21 Eylül 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

a aÖ ÜŞETAÜĞZAÜ glll e0 a— ÇÖŞEL LAŞA ÇAA ——— A aa aauick5y 2—VAKIT 21 EYLÜL 1910 _I—&sa'er arasında l [ Japonyada l vaziyet Tokyoda — imparatorun riyaseti sltnda toplanan fevkalâde salta- nnt meclisi — Japonya — vaziyetini günün meselesi haline getiriyor: Jdaponyanın bir Çin harbine dal- miş olduğunu herkes biliyor- Tok- etinin bütün gayreti, l;:i kırmaktır; Çankayşek'i itaalo ge- tirmektir. Çin harbini 1907 sone- slde Prens Konoye Başvekil Zcen açmışt Ondan sonra bükümette bir kaç dela değiyiklik oldu. Sıra- &1 İlo Miranoma, general Abe, ami, rel Yonal kabineyi teskil ettiler, Fakst bu hükümetlerin ömürle- vi çok sürmedi. Bu defa her vakit- Kinden dabha kavvetli olarak Prens Konoye iş başına geçti. Prens Ko- noye Japonyanın en — enerjik bir gahsiyeti olarak tanımmıştır. Ev. yelce hükümetfe geçiace Çin har- binl açtığı gibi bu defa kabineyi teşkli ocder etmez de - Japonyada partileri İlga ett. Almanyada ve İtalyada elduğu gilâ memleketi tek parti ila İdare etmek kararımı ver- di ve bukararı belli başlı parti re- Klerine kabul ettirdi. Artık buzün Anponyada parlimantarizm yerine ünltarizm lalm olmuştur. Yalnre Japenyada imparatorluk Hühlardan inen bir takım — bususi imtiyazlara nralik bulusan bir var. hik olduğundan — Japonyadaki — tek parti rejimini tamamile nazi, ya- hat faşizm sistemlerinin aynı gibi telâkki etmek doğru değildir. Japonya şimdiye Hadar Alman- ya ve İtalya HMe HHtifak aktetmedi. Aktatmek te ktemedi. Yalnız bu devletlere yaklaştı. Fakat hâdise- lerin sevki İle bir gün böyle bir it. tilakın vukuu imkânsız değildir. Eğer Alman — hariciye nazırı Fon Ribbentrop'un Roma seyahati ila Tokyoda toplanan saltanat moelisl arasında bir münasebet varıa şim- dlden böyle bir yaklaşma zemini hazırlanıyor demektir- ö İspanyanın Vaziyeti rada nazi zimamdarları ile görüş- Wk Bu görüşmeler osnasında İx, panyanm İngiltere alehine Alman- ya ile birlikte harekete göçip geç- miyeceğine dalr bir amslaşma ol- Mmas; ihlimalinden bahsedenler ol du İse de filliyat bunu teyit eder görünmedi Bandan bir kaç gün sonra Al- man hariciye nazırı Fon Ribben- trop'un Roma seyahali vukua ge- Hinco seyahatin — sebepleri arasın, da İspasya — vaziyelini de hatırla- tanfar oldu. Şüphesiz Roma — görüşmeleri e- nasında umumi — meseleler gözden geçirilirken İspanyanm vaziyeti de tetlük olunacaktır. Fakat Fon Rib- bentrop'un seyahatino İspaaya vu. yiyetinln yegüne mevzu teşkil et. mesi gayrivarittir. Zira İngiltere sulhun akdinden sonra Cebelütta- Tığı İspanyaya İade etmeği vaz- detmiştir Üç sene dabili harp ge. girerek tamamen — sarsılmış İspan- yanın böyle sulhun akdinden son- ra mhllıii.l:uı eline zeçeceği şüp hesiz ol kaya bütün varlığını ı.