27 Kasım 1945 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

a di DIL dev lendiren bü ep verilen ı mı ve il “eğitim Bin, vekili Hilmi Uran'ın bir söyleviyle açıl muştr. Hilmi Uran'ın açış nutku sulü dığı “ htırayı ri MIZIN Şermin bü- rultay üyelerine nt | İşin iç lardan birtakımı da Hilmi Uran, bu söylevinde de- el havasına göre kimi vardır, Küm yok miştir ki: tur, Şildir di. “Türk m büyük koru. inş Se w Dolmi mlaşma Mk DA Onun için hu tarihi gerceği, göz Kurultayın sayın all aziz da e çeri kii görülür bir hale getirmeği tüplü yetileri A | btuyorum. ili EŞ canımı: ekili g We tarihini birlikte sur vari; Beşinci Türk Dİ Kuralta. | duğum şema üzerinden Ren yım, yüksek huzurumuzda açmakla “Thm, Büroda? aman ve izaklık. ö bahtiyarlık duymaktadım. ada Dil ünrlkağınm bu. se kan v Tü şimdi Japon pi olan büyük ni ii Beşinci Türk Dil Kurultayında hazır bulunan üyeler dün sabahki açılış oturumunda Her büyük inkılâp hamlemizde ol. yük emeklerle öğrenebi duğu gi Tün di devrimi vas ye elle aca sayılı blgiler Ve yazı a da; Atatürk'ü anmak zu heyec: Türkün her kahramanı ken- saymasını ve e — destanı söylemeğe yetkili ve elvet li bir yiğitler dili olduğunu da teceketir. Bu önerge onaylandıktan sonra ziz iz himaş m lediği an gi e uu anda görüllerimi izle y yaş yank aç kuvvetle duy yoh NE Sali y heal Seli, 50 GAVAĞI unu ele alacak bilginlerin, onu en Sonuna kadar inan ve gayret de Önce benimsiyecek aydınların hepsi İ cülerine dülkkat edilmiştir. *k rahim İç ante Taşer Bt inilti inin gelişmesini ifade-) belirtiye gaıpmaptun. Burada onun leşi gümdiye | bütüm tarh bir leri sülrü- | termiye yeten. “eni bun: | Yeğlirie tems vi lan lü. tutuyorum. yan aydı gerei baz me Ge ali e? epümlişlağız kimi bizimdir, kir fikirleri © bulândıra gelmişler irkçemiz tarih içinde b a a Dir ir m Onun. Anadolrda “3 “| müzle gördüğümüz parçası 11 a8 | yüzyıl ortalarından gü geliyor. Yandan eski olan edebiyat o İmay en olan batur, akı mıştır. asla halk edebiyatına © muvazi bakışı ile gös- iinde imin doğumunda değerliği yi göstererek kızımızın an Devlet 1 B derli Sai e baş Wap — Taşi elde yenil tir fakat arap ve fars örneklerine ay2k “ le Yetişme uyduran ikinci bir akıntı meydana n kıymetli sapi miz olarak yapacaktır. m ıydu ir Radyomuzum Yapa Değerli Türk dilcileri; O dille yazıyor, o dille konuşuyor, © inci olurum Belini iştir, ultay saat 15 te ikinci top-| ördüm Hurutayla Beşinci ara. me ml el lan p- rk dil dâ baban Başkan Vekili Şemsettin ine a seen üç yıl; Tü yas lar Türk gramerini kabinm üstün. e yazık ki bizim yazı dilimiz bu |düncü bir ci a ından An 2 ağn di dünyaya rini 4) ” ve see met Kâmri ? m İh 6 e üm eğil ani erim zi Günaltay'ın başkanlığında yapmış ve | Halk edebiyatımız da yerimi Uzun ömürler disi ie & da yayılması e yeli iin müs- iii ürle şuhudi” sü seri o ni