9 Ekim 1942 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Dw z eee yar eç )'Ukıd 17 nl’f rttırrf) beli J Je ve / müdüf! mi)ılüfl' 1urı1.ı:# in tarfi adar 8 1 z Temti ksınl şebaş! 2680 TLULU ye Müf uı—ıesınşıJ stiyesi dnin eli &! bir _.ari: le gatili g' vir işin 10. 949 nü saâf iliplerif arı HâN | (UMA ULUS BASIMEVİ Çazıkırı Caddesi. Ankara 9 Telgraf : 1J 1, U S Ankara ( Telefon ) Birinciteşrin 3aşyazarlık 1871 KUĞ e ğ Yazı İşleri Müdürü 1061 —-a Mıleeîue Müdürü 1144 Yazı İşleri 1062 I 5 KURUŞ | tüare 1064 DIMIZ N ODMIZDIRM ADAPAZARI Yol Umumi Nakliyat En seri, ucuz, emniyetli naki Merkezi: İstanbul: Tütün Ankara: Halk Bankası Kollektif Şirketi işleri Gümrüğü bitişiğinde Belediye seçimi bugün sona eriyo Dün reylerini kullanan 6664 yurttaşla birlikte Ankara'da secime iştirak Dün de Ankaralılar büyük bir intizam içinde reylerini vermeğe devam ettiler Kader dönümü ne zaman ü belli olacak ? Falih Rıfkır AT AY Şark seferinde ilk amaç, 1941 içinde, Kızılordu'yu yöketmek ve komü- Nizm rejimini ortadan kaldırmaktı. Fran- Sa'ya karşı 1940 zaferi dahi bu. kadar ileri | bir netice almamıştır. Rusya'nın birkaç | sebeple devrilmesi lâzımdı: birincisi, Av- fupa kıtasının yanı başındaki en büyük kara kuvveti tehdidinden kurtulmak ve Büyük Britanya imparatorkuğuna lfzrşıl daha kolay mücadele edilmek için; ikin- €isi, dünya harbinin uzun olabilecek de Yamı sırasında Rusya'nın yiyecek, endüs- tri, petrol ve hamniadde kaynaklarından Menfaatlenmek için: üçüncüsü, x yeni ni- Zam Avrupa'sının hayat sahası içine ge Niş ve zengin Rusya'nın gene bu kaynak. larımı katmak için; dördüncüsü, eski ve Yeni nizam için başlıca tehlike telâkki Olunan İlomünizm rejimine son vermek Denebilir ki Rusya'da yalnız Kremlin teisleri ve ötdu değil, sayısı on milyon- lara çıkan her parci adamı, seferin bu hedeflerini bilerek, ve yalnız vatanları için değil, dâvaları ve şahısları için dahi Yayanıp muvaffak olmaktanı başka kur. tuluş yolu olmadığını anlıyarak, müca- deleye karar verdiler: Eğer dayanış, ba- Zan, Rusya'nın hazırlıkları, vâasitaları ve kaynakları ile, sırateji mantığı ve as. kerlik hesapları ile dahi izah edilemiye- Cek mucizeler göstermişse, sebebini bu kurtuluş. irâdesinde aramak — lâzimgelir Unutmiyalım ki alman ordusunu vücuda Betiren halk ve gençlik Rusya'ya karşı n amansız, en toplu ve en kahramanca kavgasını vermekte, kendisinin ve bütün kıtanın kaynaklarından faydalanan alman harp endüstrisi, Rusya'ya karşı, en yeni, u. katinedici sülükt 1 M Bu sefer, nasyonal-sosyalizmin dahi ken- di hedeflerine varmak için ne yenilmez Ve gevşemez bir irade ile cihazlanmış ol- duğunu gösterir. Bunımllzz beraber 16 aydanberi süren Müharebeler sırasında, ilk taarruz Prog- dilleri yazı Reylerini verenler Belediye binasından ayrılıyorlar - İ 'doğlu da dün Belediyeye gelerek reyini edenler 42.821 kisiyi buldu Buna göre, iştirak nisbeti », 91 dir Pazartesi sabahındanberi devam eden Ankara Belediye Mecllsi seçimi buzün saat 19 da Bona erecektir. Bugün kendi günlerinde reylerini kullanmamış olan- ların bu vazifelerini yerine — getirmeleri için ayrılmıştır. Aldığımız malümata göre dün rey lerini kullanan 6664 yurttaşla birlikte belediye seçimine iştirak eden ankara - Lların sayımı 428211 bulmuştur. Bu ra- kam, Ankara'nın 46649 seçicisi bulun - duğuna göre, yüzde 91 gibi yüksek ve cok sevindirici bir ndisbeti bulmuştur. Hariciye Vekilimiz Numan Menemen- » İstasyon bulunanlar ve bu arada