10 Şubat 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

sleri : ! ve SN Csası. bu Yazılarda | 9Na müvazi V€ Ona göre | İl Bekiller alır. | R dot:mlye. | p udan Ve Bey df;ild'un ““Iriyle iç. ç Olan sanatın a hiç İktisadi te. '& bir bağlılık tİbet : yanlış ©. a FOmik inkişa. € Zemin ve va. 8 , © müstahsil B ile içtimal Tin gerbest. &L Hu olan ob. he 'etlenir. Fa. *tlerin inkişafı k&:e çoğalır, Şahsiyetle. | " .ı—yliılq;ılıı. İt bölümü in. C€t ve kabili. ine, fertlerin | '€n Dir maki. b "ı"'tninc sebep “ktör zamanın. * Üeğeri, usta, Üa bir tek İş Ü. 'ı* eketlerini a. wdverdiği bir iyen tek. sz' yaradış ka. Bu devirden B inda çalışan Üyç , Büsasına ait " Şeye zihni. *& bürekrat ha. İR nhıh!nıl: € tıkı bir şekil .'hıi İ ve umu, Büsbütün sı. Nü ee ortadan Y ve emek. Stihsal vası. ! İnsanlar Ü. İi Tüfuzu büsbü. 4 ,ğ'u' geklini alır, W Tiyetteki bu iş ' manasiyle Ttein, içtimai n tağmen, SOygu :ğü altını ve vakıa. eh büyük , “VVet ve ka. Ribi, sanatın i derecede Mütemadi. ha * Kapitalist is- Hliğiz tayyen bir Yakit entel. b i Sanat ve şli. halini alır, U, Mnat sinıflı çe £ olduğu de. aŞ Gitmiştir. Ra. k'"ibıdeıedn;u İ *:’ öehirde ve Yttin hâkim Diyatta genç- yenilik Yazan: Suat Derviş geri dönmemiştir ve dönemez... Çünkü Yunan sanatı tabiat ve ce. miyet şekillerinin halk fantazisi. le gayri şuuri olarak sanatkârane bir tarzda işlenmesi demek - olan kadim Yunan mitolojisine daya. niyordu. Şimdiki sınıflı cemiyet. te fertleri ve şahsiyetleri bayağı. laştıran barbar makine medeniye. tinin Du eski mitoloji ile kavran. masına ve telif edilebilmesine im. kân yoktur. Gençlerin Tan gazetesinde çu kan beyannamelerinde tanzimata kadar gelmiş olan sanatkârlar |. çin: “Kendi zaman ve mekânı ve öz anlayışı içinde hakiki, halis ve terzatsız bir âlemin şahsiyet ve kemale irmiş örneği”" diyebilme. lerinin sebebi de aynı şekilde izah edilebilir. Şimdiye kadar söylediklerimiz. den sınıflı cemiyette büyük sa. natkâr yetişmesine, büyük sanat eserlerinin doğmasına imkân yok. tur, manası çıkarılmamalıdır. Kapitalizmin insanların entel. tektüel faaliyet ve kabiliyetlerine düşman olan lerdi bayağılaştıran içtimal şartlarına ve barbar mede. niyete karş ımücadele hakiki bir sanatkâr için her zaman iyi bir zemin olmuştur ve olabilir. Bu devirlerde de büyük sanat eserle. Ti meydana gelmiştir. Bu eserler sadece Burjuva realitesinin şu veya bu kısmını açığa vurmak su. retiyle yaratılabilmişlerdir. Bizim kendi hususiyet ve reali. temiz içinde iyi sanat eserleri ya- vatmak isteyen gençlerin davası. na bundan sonzaki yazımızda te. mas edeceğiz. SUAT DERVİŞ Mahkeme salonun:- da hâdise çıkaran Suçlu “Ogün çok asabi idim, diyor Kardeşi Vehbinin karısr Mef. tüneye fişık olan ve bu yüzden a. ralarında çıkan kavga sonunda a. ğabeyisini öldürmek kastiyle ağır surette yaralayan Bahri Bayam, geçenlerde ikinci ağır ceza mah. kemesinde, muhakeme olunurken samlin sıfatiyle bulunan Meftu. nenin mahkemeden çıkarılmasını istemiş, muvalfak — olamayınca kadınm üstüne yürümüş, jandar. marın silâhın: kapmış, ve bir po- lisi de tokatlamıştı. Bu yüzden