10 Temmuz 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

PEN siimime Yt K 2 — VAKIT 10 Temmuz | © (64) kuruş değil, (61) kuruşa sa-| > tıldığı takdirde gene bunun içinde | © Gihtikâr vardır. Eğer dikkatla bu! iş tetkik edilirse bu hakikat ortaya |. © çıkacaktır. İ Çünkü şekerin okkası sif 1s-| — tanbul (8) kuruştur. Gümrük ve saire gibi resimlerinin yekünu da yirmi sekiz kuruş kadar bir şeydir. — Okkası 8 kuruş olan şekerin ü- — zerinden resimler ve sair masraf- ları çıkarıldıktan (o sonra altmış, — altımış bir kuruşa satılması en aşa- ğı yüzde seksen kazanç payı ilâve © etmek demektir. Bu kazanç kim- İere gidiyor? o Toptancılara mı, perakendecileri (Omi, ikinci, ü- © Ççüneü derecedeki omütavassıtlara mı? Bu cihet ayrı bir meseledir. Malümdur ki devlet şe - kerin hariçten (getirilmesi hak- kında bir kanun koymuştur. Milli iktısadiyatımızı, paramızı koru - mak için bu maddenin ithalini ta- © kasa tâbi tutmuştur. Takas sure- > tiyle şeker ithali için bazı müesss- | selere müsaade © verilmiştir. Bu müsaade verilirken anlaşılan bu müesseselerin ne kadar (kazanç - hissesi alabilecekleri tesbit edilme. miş olacak ki bunlar getirdikleri şekerlere yüzde (5) kâr koyuyor - lar ve öylece ikinci ellere veriyor- larmış. Halbuki bizim bildiğimiz öte - denberi hariçten şeker getiren top- tancılar bunu ikinci ellere verirler- ken nihayet yüzde (1),yahut (1,5) bir kâr ilâve ederlerdi. Şimdi na- sıl oluyor da bu miktar yüzde (5) e çıkarılıyor? Vi Bahusus şeker takas suretiyle getirildiği, bu şartile hariçten $cker getirmek müsaadesi her mü- racaat edene verilmediği, bu iti- » barla bu salâhiyet bir nevi imtiyaz teşkil ettiği, evelce hariçten $e - “ker getiren yüz tüccar varsa şim - di adetleri üçe dörde indiği, bina- — enaleyh bunlarm © yaptıkları işin hacmi de o nispette (o genişlediği için daha az kâr ile iş görmeleri lâzım gelmez mi? Fakat mesele bundan ibaret de- ğildir. Hariçten şeker getiren tüc- car doğrudan doğruya perakende satıcılara © satmıyor. Bunlar da ikinci ellere veriyor, bu ikinci el- lerin perakendecilere satması icap - edyormuş. Tabii bu ikinci ve ü - - çüncü eller de kendilerine göre $e- - ker üzerine birer kâr hissesi koyu- yorlarmış. İşte bunun için şekerin > piyasaya çıkıncıya kadar fiatı yük- seldikçe © yükseliyormuş. Bütün bunlar da tabii ve zaruri olmasa bile kanuni görülüyormuş! Hattâ iş o hale geliyormuş ki şeker birin- | ci elden çıktıktan sonra üç, dört » mutavassıt değiştiriyormuş. Bun- lara da kanuni yolundan gene bir şey denilemiyormuş. Yalnız sa - — Jâhiyettar memurlar bu mutavassıt ği ların adetlerini hiç olmazsa ikiye © indirmeğe çalışıyorlar, bunun için! © hususi teşebbüslerde bulunuyor-| larmış! Bu vaziyete göre bize öyle geli- © yor ki şeker ticareti (e yavaş yavaş © © umumi harp içindeki zincirleme ği usulüne gidiyor! Eğer şeker böyle elden ele ge - çerse ve buna karşı kanun kuvve tiyle bir şey denilemezse gayrires- mİ teşebbüslerin asla faydası ola - maz. Haricten şeker (getirenler mahdut eller oldukça üç beş kişi — arasında gizli bir