26 Eylül 1929 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

VEYA LUİN e Vakfın smmm ua bulmacası Dünkü bulmacamızı halledilmiş şekle bakarak halledemedinizsö bu günkü yeni bulmacamızın Sırrını meydana" çıkarabilirsiniz. Bunun için aşağıdaki tarif tatbik ederek üç beş dakika meşgul olmanız kâfidir. Mi) 23.456738 9 bip pelekfe) l Bugünkü halledilecek yeni balmacamız Ge VE JA RR 1.2.3456 789 İptidei mektebinde oku- yordum. Bir gün mektep bayraklarla donandı mek. tep müdürü hepimizi mek: | tebin bahçesine dedi ki: Artık hürriyet ilân edildi. Bundan sonra devlet isleri düzeliyor. Mutlakıyet idarei zalimesinden halâs olduk. Meşrutiyet odemek | fazilet demektir. Mesrutiyet demek fezaili beşeriyenin tahakkuku demektir. Biz | bu sözlerden bir şey anla- madık: 1908 senesinin par- mak kadar çocuklara rettiği * Rejim , değişik tiği bundan. başka «birşey değildi. Ben eve geldiğim topladı © zaman mektep müdürünün söylediklerini © anlattım: Artık “hürriyet: ilân: edil: miş; “her şey iyi olacakmış, dedim... O zaman ; inkılâp fu kasına “mensup “olan ak: “rabanıdan biri bütün aile Tinliana söyledi : “— Otuz üç sene süren devri şeamet artık nihayet buldu. Bu müddet zarfında nc memurların maaşları ve- rildi, ne vatanın hudutları mühafaza olundu. Vatan birtakım rüşvetçilerin elin» de kaldı. Mübarek”“vatanın bağrına “düşman dayadı. Hançerini, bizim evde bu nutuk devâm ederken s0o> kaktan allı yeşilli bayrak - larla donanmış bir kafile bağrışıyordu: Yaşasın o Hurriyet... Adalet, müsavat, uhuvvet. Evdekiler de bu coşkun nakarata uydular, onlar da olanca kuyvetile bağırdılar. 1908 senesi günleri hep böyle acaip ve fazilet id - i. Bu telkin şu #sasa istinat ediyordu: “ — Meşrutiyet, vatanı arçalanmaktan kurtardı,,yâni meşrutiyet demek - vatanı taksimden kurtarmak de - mektir.., Bu telkin her şeye, her şekle, her kalıba uyu - yordu. 31 Martta bu telkin şeriata uyduruldu. —Şeriat isteriz, şekline şöyle bir nutuk Tarih terbiyesi | ti. şerefli girdi. Ve irtica güzel gös- termek için ne lâzımsa onu yaptı, 3i Martçıların da dilinde bu nevi ahlâk ve fazilete dair sözler vardı. Hütriyet ve itilâf fırkası ve kabinesi gene ayni sözü diline dolayarak işe koyul- du. Bilhassa 1908 inkılâp- çıları inkılâbı bir fikir ve " Gençlik kültürü sistem halinde ileri sürme- dikleri için mukabil. taraf, muhalifler. « önlerinde çok vadedilmiş. fekat hiç bir Şey. yapılmamış bir saha hulunca tekrar söze başla- dılar : — Biz sujistimallere ni- hayet vereceğiz, dediler. Geldile . iktidar mevkiine geçtiler : ve ayni batakta boğuldular, Üstelik hiyane- bir rozet gibi göğüslerine taktılar, : Müta- rekenin ilk zamanlarında da memlekette işgal kuvvetle- rinin yerleşmesini kolaylaş- twacak olan bir cereyan peyda olmuştu, Bu cöreyan 1908 senesindenberi iddia edilen fikre ve bir sisteme istinat. etmiyen. vaidler is- tinat ediyordu... Deniyordu kir : “— İşgal kuvvetleri ge- lirse bolluk olacak, kıtlık ortadan kalkacak... Merhum Nüzhet. Sabit bile «bu ab- dal telekkinin kurbanı ola- rak gençliği. silâhtan tecride salışıyor . ve “memleketin emperyalistlere teslimini is- tiyordu. , Şüphesiz ki bugün de yirmi bir senelik bir siyasi gevezeliğin neticesi olarak yeni devleti hâlâ 1908 se- nesi kafaşile anlamak isti- a yağ Bunlar um- uklarını bulamayınca tıpkı eskiler gibi