8 Ocak 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

İran Saray Nazırının istifası m (Başmakülemizden debâki) cat tüccarlarından yüzde yirmi, yüzde otuz prim vererek © vesika almâğa mecbur oluyorlardı. Hariği ticaret işlerinde vesika usulünün ne kadar O menfaatlere dokunduğu, ne gibi caret işlerinin bu mecraya dökül- mesinden birçok şikâyet sesleri yükseliyordu. Bilhassa ithalât işlerinin tah - didi dolayisile Avrupa mallatını satanlar mutazarrır oluyor, bu su- retle zarar görenler bütün fena - | lıkları tatbik olunan yeni sisteme atfediyörlardı. Nihayet bu yeni usulle - rin tatbikında Timurtaş Han baş- Uca âmil olarak görüldüğü için bu zatın şahsina karşı tarizler ek- sik olmuyor, bilhassa (Timurtaş Hanın Moskova tesiri altında ha- | reket ettiği ileri (o sürülüyordu. | Hattâ son defa İran ile İngiltere arasında Anglo « Persan petrol ih- tilâfı çıktığı zaman bazı garp memleketleri bunun da Timurtaş Han vasıtasile İngiltereye (karşı Rusya tarafından tertip ( edilmiş bir oyun olduğunu iddia etmiş - lerdi. Bazrları da petrol mesele - sini ortaya çıkaramakla İran hü - kümeti tarafından memleketteki | “bütün mali ve iktisadi fenalıkla- rm mes'uliyetini İngiliz petrol şir- ketine yükletmek istenildiğine | hükmeylemişlerdi. Hülâsa Anglo < Persan şirke - tinin mukavelesi feshedilince bir şikâyetler çıkmasına sebep olduğu malâm- | dur. Onun için İranda harici ti «| ANKARA, 7 ( Hususi) —- Sivas - Erzincan « Erzurum demir yolunun inşası mevzuu etrafında Eryol Amerikan şirketi mümessil- lerile Nafia vekâleti arasında ya - / pılan müzakereler ilerlemiştir. Bir | mukavele akdi de yakın bulunu - yor, : Şirketle mukavele yapıldığı tak- Borçlar itilâfını müza VAK İ Tan Hususi Te' grafları , Sıvas-Erzincan-Erzurum hattı için bir Amerikan şirketile müzakere dirde inşaat bedeli bono ile ödene- cek, bu bonolar üçer sene vadeli olacaktır. Şirket hazinece tanzim edilecek bu bonoları Türkiye dahilinde va- desinden evvel kırdıramıyacaktır. Bu suretle inşaatın mühim bir kısmı, memlekete girecek olan ec- nebi sermayesile yapılmış olacak- Halk Fırkası Giupu | kere için toplanıyor. Meclisin tatili perşembeye kaldı ANKARA, 7 ( Husuii) — tabedildiğinden yeniden basılmak Bugün toplanması mukarrer olan | tadır. Grupun yarın (bugün) veya fırkanın meclis grupu toplanama - | Pazartesi günü toplanması muhte- mıştır, Borçlar itilâfı esasları, grup | meldir, Bu hesaba göre Büyük Mil- içtimamda bulunacak iğ let Meclisinin Perşembeden evvel dağıtılmak üzere tab'a - | kış tatiline başlıyamıyacağı anla * rilmişti, Matbaada bunlar sekel Dahi'i istikraz ANKARA, 7 (Hususi) — | Bütçe encümeni bugün öğleden ev- vel ve sonra toplanarak Ergani de- mir yolu için yapılacak dahili is - çok kimseler bu muameleyi Ti 4 murtaş Hanım İngiltereye ( karşı hazırladığı yeni bir siyasi darbe olarak görmüşlerdi. Fakat Timur-'| taş Hanın bilâhare istifa ettiği | haberi gelince bütün bu tefsirler | derhal yeni bir manzara almış - tır. Nitekim son gelen bazı Avrupa gazeteleri Anglo - Persan petrol mukavelesinin feshi üzerine Ti - murtaş Hanın çekilmesini (İran hükümetinin petrol işinde daha i- "yi şerait temin etmek şartile İn - | giltereye yaklaşmak (istediğine bir delil gibi göstermektedir... | © Mehmet Asım | Ingiltere. - İran Iran heyeti Cenevrede vaziyeti! izah ediyor “TAHRAN, 7 (A.A.) — Cenev - reye gitmekte olan İran heyeti re- isi ve İran adliye nazırı, hareke - tinden evvel beyanatta bulunanlar heyetin Cenevrede icra edilecek müzakerelerin . Arcy imtiyazmın feshi