4 Eylül 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

Memlekette Bolu aberler Belediye parasızlıktan hiç bir iş göremiyor Hususi Bolu muhabirimiz yazıyor Şehirde belediyeye ait bir imar faa- liyeti yok gibidir. Belediye varidatsız. lıktan atalet içindedir. Şehrin temizlik işleri pek fenadır. Bu kabil şehre ait ve nezefetle alâkadar sıhhi işler bele- diyenin asli vazifesi değilmiş gibi ih- mal edilmiştir. Sıcaklar dolayisile s0. kaklara biriken pislikler etrafa fena fena kokular yayıyor, Ufacık bir rüz- gârla caddelrde ayağa kalkan tozlar şehrin sıhhatini daima tehdit etmekte- dir, VAKIT Maarif hayatı Maarif hayatına gelince, bunda malı- süs bir faaliyet vardır. İlk mekteplere çok büyük ehemmiyet veriliyor. Yeni ders senesi başmda açılmak ve tedriste bulunabilmek üzere vilâyetin muhtelif mahallerinde olmak üzere 10 mektebin kadroya ilâvesi için icap eden tertibat alınmıştır. Kız muallim mektebinin dört ve be şinci sınıfları İstanbuldaki Çapa kz muallim mektebine nakledilmiş, mek. tep bu süretle üç sınıfa indirilmiştir. Halbuki bu mektep bu'sene 18 talebesi- ni mezun etmiştir. Muallim mektebinin İşgal ettiği hususi muhasebeya ait bu- lunan mektep binası da geçenlerde ma- arife devredilerek büyük bir müşkül ortadan kaldırıldığı halde mektebin son İki smıfının İstanbula nakli esbabı anlaşılamamıştır. bir millet Yeni fırkanın teessüsüne mü- sade edilmesi bizim için bir im- tihandır. Bu imtihan, meşrutiyet ten beri, siyasi terbiyemizin ne dereceye kadar inkişaf ettiğini bariz bir surette gösterecektir, Eğer noksanlar görülürse onları telâfi etmenin çaresini araştır. mak bir vazifedir. Ayni fikir ve prensibi taşı mayan her hangi bir muarıza nezeketle ve objektif olarak mu- kabelede bulunmak mütekâmil bir irade kuvvetine alâmettir. Siyasi terbiyesi kuvvetli olan bir şabısta seciyenin “nefse haki- miyet,, unsuru matlüp derecede inkişaf etmiş demektir. Bir memlekette nefsine hâ- kim ve iradeli insanları çağalt- mak çok mühim bir millet va zifesidir. Fazla sübjektif olanlar da, hodbinlik temayülü diğerbinlik temayülünden daha kuvvetlidir. Her türlü tehlikelere ve baka. retlere kar; guk muhafaza eden dme İki lar, vatanpetverler ve siyasetçi- lerde ise insani temayüller diğer temayüllerden çok daha kuvvet- Muhtelit orta mektebe gelince, bu,| lidir. leyliye kalbedilmiştir. Bu sene için 50- 70 yatak arasında teşkilât yapılacaktır. Spor işleri Bir kaç haftadanberi Boluda spor faaliyetleri de canlılık gösteriyor. As keri takım, Türkocağı idman yurdu, ve yeni teşekkül eden gençler birliği takımları Bolunun spor faaliyetinin mihveridir. Bunlar içinde muntazam bir varlık Böstered: Askeri takımdır. Diğer takım. larm faaliyeti mevziidir ve hemen he men tatil devresine mahsustur. İstan- bulda tahsilde bulunan ve tatil zamanı Boluya gelen gençler bu klüplere kısa hayat veriyorlar. Güzel bir park Bolu ciheti askeriye tarafından ya- Pilan çok güzel bir parkla süslendi Şehrin methalinde ve memleket hasta-! ema Resi, husüst muhasebe, zabit yurdu ve|tarafından elektrik takılacağı söylen. telefon santralı arasındaki geniş saha|mİ$ ise de şimdiye kadar yalnız zabit Park haline getirildi. Bu parka “600” u|Yürdü bahçesine iki limba takılmıştır. Mütecaviz çam, kükmor, akasya, şimşir Abidin Daver Bey, son za- manlarda matbuat âleminde gör- düğü münasebetsizliklerden sa- mimi olarak müteessir olduğu- nu izhar ediyor. Bu gibi tees- sürler bizi istbidada sürükleme- melidir. Bilâkis ortalıkta