düşünebilirler, Halbuki davayı bur şekilde ele almak hatalıdır, iptidaicedir. Artık devlet rejiminden ahsederken başka şekilde ve başka mahiyette mantık yürütmek lâzımdır. Devlet şel ayyen bir iküsadi devren ifadesidir. Devleti, mutlaka ahlâki bir ideal değil, si- yasi ve iktisadi bir “reali- te, olarak düşünmek İâ- zumdır. Bunu nasıl temin etmeli, bu telâkkileri nasıl ortadan kaldırmalı? Buna çare bulabilmek için evvelâ sebebini gör- mek lâzımdır, Bunun sebe- bi devlet rejimlerini bir fikir ve ilim meselesi ha- linde döğil, yanlış bir pru- paganda şeklinde göster- mektir. Geçen nesiller bizde ve devleti hayat haricinde bir “Ahlâkcı,, rolünde bir mü- essise anladı. Bunun için çi Soldan sapa: 1 — Vasat Avrupada bir cumhuriyet (6) 2 — Hyrt ve tsdik nidası (9) bir Ermeni snü(3) 3 — beli, afet (4), uslu” luk (2) 4 — küçük su (5) 5 — Müstkbel (9), ka- talik (5) 6 — Nolü /(9), rusca e vet (9 7 << Dühul etmek-(6) 8 — Doğru (6) 9 — Kalenin en sivri yeri (2), Astilham (9), hamamda su dökülen şeya(3) Yukardan aşağı: 1 — Bir spor Külübümü- zün İsmi (9) 2 — Utanç (2) bir adet © 3 Yattıktan sonra ya- pılan şey (6) 4 — Bir adamın tuttuğu gü vay 4 i VAKİT 96 Eylül boks maçı Kıbrista, İslarbulun ta- ravuntluk bir boks “maçı yapmışlardır. Neticede hakem favul yaptığımı söyliyerek Kemal beyi mağlap ilân etmiştir. iş (5) sabahla akşamı arası (9) 6 — Büyük (4). önün aksi, (3) 7— Peygambet (5) 8 — Hazır maniisina ni- da (9) Rusların “Karadenizde möşhür manı (5) 9 — Enküçük zaman (2) bizmetçi (8) kb Ja Tahnit kursu tedris 5 —*Hıristiyan mabedi (6) pi — Kadının harbe gidişi Alkazarda Yeni Tarzan Astide Sokak Kadını Pangaltıda KN Millete Ağamız eğleniyor Pangaltı sinema tyatrosunda — Pin dr mek 2 Saka 4 aka MK Iİ ( Nihayet... 2 “Teşrinievvel 1929 çarşamba akşamı POSTASI filmini göreceksiniz. ECLERILERAIRaRRnııız BETA Gisa) il (8 s1 Nels/e Üy sinemasına muza el ly #4 Td) DÜN AK ei KADININ HARBE, AİDİŞİ | Mükemmel sesli filmini seyretmek üzere şitap eden cesim kalabali sinemanın ovaşi salonunda sığamıyordu. Teneflüs esnasında marul fotoğraf artisi |, KANZLER hazırımın bir foloğrafini çekmişti noma müdüriyeti muhterem Müşterilerine bir eemile olmak ü; İlaları herkesin kesesine uygun olacak su ine karar vermişti likte Iki oyun Birden ÇApams r Heşkedem gebe ) takili * Şehradebaşı Millet tyatrörinda— |) oyun 2 Perde Komedi, kano, deri Bu akşamı komik Naşit ve Fahri B > hayatımıza can veriyor Kurstan" çıkan > muallimlerimizin yaptıkları ders modelleri Avrupaninkiler derecesindedir vine, yaşça mektebinde açılan ikinci tahnit kursunun faaliyeti muvaffakiyetle — neticelen « miştir. Bu kursa 1li orta mektep tabiye muallimlerinden ve kalanı da ilk mektepten olmak üzere 45 muallim devam. etmiştir. Kurs faaliyeti tahnit mü- tehassısı Alman her Kapün ile birinci kurstan çıkma muavini muallim Necdet beyler tarafından idare e- dilmiştir. Kurslar, dört a- yaklı hayvanlar,“ balıklar haşaratın mümya ve müha- faza usullerile teşrihi mus- tahzarlar, iskeletçilik; kolek- siyonculuk, mudeleilik- gibi mevzulardan-maada' müze müdürü. İsmail. Hakkı Bey tarafından kiymetli mesleki konferanslar verilmiştir. Mu- allimler nazari ve ameli im- tihana tâbi tutularak kurs- larını mişler ve tabiat “rejimin, kudretini, mana» sını-idrak. edemedi ve bu yanlış anlayış devlet reji: mini kuvvetlendirmeğe de- gil. zayiflatmıya © yaradı. 