18 Eylül 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

4 B li Poî itika: Demir - Muhafızlar - Romanyası İ Karolün istifası, memleketten u- Zaklaşması, vellaht — Mihailin tahta Beçisi, Antonoskunun — devlet zi Tenmdarı ünvanile Jigurtu'dan san. Fa kabineyi kurması Titüleskonun insmdanberi - Romanya sİyase. Tinde görülen istikamet - tebdil et- Menin yeni bir. merhalesini teşkil #diyondu: Son günlerde vukun ge- len bazı hüdiseler bu istihaleyi da- ha bartz hir hale koymuştur Demir muhafız teşkilâli resmi Ücvlet arganı olmuştur. *Yenl kral Mihailin imzasile neşredilen bir be- Yanname ile Romanya artık tota, Mter bir devlet olmuştur. Siyaseti famamen mihvere — ayarlanmıştır: Bogünkü siyasi İstikametle Titü. ksko devrinde takip olunan siya- et arasında yüz seksen derecelik Bir fark vardır. Dü — tahavvül Ro- Manya için şüyle hulâsa — edilebi- Ür: Arazi terki ve rejim — tebdili ' Süretile mevcudiyetini muhafaza l eti! Romanya Büyük Harpten sonra Büyük Harp galipleri safında yer RÜmnş ve siyasetini ona göre ayar mıştı. Bülün dahili ve harici me. Seleleri bu esasa göre tanzim edi. Yör; harpten sonra ekde ettiği hu- dülları muhafazaya çalışıyordu- Vakat Romon harlei — siyaseti ve dahli politikası 29 sene zarfında Büyük Harpten sonra - hasıl olan yazişyeti muhafaza için müsbet tod- birler almakta — Avrupanm büyük devletleri mikyasında hatalar İşle- DA Çünklü Büyük Harpten sonra bü- Yümüş olan Romanyanmm etrafında İzyon” bekleyen hir sürü kuv. Yetler vardı. Bunların — ortasında Sulh ve söikün tesis etmek İçin ya, '_":ımk hareketler mutlaka büyük ;'*mmı devletlerinin — siyasetlerini Vhen kopya etmek olamazdı: Fa- "" Büyük Harp sonrasında ortaya ayan yeni vaziyetlerden küçük evletie :;"'rk fi l garantiler elde ede- i Nller. Moselâ, Polonya başta ol- TElK Ürero Baltık devletleri, Bal, 5 Bt galip zümreye mensup olun aUnlaları, aynı hatayı işlediler Polonya, hayatları her zaman Chlikeye maruz olan — küçük dev. le anlaşmamanın cezasını ge- $on sene eylülünde hayatile öde - Yerok çekli. Baltık devletleri küçük devlet e- biribirlerile anlaşmayı bile ""Wn devletlerin, büyük kuvvetle- " hesabrma ancak — tasavvur ede. Yaç ETİL Romanya devleti aynı ,:dyeu. idi. Onun etrafındakilerle İledebilcceği meseleler vardı 28 . * içinde daha dost şartlar için. An a Pürüzleri temizlemek, küçük ıı::""" işbirliği yaparak Avru- kşç küçük devletlerin nüfuzunu VYetlendirmek İmkânı verde kaştkat Umumi Harbin galibi hak- fasıyan bu devletler bu yolu fmadılar! Romantik sİyasi gaye- v ;Hmıud.ıı koştular, kendileri- Yük y Aynalarında gürdüler Bü. üm,'f"“'""' kendileri için çiz. Yakilı hareket tarzlarmı ayaen t ettiler. Bu taklit hareketle de KN mühimi hakiki bir suret- .._:.“eıkıiıı teksif etmek husu- :"'Hnı.