17 Şubat 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

2—VAKIT 17 ŞUBAT 1935 Fikir ve sanat meseleleri: Hakiki şöhret ve şöhret ticareti Sanatkârın meşhur olmayı is- temesini tabii görmelidinr. Sa- nat adamının ne şatoları, ne yatları, ne de bankalarda uyuk- layan milyonları vardır, Olsa bile bunlar sanat adamını me sut etmek için kâfi sebepler de- Zildir. Refahı, lüksü sanat hayatın bir hududa olarak telâkki et- mek nasıl mümkün olabilir, Ger çİ zaman zaman ıstırap içinde çırpınan sanat adamları refahı hayatın son merhalesi saydıkla- rmı söylerler. Halbuki bu cümleler insanla- rı aldatmamalıdır, Bu, yeis için- do dudaklardan fırlamış sözler- “den başka bir şey değildir. Çün- kü yalnız sanatkâr değil, aşağı yukarı herkes birçok şeyler söy- ler. Fakat Insanı sadece bu söz“ lerin hudu içinde mütalea et- mek hata olur. İnsan ruhu söy- lenenler kadar, söylenmeyen Şeylerin ifadeleriyle doludur. Sanatkârı böyle bir arza, böyle bir ruh dekora içinde tasavvur etmelidir, Sanatkârın tek ve şaşmaz arzusu ruhlara sezmak, | ruhların sedirinde yerleşmek, insan ruhlarında ebediyete ka- rışmaktır. Banatkârın tasavvur ettiği bir ebediyet vardır. Bu ebediyet ar- zusu onun bütün hayatını kaş lar. Sanaticirm metafizik haya- Gi budur, Onun hayata karşı zaafı ve kudreti hep bu noktada topla nır. Sanat da cbediyetin muhteva- 8 ne olacaktır? Yalnız adının dilden dile dolaşması ona istedi- Zi ebediyet âlemini halkedebi- lir mi? Bu noktaya geklikten sonra hakiki, hatis sanat kıymetiyle sahte ve sun'i egoizmi için. bir vasıta haline koyan adam ara smdaki fark derhal göze çar Geçlet bir rüzgâr gibi sadece reklim kuvvetiyle adını hatırla- tan insün kendinden bir parça- yı, meselâ bir tabloyu, bir mıs- rar, bir roman tipini, bir hikâye kahramanını başkalarının zih- »ine yeni bir dünyaya yeni bir insan halkeder gibi salıverme- dıkçe ebediyete irişemez. Sanatkârdan kalan şey yaras | tilmiş mahlâklardır. Bunları| sildikten sonra geride kalan sa- dece bir fani insanın adıdır. Bu fani adamım adı boş bir kalıptır. Bu kalıp tekrar edile, edile şöhret kazanır ama, bu şöhret Insanlar için zarfı yazılı, | fakat içi boş bir mektuptan baş- ka bir şey değildir. Muhtevasmdan bir hatıra ta- şımadığımız şöhretler bir 78- man için geçer akçe rolünü oj- narlar, Halis sanat kıymeti ye rini bile tuttukları olur. Fakat reklâm suyuyla dönen bu değir- meni şöhret ticaretinden başka bir şeye yaramaz. Sanatta ebediyet nesilden ne- sile, muhtovasını teşkil etmek, kendisini hakiki nisyan meza- rmdan kurtarmaktır. Yunusa kim oğdü diyebilir? Ve şöhret | tacirinin yaşadığına nasıl İnana- biliriz, SADRİ ERTEM Cama (Camarte, “ ŞUBAT | 18 ŞUBAF 11 Zilhicce | 28 ilhicce 104 Kasım | 109 Kasım Vakıtler| Vssa' Esasi) Vasa | Ezan yatırdığını bildirmektedir. Muha- tahkikat yapmaktadır. Kuru yemiş ihracatı Ceviz Ve Fındık Satışları Hararetlendi Kuru meyva satışları ve ihracat; gün geçtikçe hararetlenmektedir. Bilhassa Almanya çok fazla mik- tarda mal almaya başlamıştır. Bu yüzden kuru yemişlerin fiyati yük selmiştir. İç cevizleri Anadoluda 54 ku ruşa, kabuklu ceviz 18 kuruştan satılmaktadır. Son hafta içinde 28 bin kilo iç ve 22 