Devlet Demir- yolları Umum Müdürlüğü ve askeri fab- rikalar memurları, Orman Ciftliğinde çalışanlar Egruplar halinde — Belediyeye gelerek Tey vermişlerdir. Kart usulü kaldırılan yerlerde memur ' Vekiller Heyetinde müstahdem, emekli, dul ve yetimlere — ekmeklik nasıl dağ hububat ıtılacak ? Ticaret Vekilliği bir talimatname hazırlıyarak Valiliklere bildirdi Ekmekte tanzim satısı yapılmıyan/yerlerdeki memur ve müstahdemlerle bunla- Toprak vn mecbur kimselerin hububat Mahsulleri Ofisinin temin edeciğine dalir Hükümet kararının tatbikâatına hemen Recilmek Üzere bu hususta Ticaret Vekilliğince bir talimatname valiliklere bildirilmiştir? hazırlanmış ve Bu ta esaslarına göre, ek. Hindistan hakkında Tamı bazı hedef Bu ilkbahar hedefi, Kafkasya'yı, Lenin- Brad'ı ve Moskova'yı düşürmek, Rusya- tın Anglo-Saksonlarla iki — taraftan da Münasebetlerini kesmek, ve bu suretle, Beriye atılıp sürülen, buğday toprakları, Betrol bölgeleti, endüstri ve taşıt mer- kezleri, dışarıdan her türlü yakdım ihti- Malleri elinden alınan rus ordusunu, Âl- Manya ve Avrupa için artık ehemmiyet Verilir bir keyfiyet ve kemiyet olmaktan Şıkarmaktı. Kızılordu. başk lığ Beçen yılkinden daha tecrübeli ve Usta hareketi ile, Stalingrat'ta eşsiz bir had- de varan dayanma kudreti, bu hedefi de hiç olmazsa 1942 yılı için tadil ettirmiş Olsa gerektir. Şimdiye kadar alınan ve işa kadar alınabilecek toprakların Kı- Zlordu'yu aç ve takatsiz bırakıp birak- Mıyacağı, yani, 1943 yılında tekrar — bu Yilki kadar yorucu, yıpratıcı ve tüketici ir şark cephesi muharebelerine imkân birakıp birakmıyacağı ezbere halloluna- bili mesele değildir. Rusya'nın alınan her parçasında daha önceden bilinmiyen hazırlık esrarı keşfolunduğuna göre, he- düz içine girilmiyen memleket kısmında deler olup- olmadığı — kestirilir — şey değildir. Bir şey gerçektir ki teslim ol- Mak yahut yenilmeği kabul etmekle, za- Tarın hiçbir yerinden düşürülmüş olmuya- tağı hakkındaki fikrin, Kızılordu'da ve Kızıl Parti'de, şimdi de, seferin ilkgünü lar küvvetli olduğudur. Rusya çok şey kaybetti, şüphe yok, o kadar ki bu kaybetmiş — olduklarından Mahrum edilebilen bir Rusya artık or- lanca bir devlet olabilir. Almanya çok Key kazandı, şüphe yok, o kadar ki ka- tandıklarını elde tutabilen Almanya, slenmek, artmak ve büyük bir dünya Barçasına hâkim olmak için yeni kazanç- hra bile ihtiyacı kalmaz, Fakat harp, Rusya ile, hem Rusya'nın arkasın- Ydaki bir milyara yakın — Anglo-Sakson İlemi ile devam etmektedir. Bütün kara Cephelerinin tasfiye edilmiş olması bile, bu harbin yıllar yılı sürmesine engel ola- Maz. Rusya, iki yıllık dayanışı ile, Anglo- âlemini; asketlik sanatınca henüz töy, askeri hazırlıkça henüz pek — zayıf Olduğu devirde, korkunç alman — harp Makinesi karşısında yalnız — kalmaktan ı'“lnıı-ı:ıışur. Bununla beraber Avrupa ve #trafındaki kara cephelerinden, yani, de- Yamlı kan ve malzeme kaybından kurtu- Wlm, dayanma veya taarruz. mücadele- Avam Kamarasında | görüşmeler oldu mekte kart usulü kaldırılmış olan va- liliklerle ötedenberi, tanzim satışı — yü- pılmıyan valiliklerimizde devlet müesse- se baremlerine tâbi memur ve müstah- demlerle Demiryolları baremi — kanunu- nun bir ve iki sayılı cetvellerinin şgümüu- lüne giren müteferrik müstahdemler, bas rem kanunları haricinde hususl kanun- lara göre'maaş alan vâizler, derslâmlar, hat gibi istihkak Zorluklar tamamen yenilemedi Kongrenin tavrında da bir değişiklik yok! Londra, 8 