— sokmakta gösterdikleri Bu küçük devletlerin işledikleri H ! $ ? %" bir Jâboratuyafı reddeder? Hanki doktor, bir ilmi kütüphane kurul « masına, bir gram radyuma, binler. Bir sahtekâr yakalandı Üzerinde Milli Müdafaa Vekilinin üç kartı bulundu Zabit elbisesi giymek sureti" le bazı genç kızları iğfal ile pa. ralarımnı dolandıran Şükrü adm- da birisi, hapse mahküm - olun: muş, 10 gün evvel de müddetini bitirerek serbest bırakılmıştı. Şükrü dün Beyoğlunda gezi. nirken zabıta memurları tara- fımdan şüphe Üzerine çevrilmiş; üzeri arandığı zaman Millt Mü dafaa Vekilimiz Saffet Arıka. nn üç kartı bulunmuştur. Şükrü bu sefer iszmini de de- ğiştirmiş, Ahmet olmuştur. Üze” rTinde bulunan kartlardan bir tâ. nesi İstanbul valisine, diğeri de İstanbul maarif müdürüne hitap etmekte ve Ahmedin herhangi münasip bir işe yerleştirilmesi yazılmaktadır. Diğerinde de: *“Oğlum, Ahmet, ablana mek- tup yazmıyorsun, merak ediyor, ihmal etme!,, denilmektedir. Buü kartlardan baska Ahme din üzerinde sahte bir subay hü. yiyet varakası ile sahte bir nü- fun örneği bulunmuştur. Şükrü, gimdiki adiyle Ahmet hbunlardaki müb eri bir sabu. nu kazıyarak atmıştır. Ahmets geç vakıt adliyeye teslim olunmuş ve ikinci sulh cezada Burguya cekildikten Bon- ra tevkif olunmuştur. Aldı malümata göre, Ti. caret Vekâleti idhalât eşyasının maliyetini ucuzlatmak Üzere mü- höm tetkikler yapmıku.dııî. Bu arada normal umınlııdı_ıhrıç maddelerimizin dünya — piyasa” sındaki yüksek fiyatlarmı dü. sürmek üÜzere verilen primlerin kaldırılması — düşünülmektedir. Çünkü bugün ihracat maddeleri" miz çok kıymetlenmiş ve artık ihracatçılara prim verilmesine İthalât eşyasının mali- etini ucuzlatmak için Ticaret Vekâleti tetkiklere başladı lüzüum kalmamıştır, Diğer taraf tan ihracattan prim kaldırıl * dıktan sonra idhalât eşyaların - dan alınmakta olan primler kal- dırilacak ve bü süretle idhalât eşyaları ucuzlamış olacaktır. Bu hususta yakında kat'i karar ve. rilecektir. Böylelikle fiyatları gok gösterilmiş olan bir çok maddeleri hariçten bugünkü fi- yatlarından —ucuza maletmek mümkün olacaktır. Kömürfiyatlarıhergün biraz daha Mangal kömürü fiyatları her bir parça daha yükselmek. tedir. Alâkadarların bu açık ih- tikâra kargı lâkayt duruşları ise her tarafta hayretle karşır anmaktadır. b Belediye iktısat müdürlüğü iki aydanberi halen kömür üze. « —T7— ize söylemiştim. babam o kadar Bize dödemit e N n adaleti Hir mana ifade ot. gihi bir çok mi- kuvvetlidir. ki: onyn için hiç met- Daha bunun ll dart olma. saller sayabilirim: Milyari sa hayatının sonuna kadar hapisa. nelerde çürür- Halbuki o şimdi ak- gino olmak üzere Yeref Kkazanmak. ta, hürmet görmekte, itibara maz- bar olmaktadır. ; Babam taesız bir hükümdar. vic- danları önünde eğilten eı-ırenEk. bir diktatördür- O bir adam da öl. dürebilir, fakat elektrikli sandal - ya onun için değildir. ç Ben babamım altınlarınn küdret hudullarını aradım, nhşt bulama, dım . Âlimler, sorarım sise, ne