ime reğim ge e e babasını tebrik ederiz. Hi a et başarı yılları olmuştur. Bu yıl ş si ili Şet İsmet İnönü erlerin. k d Me içine, Sağa ğer te öğretim | Gen. iy giden, Kurultay Başkanı Abdülhalik Kerida dün sabahki oturuma gbakam Şülri Saracoğlu oldur şân aydın een) HM 0 YENİŞEME iy Gidi, den yüksek öğretime doğru, hızla | uyriğe dişiliği S e ri pat ma e öbür analdan KE anı rekl iz ol ni | ağı Türk (kat bu s ia c nlışlık netice Toplantıdı lkön: nl » Dev deo tam Ve bir mat ei da fel ku di. |stçisinin dili ile yazı kz | e umu ln dl emmi etle DİS bulun atari Cini yöreiömizder zirai ei sl 2 | map e nem ve maka gü) letroklu Smaç Gum, /ocoim! yapılmış, sona, Ta em Me m Takllerin “elviyel al m arıncıya | ren bir yl alir meçtiğii, Ku al Künuğmya eğ sa ay reiki bie O bizde Ma keyei ve pimek olullacımlan| yağar ib aşı ler ara. yayanlaığı Ve Gok. defe|lik derhal. düzelmiş br. Sülm Ali Dilemin. Dr ; 20.11045 - perşembe Melik inte ce terimle -İsmda önerir tün İmlası | ir e sah Dina kadar aşka e e li kekin Ne Kali Mimeiİle ondan uzakla başlamıştır. | bucukta ite önek api an beri, © dil Kurula | kafamızdan, dilimizden. kalemiz İtürdüğü ilmi ve teknik üz iyelerini selâmlıyarak kon söz alarak tezlerini Bu leica; did pılacak olan ilk m ma, ya mp eğe tar ti yoldan aslâ. ayrılmadığını başlı amıştır. ir. ya ask elen önemle rica olunur. Trkiye İ - | nimsiyebileceği güze Ek lk belirtmiş i Bİ ğı ie İşte osmanlıca XV inci yüz. | Gündem: | deki ca üniyersite ie şb. vüenda mek ei Eç li m e a Pe Lp yaam tikel yatağında | (2 Açılış, a Birde bira ik bu terimlere bir iş değildi. ee bilig zamanda fen ve| zenliyen kaldeler ei yi bir azmak halinde gelmekte. | 2 — Kongre başkanlık GYÜİ © haznesi başarabilme ik ln Akat enik terimlerin bulunmasında v ee neme m ie EUR İ «Devlet ani Türkçe ie, ele alar çimi Muhtaç old 71, devrim) ağn ani kere birleşmesinde eldden büylük sönüçlar | anlaşmazlığa e a Yİ ArİKe İ rahsin Banguoğlu, 1878 dn başlaya Epi oba nğinbeli Toe denetleme Hİ ÜL Zaten | yürüyüşünü. iniğine avaturımuş derin görüşü ve yılmaz azı aldığını iyi erin sükameki VU yüzden adaletin | yay muhtelif tarihli ie ir iy türkçeye muvazi bi ve sani re e in KOMAR, | icini. Dil Kurumunda ifadesini | çin inkar elen yarn, söylemimesi| ek İlamı geldiği, Bee Kanunlarında Tür | akmıştr. Fakat bütü 4 — Yönetim ve denetlem? yaş hem de verimli olmuştur. bulan, sarsılmaz inanı yn âzım geldiğini, bunun için de). i > miş or. Dat istidatlarını, b rının ibrası. yu Diğer taraftan Büyük Milet Mec. | usanmaz calışmaları Yazan yeah vr Dali biri banl vay KAM Mae | Di yüküm gazdan sein bime ik kabil “terimlerin Türkçede yakışıklı a ie anmak zoründa. olduğunu, hukuku vi yl işimde Taşıtı Erasiye | Bugüme kudar başarıla e eği ye cana yakın karşılıklar nl mir iş ei Se le ile Jiyor, bu suretle yı manlıcann