görülen irade ve nefsa hakimiyet hasta- lıkları bize tedavi tedbirleri dü- “yünmeğe sevketmelidir bir içtimal hastalığı gizlemek, bizi mütemadiyen hasta O bırak- maktır. Maamafih O ben, meşrutiyeti müteakıp gazetelerde gördüğüm hırs ve kabalığı, doğrusu şimdi görmüyorum. Münakaşalar hayli Belediye bahçesi Siyasi terbiy — amına... Bir memleket nefsine hrkim insanları çoğalmak emiz vazifesidir efendice oluyor. Buna sevinmek hakkımızdır. Münakaşaları idare edemiyen bir iki gazetenin halinden her kes müştekidir, Sokak kavgasına çıkmış iki külban beyi gibibol küfür, feci bir irade ve nefse hakimiyet noksanıdır. Bazı etelerin de tek bir vak'ayı, bütün millete sürülmüş bir leke diye göster mesi ve muanz gazeteye çatması başkaca bir mantık noksanıdır. Bu şekil münakaşalara mö- saade edilmeli midir? Eğer mil letimizin manen, ruhan mesini istersek bu tarzda müca- delelere cevaz vermeyiz. Bu vaziyete karşı ben şöyle bir çare d yorum: 1) Fikri mücadelesinde obje“ ktif olmak ne demektir? Bu- nu bir kaç maddelik bir kanun ile tesbit etmelidir. Her iki firkadan müsavi mık- tarda bir kaç meb'us ve yâhut bir kaç âdil şahsiyetten bir da- imi komisyon teşkil etmeli. Bu komisyon matbuat alemini takip ederek sık sik toplanmalı ve si- yasi terbiyesi onoksan görü en gazeteleri, komi: aza sının ekseriyetine iktiran eden kararlarla, bir. kaç defa ikaz eylemeli, mütenebbih olmıyanları, esbabı mucibesini gazetelere yazarak, gazete ka- patılmalıdır, Böyle bir tetbirin fikir büriye- tine. tecavüz olacağımı iddia e- Munyyen-| “denlerle münakaşaya hazrem, * Eğer bu ve'buna benzer ted- bir ve teşkilâtlarla siyasi terbi- yemizi yükseltmeğe çalışmazsak, ileride vaziyetin gittikçe bozul- ması ve korkunç iğrenç levba- arm matbuat sahnesinde tekrar anlanması tehlikesi vardır. Dr. Halil Fikret Yol işaretleri Şehir haricindeki yollara kona- | oJzaretler; di Herkes görüyor ve işitiyor İ o Halk Fırkasma ve hükümetine kar. $ı muhalefet yapan bazı gazeteler İs- met Paşanm Sivas nutkumu neşretme- diler, Bu nutuk neşredilirse her gün mütemadiyen yaptıkları tarizkâr neş- iriyattaki haksızlığın meydana çıkma) sından korktular. Hakikatlerin teza- hürü için yapıdan tenkitler anlaşılır İbir şeydir. Fakat hakikatlerin tezahü- rüne çalıştıklarını iddia edenlerin ten- kitlere karşı verilen cevapları görme! mek ve duymamak için gözlerini ve ku laklarını kapatmalarına ne mana veri İlir? Güneşi balçık ile sıvamağa çalışan bu adamlar nihayet kendileri de anlı- yacaklardır ki memlekette efkârı u- mumiyeyi temsil eden herkes kör vel sersem değildir. Fethi Bey'neler yapacak? Serbest fırka lideri Fethi Beyfendi programını neşretti. Fakat bununla ik- tifa etmiyor, Her gün beyanatile prog-i ramında yeni tadilât ve ilâveler yapı. yor. Son böyanatına nazaran muhte rem lider bilhassa şunları yapacak: miş: 1 — Mütevazin bütçe yapmak. 2 — Devlet bankası açmak, 3 — Paramızm kıymetini tesbit et mek. Evvelâ İsmet Paşa hükümeti üç seneden beri bütçemizin tevazününü te) min etmektedir. Sonra devlet bankası! açmak için meclisten çıkan kanun mu-| cibince her halde bu müessese de yine! ne yapılacaktır. Nihayet paramızm is tıkrarı meselesi de hükümetin üzerinde çalıştığı bir iştir. Hatta altı aydan be- ri filen bu istikrarı temin eylemiştir. Şu halde Fethi Beyfendi iktidar mev- kiine geldikleri zaman yapacakları bir mektir! Fıkra: İzmir seferi niçin? liyen tenkitlerine İsmet Paşa, kendi İ; rade ve iktidarının kurduğu ilk trene binerek