der- siniz? Hangi ilim adamı yöedanın- dan bir küçücük fodekârlik yap - mak mukabilinde kendisine. ezeri- |ne ulaşmak, gayesini tahakkuk et. tirmek için teklif edilen düzüumlu ce hayat kurtaracak bir serumun meydana getirilebilmesi için Yüzam olan mülyonlara karşı, küçük hir gahadette bulunmaktan, talep edi. len bir raporu vermekten imtina eder? Siyaset adamlarından bah- setmiyorum.. Onların da rlndnnllîl otomatik bir tevzi makinesi gibi- dir. En büyük lütfa, en geniş kapl açılır- Peki geriye ne kalıyor ki? Babam ilmi, düşünüşleri, kanaat. Yeri, kanunları. aşkı, dostlüğu: ge- refi hepsini satın alabiliyor- Yalmız tıhhat satılık değildir. Fakat ba - bamın sıihbati de yerindedir, ve maden suyundan başka hiç bir şey içmez.. yükseliyor rindeki tetkiklerini bilirememiş- tir. Bu yüzden fiyat murakabe komisyonu da barekete geçeme” mektedir. Alâkadarların bir an evvel kö- müre $zami satış fiyatı koyma- ları beklenmektedir. Pa < « » Maeselele İ İ Bir kaç gün önce, İstanbul ida hissedilen hafif Ltir zelze” #le münasebetile âlim prolfesör !Filin. bazı apartmanların gid. detli bir sarsıatı ile yıkılabi- lecoğine işaret etmişti. İstanbul, çok sakin günler 4 de bile yıkılan ve feci âkibet. skre #ebebiyet veren hüdisele- re gahit olmuştur. Demek “tehlikeli — apartmanlar” bir dert ve bir meseledir. Bunları süratle tespit ederek vakıt geçirmeden yıktırmak, âtide korkunç tehlikeleri önlemek için yapılacak en milessir ted ir. Belediye, yeni inşa- ı;tı binaların inhidama karşı kuvyetli nlmaları için icabeden hazsasiyeti göstermektedir. Eskilerini de tespit etmek iç;iıı aynı haasasiyet. gös teremez mi?. Güç olmakla be raber mümkün olduğuna ka. niiz. Mahalle teşekkülleri, hat- tâ polis âmirleri, kendi vasıta larile bunu kontrol edebilirler. Bu suretle hiç olmazsa bağş. hangıç olarak gözle, mimar ol_- Ma; da bir kanaat edi” nacekleri derecede harap olan binaların bir listesi belediyeye arzedilir. Bu iş, kontrolde â. zami sürati temin edebilece- ginden tehlikeler önlenmiş o” îlıır. Kesik baş vakası Bir Tıbbiye talebesinin muzipliği mi? Üç aylık bir çocuğa aib bulu- nan “kesikbaş vakası,, etrafmda yapılan tahkikat bitirilmek üze" redir Kafa morga kaldırılmış, teş. hir ve muayene olunmuştur. Muayene sonunda bunun öldük- vten sonma , wileuddan ayrıldığı anlaşılmıştır. Kesik gayet mun- tazam ve bir cerrah brçağı ile ya pilmıştır. Kafanm vücuddan ke- sildikten sonra, Bir müddet ee" zalr suda — bırakıldığı da tespit olunmuztur. Buna göre, bu kafanın her. hangi bir tıp talebesi tarafm- dan bir muziplik niyetile paket yapılarak kovuğa sokulduğu ve ya herhangi bir şekilde morgtan çalındığı sanılmaktadır. ” Manmafih tahkikata devam olunmaktadır. Yazan: Moris dö Kobra Tekrar ediyorum: Babam, dün- ya denilen bu kâşane harahesinde her geyi yapmağa muktedirdi. For. dun rakibi olan babam, her senü fabrikaları, madenleri, petrol kü- yuları ve ticaret gemilerile en aZ Üç milyar kazanın. 