ı.,.,wm.,..lîî ması ve sonu me vafdi geleceği belli olmuyan bir dünya — harbine karışması muhtemel değildir. A. Tokyo toplantısı ile Roma konuşmaları arasında bir münasebet varsmı ? (Baş taralı 1 incide) Sonra amiral Yonal kabipesinin çokilmesi üzerine yeni — hükümeti teşkil eden Prens Konoye'nin Ja ponyada bütün partileri Hiza ede. Yek bir tek parti reğimine dândü- Zünü unutmayalım- Bu rejim deği- şikliği He Almanya ve İtalyaya karşı Japonyada başlıyam ruhi ya- kınlık yeni Lir anlaşma ile teyit o. lanatilir. Ve eğer gimdiyo kadar | Pez İnanılamıyan böyle bir anlağ- ma fillen tahakkuk ederse Avrupt hürbi yavaş yavaş İçerisine Uzak Şark ve Yeni dünya memlcketleri- ni de alacağı için hakikaten bütün manasile cihan harbi seklime gire- eek demektir. 230 Atman tayyarasi (Baş tatafı | inzidei ntakası ahalisi bir inin tepelere düş- inblâk etpiğ'ni İzmir fuarı kapandı (Baş tarefı 1 incide) Onuncu İzmir enternasyonal fuarı, böyle bir zamanda açıl. miş olması itibarile cumhuriyet Türkiyesinin sulha ve milletler arasitdaki samimi işbirliğine verdiği ehemmiyeti tobarüz et' tiren ve harici politikamızın daima açık ve dürüst olan veç. hesini bir kere daha göslerme” ye yarayan mühim bir vazile ifa etmiş bulunuyor. 1940 İzmir fuarınım bariz hu. susiyetlerinden biri de, yurdu” muzda hükümferma olan sükün ve saadeti pek güzel bir şekil. de aksettirmiş olmasıdır. Iştirak veya ziyaret edenler veya fuart uzaktan takip eyli yenler görmüşlerdir ki, uyanık, basiretli bir idareye ve her za. mandan daha kudretli bir ordur ya malik olan Türk milleti bü. yük ve neşeli bir disiplin ve huzur içinde kendisi için oldu ğu kadar başkalarma da istifa. deli hareketler yaratarak me deniyete ve insanlığa hizmet et mek yolundaki azminde ve me. #2aisinde Mmuvaffakıyetle devam etmektedir. 1940 enternasyonal fuarimm İzmir hesabına sevinçli hâdise' lerinden biri de başta muhte. rem başvekilimiz olmuk üzere, hariciye, ticaret, dahiliye, maa” rif ve maliye vekillerimizle bir çok Tmebuslarrmızm İzmiri teş. Tif etmiş olmalarıdır. Mühim devlet ve millet işleri arasında krymetli vakitlerinden aymarak fuarı ve İzmiri görmeye gelen mühterem — başvekilimizin ve muhterem vekillerimizle mebrıs” larımızın izhar ettikleri takdir ve taltifler bizim için en kıy. metli bir mükâfat teşkil ettiği kadar 1940 enternasyonal fuarr nm muvaffakryetini gösteren en güzel birer belgedir. Bundan başka, bu sene - bir. çok dost ecnebi devlet mümes * sillerinin de fuarmmızı ziyaret geldiklerini memnuniyetle gör . dük, Bütün bu:.deoğerli: zevaiç |tor fuarırmız hakkındaki intibaları * nt ifade ederken eserin muvaf. fakiyetinden bahsetmek sureti* le ilerisi için bize daha çok ü. mit verdiler.,, Sözlerine devam eden Dr. Behçet Uz, bütün bu gayanı memnuniyet vakalar arasımda Türkiyenin biricik enlernasyo. nal fuarının bilhassa bu Bene biraz daha kendini gösteren ve bizim elimizde olmryan yogüne hafif tarafı millt sanayicileri. misin ve büyük tüccarlarımızm alâkaarzlıklarından neşet eden iştirak azlığı olduğuna işaret etmiş ve cumhuriyet hüküme” tinin himaya ve teşvikile vücut bulan , ve memleketimizin zen. ginden mühim bir parça teşkil eden birçok kıymetli sa- nayi ve ticaret mümessillerimiz burada boş kalan yerlerini dol. durmaktan müstagni kalmaları na makul bir sebep olmadığına bugüne kadar olduğu gibi bu sene de fuara iştirak eden tülc” carlarımızın vukufu pek güzel bir surette göstermekte olduğu. nu ifade eden rels, milli bir pror paganda ve ayni zamarda isti. fadeli bir alış veriş yeri olan ve sarfedilen emeklerle birçok Avrupa fuarlarma faik bir ha" le getirilen fuarımızda diğer sı. nayicilerimizin ve tüccarlarımı zın da iştirakini beklemekte ve bunu görmediklerinden üzülmek te haklı olduklarmı ve böylece fuarı hazırlayanlarda bir ukte olarak kalan bu noktayı teba. Tüz ettirmiş, bu yıl fuara işti" rak eden Büyük Beritanya, Yu. nanistan, İran, Yugoslavya, 1- ftalya, Macaristan ve Almanya devletlerine ve bu devletlerin Türkiyo sefirlerire, İzmir kon. soloslarma ayrı ayrı teşekkür etmiştir. Behçet Uz, sözlerini şöyle bi tirmletir: 1941 in 20 ağustasunda da l İngilizce konuşan memleketler arasında Müdafaa işbirliği yapılacak Nexyork, 20 (A-A-) — Röyter: Noevyork Timas gazetesinin Vür şington — muharibinin bildirdiğine göre, hükümetile İngiliz mümensilleri arasında kargilili İs- Hhbarat işbirliği imkânlarını tot- kik etmek Üzere müşakereler ct- reyan etmektedir. Bu iıur_w bil- hassa karşılıklt müdafaa için hü- va ve deniz üslerinin istimalinde ve ingilizce konuşan momlekatler arasında daha sıkı bir surette Yü incaktır. w&luhııbmıı diplomatik mahfüler . den öğrendiğine nazaran müzake- rölere iştirak edenler arasamda hae rFiciye nazırt Kordel Hul, İngiliz büyük elçisi Lord Lothian ve Avus- tralyartn Vaşlagton büyük ölçisi B. Casez bulunmaktadır Müzake- | relerin hentiz iptidal safnalardan ilori gitmediğine fakat üslerin A- | merika tarafmdan fillen kullaml - | masma elverişli bir anlaşma ta - | savvur odildiğine işaret edilmek- tedir- Teşrinisaniden evvel kati hiç bir karar heklınmemmkr edir. Muhabir, görüşmel CEn. ohanın muhtelif kraımlarındaki yaziyete Sit oldukça mufasaal malümatın Amarika ile İngiltere arasında teatl edildiğini zannet - mektedir. 12 adadaki İtalyan Üüsleri (Baş tarafı 1 incide) Raporlar, 12 adada bulunan pot rol depolartan büyük hasarlar ver- dirüdiğini göstermektedir. Kuvvet- 1i bir deniz refakat filosu olmaksı- dn bu zararı telâfi etmek için İ- talyanların müşkülât çekecekleri Dphesizdir. ğ 20 (A-A.) — Bir torpl- “Rüüter bukmarn * janstırin nuMiM rithabiri çu tolgra. fi çekmektedir. yi Eğe denirinde ve şarki Akdeniz. de torpito muhripleri ve kruvazör- lerden müteşekkil bir filo ile yapır lan iki bin müllik hir keğif seferini ikmal ettim. Filomuz, 12 adaya kaçak petrol taştyan gemilerle düş- man denisaltılarını aramak üzere Yunan adaları denizinde devriye va” tısna tesadüf ettik. Bunlara tor- pito muhriplerimiz denizaltı bom « balariyle birkaç aalvo göndermiz- tir. Birkaç gün HRadostaki İtalyan