14 Mayıs 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

b Ş — ya Nle Estonyanın bir ademl te- — aynı süretle bütün komşulariy — Mmiştir." — İgtemiyen devlete kürvetle bor &- VATE A Letonya ve Estonya paktı dolayısile | Çekoslovakyada Letonya MAYIS 1959 * bitaraflığı muhafaza edecek -vnya Hariciye Nazırı beyanatta bulundu Riga, 13 (A.A.) — Haric arzırı Wilhelm Munbers, Leton vsavüz paktı akdi İçin Almanya taralından yapılan teklifi ka - bul etüiklerini ve bunun istik lâ! ve bitaraflık politikasiyle telif edilemiyecek bir şey olma- | dığını bildirmiş, Sovyetlerin de| Te ademi Locavüz paktları aktet. tklerini hatırlatınıştır. Munters, Letonyanın istik - Mline nakise verecek her hanci bir taahhüdü reddodeceğini i lüve ettikten sonra demiştir ki: “Mmleketimiz, hudutları bir hücuma maruz kaldığı takdir: de kendini müdafaaya Aazmet -| Bundan sonra Muntlers, mov- <ut meseleleri hal hususundaki kat'i rolün büyük devletlere alt bulunduğunu ve küçük devlet- lerin iki şart altında muhtemel ihtilflar haricinde kalmağı ü - Mit edebileceklerini beyan et - . miştir. Letonyanın yerine ge - tirdiği şartlar gunlardır: 1 — Tamamiyle bitaraf vaziyet muhafaza etmek, - 2 — Herbangi büyük bir dev let, bu bitaraf ve yola gelmek bir ? — yün eğdirmek teşbbüsünde bu tunduğu takdirde, kendini mü- arzusuna gelince, bunda şüphe- e mahal yoktur. Hudüdümü- za vukublacak tecavüz, bütün milletimizi mücadeleye koştura- caktır, Hatip, Almanya ile aktedil - |miş olan ademi tecavüiz misa - kının Avrupanın şimali şarki - sinde emniyet sistemine yar - dımt olacağına dair olan bun - dan evvelki beyanatını hatır - latmış ve Sovyet Ruayanın köm- şuları ile mümasil misaklar ak- tetmiş olduğunu tekrar etmiş - tir, Mumalleyh, Letonyanın hiç bir devlete karşı gizli bir siyasi veya aaker! taahhitdü olmadığı- nt temin etmiş ve siyasetinin hürriyet ve Istiklâlini tahdit e « decek hiç bir taahhüde girm! - yecini söylemiştir. Hatip şöyle devam etmiştir: “Müttefikimiz Estonya hart ciye nazırı İle yapılan görüşme- ler esnasında Almanya tarafın- dan teklif edilen ademi teçavtiz misakının bizim bitaraflık siya- setimize muvafık olduğuna ve Iki devletin eski taahhütlerine müugayir bulunmadığına hük - mettik.” B. Munters, Moskovadaki Le- | tonya sefirinin nisan bidayetin- de Sovyet Rusya hariciye ko- miserl ile yapmış olduğu görüş Tnelerden bahsetmiş ve demiştir ki: bir idam Çek faşistleri şefi de | CAŞĞA Gşkle) «1'3- Moskova ile dostlı büyük Bri- çalışmakdan men edil. İsaya a ISovyeu:rtuBmw Übae Prag, 13 (A.A.) — Alman ma-| K a bamları Çek faşietleri geti General; 7SA bir köprll vesifesi. görebi. . Gajda'yı her türlü siyasi faaliyet.! te bulunmaktan menetmişler ve l ksi takdirde tevkif edileceğini bil. dirmişlerdir. Prag, 13 (A.A.) — Alman di. vanıharbi, Çek faşistlerinin şefi, Genera! Gajda'nın samimi arkada- gt Valclavlerek'i milli Çek zihni- yeti sahasında siyasi faaliyette bu- lunduğundan dolayı idama mah. küm etmiştir. İdam hükmü, Pil zen'de infaz edilmiştir. Pl' ens POİ fından avam kamarasında dün SEL evege ; |Yapılan beyanattan dolayı büyük Museoliniye verdiği bir zi- memnuniyet izhar etmekten ve yafetten sonra Floran- |Londra siyast ve diplomatik mah saya hareket etdi fillerinin fikirlerine tercüman 0. Roma, 13 (A.A.) — Yugoslav.|lan Türk - İngiliz antantınım İn- ya Nalbi Paul ve Prenses Olga|Biliz diplamasisi için tecavüze Yugoslavya eiçiliğinde Kral ve|karşı bir mukavemet cephesi teğ- Kraliçe şeretine bir ziyafet ver.