bin kilo da kabuklu ceviz sa tılmıştır. Bundan başka fındık sa- tışları da çok hararetlidir. Kara- denizin iç frndıkları $4 - 88 kuruş tur, Son hafta içinde 16,720 kile satılmıştır. Ibracata gelince bilhassa ceviz ihracatı fazladır. Son haftada Hamburga 16257, Bratislava 6000 iç ceviz ve Hamburga da 15000 kilo kabuklu ceviz gönderilmiştir. İç fındıklarından da Amerikaya 2000, yeni Zelanda 2000, Nevyor- ka 10.000, Fransaya 2000 kilo ik- racat yapılmıştır. İstanbulda fazla miktarda stok kuru yemiş birikti. rilmektedir. — 14.000 Lira Meselesi Gümrük muhafaza başmüdür. lüğü tramvay şirketi tarafından 14000 altın lira meselesi hakkın- da verilen cevabin tetkikini bitir- miştir. Şirket bu cevabında bu altınla” rı son İki sene zarfında ve muh- telif tarihlerde Merkez Bankasına faza başmüdürlüğü bu hususta buçuk ay kadar evvel yapılar imtihanda kazanmış ulunan 24 | genci henliz bir memuriye tayin edememiştir. Yeni bir vaziyete gö re bu gençlerin uzun bir müddet daha tayinleri de hemen imkânsız | gibidir. Çünkü, 1 masttan itibaren nak- ledilmeleri Kararlaştırılan Marma- ra ve Karadeniz civarındaki do- kuz gümrük idaresinden 25 me- müur açıkta kalacaktır. Buna göre ilk açılacak münhallere bu mei larm tayini mecburiyeti başgöster miştir, Tütün Müzakereleri İnhisarlar umum müdürü Mit- hat Yenel dün Ankaraya gitmiş- tir, İnhisarlar idaresiyle Ziraat ve İş Bankalarının müşterek kurduk- ları Türk tütün Limited şirketi er kânından bazıları da Ankarada bü. lanmaktadır, Ankarada tütün işleri ve ihra- catı etrafında görüşmeler yapıla- cak, bilhassa Amerika ve Kanada- dan yapılan teklifler üzerinde ka rarlar verilecektir. HİBRE EHLİ Sirkecide bir sinemada müsteh- cin film gösterilirken yakalanmış, muhakemesi ölüyor. Filmin müs- tehiçen olup olmadığım tesbit için bir “ehli hibre” teşkil edilmiş. * Ehli hibre arasında Turhan Tan da varmış. Cidden isabetli bir seçiş, tarihi eser İddlasiyle uçkur âlim- leri tasvir eden bir üslai için biçilmiş kaftan! Yakında intibala- rını okuruz, AZGIN MANDALAR Dün de böyle bir hâdise oldu: Mezbahaya götürülen sürüler a- rasından bazan bir manda coşar, balka saldırır, bir hayli zarar ver dikten sonra öldürülür, Esasen azan mandalar nadirdir. 104 04 1m 1200 00 “un Güneş | 110j Bm Böle İ1e! 644j13 Welinan İsöz3) og9linri Akşam (1/45 1200 1747 vatsı v1!l 'sido1i imsak | sulu 518 i Her zaman olmaz. Fakat daimi ö- küzlere ne buyurulur. (*) CED, BCDAD MESELESİ Macar Başvekili ceddinin Yahu- di olduğunu söyliyerek İstifasını vermiş. Fakat Yahudilerin en meşhuru o- Et satış sisteminde müs- tahsiller zarar mı ediyor? İstanbulda et fiyatlarmı normalden yukarıya çıkmaması! için piyasaya müdahale eden Ziraat Kurumunun tatbik ettiği usul yalnız kasaplar için değil, Anadoluda kasaplık hayvan is. tihsal eden köylüler için de zararlı olduğunu iddia edenler var- dır. Bu hususta mütaleasımı söyliyen bir zat bir muharririmi. x şöyle demiştir: — Ziraat Kurumu et fiyatında ihtikâra mani olmak için A. hadoludan hayvan getirtiyor. Istanbulda altı yüz kadar kasap bulunduğu halde bunlardan 2530 kişiye et veriyor, Zanafm gerisi başka vastıalarla Anadoludan getirilecek hayvanları sa. tıyor. Eğer Ziraat Kurumu normal şartlar altmda Anadolu.