etrafında toplanmasına mü - saade etmiyeceğini söylemiştir. Mumaileyh ilâveten ( demiştir ki: Fesih keyfiyeti, dahili bir me - seledir, milletler cemiyeti de da - hil olduğu halde eönebilerin bu meseleyi münakaşa etmeğe hakla - rt yoktur. | Yeni bir imtiyaz için müzake - rat açılmasına karar verildiği tak- dirde, İran hükümeti bu müzake - tikraz” hakkımdaki i kanan lâyikiser- Dahiliye Belediye | bankası açıyor ANKARA, (VAKIT) — Da - | biliye vekâleti bu sene Belediye bankasının açılmasına karar ver - | miştir. Dahiliye “vekâletinin vü -| cuda get” --k istediği Belediye bankası Belediyelerin bilhassa i- mar işlerini tanzim edecektir. E - sasen belediyelerin biriktirmekte oldukları muayyen bir ihtiyat ak- İstanbul Bele - çesi mevcuttur, bir liradır. CENEVRE, 7 (A.A.) — Çin heyeti, Milletler Cemiyeti umu » mi kâtipliğine resmi bir (telgraf tevdi etmiştir. Bu telgrafname, Nankin hükümetinin Chanhaiku « an hâdisesine müteallik olarak verdiği malâmatı ihtiva etmekte- dir. 1 Kânunusani gecesi, Japonlar Changhaiküan'a açıktan açığa ta- arruz etmeden evvel, bizzat ken- di jandarmalarinın umumi karar- gâhına ait kapıyı berhava etmiş - İerdir. Japonlar, bundan sonrâ et- rafa bir takım bombalar atmış - lardır. Ayni zamanda Mançuri * polislerinden mürekkep bir grup, silâh ateşine başlamıştır. Japonlar, beklenilmiyen bir ta- kım tehlikeler zuhuru halinde ratın Tahranda yapılması i için is » ar edecektir. © © Changhaikuandaki sivil âbalinin şehri tahliye etmelerini istemiş - ' pisimm açılmasını ve şehir şılıyor. akti lâyihası bütçe encümeninde görüşülüyor nın müzakeresine devam etti. Büt çe encümeninin bu içtimamda ma- liye vekili Apdülhalik ve Nafia vekili . Hilmi: Beyler de bır lundular,. Hususi mektep! er kazanç vergisi ANKARA, (VAKİT) — Ma- arif Vekâleti Türkiyedeki hususi Türk mektepleri hakkında bir ka- rar ittihaz etmistir. Bu karara göre, resmi mektep- lerle muadeleti Maarif Vekâle - tince tasdik edilmiş olan hususi »iielemka Sel beze Türk mektepleri kazanç vergisin- den muaf tutulacaktır. * Yeni kontenjan ANKARA, 7 (Hususi) — | diyesinin bu işe hasretmek üzöre | Ara kontenjan listesi yatın (bu - bütçesinden ayırdığı miktar 600 we resmi gazetede neşredilecek- lerdir. Cevap için 50 dakika müh- let vermişlerdir. Cece yarısı Japonlar 4 şey ta- lep etmişlerdir: 1 — Cenup kapisınm Japon ka- rakollarınm nezareti altında bu - İunması, “2 — Çinlilerin garnizorlarını cenup kapısmdan “çekmeleri, 3 — Çinlilerin cenup kapısın - daki polis ve jandarma kuvvetle- Tini çekmeleri, 4 — Çinlilerin muhafızları , Changhaikuan surlarmdan çek - meleri, ” Bu taleplere hemen cevap ve - rilmesi istenilmişti ve bu cevap tatmin edici olmadığı takdirde “Japonlar, şehre karşı la #aaruz icra edeceklerdi.,, Japonlar, bu suretle cenup k ka tır, Hattm umumi ve takribi uzun - luğu 520 kilometredir. Bu hat ica- bında, Malatya istasyonunda Fev- zipaşa - Diyarıbekir hattile 140 ki- lometrelik bir demir yolile birleşe- cektir. Bu demir yolu altı senede bitirilecek ve 1939 senesinde işle - meğe başlıyacaktır, Mısır Elçisi Mezuniyetle we.nleketine gid.yor ANKARA, 7 (Hususi) — Mısır elçisi Apdülmelik Hamza B. buğün hariciye vekili Tevfik Rüş- tü Beyi ziyaret etti. Apdülmelik Hamza Bey mezuniyetle memle- ketine gitmekte olduğundan bu zi- yaretinde hariciye vekilimize ve - da etti. Bayındır - ödemiş Yo'urda adam öldüren hayduilar yakalandı IZMIR, * 7 ( Hususi ) Üç gün evvel Bayındır — Ödemiş yolunda bir yolcu “m durdurarak yolcularını soyan Karamanlı Naci adli birisini de 3i- | pe baylar idamlar 3 dır abalisinden yedi kişidir, . izmirde bir cinayet IZMIR, 7 (Hususi ) Bucada Hasan adlı birisi karısı Meryemi, başkasına kaçtığı zan » nile öldürdü. izmirde balo IZMİR, 7 .