|kilinde büyük bir muvaffakıyet mişler ve bu ziyalette Mussolini|teşkil eylediğini bildirmektedir. ve Kont Ciano da hazır bulunmuş.| Gazetelerin tahminlerine göre, tur. Hatay meselesi halledilir edilmez Prens& Paul ve malyeti bu sa- |- k! bu hal keyfiyeti her halde bah Florans'a hareket etmişlerdir. | Eecikmiyecektir - aynı mealde bir Roma, 13 (A.A.) — Yugoslav-| Türk - Fransız deklarasyonu bu ya naibi Prens Paul ile İtalya kra- | Sünkü Türk - İngiliz deklarasyo. h ve Yugoslavya hariciye nazırr| DüNü itmam edecektir. Markoviç, dün öğleden sonra| Bazı gazetelerin ileri sürdüğü Mussolini Forumusnda 5.000 İtat- | Yegüne hakiki ihtiraz kaydı, İn- yan genci tarafından yapılan jim.| Bilis - Sovyet müzakerelerinin nastik talimlerinle hazır bulun.| dâha neticelenmemiş olması ve muşlardır. şimdiye kadar Bulgaristan ve - : Yugoslavyayı tecavüze karşı koy Cumhuriyet devrin- Deyli Herald şu mütalâada bu- unuyor: Müdafaa sistemi bütün mana - sile mücssir olamak İçin Sovyet: ler Birliğini de içine alması kal. mığştır. Ançak İngiltere hüküme- ti Moskova hükümetiyle fazla sıkı bağlanmaksızın da Sovyet yardımından istifade edilebilece- ği kanaatinde sarar ediyor. Londra, 13 (A.A.) — Havas muhabiri bildiriyor: Gatezeler, B. Çemberlayn tara: mağa azmetmiş devletler arasına almak kabil olmamış bulunması . dır. Paris, 13 (AA.) — Fransız intibak etmiş bulunuyor. Bu hu- sus sulhün tarsini emrindo birin- cİ derecede bir unsur teşkil eder. Populier gazetesi yazıyor: Göbelain gazeteleri mihver dev- letlerinin iş gördüğünü demok .l Tasilerin ise konuşmakla vakit geçirdiklerini yazadursunlar. Ha kikatte ise demokrasiler de iş gö- Füyorlar. Onlar patırdısız çalış - Mayrt severler, Fakat bu patırdı- Bız çalışmak İngiltereyi dün ge . Tek kendi hesabına ve gerek dost- ları hesabma - iki muvaffakıyet temin etmekten menedememiştir. Paris, 13 (A.A.) — Figaro ga- zetesine Londradan bildiriliyor: Ankara ile Moskova arasında Zımani bir anlaşma hâsıl olduktan Sonradır ki, İngiliz - Türk mua - | bedesine karar verilmitşir. Çün . kü Türk hükmetinin mütalâası şudur ki, bu muahedenin esas şartı Sövyet yardımıdır. Hattâ Ankara hükümeti bir taarruz takdirinde Rus ordularının yar - dünini Moskovadan - talebetmek hakkına bile malik olmak istiyor. ALMANLARA GÖRE Berlin, 18 (ALA.) — D.N.B. bildiriyor: Gazeteler, Çemberlaynin dün avam kamarasında yaptığı be- yanat hakkında neşriyatta bu- lunmakta ve Türk - İngiliz kar şılıklı yardım paktının otoriter devletleri çember altına almayı istihdaf eden İngiliz siyasetinin yeni bir unsurunu teşkil eyledi- Kini söylemektedir. Völkischer Beobachter diyor ki; İngiltere - Polonya ve İngil- — dafaa edecek vastta ve İradeyo | sahip olmak. Munters, sözlerine devam e - derek demiştir ki: “:Kendimizi müdafan etmek -Leh gerginliğinde” — Mlman - Leh yeni bir adım Nazi gönderildi Danziye - 30,010 Paris, 13 (A.A.) — Figaro ga- zetesinin Varşova muhbabirin — den aldığı bir habera göre son — 10 gün zarftında Danzig şehrine — 80 bin nazi girmiştir. Dunlar, — hücum kıtaatına mensup bulun- Omaktadırlar. Yalnız kendileri- ni seyyah gibi gösteriyorlar. — Bundan başka Almanlar, ha- — ya yoluyla Danzige esliha ve — mühiminat ithal — etmişlerdir. — Şarki Prusyadan gelen tayyare- der, gerbest şehre inmekte — ve hamulelerini