150 bin isçi o- nun kolunun altında yaşar- 150 bin Herhangi bir Avrupa — devle- tinin sulh zamanmdaki ordusu ka- dar. Rabam eğer isterse dünyantı bülli bas't borsalarında İş vanan ön Milyon borsa oyuncusunu iHlâs et- tirir veya zengin eder: Babamım al. tınları her şeyi yapmağa kadirdir- Fakat aadece beni mesut cdrmi - yor. a8 renemodim. Ve kiç bir sey için de arzu düymadım, çünkü babam her hleğiı_uî evyelden yerinn getiriyor. du- Hiç bir zaman için bir oyunca- Zi uzun müddet arzu etmek. bir se. yabat yapmak, kıymetli bir şeye kavuşmak İçin uzun müddet slâdet li bir avza duymak zevkine malik olamadım. Her ne istersem derhal malik oluyordum. On beş yaşında iken beni arakdaşlarım önünde dö- ven ve tahkir eden bir arkadaşa kar g1 derin bir kin ve nefret beslemeğe başlamıştım. İçimda intikam arzu- Aşk ve macera romanı Çeviren: Muzaffer Acar su yaşıyordu- Fakat babam derhal işe müdahale etti ve bir hafta son- ra buü urkadaşı başka bir memleke- te naklettiler. Ön sekiz yaşına gel, diğim zaman kendi yaşımda çok gü- zel hir mektepli kıza tutulmuştum. Fakat kız bonden netret ediyordu. Bu benim için büyük bir kalhi fa. cia idi- İlk sevgim hbir çıkmaza gir- misti. Ben, simartılmış çocuk, ilk defa olarak bir mani ile karşılaşı . yordum. Pnkat az sonra güzel mek tepli-kının bana karsı haröketleri tamamen değişti. Fevkalâde se- vimli, candan davranıyor, büyük fedakârlıklar — yapıyordu. Röylece aylarca seviştik. Sevincimin azaml haddi bulduğu bu zamanlarda ba- bamın bir gevcetliği İle banim de- *Fi seygimin elde edemediği bu kı- 31 babamın altınlarının elde etmiş bonlin koynuma atmiş — olduğunu öğrendim- Meğerse bizim her gez- meğe gidişimiz, her dana edisim'z, gecirdiğimiz her gün, hı'.:ıaııı l.ıu * fından bir kürk, b* elbise, bir is- karplı veya bir pırlanta Üe ödeni: YK gençlik aşkım bu sekilde yaralanmıştı. Artık bir daha gü- zel mavi gözlü, menfantperost sev- gilimi görmeğe tövbe etmiştim. y ... Şimdi yirmi dört yaşındaşım- | ! Tehlikeli binalar ! ! Tatrihten : B— VARIL AB BARUL grau Bir tatil hikâyesi Mizaner Murad RNeyin — Beykozdan Trva Kiyılarına, oradan da Ömerli. Taşktlen taratlarına, Ahmed Mithad MEeTbumla birlikte yaptıkları bir ge şintinin şimdiye kadar — naşrojunma mış bir hikâyesini yarın (Vakıt) ta okuyacaksınız, Rahmetli Murad Bey, biliralniz, Dağıstanlıdır. ve 6 zamanlar dört büyük hanlıkla bir İslâmi cuv- ti e ösvekküp eden bu idari ve BİYAA Kıtanın Cumhüriyet kumumdan- dir, Allesi, — Yyâni 'Tahâ zade allesi Hurakide oturur ve bu Cumhuriyette Osmanlılık taraftarlarını temsil eder” &. Bu Yüzden Üç yıl Sibirya sürgün. Tüğü çekmişti. Kendisi Moszovada hukuk — tahail eder ve bu âlemin siyasi fanliyeti ga hasında emeklerken — Mithat Paşanı gadrazamlığımı işiterek, 1248 (1872) de Istanbula hicret etmişti. — Jatanbula