ittifak pekâlâ yapılabilir, gelen şeker zincirle - ne suretiyle elde nele geçirilebilir, > her helden geçtikçe yüzde beş kâr üye ederek şekerin okkası yetmi- NE 933 Maarif Vekâleti zı mış veya bastırılacak olan her ne- vi kitap, ibaresinin, kastettiği kitapların h ğu anlaşılamaması İ vi neşriyat kastedilmiştir ve şimdi” İ tabıları da bu hükme dahi LE VA Maarif neşriyatı | Satıcılık münakasasına mektep kitapları dahil değildir ANKARA, 9 (Hususi) — neşriyatının u | mumi satıcılığı üzerinde açılan mü İ nakasa şartnamesinin başında ya - lr “Maarif Vekâletince bastırıl - mecmua ve sair reşriyat,, bununla (o vekâletin angileri oldu ktasından , | tereddüdü mucip oli anlaşıl - maktadır. İ Mesele hakkında Maarif Vekâ - leti erkânından Rıdvan Nafiz Bey | mete karşı bir nevi ültimatom şu beyanatta bulunmuştur. “ — Şartnamedeki bu ibare ile şimdiye kadar doğrudan doğru - ya Maarif Vekâletince yapılan ve ya yeniden yapılacak olan her ne ı ! neşriyatın yeni ildir. Bu münakasanın şümulünden yal | nız 2259 numaralı kanunun birin | ci maddesi hükmüne göre vekâle- Gn bundan sonra hazırlanarak basışı veya dağıtışını ayrı ayrı mü teahhitlere ihale edebileceği mek- tep kitapları hariçtir. ,, Buğday anbarları Ziraat vekâleti yeniden silolar yaptıracak - - ANKARA, 9 (Hususi) — Ziraat Vekâleti; memleketin belli başlı ziraat mıntakalarından olan Denizli, Balıkesir, Konya, Yozgat, Kırşehir kasabalarında yeniden yedi buğday ambar ve silosu inşa ettirmeğe karar vermiştir. Bu inşa- at yakında münakasaya konulacak tır. ye kadar yapılan a Askeri mezuniyet ANKARA, 9 Askeri mezuniyet talimatnamesi bugünkü resmi gazetede çıkmıştır. T. D. T. Cemiyeti toplandı ANKARA, 9 (A.A) —T.D.T. cemiyetinden: Umumi metkez heyeti bugün Maarif Vekili Dr. Reşit Galip Be - yin reisliği altında toplanarak kol- lardan ve dışarıdan gelen kâatları gözden geçirmiş, her biri için lâ - yık görülen kararları vermiştir Umumi merkez heyeti yarın sa- (Hususi) — Hususi Yunanistanda Hükümetin beyanname- sine karşı ... Muhalifler de şiddetli bir beyan- name neşrettiler ATİNA, 9 (Hususi) — Dün hü- kümet tarafından nesredilen be - yanname üzerine muhalif fırkalar mukabil bir beyanname neşreyle- mişlerdir. Şiddetli bir lisanla yazılmış o - lan bu mukabil beyanname hükü- mahiyetini haiz (bulunmakta ve hükümetin Selânik intibabatının verdiği neticeden akıllanacağına bugün her zamankinden ( ziyade daha müstebit ve kanuni esasi için daha tehlikeli gözüktüğü be- yan edilmekte, neticede hüküme- te, gayri tabii çarelere baş vura - cağı hakkındaki tehlikelerden vaz- geçerek vaziyetini idrak etmesi tavsiye edilmektedir. Muhalif reisler, (hükümeti M. Venizelosa karşı yapılan suikast tahkikat ve takibatında ihmal ve terahi göstermekle itham etmek - te ve hükümet bu meseleyi tasfiye etmediği takdirde sebebiyet vere- | ceği felâketin akibetlerini pek ya- ONHABERLER KIT 'mn pek müşkül bir mevkide bulundu- ğu merkezindedir, Siyasi vaziye- tin atiyen ne suretle inkişaf ede- ceği belli değildir. neşretmek istiyeceği kararnameler için selâhiyet vermeğe