türemesi ve e | alimli elk - Arzu ve Bee sieliği hakkında iigt uyandır | in ana yatağın içinde akan balk & e tm ri Anayasaya Ve dahili 2 nun olmak & sak da- | olduğunu ederek sözle Yy e e in yanmış bu yil a Ar a a > Mi 5 İç Tüzüğe çevirmesi dili| ha pek Gok iş cümuhla beraber, e e biri v iki öylükle ii şürmüştür. Kendisi de halka yara. kanı mileştirme meme Mimi - İbüyük Derli ar nr yenilmiş, Ve YOlUN | ize bu iyi günleri göst metini gördüğünü söylemişdüne gö- e mamıştır. Bu Kamel bu” süyun b : b kaa | “Öyleviz kesin bir işaret olmuş; aym 20- mıştır. geli Şe Yüksek e şeimii pugünel hukukumüuzün daha ts-| Mir çüür dikadıca 200 Sen) ikameti değişir yanacak < İstan ul'da bir İade ar, sesi bil dü devrimi; artık eca dil yorulmaz İŞCİ- | yanlar nst adına şük- | miz ve 8 dil Slm bu lerle birlikte anmaya değer vari ha ni nd ÜAK dilimiz severlerin ii olmaktan çıkarak mil- k İk ol“ İ iz alanda, üğeaşimiz — şey varsa bu. i İ- İ ket olmamıştır. asılması istel ar; We bir hüviyet almıştır. Türk Dil ıyadan göçmüş 0. | ger iğ hukul dıcı eN ekti ilin em | XIX uncu yüzyil ortalarındanberi Tadil 26 inci Şevrilip Kurumu, bu büyük olayı çal e hğtayalğrı Belinde 4-7 İ çi le gürel sözlerine 8 vamta | olduğuna, bağl on yüzyıl içinde “Türklerin yazı di- | ayda kuyumeu OLEG vali tlu bir mü saysa ye- sağ olanların r, Sü: a Anamur daha) edi Banguoğlu, çülerin | 3 ola azmağı girdi sine lr. Ae me yi zir selâmlıyarak si yani t i lamalar aparak, Osmani hareketin sağlı irin sikli gani ek bm Bugünkü tari bein Tl an Karaları komisyon © ko- Üniversitesi | nun blur batiri rum chan im bi ineği meğe ca kn iz pa unmake iaritde durulan 5 | oda biz dune yapn DİN yere İne mu hatırlatarak demiş. | çi a, ae eme siklet m çek el eee iz yemli meselelerden biri de, Türk dil| zn Goğraiye Barel miz Türkiye dışında dolaşıyordu, zi a ör men nk haznesi olacak büyük bir (Sözlük) | Prof, Enver Ziya Karal bu im m bezen galışan- | Böyle bir görüşle hukukumuz da, i- vor e eeerleislen yapmaktı, Dört yıldanberi bu büyük | sında demiştir ki: ları bi aya ie imi ân a fade Yüklenen Yalana imani Ji TAS ee al dirseklerdir. ia? — maksadın Teşmesi için gahşll -| | sayın Cumhurbaşkanı, sayın Ku. pe etin. Slgilemeceği bir ko- | lardan top e era EA e aya a e sözü Gümirivek Ti <i 4 rultay üyeleri, leş du, Begüm hazurunuza çıkan (Türke çe ahsuli ge Sözlük) bu çalışmaların mı ” halkın dilinden ayrı anin enlerin mi y Beşinci Dil Kurultayın Ankara | "uu bu işe merkezlik - Jlamadığ bir hukuk dili ie yük vi yam a içi Serler değildir. VU > DEN SE e İMA, sale dll Dn kurtuluşu > gerçekleştirme > hey alarım sıvıyarak e Ölü el pan yale ii Vİ” ürk Milletini, tarihteki melena | den doğan ürk yeni İçinde e ataşe aym eyer saman inanıyor. Böyle oi-| “Türkedili Osmanlı İmparatorlu. temelleri üzerinde yükseltir. | mi rağmen