20 Ocak 1944 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5

20 Ocak 1944 tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 5
Metin içeriği (otomatik olarak oluşturulmuştur)

KIR AV No, 16 la, DAN önceki “Hürlüğe toy 7 başl < Yama » AlAklıığın esası hürlükte” tecek. H ettiğini, etin İri imi YEAR. pi asar - 'P Yur olarak müsbete yönel a) ii Tekti izaha Mepa aa - dum) © pet mânada bir hürriyet tasavvuru ch /Bâ varabilmek için ise, onu daima Fohi bir asıldan, bir menşeden veya her e bir şeyden hürlük şeklinde ir.) anlamak iötiyenlerin yanlış düşün- Gelerine, hürriyeti metafizik bir a aştızlık, mebdesizlik, — bağsızlık mein ikiler ve Pp 5 etmek lâzım, doğrusu - eti, her “türlü gi iyrılmanın, bi ifade- ve kesin | Yimle - bağsızlık deği, faaliyette lam serbestliği bahis mevzu- mak gerektir ki dönü imes kurtul il tam bir İeklik ve tecerrüt, sebepsizlik ve İletsizlik aa anlaşılaı a Jak bir menfi hürriyet tasavvus Yalız kâlnatı bir mizamazığı, Tali türlü cismani alâkalardan sıyrıl - olari| | Mada arıyan felsefi ve din! telâk- Sİ Kiler için maddi şartlara bağlı be- ua den, hürlüğün gerçekleşmesine en k büyük engeldir. Fikrin mutlak de di Berine dayanarak hürriyetin fikre Mİ © Ve dolayısiyle ancak insan hayatı MA ait bir haslet olduğu esasindi bill Bareketle onu benim: idea- eri lizmin bile, kendini böyle menfibir DAĞ (İasavvura kaptırınca, hai eb- Ğİ dene tamamen aykırı bir neticeye a Varacağına en açık deli, meş - ür Alman filozofu Hegel'in te Gerçekten (o mücerret | fikl binalarının en usta bir mimarı olan Poze, Mi olmaktan ziyade Yi- kei bir yi tasayvuriyle £ 3 rin Kanal Yedin ir İektir panel »tinden pi Yaran bir düşünce Mi düş- Hegel m lak ala galeta lis Kenmezliği” diye £ vasıflandırdığı sade, her türlü muayyenlikt: ©ebre elverişsiz bir abstraksiyon- dan başka bir şey değildir. Şu hal- — mz hürriyet olan bu nega- , ferde nispetle tezahür hümdür. Ölüm ka- ÜLDÜĞÜ üzere iradenin unsuru olan iye. ın kendini bütün sai kurtarabilmesi, her gayeden VAZEe- iman bütün vi - ki 33 lebilmesi, her şey: anlar da tlak e rgekleşmesi g3 b un bekasına si - Hınmayı vâzeyliyerek köksüz bir e mer öre bedenle berabe: Yanda iğ bile #çe hayatın re ve ölüm ilmine ve tesadü - Müklerine iğ yl ve 15- arapların Sürükliyen 2 yi Alemine şii mekle kendini mekân ve zaman Kayitlarından kurtararak tam bif i Hürlüğün esas ve ik Yazan: Prof. Yavuz Abadan kaddes ve sessiz höcrelerine kaç - mağa mecbursun!, Hürriyet, yal- rüyalar âleminde mümkündür ye güzel yalmız. nağmede Giçek açar.” Fizik hürriyeti bırakıp ideal hürriyete geçiş, - Ernst. slerer'in işaret ettiği gibi - Li iket karşısında kasti. bir st gat” de sayılsa siyasi vi hiğar bakımından yalnız terek telkin eden bir görüşün ifadesidir. ÖYLECE bağsızlık, her tür- lü kayıttan azadelik mâna- <3 Mk ni hürriyetin hayatı nefye vardığı bt a makat Tee dol düğü yas diğer kün: eyi” li aka böyle etikrakdnr 5 git. bar rad kaynağının vasfı ildir. arekeb” ini “haki duğu yani e itibariyle Gn varlığının nel de - Di ALi hür gasayruru, keyfi de içerisine ruret, hem de cel ke çiz in aykırı bir istikamet alır. Hayati sarretleri ale almıyan, iç vi dış faktörlerle ahlâki ve içtimai zi Kummeliii telkin et zumu tanımıyan böyle b! yet tasavvuru da, hem veni ta - ektiler“ alama gibi mi şartlarla ve tabii, Ke me büsbütün ilgisiz de iyi nazari ve full mlardan müdafaa Ve inal g5 » mümkün bir hürriyet tasavvuruna ulaşmak için muhte- vasını daraltarak