memur ©- lan büyük encümen, dün toplana- rak muhacirin mahallelerinin tef - İriki meselesini müzakere etmiştir. nazırlığı yapmış olan Papa And - | vea, şiddetli bir nutukla meselenin | tehiri müzakeresini teklif etmiş, dahiliye nazırı buna itiraz etmiş - tir. tehiri müzakeresini kararlaştırmış- tır. neşredilen beyannameden ve mu - hacir mahalleleri meselesinde bü - kında idrak edeceği ilâve olen - ur. mik ns Bu beyannameden siyasi maha- Londra; 9 (A.A.) — M. “Hull Amerikanın beyanatını neşretmiş- tir. Beyanat bugünkü şartlar için- de tetkik edilmesi Jâzım gelen me- seleleri göstermektedir. Bunlar arasında fiatların seviye- si meselesini, harici kredi ve borç- lanma siyaseti, müstabsiller ara - sında anlaşmalar ile beynelmilel ticaretin serbestçe çalışmasına en gel olan bağlar meseleleri verdi . Beyanat, Londra konferansının devamı lehinde sözlerle bitmekte - dir: I. “Müşterek saadet temini fırsa- İbni sadece geçici ve şaşırtıcı bazı at 1430 datekrar (toplanacak ve anket sözlerine kılavuz komisyo - nundan gelen karşılıkları gözden geçirmiye devam edecektir. e C. H. Fırkası umumi idare heyetinde ANKARA, 9(A.A.) —C.H. Fırkası umumi idare heyeti bu - günkü toplantısında fırkanın hü - kümetle teması talimatnamesinin müzakeresine devam etmiştir. yeye ayrı birer tezkere yaz: gibi fazla fiatla şeker satanlar hakkında hemen zabıt tutularak şe, seksene bile çıkarılabilir, ve hiç bir tarafın ses çıkarmasına as- la ehemmiyet verilmez. Bazı yerlerde şekerin okkası 63—64 kuruşa satılmaktadır. Ti- keyfiyetten ticaret müdürlüğünün haberdar edilmesini bildirmiştir. İhtikâr yapanlar komisyonuna ve oradan kemeye verileceklerdir. | ——— m —— caret müdürlüğü vilâyet ve beledi- ihtikârı tetkik da mah-| tin ölçüsüne bağlı cetvellerin mü - jçüsüne bağlı devletlerin iştirakiyle messilleri arasında ( Paris te dün | konferans işlerine davam »rzusun İrak edeceklerdir. hâdiseler üzerine çıkmamak yüzün den kaçırtmak, tarih huzurunda bizi mahküm ettirecektir . Yeni talimat yok ! Vaşington, 9 (A.A.) —Hükü- met dairesinden bildirildiğine gö- re M. Ruzveltin Londradaki Ame- rika heyetine gönderdiği tebliğde yeni talimat yoktur. M. Philips'in söylediklerine gö- re Amerika heyeti Londradan, ta- limatın bazı kısımları için mufas - sal malümat istemiştir. Gönderilen tebliğde bunlar vardır. Altın ölçüsüne bağlı dev- letler arasında bir mukavele Paris, 9 (A.A.) — Paraları al - yük encümenin verdiği karardan | mensucat ithalâtını o hedef tul sonra siyasi filde hasıl olan intiba. hükümetin ! mıştır; Iktısat konferansında Altın ölçüsüne bağlı devletler tek- nik bir mukavele aktettiler va Er Bi a | Haberleri Kavga Parlâmento encümeninde ATINA, 9 (Hususi) — Mecli- sin tattili zamanında, hükümetin M; Venizelos kabinesine maarif Neticede encümen, meselenin Muhalif fırkalar tarafından vaziyet daha, ziyade pherm bir selil çel- yapılan müzakereler neticesinde teknik bir mukavele imzalanmış - tr. Müzakereler, Fransa, İngiltere, Amerika, v. s. arasında yapılan görüşmelerden sonraki beynelmi - lel para vaziyeti etrafında