tayyarelerinin faaliyet sahaları da” hilinde bulunduk. Fakat düşmanın gözsterdiği yegâne mevcudiyet ese- ri bataryalarımızm mendili haricin, de dairtler çizerek uçan ve der - hal kaybolan bir. doniz tayyaresi olmuştur. Bundan çıkarılacak ma - na gu ölabilir ki, Hğe denizi üzo- rinden nakli tamamen İngiliz do * nanmasınm kontrolü altında bulu- nan benzin, 12 adada azalmış bu. Tunmaktad” Kahire, 20 (A.A.) — İngiliz ha. & ış;_vvetkri umumi karargâhının iğir 12 Ada'da bulunan düşman üs- lerine karşı dün çok muvaflakı- yetli bir hücum yapılmıştır. Rados adasında kâin Maritza mevkiinde yangınlar ve Calatoda infilâklerden sonra büyük yangın. lar müşahede edilmiştir. Leros Porto Lago ko. yunda hangarlar, kışlalar ve dalga kıran üzerinde tam isabetler kay. dedilmiştir. Bir benzin deposu bombardıman edilmiş ve sahil bo- yunca yağınlar görülmüştür. Bü- tün tayyarelerimiz üslerine dön. müslerdir. — bir anda safları arasma karışa. cağımız kahraman Türk ordusu beklerken başrmızda İsmet İn” önlü gibi bir tek emri ile yirmi milyon Türkü birden ayaklan, dıracak kudğretli bir gef kalıra man Caşbuğ bulunurken 1941 genesinde de, arkadaşlar İzmi, rin güreşli, berrak seması al DNf #aadelimizla do. inde yina burada —— Za ——— Musolini dün Ribentropla bir kere daha görüştü Roma, 20 (A-A-) — Stofani bil- Duçe, bugün Alman bariciye na- zırı Von Ribbentropu, Venedik sa- rayında bir kere daha kabul et . yapan mihver devletleri devlet adamları arasında doğrudan doğruya yapıl- makla olan normal! lemaslar çer. Çevesi içinde cereyan eden bugün- kü görüşmelerin çok büyük ehem- miyeti, İtalyan siyasi mahfillerin- de bir kâre daha belirtilmektedir. Bu görüşmelerin ehtmmiyeti, en yüksek noktasıns vasıl olmuş bu. lunan harbin son safhası dolayısi- le de bir kat daha artmaktadır. İtalyan mahfillerinde söylendi - Bine göre, bu görüşmeler eena - sında anlaşmanın tam olduğu ve tetkik edilen muhtelif meseleler üzerinde noktai nazarların tama . mi'e tetabuk ettiği müşahede edil. miştir. Bu keyfiyet, bugünkü vazi- yeti tamamile şayanı memnuniyet olan harbin müctakbel harekâtı hakkında da aynen — varit bulun - makladır. Tuna - meselesi ve İspanya ile münasebetlere — gelince, Tİtalyan mahfilleri, günün bütün meselele. rinin tetkikatı bahis mevzuu oldu- ğu zaman her halde bu ikl mesele- nin de görüşülmüş bulunduğu, ta- mamile mahrem olan müzakereler haklımda tafallât vermeden ve if. gaatta bulunmadan söylenebilir de- mektedir. Diğer taraftan, her müşahit gu- mnu bhilmektedir ki, cenubu şark! Avraupası meseleleri, daima mihver devletleri tarafından — büyük bir dikkalle ve tam işbirliği zihniyoti Me takip edilmiştir. Ttalyan mah. fillerinde döülyor'lü: 115 HOW Her sahada, mihver siyasetinin gen bir alâka göstermektedir. Bulgar kıtalar (Baş tarafı 1 incide) Dobrucayı işgal etmek Üzere Babah Baat 9 da eski Ro. men * Bulgar hududunu - geçe. cek olan üçüncü ordu kuman. danlığı bugün neşrettiği