hürriyeti, haya- ti bir zarürete aykırılıktan Kurta- rip akli bir imkâna kavuşturmak icab: daraltmanın ilk ka- me iradeyi, irrasyonel ben- iğin keyfi ve tesadüfi inhimaklı rine tabi bir unsur olmaktan & ve farikasını teşki bağlamakla e oem Bu takdirde irade, varlık ve e ani cı müles- bağlan: Diğer yandan fikrin kalıba, ya- e nüvenin şekle sığmak iste- miyı ani estetik ma attan il vi hiye mi si yerimi Yari verme cehd mer ifadeni in ve e dalma yeni atla- Ee ni e çi bakı PR rinin Mi gölgesi - Me sığınma zorunda e sirle, a kurtarılmış, diğer yan - an d miş olur. İnsan tablatı, cemiyet le ' mütemayil veya hürriyet mevzuu da, tekin di ğun De nizamını le bir mesele halinde çakıyor. es yazımızda heri ULUS i DERGİLER ve FİKİRLER YAZI YAZMANIN MESULLÜĞÜ UHİTİ üzerine tesir yap - mak ve bir fikri yaymak yazı yazan) z ların e haklıdır. Eğer ri bir fikri telkin eylemek v amme hayatı için zararlı bir şünceyi yaymak istiyorsa ei nm bundan dolayı mesul olması lâzımdır. Ri ullüğün iki türlüsü var- aran fikirler kanunun Bi eti ettiler uyuyorsa bunu ad- uluyorum, yah benim duygularıma uygun geliyor 7 münak: taraflarını öödtersizler de onlara Geven vereyim, he: aydınlanır” BE .da düşünüş yanlış bi azının cemiyet ln sr çekten a za Yumak demektir. Bir kere sizi dn Ye okuyan ve onun tesiri al kal 4m o mim sil ben rkes Kak değildir. Eer e rafında yiz müm kaşal alar 0 O konuda bâşka türlü düşünenle- rin mütalealarını okuduğumu far- zetsek bile bütün vatandaşların bu EÇENKİ yazımda | hocanın ve çocuğun “nefislerini göz vi almak, “muhft" di © Içinde bunların da it ldnğu m dü Mi Yüzumunu birkaç hsl > e tamamlıyacaz din kaylelemyim İl ahedeli rl i Si bir sahi - atladığım e eek ime halinde harp oyun- orlardı. Her İki rabere: harbinde, şimdiki - Alman harbinde e. eepilr ait imlerin. vü surette göstermi müşahedeye gelelim. İs- o cenni pr dutta tevkif edilen kanlı ket KE — anlattı. 1 hikâye ediyor. Mah - eme, ağ hal yda fikrim! 861 Türk min Ye zo: olan vi EN 3 iyetin gerçekleşmesine 2 teşebbüs ve syn mir W duygularla Ni gösterir. Tatbikatta da e per ce siyasi bakımdan ii ger - gekleşmesi, ferdin camiadan te - Gerrüdü istikametinde değil, mili camia içinde sımsıkı birleşen yurt- i E ; ; z ve tabii hudut gerçekleşme imkânı olan bir irriyet tasavvuru İle, eriyet ve kani münasebetini ileriki ya - Zılarımızda tahlile çalışacağız, rinde çok düşündüm. Aynı Sİ irim ki cen çağ atıya'da yda hattâ inu tahay- işürülen #avall. gençler ri meseleye dönelim: bu - çocuğun ve mürebbinin terbi- ye ameliyesi et sur olan Lim e altı. m ze 8 zerinde gerçekleştirmesi dir. in medeni vasıta- ları, ü muhitten üçüncüsünü gek fikirler içinden tam doğruyu Gikacilceğim kesin olarak bük »rrsine bu türlü yazı- nın zarar görmesi tur. e başka rin yanlış ve zararlı hemen kyamaz zıcımı O halde yazı a do - Geri yazı yazanla, sallüğünü hissettirmek A aşi mahı? Bunun için: 1) Fikir adam- ava larını aynı hi içinde yaşatarak bunların kKannatleri Prami e kinlık temin etmeğe, 2) memle e yaş "gikirleri maları sağ tie “bir 'mağa çalış- ahıdir. ekme doğruya ilim ko- giren ma 5 bakin tuk dad Gari yaşarlar. Bunu te “kendi. itmlerinin ları zararlı yayımlardan koruya m üstünde mem- leketin faydasım koruma endişe si ve dış e in bozulduğu 2a- m Bi birliğinin yapa bileceği kuvvetin idrakidir. Her dikte meni lakin Sy dü- şünmeyi v: ği ve İnan- larda 0 ii par v daim ani se leni yazmaktan çekinir ve gimme i yar n kendisini mesul a her