olmuş - tur. Bilhassa paraları o müstakar devletlerin spekülâsyonlara karşı, alının serbestçe mübadelesi te - min, beynelmilel itimadı yeniden tesis ve tediyat müvazenesine de- vam meseleleri mevzuu bahsolmuş tur. ? Mukavele metnini alâkadar dev- letlerin müdafaası için müşterek bir sermaye tesisini kaydediyor . Pek tabii bu mukaveleyi tatbik için kullanılacak vasıtalar gizli tu- tuluyor. Çinkü maksadı spekülâs- yonlara mani olmaktır. Bununla beraber şu söylenebilir ki bu vasıtalar spekülâsyon hü- cumlarına karşı bir müdafaa ol - makla beraber, paraları * düşkün devletlere karşr altin esasa bağ- kalan devletletin hücum edebil- melerine müsait bir mahiyette de- ğildir. “Fransız murahhasının faaliyeti Londra, 9 (A.A.) — Sabahleyin M. Bonnet İngiliz diplomtaları ile temasa geçti. İngilizler altm öl - | maları iki memleket arasında 8? Her memleket kendi derdine düştü Başmakeleden K muhtelif tesirler altında netice” nememiş, ademi tecavüz a lesi de suya düşmüştü. (Müte& viz) in tarifi meselesinde Rus)? le Romanyanın birleşmiş ve b bir mukaveleye imza koymuş © çen seneye nisbetle büyük bir y ii kınlık hasıl olduğunu göstermek tedir. Kaldı ki küçük itilaf züm sinin en esaslı bir uzvu olan * manya, böyle bir mükaveleye za koymazdan evvel mutlaka goslavya ile Çekoslovakyanın, tâ Fransanın da muvafakatini #€) muş ve almıştır. N Bu itibarla Romanyanm mu” velenameye imza (o koymuşolm Fransanm ve diğer küçük (iti devletlerinin de Rusyaya karşı ziyetlerinde çok esaslı bir şiklik başladığını gösteren ku li bir delil gibi telâkki olunab Mehmet Asır Ep an Japonyadaki pamuk (* boykotajı karşısında Bombay, 9 (A.A.) — Japon nayicileri tarafından ecnebi P* muklarma karşı yapılan boyke' Hindistan pamuk ziraatçıları # sında şiddetli bir infial uyand” Pe |, mıştır. Hint ziraatçıları, Hindi tan umum valisine (o bir istida” Sa müracaat ederek bilhassa J 1 . “ : .i De h yüksek; gimrük tarifesinin N JEREiimimaniymra ie Çi boykotaj neticesinde pamuk. fif“âp; ları maliyet fiatlarından daha # “ ğı düşmüştür. Ra Tas muhabiri o (5S Tas ajansının Türkiye te biri Yablonski yoldaş (bir mezuniyetle memleketine gitdi tedir. Yablonski yoldaş bugün Ru ya hareket edecektir. Bu mü içinde Tas ajansınm Türkiye " iv habirliğini Madam Natalr Per va yoldaş yapacaktır . a“ olduklarını bildirdiler. * “gf İk M. Bonnet bundan O sonr? kaç saat istirahat etmek üzere forda gitti. gi Amerika Ingilterenin dımına güvenemez, Nevyork, 9 (A.A) — york Heralt Tribüne,, yazdığına göre, Amerika, bloku yapan devletlere karşf lam bir teşriki mesai İngilterenin yardımma mez. Çünkü İngiliz ihrac doların düşmesinden çekin! a r “we ok « o dirler. xa Bu gazete Almanyanın Ny ku getirmek ihtimalini de “ Buna mukabil Japonyanım kaya yardım etmek ihtimali * dır. gd Japonya Amerikadan çok. di di muk almaktadır. Ve yenin © # si sayesinde Çin ile Hindi ) yasalarmda İngiltere ile © mektedir. ik Gazete makalesini şöyl€ ” ft, yer : izgi “Eğer Amerika ile J para ve ticaret mukavelesi * iğ, bilirse bir. çok cenubi *” ip devletleri de bu muka: mi N g