| dan hayvan tedarik edip İstanbulda piyasaya bunları sattırır İsa meselede şikâyet edilecek bir cihet olamaz. Fakat böyle ol.i muyor, Ziraat Kurumu kendisine bağlı olan yirmi beğ, otuz ka. saba kendine mal olduğu fiyattan aşağıya, yani zararma ©. larak et veriyor. Bu suretle piyasadaki altı yüze yakm kasaba karşı gayrimeşru bir rekabet yapılmış oluyor. Yüzlerce kasap ta Ziraat Kurumunun verdiği fiyat üzerinden et tedarik edeme. AKİSLERİ İstanbul ve , İ otomobil , | Bu İş İçin 25.000 Lira İR saban refikimi Harcanacak manyada son dere, | Kadıköyde ihlas, Şefikbey, Ca-| cuz “Alle otomobilleri” me İferağa, Recaizadeckrem, Yoğurt- | ğını, 1940 senesinde Dye Şu Hatırcıbaşı sokakların kalğı| çıkarılacak olan bu ot09 w İ rımları, Merdivenköy şosesi, E-| rin kolayca ve ucuzen t9' 5 yüpte Çömlekçiyolu, Kumbaracı mümkün olacağını Ka) | yokuşu, Üsküdarda Asmalı soka- pa sonra şöyle demiş: ğı, Eminönünde Hasırcılar, Şehre) epizim için her aileni8 mininde Saray meydanı, Samatya-| tomobile sahip olmast, c0ğ da Mütesellim sokağı, Yedikulede| bir hayaldir.” > Tatlıkaynak Küçükayasofyada Ka direi sokağının kaldırımlarının in-| , 21597 bir sabahı rel u hayalin tahakkuk şası ihale edilmiştir. Bu tamirlere| yemiaket hesabına e” 25000 lira harcanacaktır, iz cağmı yazarak diyor ki: “Münzallah İstanbulu. ii yeni ğ i a Belediye Garaj ve iğri büğrü sokakların ya aile bir otomobil sevk V9 İstifa etmiş olan belediye garaj lere DeMübenelei Me Tamir görecek kaldırımlar , » ye yince büyük zararlar görüyor. müdürü Tarıkın yerine makine y Diğer taraftan Ziraat Kurumunun maliyet fiyatından aşa- gıya piyasada et sattırması Anadoludaki hyvan müstahsilleri için de zararlı oluyor. Zira İstanbulda resmi eller vasıtasile ma. İstanbulda et işlerinde ihtikârla mücadele eden teşekkül bu hususta malümat verirse efkârı umumiye aydmlatılmış o. lur, Herhalde et fiyatının normalden yukarı çıkmasmı arzu et- meyiz. Fakat hazine zararma olarak piyasada et satılması, bu türlü et satışma da yalnız bir kısım kasapların vasrta ya. İpılmasmı makul bulmayız. Mektep Müsamereleri Maarif Vekâleti Yeni Bazı Kararlar Aldı i İ Olamların erek siiri milan rele; celrinde piyeslerin talebeye göre iyi seçil- mediği ve bazı erkek okullarında kız talebe rolüne erkek, kız ökul- larında da erkek rolüne kız tale- benin çıktığı görülmüştür. Badsma bütün bir piyesin şa- bısların: kız veya erkeğe tahvil et mek suretiyle oynanacak piyesler muhakkak surette Mâürif direktör Tüğü tarafından tetkik edilerek Barı talebelerin de miisamere. lere ait davetiyeleri para ile sat- tıkları ileri sürüldüğünden bu hu- suşta tayakkuzla hareket edile- cektir, Ancak fakir ve yöksul talebe- ler menfaatine tertip edilen çay, balo ve konser gibi eğlenceler, res mi bilet şekline sokularak pul ve damga vergileri verildikten sonra satılabilecektir, Müsamereler muhakkak suret. te Nisan ayı sonunda verilecektir. Mayıs ayında müsamere vermek Vekâlet tarafından (talebelerin derslerine ve imtihanlarını engel teşkil edeceği için yasak edilmiş- | tir. e, gerekse sânat müsame. talebenin temsil ettiği ———— lan Daroin, Enistein