( Hususi ) Hilâliahmerin şehrimizde vereceğ: büyük balonun tarihi dokuz Şubat olarak kararlaştırıldı. izmirde verem azalıyor İZMİR, 7 ( Hususi ) — Bu sene verem hastalığı geçen 86 - nelere nâzâran azalmıştır. Çinliler niçin ve nasıl doğrandıklarını yana yakıla anlatıyorlar .. rının cenup kısmının kendi kuv - vetlerinin nezareti altında bulun- masını istiyorlardı. Miralay Ho, bu talepleri kat'i surette reddetmiştir. Bunun üzerine Japon kıtaatı taarruz İcin toplanmıştır. Cenüp kapısının haricine ika- me edilmiş olan Çinli polisler, silâhlarından tecrit ve reisleri o- ian M. Ma, tevkif edilmiştir. 2 Könunusanide saat8de3 binlen fazla piyade kuvvetini nakleden 3 Japon treni bunlara refakat eden bir zırhı tren, Changhaikuan istasyonuna gir - miştir. Geleü kuvvetler saat 10 a doğ- Tu taarruza geçmiştir. Japon tay- yareleri, şehir üzerine bombalar atmıslardır. Meşru müdafaa hali bizi mu - Ktamanm 1913 Gİ e italya ve ielçika muahedelerini . C tasdik etti ANKARA, 7 (A.A.) — B.M. Meclisi bugün Esat Beyin riyase - tinde toplanmıştır. Sovyet Rusya- da bulunan elçilik ve konsolosluk memurlarından tefösil (tahsisatı beş liraya kadar olanların bu tahsi salına dört misli, ve beş liradan fazla olanların tahsisatma üç mis- line kadar zam yapılması hususun da hariciye vekâletine mezuniyet veren kanun lâyihası müzakere ve kabul edilmiştir. Belediye vergi ve resimleri kanu- nunun altmcı maddesindeki apar- trıman kaydının tefsirine mahal gö- rülmediği hakkmdaki maliye en - cümeni mazbatası müzakere ve ka bul olunmuştur. Türkiye Cümhuriyeti ile Italya hükümeti arasmda akdedilen ka - ra sularına ait itilâfname ile, Bel- çika hükümeti ile mün'akit ikamet mukavelenamesinin £ tastiklerine dair kanun lâyihaları kabul edil - miştir. Otompbil seyrüseferine dair bey nelmilel mukavele tastik edilerek Pazartesi günü toplanılmak üzere içlimaa nihayet verilmiştir. kabele etmek mecburiyetinde bı- rakmıştır. Her iki tarafın zayiatı ağırdır, Mukavemete azmediyoylür” N Inğilizler de geldiler “ CHANGHAİKUAN, 7 (A.A.) — İyi malümat almakta olan ec - nebi mahafil, Çinin şimalinde muhasematın Oopek yakında son derece şiddetleneceği mütalea - sında bulunmaktadır. Changhaikuan'da en az 6 bin Japon askerinin toplanmış oldu- ğu söylenmektedir. Çinliler, oraya alelâcele tak - viye kıtaatı —göndermektedirler. Çinliler, Çin kıtaatınm - harekâtı devam eylediği takdirde. . askeri hareketlerini tevsi etmek tehdi - dinde bulunan Japonlara karşı mukavemete azmetmişlerdir. Vaziyet, Chingvantao'daki res- mi İngiliz mahafilini endişeye düşürmektedir. Changhaidaki bir İngiliz alayı icabında İngiliz me- nafiini müdafaa etmek Üzere Chingvantao'ya gitmeğe âmade bulunmaktadır. Çinin pek mütehayyiz liderle » rinden biri, Reuter'in muhabirine beyanatta bulunarak, Çinlilerin Jehol eyaletini müdafaa ve Ja - ponlara mukavemet etmeğe azm- etmiş olduklarmı söylemiştir. Mumaileyh, Japonlarm müte- madiyen artan tahrikâtı karşısın- da Çin milletinin hiddetini zap - tetmenin artık imkânsız bir bale gelmiş olduğunu beyan etmiştir. Milletler Cemiyetinin Çinin menfaati namına müessir ve müsbet bir iş görebilmesine ait bütün ümitler bilkuvve terkedil - miştir. Nankinde Japonlara kar - $ı büyük bir düşmanlık hissi hü - küm sürneektedir, orada türlü türlü şayialar ve haberler dolaş - matkadır,