gelince Mithat Paşa kendini — zadra. zam Eaad Paşaya, Kand Paşa dâ O vakit maliye nazır: olan Şirvani za: daye Bavketmilş, © yoldan da Rusra matbuatı takip ederok icabeden hür Jazalarını Fransısça -— çünkü Murad Bey İsteninla geldiği zaman Türkee bilmiyordu — olarak hariciye nezare. Üne Miklürlük Vazifesiyle matbust kalemine girmişti. Murad Bey bu kaleme ait hAtırala: rından birini şöyle anlatıyor: Sansür yoktuç lâkin tabolunmuş gazeteler muayene edilir, şiddeti: cezalara çarpılırdı. Ben mafbuat kalemine mensub olmağa devam etmekle beraber Sadrazam Şirvani zadeye mühür. dar olmuştum, Bir gün sabahleyin Razeteleri müta'ca ederken galiba Ebuzziya Beyin çıkarmakta oldu. Ku (Sirac) gazelesinin bir bendini öendim; Yunan hududunda şehir Fener dahilinde e türediğinden bahs ile vâkılfâı miyetkârane vesayada bulunuyor. du. Aynen kabulü pek münasipn o. lacaktı. Gazeteyi aldım; - içeri gö- türdüm. “Şunu mütalea buyurur musunuz?,, — ifadesiyle Sadrazam Paşaya uzattım. Ben dahi, mütale, asının neticesini beklemek üzere, masanın üzerinde bulunan evrakı perişanı düzeltmeye koyuldum. Paşa, düğmeye bastı. Bir iş için birini çağırıyordu. Gazeteye elini sürmemiş, baska bir kâğıdın mü. | le meşgul olmaya devam çoak Bu sırada: Matbuat muavini Mehmed Şevki Elendi girdi. Pasa ona hitaben dedi ki: lan gü gü zeteyi şimdi kapatınız! : Gösterdiği gazete benim — verdi. gim, kendisinin benliz elini sürme. diği (Sirac) gazetesi idi, Kendimi kaybettim. Mehmed Elendinin hu- zürunüu unutlüm: — Aman elendim. n apatı, yorsunuz? Bir kabahati mi v Sadrazam — Sen bana onu ni. . Mehjmed anlattım; — Ya, öyle mi? Peki! Dedi, Yâni bir gazetenin sadrazam eli ne ancak mücazat iltimasile verile, bilip başka türlü verilmek caiz ve münasib olamıyacağını fiilen an- latmış oldu. ; (Mücahedei Milliye 2, 8. 42) Dört erkek ile bir. kadın Eroin satarken yakalandı Emniyet kacakçılık şubesi me” murları dün Çenberlitaşta İsma. il, Galatada Nuri, Mustafa; Se lim ve Uzunçarşıda da İkbal a" dında bir kadmı t satarken cürmümeşhut halinde yakâla. miştır. Suçlular beşinci asliye ceza mahkemesine verilmişlerdir. * —— Şifa Yurdundan kaçan bir hasta Ortaköyde “Şifa yurdu”" nda asabi bir hastalıktan dolayı te" davi altında bulunan İçel mebu. su Hasanın kızı 25 yaşlarında Saadet tedavi - evinden kaçmış- tır. Hasta kız polis tarafından iki gündenberi arandığı halde bulunamamıştır. — HSA RÜR AĞA ERERGRŞE Kendimi Idareye - başladıktanberi bir çok para İsraf ettim, fakat hiç bir faydalı is yapmadım-- Ken- dimden utanıyorum- Baham bana her sene İcin bir milyon — tahsisat veriyor. Rilmiyorum bu parayı 8- Kıllca nasıl sarfetmeli! N 'Şımdl size babamla niçin kavga Ptmiş olduğumu ve hiç şüphesiz âi- Z& garip görünecek olan kararmmı niçin vermiş bulunduğumu anlata- cağim.. Yeter ki siz bu kararı sa. dece “tuhaf” olarak kabul edin. n 28 Mayıs