aa, — Avam Kamara- sındaki durumdan bahseden M. Ame- ry demiştir ki : “— Henüz zorlukları tamamen yenemedik. Her gün münferit kar- gaşalıkların vukuu bildirilmekte de- vam etmektedir. Fakat kanun ve nizam küvveti tesirini göstermiye başlamıştır. Kargaşalıkların tama - men yatıştırılacağını da ümidedebi- liriz. Bü facialı işin bütün mesuli- yeti Gandiye ve koöngre şeflerine ra- cidir.., M. Amery sözlerine şunu ilâve et- mistir: Kongrenin şimdiki durumun- da bir yatışma e hâdiseleri görüş tarzında bir değ ik sezilmiyor..., Bundan sonra lerine devam e- den M. Amery şunları bildirmiştir.: “Simdiye kadar alınan raporlara göre —Hindistan'daki son kargaşa- lıkta 846 kişi ş ve 2024 kişi ya- ralanmıştır. Hükümet memurların - dan 60 kişi ölmüş, 648 kişi yaralan- mıştır. Hava kuvvetleri mensupla - rından bir kaç kişi mjistesna olmak üÜzere hiç bir Avrupalı. ölmemiştir.., İngilizlerin makinalı tüfek kul- lanmak zorunda kaldıkları hâdise - lerden bahseden M. Amery şöyle demiştir: “— Şiddetli nümayişlerin insan hayatlarını tehlikeye koyduğu bazı erbabı, alelumüm bütçelerin masraf ter- tiplerinden alman kadrolarda — çalısan- lar, köy eğitmen ve öğretmenleri, tekaüit, dul ve yetim maaşlariyle malüliyet ve hidematı vataniye tertibinden maaş a- lanlar, acıkta bulunan memurlar, radyo yayın müesseselerinde dalmi surette ça- lışan sanatkârlar, Ereğli kömür havza- sı sağlık teşktlâtı ve amele birliği me- murlariyle bütün bunların eşleri evlât- ları, anne, büyük anne, kız kardeş ve torunları, askeri barem ve gedikliler ba- remine tâbi olanların kendileri hariç ol- mak üzere beslemeğe mecbur oldukları kimseler birer beyanname dolduracak- (Sonu 3 üÜncü sayfada) Nevyork radyosuna göre Almanya kendisiyle daha sıkı işbirliği yapsın diye Danimarka'ya bir ülfimatom verdi Londra, 8 a.a. — Nevyork radyosu. nun haber verdiğine göre Almanya Danimarka'ya altı maddelik bir ülti. matom vermiştir. Bu radyoya göre almanlar tarafın- dan verilen ültimatom Şu altı noktayı ihtiva etmektedir: Bütün Danimarka gemileri silâhlan. dırılacaktır. Bütün — danimarkalılar teklif edilen “büyük Almanya” çer- çevesi içinde işbirliği yapacaklardır. İcra Vekilleri Heyeti dün saat 15.30 da Başvekil Şükrü Saracoğ - lu'nun reisliğinde toplanmıştır. (aa.) Stalin'in demeci ve Mr. Wilkie'nin fikri Moskova, 8 a.a. — Tass ajansını bildirdiğine göre, m, Vilikie, Çun- king'deki tass ajansı muhabirine aşa. ğıdaki demeçte bulunmuştur: — Stalin'in demeci, birleşmiş mil. letlerin ve memleketlerin dikkatini rusyanın âcil ihtiyaçları üzerine kuv. vetle çekecektir. Geçen hafta Mosko- va'da kendi şahsl görüşlerimi ihtiva ederek yaptığım demecin hedefi de bu- idi: Hariciye Vekilimiz reyini atarken Türk gazetecileri Kanada'ya gittiler Londra, 8 aa. — Londra'ya gelen ha- betlere göre Türk gazetecileri bugün Kanada'ya gitmişlerdir. Türk gazetecile- ri Kanada hükümetinin misafiri olacak- lardır. İrak kabinesini gene Nuri Sait paşa kurdu Bağdat/ 8 aa. — Yeni Irak kabinesi bugün yeniden Başvekil Nuri Sait Paşa- nn reisliğinde teşkil edilmiştir. Nuri Sait Paşa, milli müdafaa mazırlığı vekâ- letini de deruhte etmiştir. Yaz saati kışın da tatbik olunacağı için I sonteşrin 1942 den itibaren bütün okullardaki ders saatleri tanzim edildi Maarif Vekilliğinden tebliğ e- dilmiştir. : Yaz saatinin —tatbıkına devam edilmesi kararlaştırilmış bulundu - gu cihetle 1 sonteşrin 10942 tarihin- den itibaren okullarda vakit cetvel. leri aşağıdaki esaslara göre terti - bedilmiştir: 1 — İlkokulların derslere başla. ma saatleri, ilkokullar talimatna - mesinin 18 inci maddesine göre tes- (Sonu 4 üncü sayfada) MOSKOVA'YA GÖRE almanlar Volga'ya hemen erişmişken geriye atıldılar Şelıird_e—durum rusların lehinde (Yazımı Ş.