Anayasunın Osmanlıca Yozİ vir şü ise kendine dönmek, öz varliş in daha | gunun son yıllarına. De in e a in de > vr aym . gerekiyordu. | Jana değer Me Bu değe oldu ğunu 4 memitketlerinde Devlet e iy lk eN okuyan an ve yazan İnsan- | ka halkın hn da İğu at muş kurumlarda yabancı bg lerin. sosyal kurulu gran dil, işlem" talanı hak, hu ein a A i ei ii eee ince: | meğe ve imi metot 3u sebeple, ar iummuş, 1024 tari Anayasa diz yeni himmet sahipleri yetiştirmiş. |tur. Gene a: lenmekte idi. Jenmeğe muhtaçtı, Tü İle Sebil son Anayasa dili arasındaki geniş| tir yaşlar çalışma -| © Bu bilginizi rin tesiriyle, aym. | mu bize bu çalışma Mig alm lime 0 en |çarrları leyleklerin. gözleri önüne | © Buna göre osmanlıca XV üz. |bir ham ve di derriminin “gelişimi kn ia DİKİMİ e m aylar ai Fakat asıl | biz hukukçul iş YAA A Ge a tr komi İş a > vi kandaki açıklamaları Genel Sekreter, Mlp teni #adeleştirilme. | önemli olan başarı vi mem bir vve bahseden | mış ve XX n« gene dönüp ni e ema ir, sini problem olarak m aldılar, | da dili türkçeleşti zihniy: Bire izlerine ŞöY-| ona Ka atılmış diz EN Ömrü o a kaldırılmasına Thk Dil Karultayına car-| Osmanlı devleti, yapısı ve. siyaseti | doğurmuş olmad da | kadar olmuştur. Günel tabi bir or ham Deil eee vana değeri givermediği için di lisan gün Türk yazarı, bu haç yi rimiz şöyle yazacak- | değildir. Türkçenin sırtından yaşa- Kay bolan bön üyelerini sevgiyle, saygıyla selamla: | katılmadı. Bu sebeple de dll probe | rek ösir önceki Tür yazarından yok seir yelken lardır; KV. ia a ini parağittir. Bu sebeple bazi. İstanbul, 26 (Te nz zam. 1 Möşilerin dâvası olarak kaldı, ve | daha benlik sahibidir ve milletinin yüzyıl orta iyekde | larına yandığı gibi “mütaki 2 Mahalesi Yitarmgir. iki Bakani“ seğlerindn | kala Der Baca bağlanamadı. Türk | daha içindedir. Mili Eğitim Derneği adına © | Devlet dili Osmanlıcaydı. 1945 A iyot değildir. ürk dülmin vat o iyi / sonra; gündem gereğince Krala yerin İstiklâl Savaşiyle, İmpava. | Bu yazarlardan — herhangi birimi) yü gitim Derneği adınakonu, | Yasası ile Devlet dili İn çi e iinde bağırsak gibi görüne- |rir. Ofis müfettişleri ve 8 Başkanlık ii yağ torli ik Alarelzden n Gumühuriyet ef. | karşlaştrmakda. bu hal daha iy #9-| san Bükme Öymen Di Kurultayı Tahsin Banguoğlu, bundan sonra ie > “ İlcüzete mebel Memi ve T, B.M. çi mine, Doğu medeniyetinden Batı me | laşılı GSM iye Mü | demiştir ki: Tanzintatçılara karşı gelenler KA: İ Nail zabıtaca gözaltına alı halik Renda oybirliğiyl eniyetine Fe milit psikoloji. | Ebe: tatürk” Devlet, ektim Derneğinin, Günümüz için dil tarihçilerinin ne | sik osmanlıcanın devamını. istiyor. a ei özüm. miz büyük Giçüde gelişi. Bu geliş | kanı olarak Bu kurumlara İMÜYER eş a amil cireli alyeceklerini gelecek nesiller göre | lardı. Türk ayatanlar yeni Asi e ri