ge- yaya- cağım fikirler bu “umdeleri” DE rm en bu kaldeyi her yazı ya: kabul ve bunu tatbik ettir - mek kabil değidir. Şu veya bU duyguya veya gücenikliğe tabi 0- larak bu umde dışında yazı yazan- İD Me Se cesaretini kırmak cak bir m tarzdaki y Yalar Gö ayı ayıplıyacak bir. cihaz lilak elaabe il Sa Dı ayıplama cihazının. Kufulabil gereklidir. Bu ayıplar alanında öiprite sahiplerinden gi karsa cemiyetçe değerli olur. e ae derecede üniver- altelerik; "ileri e end! ara- yaşi : içle- ar, gerek dığı zararlı yazıları ayıplıyacak © ların ye etrafındaki e ni aksettirmeli, dışarda ve içlerin- de bu o mesullüğü duymıyan- lara karşı tepkilerini göstermeli - dirler, İşte biz bu sırada fikir dergi - lerimizden düşünceleri bulandıra- , bu nâzımlik va- manında “Türk birliğihi gercekten sağlıyacak or- kk ganlar olacaktır. Terbiyede muhit meselesi ve mürebbi unsuru Yazan: |Prof.FINDIKOĞLU| FINDIKOĞLU genişletmiş, milf hudutlar inn Bi bimer ünl ne çıkarmıştır. Çocuk ve talebe, sinema, radyo ve gâzete vamtasiy- &ığı sosyal mı menin rr m eğilir. Bu sosyal çok liğinden bulan bir cüzütam olmal Yüzumuru emrediyorsa, asıl terbi- ye de mürebbiyi aynı halde gör en s ze in mahsulü görüş elde etmiş olan mü m e Türkiyesi için uvdur. “Haka açalım bu vaziyete mü- yebbilerin adedince, görüş Ve iL kamet çokluğu hasıl olmaz 1? Böyle bir itiri çok diziye değişen muhitlerin iz mn 41 telkin edici bir P tep - kil EA ölletiin inkılâpcı Türkiye muallimlerini bir teşktlAt çatısı altında topliyan ye- ml bir “Muallimler birliği” hare - bakım - e Ea ei el Böyle bir “hirile” in; modem terbiye ve go cuk, gençlik psfkolojilerini tanı - at nüfuz etmi e “Mall rize N a ocuklaı e geren dür Tee met hususunda biribirl da le e âlmi ii akra er Li > > birliğinde de rin asi di birliği lâzımdır. Meselâ 1942 esinde Türk mat eg ve Türkiye parlâmentosunu İl dn e ri > A ek kazar lerin ve çan ünde e sizler şahedi mürebbiler, Sizi e “beri ii vasıtalarında mut - aka ittifak. ederler. Bğer. MU fak ayri mir ahut hiç değme akde karşısında süküt eder. Böyle bir Tar yaya mürebbi, sr sar ayrıyorsa İnebolu ve İmei eti EE sızın bütün Türkiyenin yürüyüş. Mm h yacını mesinde, Me e ale pasif olarak si : eden bu mi ii mi Hakiki kıayı müşahede eden, e cabuğ da onu Hay etmiyerek leş. en Alim gibi, hâdi- onu düzenle ren, ri görmeli, sonra mek için mücadele eylemelidir. örülüyor ki, mürebbi ile Alimin hâdiseler karşısındaki davranışı, mağ pek farklı değildir. Hattâ âlim, pasif olan hâdiseler e ındadır. mürebbi ise aktif in ve kendisine yardım eden bir çen a rl lebe ile baş başa bu- tiraz akle gelebilir: “pat çi t ebe, mürebbi karşı - bi yan ? Böyle bir isyam ile lilik ileri sürmek büyük ir hatadır. Kaldı ki Te aleni mevzuunun Asiliği nisbetinde mi cadeleci olursa, rolünü daha zevk- le ifa eder. rağ cevabım bi- mi in ve hırçın > | 8 g wuşlar. O da “iyi huylu ve yabileceğini, ami marifetin hırçın ve huysuz bir kadınla geçinmekten ibaret arel ken miş? İyi zarilerin dalma Asi atları ara - maları sebepsiz dej iğ Hatta James bir yazısında terbiyecinin Ası iradeli çocuğu eli esini, — a okşiş isini in am “ Bereket versin ki biz im ve mürebbi # sali > nal - ler, bu neviden ya- ramaz mesleğimizde ve önline İhtimali bu daha yatkın olan öanyüka kiymetini bilmek için tabiatın bize gösterdiği bir cilve- diri 20/1/1944 Çağdaş devletlerde sosyal problemlet İm MİNCİ yüzyılın sosyal dâ- valarını halletmek hususun- düipügüüz kadir dü Dilme dildiği