yedinci asliye ceza mahkemesine verilen Bahri Ba. yamın mühakemesi dün bitirile. tek müddelüumumi — mütaleasını göylemiştir. Müddelumuminin ceza isteğin: karşı suçlu: “— O gün asabi bir buhran ge. çirmiştim, Müdafaamı yapmak ü. | | ç— A L A A A Ü AA — e e Ai e— — — köpekler upanım şimalinde tehlike gö. rüldüktem sonra İsveç de 1939 kânunuevvelinde kısmen sefer, berlik yaptı. İsveçliler Finlandiya hududun. da ve bilhassa Boden mintakasın, da tahşidat yapmışlardır. lilerin dağ kıtaları bu mıntakaya sevkolunmuşlardır. Ski ile cehhez efrattan müteşekkil olan bu kıtalarda köpekler tarafından çekilen kızaklar bulunmaktadır, Bu kızaklarla nakliyat yapılmak. ta ve yaralılar taşınmaktadır. Köpekler o kadar antrenmanlı. dır ki yaralılarla dolu ağır kızak, ları kolayca çekebilmektedirler, Her kızağa iki köpek takılmakta ve bunların idaresi için yanlarına bir de asker verilmektedir. Fakat birçok köpekler havaliyi çok iyi bildikleri için işlerini yalnız ba. şına görmekte ve kızaklara konu. lan yaralıları birçok kereler çok uzaklarda bulunan hasta nakliye arabalarına götürmektedir. Bel_edıye kooperatıfı Gazoz Fabrikasını işlet- mekten neden vazgeçmiş? Ulus gazoz fabrikasından dün gu mektubu aldık: Beş sene evvel tarafımızdan tesis edilen ve Ulus namiyle fa. aliyette bulunan sahipleri oldu. ğumuz gazoz imalâthanesi Ğ ncı noterliğin 17—7—939 tarih ve 7120/318 numaralı mukavele. namesiyle belediye kooperatili ile istirak etmiş ve bu mukave. le mucibince imalâthanenin bil. cümle muamelâtı kooperatif ka. nalı ile yapılıp hası! olacak kâ. rın. © 40 kooperatile © 601 bizlere aidiyeti kararlaştırılmış. tı. Kooperatif idaresi ümit et. tiği neticeyi tlamadığından ba' hisle idare moeclisi kararı ile i. malâthaneden el çekmek Hizu . munu hissetmiş Takat fabrika tatili faaliyet etmemiştir. Ve böyle bir vaziyet te gayri varit. tir. İmalâthane neticenin tavaz. zuhuna kadar sahipleri bulunan bizler tarafından çalıştırılmak. tadır. Kooperatif idaresi ile he. nüz aramızdaki rabıta resmen katedilmediği cihetle kıymetli gazetenizin ü—2—040 — tarih, 7930 sayılı noşriyatı fauliyette bulunan imalâthanemizi piyasa. da çok müşküll bir vaziyete s0. kan büyük zararlara sebebiyet vereceğinden arzettifimlz husu. satm aynen yarmki nüshanız. da tavzihan neşir. buyurmasını yüksek saygılarımızla dileriz, — ——— İsveç. mü. Kadın hamamlarını be- lediye ebeleri kontrol edecek Tatanbuldaki sinema, tiyatro gibi umum? yerlerle nakl! vası. talarmın dezenfektesi devam e. diyor. Bu arada kadın hamam . larmın da cok piİs Ve bakmısız olduğu yolunda bazı şikâyetler yapılmış, buralara erkek mü . fettisler giremiyeceği — cihetle beledive ebelerinin sık sık ka . dın hamamların: kontrol| etme, lerine karar verilmiştir. ——— zete mühlet verilmesini isterim!” | Kahveciler Cemiyetinin demiş ve muhakeme başka bir güne bırakılmıştır. Oldürülen kedi ve köpekler Kânunusanide 380 kedi, 1400 | köpek öldürülmüstür. Sokak . larda dolaşan kedi ve köpekle. Üyet faalivetini rin öldürülmesine devam edil . | mektedir. —— Kısaca: İstiyenin bir y Ötobüs sahipleri belediyeye