hinsetti ve onları adlandırarak Kr“ | mini digi e, özenle benimsemek; osmanbanmın o devamın istediler, tay Ord. gl emi Cumhuriyet ev. ikisi ene aşar RM (. t Cumhuriyetgilere karşı gelenler bu- Sağlam Sel let işi gibi ele amir Dilimizin yi ğe Şefimiz İsmet İnönü o vakit il Beşi ini Ale an, Di Kur, | olan Osmanlıcanın 500 yıllık geçini- | gün artık ana ein ye tin Sahir Süne N Yedi it Uzgören, Se-| sını, geçmişini ya dilleri arasm- ay ee ay hş ağn MAĞYİCE | amın münbie bieanine TOM ça, | gine doğru bakarak onun h ta olan yazı dilimizi hı iz bir a. . Pek ile Şefik Tugay seçilmiş - | daki yerini ve nen incelemek, anı olara) kurumları aym | y.. maları İl ei yin b bir şeyler söyleme! d len geriye m kit milletimizin duy, ade a inanç gaya iin see. yi v 'Yukanda devlet dili ve yazı dili li kçeden bi e m anlık “Divanı yer. | larını anlatacak en uygun ölçüleri imiz'de edebiy: si kr ii erek başarı düeklerini | olarak Osmanlıcanı gelişme derini ekin eri TI rk Dil Ku. | ârayıp bulmak için Dil Kurumu ku. le oldoğu gibi ükçeleşiyor. ba ildirmiştir.. —— Genel Sekreteri Maraş Miller. | ruldu. Milli dâvaların daima milletçe | let birbirini bu dille daha iyi anlıya- | İstanbul | Teknil itTankut İizeliye çözülmesini istiyen At dl çe | bitiyor. zül Üniversitesi | ana yanlarını ve h Bunlar asla tembel bir nehir ya- tari Gary tağında tesadüflerin yaptığı mean iy iç Tü olan ili e ini emmi elimi in iz A AZ, De Ve geniş bir. özetini Jışmalarının da sağlamı yolda geliğme | Yeni yetişen Türk nesli ve ha ii usa, görüşlüleri en. sonuncularıdı ti iri, 945 bunlarda yayımladığımız saporumu o. |si isin milletin Karuhaylar halimde kitlesi leri adimlarla bu yolda m rm an © Dil devrimini hedefsiz ve sonu Salı — 27. 11. kumuştur. Geçen Kurult, Du. ür rumiyle işbirliği yapması > rümektedir. yeni Wi ge üşü 7.28 Açılış ve progı er aa lay eri dap ei SB İn Teva söz olmu ve Kurul e bae a mayayı m Bir İhimizin dil devrimi hareketi SaNlE NE çi fya Kurumu adına | tayı Teknik Üniversit3 adına selâm) m day üyeleri ödenir Türk * Coğrafya Kurumu “adına | uyarak şöyle demiştir: 745 Haberler bi Dil devrimi özel yapısında taşıdı. | söz alan Falk Reşit Unat, şöyle de-|,, İl ir bi data m İİ aş 8.00 Müzik: orkestra eserlei e atin değerden başka diğer dev. mit eri yeni dil hareketlerine canla baş e mmlik me dee Ord. Prof. > eN Tevfik Fimlerimizin mukadderin! de kend | Kurumunun, Türk dilini |12 Katılmış ve son hir iki yıl içinde | 7450 12.29 Açılış ve program Sağlam” bağlamasiyle mille hayatınız. | ö benliğine kavuşturan > amasiyle |2000 ünü DIL Kurumunun onamas pi 1230 MS. ayarı 7 in sira bilim dan plânda yer almaktadır. Ali her bilim kolu üzerindeki sürekli ye |v2 sunduğu ve 1700 ünü de pek yan. 