boşalttıktan sonra dönmektedirler. de gizli muahedele- rin yeri yoktur *“Bu görüşmelerden istidlâl |olunduğuna göre Soövyot Rusya, istiklâlimize kendi menafiine nuniyet gösteriyorlar, da samimiyetten ârl! bulunma- tevafak eden mühim bir âmil (Baş tarafı 1 incide) Matin diyor ki: larıdır. Her iki hâdisede de nazariyle bakmaktadır.” harbe sürüklendi ve bu harpne-| Bu anlaşma karşılıklı olup bir. tümtraklı ifadelerle bu paktı. — Amparatorluk | harp takdirinde Türkiyenin Fi -| Taçın hiç bir başka deylet, aley- münküriz Oldu. ve Misira yardımımı ve di-' ae müteveccih bulunmadığı Osmanlı imparatorluğunun inkıraz felâketi içinden büyük mücadeleler ile Türk milletini kurtaran Cumhuriyet İdaresi ise bugün Tngiltere ile bir an- Taşına yapmıştır; bu. anlaşma yakın bir zamanda bir ittifak muahedexinin İmzasile tamam- lanacaktır. Anlaşmanın başlangıcına ve geçimliği safhalara gelince, o da şu tarzda vukubulmuştur; arazinin Almanyaya ilhakı mak sadiyle bir plebisite müracaat edilmesi için Berlinden emir beklemekte olduklarını tahmin etmektedirler, â m li Almanya Orta Avrupada Mü- Pelebist fikri I'deldlllyor nih anlaşmasını bozarak Çekos- Varşova, 13 (A.A.) — Polon- İovakyayı, İtalya Arnavutluk ya efkârmmumiyesi, Danzig|ile yaptığı himaye muahedesini hakkında her türlü plebisit ıııv:hm—'"k bu memleketi askori iş- gazeteleri Türk - wu anlaşma- töre - Türkiye paktlarının müş- sından dolayı müttefikan mem - t€Tek bir vasıfları vardır. ve o |ğer taraftan da İngilterenin Tür-| temin edilmektedir. Fakat ha- kiyoye yardım etmesine istinat| kikatta İngiltere - Polonya pak- etmetkedir. Türkiye bir taarruza | ti münhasıran Almanya aloyhi- maruz kaldığı takdirde İngiltere| ne mütevecelhtir ve İngiltere i- onun yardımına koşacak ve Mı .|1e Türkiye arasındak! pakt da sır ve Filisitne bir taarruz olur - sa Türkiye derhal bu memleket - lere yardım edecektir. Sovyetler Birliği ile Romanya: nın da Türkiye ile Anlaşmalar ak detmiş oldukları ve Fransanın da aynı suretle hareket etmek üzere lolduğu gözönünde tutulursa, u . mumi bir harp takdirinde boğaz ların bu devletlere ait harp gemi- lerine açık bulundurulacağı ve kargı taraf memleketlerine ise kapatılacağı tezahür eder, çocuk Dün öğle üzeri Aksarayda hlr' çocuğun çiğnenmesiyle bllcn' çok feci bir tramvay kazası ılı-ı rini reddetmekledir. gal altına alınca Berlin - Roma Epogue göyle yazıyor: Nasyonal sosyalist makamla-| tihverinin taarruzlarını — dur- İngiliz - Türk anlaşmaşı son de ha vukungelmiştir. Mahallinde yaptığımız tahkikata göre hü- Türk - Ingiliz anlaşması' münhasıran İtalya aleyhine © teveecihtir. B. Çemberlayanin Balkatil bakkında bütün süyledik Ingiliz harpcularının bugül çember altına alma siyasc! ile kendi meşru menfaatle muhafaza etmek değli, — fal yalnız merkezt devletleri kö kutmak ve rümeylemek |: diklerini isbat ediyor. İngilizi! Balkanlarda emniyeti yenli tesis etmek hakkını nereden ! lyorlar? Polonya ile olan p tın da başka bir misal teşkil Uğ! bu gibi megaloman ti büslerin namuskâr bir sulh yaseti ile ldç bir alâkası tur. Bunlar, halâ, menfur V say zihntyetinin ilham ettiği ©' reketlerdir. Bugün - İngilte! Fransanımn 1919 da oynadığı nt rolü oynamak istiyor ve kı! disin! bütün Avrupada hAki mutlâk vaziyetine koyuyor. Berliner Lokal Anzeiger yor ki: Almanyanın çember altı$! alınması yolunda her gün yı bir adım atılıyor. Çemberlaya! programı budur. Gün geçmi, ki İngilizler, İngilterenin düf yanın ea suülhperyer — devletli teşkil ottiği ve bu sebepten b tün diğer milletlerin tehdit tında bulunan — hürriyetlet müudafsayı kendisine hizmet © dinülgini bildiren bir nutuk temesinler veyahut bir. beyâ natta bulunmasınlar. Gün miyor ki Çemberlayı, kendi nin tamamiyle harp istiyenle! lehinde çalıştığını en basit hinler için bile isbat edecek tef| birler almdığını bildlrmesin. Bugün Türkiye hiç bir sur© le tehdit altında değildir. 