müracaat ede. rek bilet Üücretlerine yeni zam istemişler. “İste- yenin bir yüzü, vermiyenin iki yüzü... ama, bu sefer iki yüzleri de kara olan bilet üc. retlerine zarm isteyenler olacak. toplantısı Kahveciler cemiyeti dün Tür. bedeki esnaf cemiyetleri merke. zinde senelik umumi heyet top. lantıamı yapmıştır. Eski idare heyetinin faalivet Traporları o. kunduktan sonra yeni idare he. yeti sesimi vyapılmıztır. Cemi , gezisletmek ve Aasa adedini arttırmak için yeni idare beyetine bazı temennilerde | bulunmustur. derler GÜNÜN HADİ/ELERİ| isveçordusundakı | Âlman ıdarecileri arasında noktal nazar ihtı âftları varmış Hitlerin kararı ne olacak ! Fransada çıkan L'entransijan gazetesinde Piyer Şakr Alman. irrde bulunduğu vaziyetl ve nazi idarecileri arasın. daki noktal nazar ihtilâflarını şu şekilde hülâsa ediyor: * Almanyada ne hazırlanmakta. dir? Sulh taarruzu mu, yoksa as. keri taarruz mu? Bu hususta bir şey söylenemez. Fakat muhakkak olan bir şey var. Sa o da üçüncü Rayş hükümeti. nin dahilden sarsılmakta olduğu. dur. Almanyadan gelen haberler na. zi idarecileri arasında yeni noktal nazar ihtilâfları bulunduğunu bil. diriyor. yanın bugün Öğrenildiğine göre Müareşal Göring kendi tarafında Rudolf Hes, Dr. Frik ve Alman erkânı. harbiyesinin mühim bir kızmı ol. duğu halde, Alman hariciye na. zarı Von Ribentrop, propaganda nazırı Göbels ve Gestapo şefi Himler ile mücadele etmektedir, e karşı kullanıdlan si. ing ile Ribentropun arasını açmış ve iki idareciyi bi. aman düşman haline sokmuştur. Muhakkak olan bir şey varsa o da nazi tacının tabif varisi olan Göringin daha şimdiden üçüncü Rayş hükümetinin dahili ve hari. İ siyasetini iktisat ve maliyesini eline akmak istemesidir. Filhakika bu soa noktalarda KMlareşal yürde doksan tatmin o. lunmuş, Almanyanın iktısadi hâ. kimi olmuş; fakat henüz maliye: ye elini koyamamıştır. Rayşbank - müdürü Dr. Funk Göringe mua. rızdır. Filkakika Dr, Funk bun. dan bir sene kadar evvel bizrzat Göring tarafından Alman devlet bankasının başına getirilerek Dr. Şaht'la değiştirilmiş idi. Fakat ne yazık ki Dr. Funk mali ve hat.- tâ iktısadi meselelerde Mareşal Göringin görüşleri ile aynı çer. çeve içine girmiyen şahsi fikirle. re sahiptir. Nitekim geçen cuma ( günü de Dz. Funk, Göringin plâ- | nı Üzerindeki noktai nazar ihtilâ. fını göstererek: “Müteşebbisleri külliyetli vergilerle öldürmemek lâzımdır. Eğer sanayiciler kârla. rTının devlet tarafından imkânsız bir şekle sokulacağını - bilirlerse, sanayilerini inkişaf ettirmezler” demiştir. Siyasi saha üzerinde de Finlan. | diya işinden sonra Mareşal Gö. ring ile Vön Ribentropun arası | aha fazla açılmıştır. Esasen Rus » Alman anlaşmasının imzasından | beri Göring Ribbentropun düş. manları arasında yer almıştı. Rus ların şİmali Avrupa hareketletrin. den sonra Alman iktışadiyatına hiç bir yardırada bulunmamış ol. maları Göringin Ihtilâfim şiddet. lendirmiştri. Filhakika Göringin arkasında Alman sanayil ve en. telektücl muhitlerine — mensup kuüvvetli bir ekseriyet vardır; ya. kinda efkârrumumiyeyi de — eline alacağından şüphe olunamaz. Vaziyet