Babamla ne bir izdivaç projeme î'“ Khtc_meıdı_ (çünkü evlenme, h; aslâ dürünmüş değilim-), ne de T kumar borcu vermeği reddet- ;ıını_ olduğu için darılmış değilim. Hayır.. bunlar sebep teşkil etmez :rdL Babamla müthiş bir kavga ı1:Mml ve netiresinde memleketim- ":'nlvılnnk Parise kadar gelmem l plerini aslâ tahmin edemersi: Geçen sene, Amerikan piyasası :"ııll"lıt €den iktisadi bulran a ınıîın:ı(ıh Rasford fabrikaları (Şb Man l“hn(h) amelesi grev yayp a $ aati Ücretlerine çok e- Ln:ı“mlr!ymıh bir zam — yapılmasmı v .ırdlı Sendikaların hakemli- €e veryipilan bir teşebbis to neti. Bou'"""'îî-_&hım ve direktörleri & E. hükümeti namma yapmak, n-"o_ ukları 150 milyonluk malza- ı—'irîı: :ldnlıdr verilemiyeceğini S huâı fena halde hiddetlendiler ÜNi f !l_n 'Rışrnrd fabrikalarının ta- diler. !zğut #tmelerine karar ver- e 120 bin grevei ve 30000 ame- ıj.']:u:nndıın çıkarıldı, —fabrikalar d.ıı-. zm mubafazasına terkolun. (Devamı var) eai eÜ MÜTĞĞERDÜĞZELÜEEEREER AAAT EEĞNÜNÜLEEEŞEE L Jiletle yüz kesen delikanlı Sevgilisi mahkemede şikâyeti olmadığını söyledi. İnsan adında birisi, dostu Remziye Kar ile kıskançlık yü. zünden kavga etmiş ve: *— Benden başkasına yar olma bari!" diyerek elindeki ji- letle yüzünü kesmiştir.. .. — İhsan dün adliyeye veril de muhâkeme olunmuştur. Ya- ralanan Remziye Kar mahkeme” de İhsandan hiç bir şikâyeti ol. madığını söylemiş, bunun üzeri- ne İhsan sadece 29 lira para ce zasma mahküm olunmuştur. İplikler Halk Sandığı tarafından tevzi edilecek Pamuk ipliği buhran ve ibti- kârı üzerinde tetkiklere devam edilmektedir. Mintaka ticaret müdürlüğünde sanayi birliği u. mumt kâtibinin iştirakiyle bir toplantı yapılmış şimdiye kadar dokumacılar kooperatifi tara- fiındarı esnafa tevzi edilen iplik- lerin bundan sonra halk sandı. ğı tarafından tevzii muvafik gö- rülmüştür. Tramvay parasını vermiyenler... Şahsi tanınmış bir zattan 3l- dığımız mektuptur: Hatırlıyorum ki müdekkik bir zat, tramvayın — belediyeye intikalinden sonra, bilet alma” dan seyahat edenlerin miktarı çoğaldığından şikâyet etmişti; hattâ bilet almaksızın Harbiye- den Taksime kadar gelip, orada tramvaydan inmek üzere olan. bir sahsa bilet parasmı verme” si lüzümunu ihtar eylemişti. Bu sabah (8. 10,15 de) Köprü durağından binip, tâm — biletci- nin: “Yeni gelenler ?” sözüle bi" letsizleri yokladığı sırada Emi- nönü durağında arabadan inen ve köşeye kadar yürüdüğü gö zümden — kaçmıyan (Bay) m vaz'ü hali o acı hatıramı taze- ledi. Şık ve zengin bir avukat ve kerdisine karşı bazı genclerin saygı gösterdikleri bir öğretmen olan, bu itibarla hakkı bilmek ve hürmete istihkakm birinci şartı doğruluk olduğuna kani olmak Tâzımgelen bu “Bay” çirkin ha reketini gördüğümü elbette fark etmiştir. Pasosu olmadığını dâ biliyorum: Vapurda -bir semtli olduğumuz için” gider gelirken bana ne yüzle bakacak, acaba? <iğda Ç