1908 den sonraki vâziyet- ler meydandadır. 1908 in kılâpçıları » rejimin fikrini söylemediler, Memleketi bir ideal âlem haline koyacak: larını söylediler ve aksük ameller kuvvetli oldu, Buna mani olmak için yapılacak yegâne şey dav- İeti bir fikir ve ilim mev zuu olarak göstermek ve devletin bir tabiat hadisesi olduğunu öğretmektir, Genç nesil artık iman etmelidir ki, devlet tarzları değişen şartların içtimai hareketle- rin tabii bir neticesidir. Ve devletin varlığı tabii bir hâdisedir. Halbuki buna mukabil açınız, her hangi kadar, Türk ellerin elinden çıkmış bir #ilfi ini modeli Ankarada Orta muallim”. * Muhitin becerikli, iş bilir, bildiğini yapar, yas ratır, ve yaptırır insan yetiştirmek,, Muallimin ko- lu kanadı olan (tedris vesaitinin oynadığı faydalı tol çok mühimdir. Bunları Fİ yapmasını ve kullanmasını bilen eller canlı meyveler ğ alırlar; Bunlarsız dörs mu- âllimi bir gramofon ve çocuğu da e€sneyen bir vaziyette bırakır. Bu iti- | barla kurslar hem muallim al Gene mütellimlerimiz rafından nış * Tavşanı parçalıyan yapılmış geçen pe Me derslerinin usulü tedrisi hakkında birer tez vermiş. lerdir, Birkaç cümle içinde bugünkü mektepçiliğin ga- esini ve mesleki kursların a buluyoruz. şiliğin yü tek cümle içinde sıktştıra- biliriz: sahife okuyunuz göreceksi- niz ki bizim tarih terbiye. miz de cahil politikacıların- kinden farklı değildi. Meselâ Abdülhamit devrinde Yâzı- lan “bir tarih ee Şöy- i iyordu: 9 SAYA yede ven “gü lüstan olacak... Çomar basılan tarih şöyle diyor : N — Ötuz üç sene sürön devrei “zulmü fesat vatanı param “parça etti. meşruti- yet vatanı gül gülüstan edecek.., daha fazla okumıya Tuzum yoktur. Genç nesli hayata hazırlarken tarihten istediğimizi bilelim, Bilhas- sa tarih tedrisatını hayati bir, oluş, ve tekâmülün merbalelerini . anlatan bir bilği haline koyalım. - Sadri Etem ve hem de talebe için fay- dalı oluyor. Muhitimizde yaşıyan hay- vanlar; memleketimizde yapılması « mümkün olan tabnitler ve hatta kurbağa istihalelerini gösteren müs- tahzarlar bile Avrupadan getiriliyordu. Halbuki mu- ailim her kopun evvelce Av- rupadan getirilmiş nümun&- leri beyenmiyor. ve bünlar da tabiilik, hayvanın yâşa- yışını gösteren canhlıklar bulunmadığını söylüyor. Ma- arif. vekâletinin o müzesini ziyaret eden bir insan ora- da yaşayışlar kuvvetli çiz - gilerle ifade ve tesbit edi- len mumyaları. gördükten sonra mütahassısın verdiği hükmü tahnit işlerinden anlamadığı balde bila kendi kendine tekrarlıyacaktır. İşte size bir tilki famil- yası inine varıncıya kadar Türk muallimlerinin ellerin- den çıkmıştır. Bir tavşanı parçalıyan Puhu! Her halde © Avrupanın harice sevk için yaptığı tüneyen sünepe bir Puhu gibi cansız değil. Maatteessüf “dışarıya mal karanlar yalnız keselerini ü ır ve çocuklarimi- zn dikkat ve alâkalarını çekecek pozlara ehemmiyet vermek nezaketinde bulun- mağı kendilerine bir külfet görüyor ve buluyorlar. Bel ide onlarımazur görecek ve. alfettirecek mantıkları vardır: Öyleya bir kurbağâ istihalesi “bir nebat teşrihi yapmıyan o memlekete ne olsa sürülür. , Yukarda dediğimiz gibi tedris vesaitinin mektepçi- likte kıymeti büyüktür. Bun- suz mektep azasız vücut gibidir. Ne gö örür, ne yürür ve ne de işler, Firengiyi, tah- ribatını göstermek istiyen bir muallimin elinde