ne olursa olsun, hattâ ihtilâflar genişlesin ve Hitler ye. rini Göringe terketsin; yine vazi. yet değişecek değildir. Almanyanın tuttuğu — siyaset uzZu... dar alım bedellerini yüzde yüz çıkardıkları bu hurda arabalara halkın bindiğine teşekkür ede. cek yerde, tutmuşlar zam istiyorlar. Belediye. nin eğer bu işte bir yapacağı varsa, bu hasta ve harıltılı arabaları seyri selerden kaldırır. Nasıl olmasın ki, otobüsçüler, şimdiye ka. SN KK Şehirde seyrus;eîer “Dolmuşa bir adam"” usulü oto. mobillerde de tatbike başlandık. tan sonra şehir sanki geniş bir noefes aldı. Gerçi eski tas eski ha. mamdır, fakat seyri tefer güçlü. güne ilâve edilen küçük bir ko. laylık, şehirliyi en çok sevindiren hâd'iselerdendir. Eminönünde tramvay bekle. yenlerin kalabakğı şimdi azalmış gibidir, Otomobil ve otobüste yer bulmak ümidi ile uzaklaşan bir. kaç kişi, geri kalanlara “biraz ra. hat ederim” diye geniş bir nefes aldırıyor. Ben, bu hali görünce, çok de- Bil, yarım asır evvelki İstanbulu düşünüyorum, Altmış sene evvel, sokak aralarında cicili bicili eğer. li eşekler sıra durur, kalem efen. dileri ellevinde zembil bu eşekle. re kurulur, arkalarında sürücü tı. pış tıpış devlethanelerinin yolla. rını tutarlardı. Yarım, hattâ bir saatlik yol, onları hiç de sıkmaz. di harp siyasetidir. Unutmamalıdı ki iki Almanya yoktur, Almanya hali harpte olan bir tek Almanya. dır. Hitlerin kararı ne olacak? Alman yüksek kumanda mev. kiinin kararı nedir? Bitaraf mem. Teketler matbuatının — yaptıkları neşriyata nazaran Almanya kara. da ve denizlerde büyük bir taar. ruz hazırlamaktadır. Koriere del Ticlano'da neşra. lunan şayanı dikkat bir makalede şu cümleler göze çarpmaktadır: “Almanyada halkin yeniden harp içinde geçecek bir kışa ta. hammül edemiyeceğine kanaat hasıl olmuştur. Filhakika Alman. yanın gıda ihtiyatları günden gü. ne azalmakta ve bitarallar tara. fından görülen yardım da gittik. çe müşkülleşmektedir. Çünkü bi. taraflar da kendi ihtifaçların: karşılayacak stoklar hazırlamak ü duymaktadır. Bu de yegâne kurtu. luş çaresi müttefikleri denizlerde ve havalarda yenmektir.” Fakat Alman erkânı harbiyesi acaba bu vaziyette ne düşünüyor. Ancak en ümitsiz bir vaziyette karadan taarruza geçileceği mu. bakkaktır. Havadan taarruz et. mek meselesine gelince; Mütte. fiklerin hava kuvvetleri gerek ka. lite, gerekse adet itibariyle Al. manlarınkine faiktir, Denizlerde müttefikler müna. kaşa götürmez bir üstünlüğe ma. “Ya daha evvelleri... İşte size cidden güzel bir fık. va: Asıl adı Mehmet olan ve ede. biyatta Hakani diye anılan hace. ğani divanı hümayundan “Hilye” müellifi eserini tamamladığı va. kit zamanın vezirlerine takdim etmişti, Hilye, fevkalâde takdir edildi. Hakaniye: , — Eserin çak güzel... Bundan dolayı seni mükâfatlandırmak is. teriz, Ne mükâfat istersin?.. de. mişlerdi. Hakani ne istemiş niz? İşte cevabı? — Artık ihtiyar oldum, Edir. nekapısından Paşakapısına piya. de olarak gidip gelmeğe kudre. tim kalmadı. Müsaade buyurulsa da, hayvan ile gidip gelsem.. Çünkü hicri on birinci- asırda kibar eklâm, kanunen ata bine. mezlerdi. Ata