görülmekte, Yazan: İp Oikyinrin uri sikini GK Halil Gil etin gereken tedbirleri almas, —Ç Dr. Halil Filref KANAD 2) İhtilâllerle belli sınıfların hak“ © Aa e d teşebbüslerini yasak etmiştir. Le- zerek devletin kendiliğinden geniş ( Din devri ile Stalin devri arasın- üçüde, prensipler koyman da birçok ayrılıklar bulunmasına Bugüne Avrupa ve sağa sola birçok kaymalar yar 15 rika dini ya ri inci yol O Pılmasına rağmen, tü üzerinde yürüdükleri görülmüştür. nin devlet sosyalizmini gerçekleş lu yolda yürümenin mahzuru sos. tirmek prensipine bağlılığı sabit yal la uzun bir zaman (Kalmıştır. Bu uğurda bir hayli ka- iikde ve parça parga haletmek Bunlar çıkarılmış ta tir. Meselâ yirminci yüzyılın kı iiiynerii şındanberi işçilerin ve küçük dev- 933 seçkisinde bütün siyasi fır. et memurlarmın sıhhatlerini ko - o Kalâra a Kardem iktıdar mev- ruyaca! lar çıkarılması, has- Kli elim İmer ; Sosya. talık, kaza ve ihtiyarlık sigorta teş- O lizm de 24 eN sösyaliz - kilâtları kurulması, işsizlere iş bu- O Midir. ii öze di yar Her iki veğim duymuştur. opraklarıl dilediği Uzun müddet sulh zen lerden, ik şıyan bazı küçük Arya, erik tie. © sahiplerinden ağır vergiler alarak ri bu hususta daha herkesi orta birleştirmek eri sevi gay page gütmesidir. sinde ise devlet bütün eriş > elini Bayel Sp: belek e irani siste- ei ana in ru yüzden hangi bir bep v8 la husule n umumi m içi i EMEK oluyor ki bunların bi- m mm rinde fertlerin iradesi ta » #RİNCİ dünya muharebesin- den sa m yi re, Fransa ve Almanya gibi bü - sonra va değ Seni ie tat- bik eden milletini orta “abakanın ret seviyesinde bir - “ e de incelemek faydalı ola- tertirmeki “iden nasyo - i nal meyal ini “ > P kalan sosyal lemlerin haline . Km ge i Amerika'da sosyal problemler YENİ KİTAPI AR Bırsam - ı Saadet Dr. İzzettin ŞADAN > üzerinde hararla Kanla yi işler yapmağı tasarlıya! ares Roca sa ei prensipiyle birçok faydalı teşeb- a Pe lünya muharebesinden nsa hükümeti bu mevi- gibi ie hükümeti de tiyaçlarına geniş öleilde cevap ver- mi my giddetle UYMASI sm düşmanı, 8 - De 2) ikinci yolu tercih eden dev - || çaresi) ölmek: tizere dört bölüme Jet iki Rusya'dır. ayrılmış olan er sy mın e e ger birçok milit meseleler ele alım- le bırakan - büyük ve kanlı bir baar rm a Meilinden sonra teessüs etmiştir. 'NİZM prensiplerini mü- $ © sini beyaza meselelerini tetki- — Ze eden Sovyet ares xs bu dan sahsi mi ti ortadan kaldırdığı $: keli dh açip seyi ir ve bilhassa bu “dir. Okuyucularımı ikiyet gibi iş ve küçük her e ie dart priz ar toplamı .vi şahsi ve hususi Mein BiğLiYoOgkakıı Yeni Kitaplar istanbul Üniversitesi mağ # va > e e olup yatı: X YORK MUSİKİSİ ANTOLOJİSİ CE be ei gi Gage Nü bek duğu bi / eser İstanbul Üniver esi debi ya ya mi pere * giz çilemaştr. Fi yaktı cile 200 kuruş, Tinci etle 290 kuruş. KAPUKOL! ei h Devleti teşkilâtındı MALI ŞİİRİ TARİHİ, (Cit 1. Kitap 1) E. 3. W. Gibbin bu İstanbul Üninversitesi yayınlarından: Edip X itaj ünsüz vardır ve bu önsözde ki- in değeri vE © elk taraflar pimi Fiyatı 80 kuruş” Xx AHBAR ÜN: DEVLET-İS - ÇUKİYE, Şadruddin Hbul - san Ali İbn Nâşir İbn Ali m Hüseyni'nin bu * Ena iz Kime ei NA DU, Tarih ve ek li VE e Klâsik Şar dileri Besi e katıldıkları tarihe elsi kada m Devletler) Böle ögeler; il mem gren ; pim e e barvseb e neşrettiği metinden ter. yazılan ve Kllsik ilk Kd Ter ke Meh A sistam Sabahat Atlan'ın kalemiy- ie gevrilen bu eser de Sovyet idare- © | i ği

Bu sayıdan diğer sayfalar: