğüne, ikinci direktör profe- sör doktor Server Kâmil Tokgöz'ün tayin edildiğini memnuniyetle haber Jaldık, Profesör Server Kimil Tok- Röz 25 seneyi mütecaviz bir zaman. danberi, Tıp Fakültesinin eczacı, dişçi mekteplerinde bakteriyoloji ve Hıfzıssıhha profesörlükleri yapmış çök kıymetli bir âlimimizdir. Profe- sörün Haydarpaşa Emrazı Sariye hastanesi, Heybeliada Sanatoryomu ve Sıvas kuduz. tedavihanesinin te- sislerinde de çok büyük hizmetleri olmuştur. Profesör Server Kâmil Tokgöz, birçok tıbbi eserler yazmış, ve bu eserleri kendisine beynelmilel devam ediyor Arnavyutluk'a İtalyan takviye kıtaları geldi lakat İlalyanlar son ileri üsleri kaybedeceğe benziyorlar Atina, 25 ga. — Askerf mütehassıslar yanan umumi ilerleyişinin devam eylediği- ni ve yeni sevkulceyş harekâti cereyan et- mekte bulunduğunu teyit ediyorlar. — Bu mütehasanılar ayar zamandı yunan başku- mandanlığının tebliğlerinde bütün yaptığı işler hakkında tafsilât vermesine İntizar edilmemesi icap edeceğini kaydeylemekte- dirler. Askeri harekât, ancak tahkim e- dildiği zaman ikmal edilmiş addedilebilir. Yunan ön kolları süratle ilerlemekte ise de düşmek Gzere olan bazı merkezlerin işca- haber vermek benüz mümkün değil- dir, Geçen pazar günü Görice'nin otuz kilo- metre kadar şimalinde ve Ohri gölü kıyı- (Sonu 3. üncü sayfada) 30 İkinciteşrin gece yarısından itibaren Saaller bir saal ileriye alınacak İcra Vekilleri Heyeti, 30 ikinciteş- rini Birincikânuna bağlıyan gece ya- Tısı saat 24 den itibaren bütün mem - Jeketteki saatlerin bir saat ileriye a- lınmasına karar vermiştir. Vekiller Heyeti, bu karara mütenazır olarak çalışma saatlerinin de Birincikânun - dan itibaren 9-12, 13.30-17 olmasını ka- bul etmiştir. Marsilya'ya atılan bombalar dolayısiyle Fransa İngiltere'ye Madrid, 26 aa. — Vichy hüküme- tinin, Marsilya'nın ingiliz tayyareleri | tarafından bombardıman — edilmesini protesto eden notasi dün Fransız se- firi tarafından ingiliz büyük elçisi Sir Samuel Hoare'a tevdi edilmiştir. Dün Vichy'de nazırlar meclisi toplandı Vichy, 26 aa. — Dün öğleden sonra top- danan nazırlar meclisi günlük işleri tedvir ile meşgul olmuştur. Bir Fransız gazetesi Marsilya bombardımanını tenkit ediyor | Parls, 26 aa. — DNB. ajansı bildiriyor: | "La France au Travall" gazetesi, Mar- | silya bombardımanının ingiliz tayyareleri | şöhret temin etmeitir. Değerli pro- fesöre yeni vazifesinde muvaffaki- yet temenni ederiz, tarafından yapılmış olduğunu yazarak bu hareketi şiddetle teakiş etmektedir. — | * Girit'e çıkarılan ingiliz tanklarından biri Bülgaristan girecek mi ? Bu fikir şimdilik terkedilmişe benziyor Sovyet Hariciyesi umumt kâlibi Bulgar Kıralıyle görüştü Belgrâd, 26 aa. — DNB. ajandının husu- « muhabiri bildiriyor: Bulgarisan'ın Ber- Tunarak demiştir. kit Altı aydanberi memleketime dönmedi - im için Sofya'ya gidiyorum. Bu vesile i. le hüsüsi işlerimle de meşgul — olacağım. Bulgarimtan'ın üç tarallı pakta ilt imza etmediğim gibi Sofya'ya hariciye ne- zaretini deruhte etmek için gitmekte ol- duüğüm hakkındıki haberler de doğru de. &ildir. Elçi Sofya'da Sofya, 26 aa. — D.N.B. Bulgaristan'ın Berlin elçini B. Draganoi, hükümetine temel olarak bugün başvekil B. Filof ve bariciye nazırı B, Popof tarafından kabul edilecektir, Elçinin kıral tarafından ka - bul olunacağı da sanılmaktadır. B. Draganof'un bu ziyareti burada san- sasyon tevlit etmiştir. Bulgar devlet adam- ları halen Berlin'e gitmiyeceklerinden çu Draganof'un, imza için Bulgaristan'ın üçler paktıma iltihaler protokolunu geti: mekte olduğu şaylaları çıkmıştır. Maama - Hih, bu, yesmi mahfiller tarafından tekzip | hian'la ne de amerikan yüksek memurla » edilmekte ve bu meselenin şimdilik bahis mevzuü olmadığı söylenmektedir. (Sonu 4. üncü sayfada) -| Amerika'da İngiltereye| Ka rı koca arasındaki mali münasebetler B. Sezai Erkut'un radyoda bu mevru etrafında yaptığı biz konuşma bugün 2 in- €i sayi C.H.P Mecli famızdadır. dE s Grupunda vaziyeti izah etmiş ve bu mevzular etrafında yet verilmiştir. (aa.) Amerika Hariciye nazırı B. Hull Birleşik devletler İngilfere'ye ödünç para verecek mi! B. Hull bu meseleye dair izahat verdi daha fazla tayyare gönderilmesi isteniyor Vaşington, 26 a.. — B. Hull, dün be - yanatla bulunarak, İngiltere'ye yapılacak mali yardım megelesinin heyeti umumi - yesinin, feri şekilleri münakaşa edilmeden evel, hükümet ve kongre tarafından her halde esas siyasetin kurulması bakımın - dan mütalea edilmesi lüzem geldiğini söy- lemiştir. İngiltere'ye açılacak krediler meselesi B. Ruzvelt'le kongre İlderleri arasında gö- | rüşüldükten sonra matbuat —mümessllleri B. Hull'e Lord Lothiaa'ın Amerika'ya dön- lüğü zaman yaptığı beyanat hakkında su- aller sormuşlar ve B. Hull de gazetecile- re yukardaki cevabı vermiştir. B. Hull, meseleyi hendz ne Lord Lot - | riyle görüşmediğini ilâve lenin hükümet tarafından henilz tMmiş ve mese- #ili b (Sonu 4 üncü sayfada) ç İngiliz kıralı tayyarelere mahsus projektörleri teftiş ediyor Hariciye Vekili dış izah etti C. H. P. Meclis Grupu Ümumi Heyeti dün saat 15 te Reis Vekili Seyhan Mebusu Hilmi Uran'ın reisliğinde toplandı : Celsenin açılmasını mütcakip kürsüye gelen Hariciye Vekili Şükrü Sös raçoğlu son 15 günlük dünya siyasi hâdiselerinden bizi alâkadar edenleri müteaddit mebuslar tarafından sorü- lan suallere tatmin edici cevaplar vermiştir. Ruznamede başka madde olmadığı için riyasetçe saat 16 da celteye nihar Taranfo zaferine aif fotoğraflar gazelelere verildi Hücumdan sonra Birçok İtalyan harp gemisi daha emin bir yere gitli Londra, 26 a.. — Reuter ajansının dex nizcilik muhabiri bildiriyor: Londra'ya dönem dört destroyerin sabaym ları, 11/12 ikinciteşrin gecesi Taranto İie manında ingiliz donanmasına mensup tay « yareler tarafından italyan harp gemilerine yapılan hasaratı vazıh bir surette anlatım yorlar. 14 ikinelteşrinde 1800 ilâ 2400 metre irtifadan yapılmış olan keşif uçuş- Jarr esmasında alınan fotoğraflar matbuata verilmiştir. Bu fotograflardan birisi 35000 tonluk Littorle #ınıfına mensup bir zırblı. mın, belki de Littorlo Veneto zırklısının baş tarafının Kimanın ortasında denize gö. mülmüş olduğunu göstermektedir. Re « simde tahlisiye zemileriyle romorkörlerim sırhlinmn etrafma toplandıkları görülmek- 'te ve denizin Üstünde yağ tabakası tesbit edilmektedir. Geminin Üç katlı top kules leri, tâli silâh teçhizatı ve deniz Üstü ake #amı zırhlının senifani kolayca teşhis ettim mektedir. Hasara uğrıyan kruvazörler Dördüncü fotoğrafta etrak, büyük bir yağ tabakası ile kaplanmış başlıca iki krue yazör görülmektedir. Hasar emareleri a - gıktan müşahade — edilememekle beraber (Sonu 4 üncü sayfada) Türk Hava Kurumu Genel merkez toplantısı Genel Merkez Heyeti, 28, 11, 1910 perşembe günün saat (10) da altı aylık toplantısını yapacağından sayın âza - ların Kurum Merkezinde bulunmaları rica olunur, Büyük Britanya hava kuvetleri tarafından Vilhe'mshafen ve Kiel tersaneleri gene bombalandı Bir çok yangınlar çıkarıldı Londra, 26 a.a. — Resmen haber verildiğine göre, dün gece ingiliz bombardıman tayyareleri, Almanya- nın batısşimalinde bulunan iki limane da rıhtım doklarını bormbardıman ete mişlerdir. Hücumların başlıcası Wile helmshaven ve Kiel'e tevcih edilmiş- tir. Almanya'nın şimali garbisi üze- de hava aşrtları çok iyi olmamak- la beraber, bomhardıman tayyarele- rimizin hedeflerini buldukları zan- nedilmektedir. — Wilhelmshaven ve Kiel'de infi âr vukua geldiği mü- şahede edilmiştir. Başlıca hedefleri üzerinde 8i sadüf eden sair pilotlar tali h- rini teşkil eden Hollanda * meydanlarını bombalaraışlardır. Akının tofsilâtı Londra, 26 a8 — Pazartlesi ah gece- #i alman deniz Üslerine karşı ingiliz hava kuvetleri tarafından yapılan — taarruslara (Sonu J. acü saytada)