bir tablosu, bir modeli bulun- mazsa ders bir masal hük- münde. bile olamaz. Böyle bir kursu gören veya bu kursta gösterilen şeyleri bilen muallim piyesini ken- disi hazırlamak imkânını közanmış demektir. İstan- Tası Gençlik haberleri Üsküdarda lise Geçenlerde tebliğ olunan maarif kadrosu mucibince Üsküdar İisesi orta mektep baline ifrağ edilmiştir. Ha- ber aldığımıza güre Maarif vekâleti Üsküdar, Kadıköy ve havalisinde bir lise bu- lundurmanın lâzım geldi ğini nazarı dikkate almış bulunmaktadır. Bunun ne ticesi olarak Üsküdarın en müsait bir. yerinde yeni ve mükemmel bir lise bi- nas inşa citirilmeei tasav- vur edilmektedir. Buda ancak gelecek sene için smümlün. olacaktır. 1 Aarupaya gönderile- ceklere i Al ücaret mektebi wümü Miye ve yüksek kısın mezun Meccani talebe Liselere o meccani leyli talebe alınmak için yapılan imtihanlara - ait kâğıtlar tetkik edilmektedir. İstan- bul erkek lisesine ait im- tihan kâğıtları bitmiş, bu- rada imtihana giren 200 talebeden 16efendi muvaf- fak olmuştur. Vefa orta mektebi Ceğaloğlundaki Vefa orta mektebi yakında Kadırgada eski eczacı mektebi bina- sna taşınacak ve yeni sene dersleri burada başlıyacak- tır. Halk bilgisinde Halk bilgisi derneği ilim encümeni önümüzdeki salı veya perşembe günü top- larından, meclis YE aye Apti Beyin. | ralimdan seclestk ökkeş, Ek Anadolu seyahatine Git | di Avrupa ticaret fakültelerini raporunu tetkik edecektir. | ; e günd lerdir. bulda sıhhat müzesinde | rada çalışanlar yazım bü canlı gibi duran hâstabk | seneki meşhur sicaklardâ modellerini hatırlatırım. Ve- | ter içinde tabnit işlerinin kâletin müzesini ziyaret | güç şersitine bunala bunal ve alındaki Türk isimlerini | uyumağa mecbur kalmekl# okumak yapılan işlerin Vi- | beraber muvaffak olmuş” yanadaki eşlerden farksız | lardır. Dansi öbür mus olduğunu gösterir. limlerin başına. İİ “Barada” mülahansin bel Bu kursun “en kiymetli ” İ taraflarından biri : mualli. ;| KOpunun-her eenebide 02 in kendi veaaitini yap» | vir. PÜİURAN va mak kudretini kazanmış ol- Süyetmek ny skill ihmal edilmemösi lâzım Kiymetli bir nokta daha: | gelen bir nezaket borcudur. Hep biliriz 'kidiğöri bii elan iii çok meslek eserleri, roman- e ayr na p lar gibi nebatat, hayvanat, cağını, pıratik şekilleri < ve sair tabiiyat' kitapları. | kestirme yolları göstermeyi mızın mayası başka dilde | uhütmuyordu. Yaninda ku yazılmış kitaplardır. Mah- | vetli bir tercüman bulunur” dut bazı sahalardan maada | sa bu muhterem adamı, memleketimizin o nebatatı, | daha kuvvetle çalışmasın” hayvanatı tetkik edilmiş ve | yardım edilmiş olur. her medeni memlekette ol- Kurkarebi duğu gibi müzeler yapıl. Tevfik Abdü mamıştır. Bu kursu ve bur ALA ye nu ip edecei meslei kursları sahaları dahilinde 1227 6 böyle bir imkânin annesi olacaklardır. Ana vatanın | Pegi her. köşesinden Ankaraya koşan muallimlerimiz tatil zamanlarını yorucu bir faa lame Hi » İl Perşembe yavrulârına daha yüklü ve (| daha zinde bir faaliyet None akliği hummasile koşmuşlardır, İğ saban Ozi Hat Akşan Yer Maarif vekâletinin çok (ii 51899“ erdemi ve hakiki bir mem- eket ihti bu faali; mek mümkün değildir. Çok ve hem pek çok işler öğ- renildi, Türk zekâsının elin- den birşey kurtulmuyor. Yalnız ona bir imkân, bir meydan vermeli. Bu- * gaz ie © Bugünkü hava gi Rüzgâr poyraz — hav # - r.