ÜNcü sayfada) haller vardır ki bu hallerde ancak — ( Sonu 3 üncü sayfada ) — Danimarkalılar Almanyaya daha faşla KSonu 3 üncü Leningrat cephesinde rus askerleri bir nehirden geçiyorlar BERLİN'E GÖRE Sovyetler Stalingrat'lfa yeniden toprak terkettiler Almanîr şehri silip süpürecekler (Yazısı 3.üncü sayfada) Doğu cephesinde Alman tank ve otomobilleri SLURİ Y MEDE " A Jiz Başvekili Çörçil'in susl seyahatlerinin birinde alınmış resmi Alman esirlerinin elleri bağlanıyor diye almanlar ingiliz esirlerinin ellerini bağladılar Diepp'ğe yapılan ingiliz — baskınında sonrna alman başkomutanlığı, amcak ba- z alman esirlerinin ellerinin bağlandı- fanı ileni sürerek bu harekete kargşılık olmak üzerne ingiliz esinlerinin elleri bağlanacağını söylemişti. Bunun üzeri- ne ingiliz harbiye nazırlığı 2 eylülde bir teblilğ neşnederek hiç bir esirin ele deri bağlanmadığını ileni sürmüştü. Aradan — bir aydan fazla bir. zaman geçtikten sonra almanlar, yaptıkları tahkikat neticesinde bir cavuş, bir on- başı ve avcı kıtalarıma mensup 5 erle 'Todt teşkilâtına mensup 5 erin kolları arkalarına bağlandığını ileri sürmüşler. dir. Almanlar bu vesile ile neşrettikleri bir resmi tebliğde, yenit bir hâdiseyi de haber vermişlerdir: İngilizler Manş de- nizindeki Sercg adasına yaptıkları bir |baskın sırasında orada bulunan — dört erle bir gavuştan mürekkep bir alman işçi müfrezesine hücum — etmişler ve bunları ince birer iple sımsıkı bağlamiş- |lardır. Almanlar protesto edince çavuşe la bir asker ingilizler tarafından öldü. rülmüs, başka bir asker de yaralanmış- tır. Alman tebilğinin ilâve ettiğine gö- re bu hâdiseyi boğuşma esaasında kaç. mağa muvaffak olan bir asker anlat - mıştır. Alman tebliği şöyle sona dir: Bu vaziyet karşısında alman öor« duları Başkomutanlığı aşağıdaki hüs susları emretmek zorunda — kalmış« tır. 1— Dieppe'de esir edilen ingiliz askerlerinin kolları 8 ilkteşrin gönü saat 12 den itibaren bağlanacaktır. İngiliz harbiye nazırlığı ilerde emir« lerini tatbik ettineceğine ve alman harp esirlerinin kollarının bağlanıp bağlanmıyacağına dair tatmin edici ve doğru beyanatta bulununcıya kâs dar bu esirler bağlı kalacaktır. 2 — İlerde ingilizler ve ortaklarına mensup tethişçi ve baltalayıcı, müf- rezeler, asker gibi hareket etmi de haydutlar gibi hareket ettikleri takdirde alman kıtaları bunlara lâs ermekte- yık n yİ yi klare dir. Almanlar bu gibi kimselerle, rastladıkları her yerde amansızca harbederek bunları — tereddürsüz. — öldü. receklerdir. İngilir Harbiye Nazırlığının evvelki, gün alman iddialarını reddetmiş olma- şına rağmen, almanlar, ingiliz esirleri. ( Sonu 8 üncü sayfad ) Stokholm'e göre baltacılık yaptıkları için on beş norveçli kurşuna dizildi Stokhölm, 8 a.a. — Doğru haber slan mahfillerin düşüncesine — göre Norveç'te örfi idarenin Roeros böl. gesine de teşmil edilmesinin sebebi dün Trondheim'de kurşuna — dizilen |10 kişi arasında bulunan avukat Buülle —Akranın Roeros kasabası | ahalisinden olmasıdı 2500 nüfuslu | küçük bir kasaba olan Roeros mü- him bir bakır madeninin — merkezi- dir. Ahalisiyle istilâ sırasında bu « rada çetin çarpışmalar olmuştu. Ala (Sonu 3 üncü sayfada) — Norveç'te *