1 kavı duğu bir Akdenizde, Türki muhtemel her türlü Avruâ laşmazlığında tam bir bital Hk muhafaza edebilir. Türif ye, İngiltere ile yaptığı bu zarlıktan hiç bir şey kâi maz. Ş Aksarayda tramvay kazası On bir yaşında bir . * ezildi Sekiz mette kadar traf vayla sürüklenen çocuk tarafr parçalanmış bir hall vinçlerle — kaldırılan altından çıkarılmış ve Ceri tramv$f rın, 1933 de diyet meclisinde|durmak için İngiltere hüküme-', .. mühimdir. Türkiye Karade- ilk nazi ekseriyetinin — alındığı '!_v Afk”' hükümetinin ne dü-| ,,, giden boğazlara hâkim bu . günün yıldönümü olan 21 mayıs'tündüğünü sormuştur. —Hükü- ,,, , yor Baltık denizi bir Alman idîv gu şekilde cereyan etmiş- pöşa hüstahanesinö” Eötü! ı ğ müştür. Ağır yaralı olduğu — Buü hâdiseler, Alman - Leb' için bir plebisit hazırlamak em- metimizin bu suale verdiği c0- ' Gi olalıdanberi İngiltere ve — boyunda hüküjm sürmekte olan huzursuzluğu arttırmaktadır. B. Genevleve Tabouis, Ocuv — re gazetesinde, buna mümasil O haberler vermektadir. Yalnız — 90 bin rakamı yerine 4.500 ra- — kamını yazmaktadır. — Danzigde reyiâm hazırlığı mı? Danzig, 13 (A.A.) — Nazile Fin organı olan Dantziger Vor /— poston gazetesinin matbaası 10- — 12 gartimetre ebadında büyük — bir kart siparişi almıştır. Ve ye rine getlirmeğe başlamıştır. Bu “ kartların üzerinde büyük bir *“eyot” ve küçük bir “haytr" var dır. Bu kartlar, üçüncü Relch'ye ya- pilmiş olan plebisitlerde kulla- meş olan kartları andırmak- tadır, — Nazl mahafili, yakında Dun zigdeki nazi fırkasında bir isti- Oğa re yapılacağını beyan etmok- “to ize de muhalifler Izahata t- Hnmamakta ve Danz'e maka- — Matinin gerek serbest şehir 0: ıln%lınn nis- betini ta gdiyle bir re- Terandum yapılması, l N: rini aldıkları şaylasının çıkma-|vaptan sonra İki memleket ava- &t Üzerine, bazı gazeteler bu şa- | Sında birkaç hafta süren temas- lar olmuştur. Sadece yazısız konuşma şek- linde yapılan bu temaslar Ak- yinlarla meşgol olmaktadır. Sağ cenah otganı A, B. C. gazetesi diyar ki: ler belki de 21 mayız için |almışlardır. - Bunların projele |ve kanaatte — bulunduklarını İrl her ne olursa - olsun, bizzat |güstermiştir. naziler de bilirler ki Polonya plehisite müsaade etmiyecektir, Millet Meclisinden salâhiyet ix- Nasyonalist Mzlennik gazetesi diyor ki: miştir, Evvelki gün Başvekll Dansisde bir plebisit vapıl - Refik Saydam tarnfından Bü- İmast fikri, reddetmiş olduğu. - yük Millet Meclisinde okunan muz Alman taleplerinin bir no -| ve ittifak ile tasvip edilen - be- teesldir. Polon yanname bu gekilde tahriri ola- a, Danziz me - “ YWarsawseki temiş, Meclix bu salâhiyeti ver- 'Türk sivasetleri Avrupanın bu |Fransa Polonyaay ancak Kara -| 'deniz ve Romanya yoliyle yar - dımda bulunabilir. bir yaşlarındaki Muzaffer, Ak- Figaro şöyle diyor : garev pazarındaki dükkânlara Şunu kaydetmek JTâzımdır ki, 'çotüraüğü yemek — tabaklarını de mütalâa etmek lâzımdır ki - ve diği zaman Muzaffer çocuk ye- Bunun üzerine hükümet res-/bunun için de fevkalâde mühim-| — v L l L LA aat tram- kendi otorltesine tAbi bulunan (men İngiltere hükümeti ile mü-|dir . İngiliz - Türk anlaşması Bar | » v LN l yısiyle müvasi Danziz #erbest gehrinde hiç bir Zakereye girişmek için Büyük kanlara da şamildir. Tn İzenesini kaybederek düşmüş, tramvayın altına gitmiştir. beri | Vatmanın hâdiseden hal KRETDR _hn:m_"l_c_bm_.