gibi, insan larin cedlerinin maymun olduğunu iddia ediyor. DOĞRU SÖZE NE DENİR? Herr Goebbels dün söylemiş ol- dağu bir nutükla “lüzumundan faz- la zeki olan münevverlere söz W silmez” diyor, ve bununla; sö ancak kâfi derecede ahmaklara verildiğini anlatmak istiyor, Haklı! O MAHİLER KI VA » Nü ömür çocuktur, Kendine bir prensip ediamişlir: Kolay anla- şi re rağbeli umumiyeyi ce). betmek İçin sığındığı “alelâdelik” de israr etmek. Halbuki zevk sahibidir. Gerenlerde Şevket Rado, öç yeni şsirden bahsetti, Banlar, Nurulleh Atanın beğendikleri şatrlerdi. Ve eldden, bütün manasiyle şair ço €uklar. VA - NA Bumlarla alay ediyor — çünkü şairler wlelideliklen tak i ni TÜRKÇ öğretmenleri Dün İstanbul Kız Lisesi Salanynda Topladılar. ke tlselerin edebiyat Kültür Şürasına verilecek raporla rı tesbit etmek üzere lise ve orta! okullarda Türkçe, edebiyat öğret-| menleri dün İstanbul kız lilesi sa- lonunda bir toplantı yapmışlardır. İlk tedrisat müfettişleri de Şü- taya verecekleri ilk tedrisat işle- ri ruznamesinin kati şeklini karar. ağtırmışlardır. Yeni şekil evvelce | yazdığımız maddelerin daha ge- nişletilmiş şeklidir. —— Kirası Yüksek Görülen | Okullar Kiralanmıyacak Şimâiye kadar vilâyet hesabına kira İle tutulan ilkokul haline ko- nan binaların vaziyetleri tetkik e- dilmektedir. * derslerinde menin İ yerlerinde yeni halkevleri açılır- kazalarının kurbanlar ei maz; yollarımız da, b li " çarpışarak hurdâheş ol0if, ye Bir Memur Hakkında | mobil enkazından geçil Takibat hale gelir.” w Kerestecilerdeki hamal idaresi | yn bakımdan pd kantar memurlarından Ragıp Er- | mobil sahibi olmak, asaii7g kan dipkoçanlarda tahrifat yaptı” | xx bir telâkettir. Acabs ından dolayı işten el çektirilmiş: | gan öyle mi? Müsait bİr tir. Hakkında belediye müfettişis. rince tahkikata başlanmıştır. bücüş sokaklarda Diğer taraftan aldığımız malü- rem “bim di mata göre belediye tektiş heyeti | ei yahut: “Kendim kadrosu değe silmesi. lak olurum” korkusiy! Valinin Dünkü bil almaktan vazgeçer Tetkikleri O takdirde yegâne Veli ve Belediye Relst LA#İ| belkide sandetinizin "zer Kırdar din Kasımpaşaya giderek | “paranız bulunduğu pa re 9 civar halkının dilekleri etrafında| dinizi bir otomobilden o tetkikler yapmıştır. edebilmek” olacaktır. eyi Akşam üzeri de müzeler müdür! ge gezen herhangi bif *“ X Jüğüne gitmiş, müdür Aziz ile gö-| örsoniz; içinizden: vpn — Betbaht zavallı; di)! mühendislerinden Ekrem vekâle- ten tayin edilmiştir. eki e z di Pp ” tik ya uğrayacağını Aklında”. af 19 Şubatta limanımıza gelecek İmüyor, Şimdi keyi içimde olan 58000 tonluk Kont di Sevoia| duruken, hiç ummadığı el transatlantiğinde vilâyet erkâniy-| ulanın, karşısına çıkıveTi.. Nf 1e gazetecilere bir çay siyafeti ve-| ticesinde bir kolu kırıla” tilecek, vapur gezdirilecektir. bacağı yerinden da — * : rılır; çenesi eğrilir... binerler nda ben böyle bir tehliked” gf “ # b a Pa Zım. Param var ama, © Pazar günü memleketin birçok | ca, dahan emniyetli Lai harcamağı tercih ediyo! i 0v0h... Akıllı ve tedbir dam olmak gibi var Wi” ye e Fakat bu düşüncele” * çif go ken şehrimizdeki halkevleri de se- neidevriyelrini kutlayacaklardır. Hr halkevi