'İ” Ss 12.30 Müzik: caz parçaları Kurumları adına verilecek enenişr | irJEimiZe. KÜ Ve elem başarıl çalışmalar. coğratya dn omatağa Sİ gi ber RE li si 12.45 Haberler söylevlerine gelmiş bulunuyordu. kik | kalkınmamıza, asan deni bünümde öe kn ver x 13,00 Müzik: radyo salon ork | Şerimde | clsraki İstamıul Üniversitesi Kek; | mizde yaşıyan yefahlı ve büy çepi direktiflere uyarak ondan son: se © 1550 Kapanış ar türü Ord. Prot, Dr. General “Tevfik | kiye Ye Mae di evrimin aki çalışmalara da önem .veri 1 Zİ 758 Aşılı ve program 7 Bağlam söz almış ve demiştir kı, | tem başarısiyle mümkün görebiliri- | netle, ür " İ KR Li 00 arı b i 5 İİ, Buna *DIl .Kurultayını İstanbul Üniver. |, Simdiye kadar toplanan dört Dİ | na Türk Coğrafya turul- | Gİ. Mac Arthur Kürumun O weL İİ$ < köne örkestpiii Kruttayınta dilimize. sağladıkları e rim 1s bil © gec sitesi seli a büyük bir wn #ahri üyesi İğ â ise Konus K iy m milli hayatımı el Satiz iy 8 S ei karişik şarkılar İp çörumu: a tesirler ve izler ii. Dülrimake ei Mete kaç b z pi ten be Türk ear büyük Atatürk'ün sm ei Dİ Ki ginliğini yolu gi şi çi me MS. ayarı olara dn indir. malarında. en yal i ş ler evrimini MD | a Gavriminde yan e gamer — ve m ia 5 — e A . EE, map Mz YE” mânasını taşıdığına inanıyoruz, Ku. 'Dil Kurumu ile gerek. e Gi ri ee i < ER Va e manh İmparatorluğunun yı, | vultayı ve Türk Dil Kurumunun yü. tky iptriği yapmağı kendisi için) tin Artam'ın bir önergesi okun. PAN kol kalaslar nşr yi pak Röya e bülabidiği yapı te. an ai iş- 3 ST te az kullanılmış Adoil Friz Werg-| 20.00 Müzik: fasılın devami imanla Ankara Üniversitesi ad a dizi ı ları arasında bi eme İm t 185o) '£ U- Mascinul Fabric Stuttgrat |zo.15 Radye gazetesi leş vardı. Bu a bir Meri Da kil dak emleket kamuoyuna bü kür- | nanlardan çoğu ilk Kurultaydan bir Gansstatt, Rombas 280P.N, Nolu|zo45 Müzik: Mandolin birliği İ Melodik sözlerle, kaideleri tıklım | o Yüksek Ziraat Enstitüsü © | süden yayımlamağı bilimsel ve u. | tal ları “beraberlerinde ge. 0: makinesi 28.11.945 çarşamba gü- İar.oş Konuşma e küm dalyan. O kadar ki “orman adına Tusal bir vicdan borcu bilmek Şimdiye kadar topl, nü saat 15 te Ankara, i Demir. )ar20 Müzik yay salan ork ee Hisanı” içinde Türkçe, Yüksek Ziraat Enstitüsü Rektö-| Türk Hukuk Kurumu adını urultaylarda bulunmuş libahçe 78 numaralı Mehmet Eren. seksi zik: Tarihi Türk #ÖÜÜ me hazı rmda Osmanlı Kaparaarapı 1i için, |rü Halit Civelekoğlu, Yüksek Zirast | Bundan sonra Türk Hukuk Kuru. |bir üye ve bir gazeteci olarak, on MN KON gül'n evinde açık arttırma ile satı- |. S. ayarı aero deki 'Türk kadar yabancı ve garip met Türk Dil Kurultayla- | mu Başkam Trabzon, Milletvekili? lal Adn hatırladığım. birçok Dr, Tahsin” Banguoğlu'nun acaba vaymlanır. e brain iz ke. dal kalmıştı. yaşıt olduğunu, Enstitünün her İ Süreyya Anamur Eg Fe.'şeyler vardır. konuşmasiyle ilgili grafik (9298) ATT Son ü 7la3,00 Kapanış ve program