binmek bir paye idi. Bu yüzden bükümet erkânı mükâfatlandırmak istedikleri Ha. kaniye: — İşte yalnız bu imkânsız.. bilir misi. olurdu.. demişler. Suç Wetirler. “ Zavallı Hakani, dabak ” el Şu halde Hitler baharda gaip- | Edirnekapıdan Paşakapısına ta. ten gelecek ilhamı mı bekli. | ban tepmekten bıkmış, usanmış olduğu için ata binip evine git. mekten daha büyük bir arzusu olmadığı cevafını vermiş. Niha. yet düşünüp taşinarak bir çare bulmuşlar. Hakaniye Paşakapısı civarında bir ev satın almak... Fakat bütün bunlar 20 nci asır inşanma teselli olemiyor. Zira in. sem, zaman geçtikçe daha, daha çok ve daha çabuk mesafeler aş. mak arzusundadır. Medeniyetin bir vasfı da bu değil mi? yor? — (L'intraensijant) Dün sabahki sis Dün sabah Boğazım Yeniköy. den yukarı kısmında yine kesif bir sis olmuş, bu yüzden ilk se. ferler yapılamamıştır. Yenimahalleden ilk ve ikinci vapurlar hareket edememiş ve ancak saat 7,25 te Üçüncü se . fer yapılabilmiştir. NİYAZİ AHMET Anadolu sahilinde Beykozdan | ». « . yukarı iskelelerden de Köprüye Beşiktaş Hı!kevmde birinci, ikinci ve üçüncü seler, sergi ler yapılamamıştır. Yeniköyden asağıda sis olmadığından bura. daki geferler muntazam yapıl . mıştır. Boğazın ağzımda ve dı. şında da sis olduğundan öğleye kadar Boğazdan Küradenize va. pur çıkamamıktır. Görüp düşündükç Aşkın ne günahı var? Gazetelerde ne zaman bir cinayet haberi çıksa, dünyanın neresinde biraz kan dökülse, hepsinin başına beylik bir ser. leyha konur, “Aşk faciası,, denilip geçilir, “Aşk,, yübekte İster bir kadın eliyle yakıl addes bir ocak, İxter mefküre parıltısı olsun , bütün fenalıklardan sıyrılmış bir varlıktır. ö Yeryüzüne sevgiden hiç bir fenalık gelmez,. Kıskançlık yüzünden işlenon cinayetlere dikkatle bakr- nız, Satıhta kalmaz, vakamın dış derisinden geçerek içlere Mmerseniz, görürsünüz, ki bir tabanca teliğine, bir bıçağın ga. ptna sarılan eli, aşkın sönüşü Lahrik elmiştir, Sevgi, alkış gibldir, mutlaka ikl elin birleşmesinden do- ğar, Aşk, iki gönlün birleşerek yarattıkları bir iç hazinesidir Gerçekten sevenler, gerçekten mesut olurlar. Bu saadet, ada mı cömert ve kahraman yapar. h Cinayet İşlemek şöyle dursun, insan, içinde bu güneşi şıdıkça düşmanmı bile affeder. Seven mesut herkesle barışık, herkesle doöst, herkesle kardeştir. Tosanlar, ancak sevdikleri zaman ve sevdikleri kadar melekliğe yaklaşırlar, Zaten yeryü- züne “Melek,, adını, peri vas&fını indirenler de, yine onlardır. Yukarda cinayet, bir aşkın neticesi eseridir, demiştim Evet, hiç kimse sevgiyi tek başına yaratamadığı gibi, tek başı- na da taşıyamaz, Eğer biri, bundan vazgeçer, içi soğursa, üle- kinin çileden çıkması pek tablidir. Çünkü artık 6 vakit aşk, bir ruh hazinesi, bir gönül ka- nadı, bir meleklik sebebi değil, bir hastalık buhranıdır. Cina- yeti aşk değil, hiyanetler, yalanlar, riyakârlıklar doğurur. HAKKI SÜHA GEZGİN - K b5 < MN K ” g Ü Beşiktaş halkevinden: Evimizde açılacak fotoğraf ve resim sergileri 21 şubat 940 çar. şamba günü açılacaktır. 17 Şu. bat 1940 cumartesi günü akşa. mına kadar getirilecek eserler kabul edilecektir.