zengin programlar bazırlamışlardır. Bu arada Fatih > balkevinde pazar günü sabahleyin mobildleki adamın, 10,5 ta gazeteciler için bir toplan.) Kaldırımında emniyet yi ta tertip edilmiştir. tedbirli insanın muki “tl 2 tesir edebilecek şeyl?” vifi Nevyork Sergisine | yakarsınız; dünyada ** Gidecek Fotoğraflar |emniyetsizliği atasoy Evvelki günkü sayımızda Nev-İ mekte bulan ve üye My Bunların içlerinde okul olmaya elverişli, fakat fiyatleri yüksek gö rülen binalar bu ders yılı başın- dan itibaren kiralanmayacaktır. Maarif müdürlüğü vilâyetle te- mas ederek yeni sene okul ihtiya- &i etrafında tetkikler yapmakta- dır. tır — ve böyle şiir yazmanın pek kolay olduğunu göslermek muksa- diyle, nüktedan bir hanımefendiye şu şiiri söyletiyor: SICAK So5a yanıyor harıl harıl, Yazık değil mi bu kömürlere? Modem ki cehennemde yanacaklar var, Neye şimdiden kullanmamalı. Bunları kok yerine? Nasıl buldanur? Güzel değil mi? Bu şiirin altına Orhan Veli te düt etmeden imzasını alar, Bu nül tedon hanımefendiyi tebrik eyler Nası) M. Yourdain haberi olmadan “nesir” yapıyorsa, bu bânımefendi de, haberi olmadan "şiir" yapmak. tadır, (*) Bakalım “Akbaba” gezetesi bu öküzlerin kim oldaklarını sora- cak mi? Çünkü vaklile çıkan “Ses” gazetesinde hakikatten anlamıyan. darı teh; için yapilan 'aytlar dan mürekkep bir karikotâür İçin “bu ayılar kim?” diye sormuştu, york sergisinin fotoğraf sergisi © | metten sakındığı #6İ9 ul lâmıyacağını yazmıştık, garantide sanan ada” 0 Nevyork sergisinin kıymetli sa. pış yürürken hiç a a nat müşaviri Abidin Dino bu hur| yerden başma düşer vi susta diyor kit eti Rahrtsın Ki e — Mevzuubahs fotoğraflar Dev sine atta en son BEİ w let Pavyonu için hazırlanmakta- ler gibi uçarak sok Ni dır, Bunların yerine evelce mulaj dumana katan ve heykeller yaptırılacaktı. Fakat muhtelif İdari değişikliler yüzün den kâybedilen zamandan dolayı heykellerin yapılması için vakit kalmadı. Esasen muhtelif inkılâp- ları temsil etmeleri icabeden bu eserlerin gösyal, siyasi, ekonomik meseleleri izah etmesi müşkül 20 müddet sağ a Bunlar ancak allegörik olabilirdi |*i v979 Bireei ve tekrar ediyorum, muvaffak ol:| 999 yaşayabi Neo: maları ancak vakte muhtaçtı ki, |9t9©K değilüir. bu kadar dar bir zamanda Mikel .| Kl Ancelo bile olsa, bir şey yapamaz.) Asrın icaplarını dı. mak isteyen m Potomontaja gelince, bakikatini|ne gibi bir safba £ derin olduğu gibi göstermekten başka|sanlığın en büyü bir gayesi olmıyan bu çarenin bir) “akliselim" 4 elde” sanat iddiası yoletur, ve sade tek-İladır. Şehrin İğrİ İ nik noksan olmathası lâzımdır ki,ları ve bozuk k bunu da temin ettik. pe kazaların Sergi, Hilhakika, bir fotoğraflden birini teşkil geye, sergisi değildir. Netekim, heykel.İmuhakak vukun ni *raşZühtü ile Hadi oraya iki hey-İvet etmez. Ot ge kel gönderiyorlar, bundan başka İrz, en modern şekili, müzelerden de götürülen heykel. İmiş memleektleri" ie ler ver, Fotoğraflar sadece konkre|kaklı şehirlerind? j * malümat içindir. oluyor... | seneler ve seneler€© serif yaşayıp gider. Fakat maksadım!” i Li içinde, hele İstanb rü sokaklarında K ibi kı dtmeğe G oşup &i Jabil KA, z « Nİ 2 RK gi İğ A, gi TE TE iş NO Wi in