gittiği Sivasta cevap verdi. Pethi Bey de bu uzun nutka hazır- ladığı cevabı İzmirde söyliyecek... İsmet Paşanın Sivasa gitmesinde ve en ziyade tenkide uğrıyan siyasetine 0- rada cevap vermesinde çelikten ve bu- hardan bir sebep vardı. Paşa kendisini dinliyenlere arkasından gelen lokomc tifin ateşli göğsünü şahit diye göstere İsmet Paşa hükümeti tarafından bu se) iş kalmıyacak, bol bol rahat edecek de ” Serbest Cümhuriyet - fırkası lideri. iri günlerle beri devam'eden ve dim laya damlaya göl olmak arzusunu bes; Mimi irak başvekili dün gitti Irak başvekili Nuri paşa dün sabah Gazi hazretlerile görüş" mek üzere Yalovaya gitmiş ve akşam üstü Pendikten Toros * ekispresine binerek Rayaka ba- © reket etmiştir. gi Nuri paşa Kayaktan tayyare ile Bağdada gidecektir. Ankaranın plânı i Alman Pr. Yansen Ankaraya âit pi lânm Cebeciye âit kısmını da gönder © miştir. Bu pilânın en mühim noklas U- Cebeci ile Yenişehir arasında Darülfü mun ile talebe ve muallim evlerine bir » saha ayrılmış olmasıdır. rem remni memleketi batırdığına nereden şahit ve misal bulacak? vi Bu mutuk için İzmir seferine lüzüm var mıdır? Molla Bey yalısı veyahat © Taksimde yeni tutulan apar'ıman kö. ti mi gelmezdi” , z Fayda! Birisi diyordu ki: i Sİ —Muhalefet yapan gazetelerin va : memlekette yeğâne menfaati kendi sa * hiplerine oluyor. Halk, cambaz muma © raları seyreder gibi sayılı birkaç gün onlarm etrafma toplanıyor. Onlar da 4 bu rağbetin devamlı olacağı zammile i sermest, sağa, sola, ileriye ve geriye © — kendilerini hiç bir kayde tâbi tyt 3 mıyârak — savuruyorlar, vE Bu sözleri kestim: " — Yok dedim, onların bundan baş * “gi ar Gi mavi bayrak çekenleri türkçe gazete okumağa, yaşı ilerliyen mutaassıbı Ye ni harfleri öğrenmeğe onlar sevkedi. 4 yor. i » iğ İlk muvaffakıyet Yeni fırka, neşrettiği programımda - < inhisarları birtakım vergileri, derkityi * lu siyasetini, ecnebi patridrnâ kabir js tiyatkârlığı kaldıracağını vadetti, © © Hadiseler, bu programın tatbikina “ he zaman imkân verecek? Bunu takdir çok güçtür. in Matbaaya gelmiş bir zarf üstünden Janladığımıza göre Fethi Bey fırkası © şimdilik yalmız bir şeyi kaldırmağa mu vaffak oldu: Serbest kelimesinin (t) harfini, *. ITİZAR ka faydası da oldu. Mütareke devrinde « © ve sai dikildi. Ayni zamanda) Belediyenin arkasındaki medrese , Jtifima erman parirk ve şose ü-|sası ile mezarlık tesviye edilmiş ve fsi cak kaza;gsür'at, tehlike işaret- | bilirdi. dani ?erindeki boş arsalarda da bahçe terti:|sı da küçük bir bahçe haline konmuş.) lerinin yerleri tesbit edilmiş ve , Fethi Bey, ihracatı fazla, £; batı, tenin park spor sahası vücuda ge-|tur. işaret levhaları da hazirlanmıştır. /yi, inciri ve çermik ies i a da tirilmiştir. Park ve bahçelere belediye Yakında tse keş K söyler! »E iğ i Rİ e e y E enlseri efendi;im- benim elimde. Fakat niçin? e leyl © | — Sisim içim. Sizin iyiliğimiz ön pad belle biraz hassas ve çekin- Leakok geceyarısı şüphelendi, ts- b Fe canım m emniyet gendirler, Fakat erkeklere gelince bancasını alarak sokağa çıktı karJaltında. Ne zaman olen istediğiniz Small dediğiniz seyi icraya her din ile Bensona rasgeldi peşlerine zi yapar... istediğinizi lale saman içi » dalar yardır ve ar im ek çe | bii ekiz. Kukamüsap GEMİ EM e... la geldi. ırsa mese iğ Sonra kumandana hitap etti: ii te, kadın da methaldardırlar. de yüzbaşının masum olduğuna ka i — Yüzbaşınm bu işi neden yap Silâh: kullanan Leokoktur. İştelmiiz. Hakiki mücrimi yarım bu sa» Yazan: &. 