__.wlolmıdıh için çocuk bu şekilde sıl tatbik olunduğunu düşüne- ,ı, müddet stürüklenmiş, ancak llm; sonra 4039 Türk - İngiliz / ,atinin çızlık ve feryatları Ü- İttifakmım nasıl hıurlıııdınınıız"'"c Avrabilmiştir. Demek oluyord ki, İngiliz ve Iz".—l'ııılnı getirelim. gelesini tek taraflı halledecek bulunan hiç bir plebisiti kabul vak yapılan Türk - İngiliz müza- | — 1 te, Onmhnriyot Hükümeti- kerelerinin vardığı mesut — BİF hin nasıl bir halk bükümeti o! İnoticodir. Yarın iki memleket |duğunu bu suretle anlıyabiliriz. aylemiyecektir. İ ——— arasında kâat'i bir ittifak ıııııınıve ancak bundan sönradiır. ki Evkafta değişilliller — hodasi imza edilince hükümet yarm memleket ve millet Türk Ankara, 13 (Telefonla) — Va- bunu da gene Rüyük Millet . agiliz Ietifakımm icabı olarak kıflar umum müdürlüğü müfet - Meclisinin tasvibine arzedecek- bir gün mecburiyet hasıl olursa tişliğine muamelât ve mülhak va tir. . gene Büyük Millet Meelisinin kıflar müdürü Hilmi, Kadıköye' Şimdi bir kere 1014 Türk -AL yayarı ile bir havhe girileceğine de Bursa vakıflar müdürü İhsan man muahedesinin ne gibi — $e emin olabiliriz. tayin edilmiştir. İratt içinde tmza edildiği ve na> K ASIM V8 ŞLevazım ksâra; is karayolu kar- mıAıdıll 'K’t:ıechnned:dqcılıı Muzafter çocuğun sıhhati teh yapan Kâzım Gelinciğin yıııı-' a dı çırak olarak çalrşan öğlü ön kededir. Bi ni eee di n a Amerika filosu pasifik! Sandiego, 13 (AA.) — AM? rika filosuna mensup 20 ba' Sön zamanlarda kütle halin-|denizde ve Balkanlarda sulhun İngiliz - Türk anlasması mahdut | aj:nak İçin çıkınış, fakat bu et | gemisi Atlantikte yaptıklari | d Danzige gelen 9. A. ve 9. 8. |muhafazası hususunda Cumhu-İsu veya bu noktayı istihdaf et .| sada geçen Sirkeci - Yedikule | aylık bir dolaşmadan sonra | p bu'riyet Hükümeti ile Büyük Bri-|miyor. O, Akdeniz mıntakes'na İşçamvayma atlamıştır. 44 nü-|sifik denizindeki hareket ÜS? | plebisit! hazırlamak vazifesini|tânya hükümetinin Aynı - fikir gemildir ki bu çok geniş bir 80- / maralı ve vatman Halilin Idare | rine dönmüşlerdir. 4 hayı ihtiva eder .Keza şu ciheti ' (A 1z1 tramvay depo nüzmne gel- Amerika donanmasının dii parçaları da yarın geleceki dir. 939/445 Sultanahmet 5 inel Sulh Hi Hâkimliğinden: Kumkapusa — Arabzade Tufan kak 3 No, da sakin bahriye'nin çüklüğü hasebiyle kendixine yerde sakine kızkardeşi Hamlde? Yüsi tayin edildiği İlân olumurz. (R. h Âmirliği Satınalma Komisyonund. v) İ Sirkecide Demirkapıdan Sultanahmetteki ambara 130 ilâ b ton ağırlığında evrak sandıkları naklettirilecektir. Pazarlıkla €© siltmesi 15—5—939 pazartesi günü saat 14,30 da Tophanede * vazım âmirliği satınalma komizsyonunda yapılacaktır. İ sandıkları Demirkapıda âmirlik ambarında görecekler ve Sul ahmede nakledecekleri yeri de gördüklerine dair vesika alarf bu vesikalarla eksiltmeye girebileceklerdir. İsteklilerin kati tet” e di natlarile beraber belli saatte Ko, na gelmeleri. (667) (3304) üz Yot n ü ğ üz l l 0