5. Van Daya tığmı bize söyliyebilir misiniz? ii tte bütün dünya bilecek. cdi hi kendisi de itiraf ediyor. Bunlara ba a Bundari © evvelkiler gibi Yi i Ma : üm, /İrsmız. Kumandan bü suale de sudan mi otniye. İkiler yine iin Za Alven'i Keme Kumandanın bu kestirme cevap,| Sevaplar verdi. Leakoku müdafa: Karak sir fi Bulundez! Deki Sille ve . — in lehe ç " değil. Maahaza kim bir|la fikrini yine gizlediğini farkettik. ada artık eskisi kadar inatçı olma|te. ei z ri ye netice tabi Vans'ın lehine belki be akita, Müddeiumumi: maya karar vermiş gözüküyordu. iz e çıkktı. a P i Vans atıldı: olmuştu; Kâğıdı biraz inkisara uğramış — Mesele aşikâr canm dedi. & Onlar konuşurlarken Hat daya â Markam artık kani ii a... bir tavla Markam'a geri verdi. Biz en evvel Sen Klerin mücrim ol. amadı. Atıldı: — Evet deliller meydand. iin va bir sır biliyor, a her ne: i 0 kı, gl Fakat onun masum olduğunu £ö8-|dense onu söyliyemiyordu. Bu süs * Bir koltuğa oturdu, sordu: duğunu zannediyorduk. Sonra o-| | — Düşündüğünüz şey iyi bir si İni kütu belki de tahkikat yapmağa va 2 İM müddeiu-| nun maznun olamıyacağı anlaşıl. hema sefrayosu olur. Müsyü Vans zle ildek usuumat- ikilik ieindi. ” — Sizin fikriniz ne, si aşı Birl yuğbağıyi GöRMESe'çı k e sırada | € Mumj , : mla; başıyı temi karacal iti kâtibi içeri girdi: a ben onun masum ol-| Kumandan sordu: şeyler değil. Mesele gün gibi aşi” yeğ MENDİ kabül ödilmeleri| hakkı ndaki iddiaları kabul e-| — Leakok bunu biliyor mu? kâr be efendim. Bensonu Sen Kler ni istiyorlar, 4foiadim dedi; d demiyorum. Peki haydi farzede-| — Zannetmem. Hâlâ onun şüp-| den elini çekmediği takdirde öldür- Markam, Hata sordu: «Mahalles ve «101 kişi ile mülâkats isimli tefrikalarımız yazımızın çı —. ğuna mebni bugün dercedilemedi. Oku yucularımızdan özür dileriz. Haydar Murat - ln rn. aa — Balım daha fazla tafsilât ve- “ VAKIT ın tefrikası 52 BU KADIN, 5 KATİL DEĞİL Nakleden! Ömer Fehmi ol lir | i ta ina ğ ildir; ne diye|he altında olduğunu tahmin etmeşi| mekle tehdit etti. Beriki pişkin. a e Aleyhine pek muhtemel, mi Aldırmadı. Ya sen misin bunu ya- de deliller de var. Ne olursa olsun — Ya!... pan? Kadınla yemek yediğini gö- kendisini tevkif ettirceğim. Kumandanın bu “ya” deyişi bir.İrünce dayanamadı, onu öldürdü. Hat ilâve etti: az da gayri ihtiyari olmuştu. Tabancasını aktrisin evinde saklı- — Mücrimiyetinde şüphe yok. 1: Hat sordu: yordu. İşler istediği gibi gitmeyin- tin başındanberi ben kendisini ta-| — Peki bundan ne çıkar? İsmini|ce silâhı oradan aldı, suya attı. ip ettirmekteyim. ve şöhretini kurtarmak için darağa-| o Kumandan tasdik etti: Kumandan derhal mukabele et-İcma çıkıyor mu zanmediyorunuzl o — Hâdiseler ittiham (etmekte medi. Ne söylemesi lâzım geldiğini|onu? Yirminci asırda bu ahmaklığı| müttefik. Fakat acaba... bilmem ki. düşünür gibi duruyordu. Nihayet: |yapacak adam bulunmaz. Hat dudak bükerek cevap ver- — Belki dedi... Belki de siz hak! Vans itiraz etti: de — İtiraftan haberleri var mı? — Henüz yok. Zaten onun için müracaat ediyorlar, ya. Emir bu- yurursanız kendilerine biraz bir şeyler söyliyeyim. Markam razı oldu. Hat kapıya doğru yürürken Vans önüne geçti, müddeiumumiye sordu: dnadı: Hat suratını ekşiterek dışarı çık il Arkasından bakan Vans mırıl- ne 'hodbin — İtirafnameyi eline * aldı, tekrar” — Ne mağrur, dam! —“Bünu Yarına kadar söyleme-| gözden geçirdikten sonra Marka. seniz olmaz mı? — Olur. Söyleyip söylememek! ye döndü. “Devamı bar)