tebliğ' de diyor ki: Romen hudut ğ kerleri Bulgar askerlerile kucak laşmışlar ve iki memleketin bundan böyle ebedi olarak dost kalmaları temennisinde — bulun” müuşlardır. Sofya, 20 (A.A.) — D.N.B. Bugün Bulgar mebusan mec. Jisi fevkalâde bir toplantı yap' mıştır, Meclis reisi Logofedof kral Borisin ve hükümetin si. yaseti sayesinde Dobruca mese” lesinin halledilrriz. olmasmdan dolayı parlâmentonun sevincine tercüman olmuştur. Kübadaki Fransızlar (Baş tarafı 1 incide) Noumea * Yenikaledonya, (A. A.) — Röyter bildiriyor: Yenikaledonyanm hür Fran. saya iltihakı heyecanlı - şerait içinde Cereyan etmiştir. Halk büyük nümayişler yaparak umu mi vali muavini general Denisi istifaya mecbur etmiştir. Paszifikte de Gol hareketinin ilunan Saütot İktidarı e * >man heyecanlı sah | Paraşütçülerimiz Antaky ada Genç teyyareciler elli bine yakın halk tarafından karşılandı Antakya, 20 (A.A.) — Hava kurumu. paraşütçüleri kân, parti belediye, bütün teşek küller erkânı olmak üzere elli bine yakım muazzam bir halk kütlesi tarafmdan alkış tufanı ile karşılanmıştır. İlk tayyare ile gelen Emir Ali Yasın halka hitaben çok heyecanlı bir hitabe irat ederek Türk havacılığmm inkişaf ve tekâmülünü anlatmış ve bütin 'Türk milletinin bir kale gibi her zamandan daha çok kuvvetli ol duğunu, Türkiyenin sulh içinde yaşayan en mesut ve cihanm gp tasmı çeken bir yurt olduğunu barii K ş ettirmiştir. Bundan sonra ikinci tayyare ile gelen genç paraşültçülerimiz bin metreden — muvaffakıyetli atlayışlar yapmış halkm arasm da ve omuzlarında taşmarak o. tele kadar götürülmüştür. Bil hassa kızlarımızdan Edibe ile Muzafferin gösterdiği muvaffakıyet sevinç gözyaşlari. le takip edilmiştir. Antakya bugün en mesut ve en güzel bayramlarmdan birini yafetleri verilmiştir. Mizafirler yarm — sabah Antebe gidesek. lerdir. Siyam'ın Fransa- dan isteği Domel Hongkorgdan haber alâığma göre, Thalland (Si- yam) — hükümetinin — murabhası Banzkok'daki Fransts — maslahat- gürzarlığına yeni toprak mutalebe- sinde bulunan bir nota vermiştir. Bu mutalebeler, evvelce terkedil- miş olan arazinin iadesi hakkında. ki isteklerden daha şiddetli bulun- maktadır. Malüm olduğu Üzere Si- yaza'ın evvelki istekleri reddedil- miş bulunuyordu- Haongkang, 20 (A-A.) — Röy- tor: Henliz teeyyüt etmemiş olan ba. zt haberlöre göre, Japonya Hindi- çiniye 72 aatlik bir. ultimatom verihiştir. Ultimatomuzi -müddeti KinİL seçe, yarışnda, bite * cektir. Singapur, 20*(A-A-) — Röyter: klübünde Amerikan gazetocileri ö- nünde söylediği nutukla Taland (Siyam) m Fransız Hindiçinisi hakkındaki taleplerini do — bahis mevzuu etmiştir. Boduln, Fransız hükümetinin Tailand tarafradan son dakikada yapılan — talepleri Teddetmek mecburiyetinde kııldığı nt bildiemiştir. Fransız — Japon müzakereleri ni bahis mevzuu eden B- Boduin bu hususta gunları söylemiştir: Bu müzakerelerde Fransız hü . kümeti, Fransız hâkim'veti huku- kuna hürmet edilmesi Üzerinde ts- Tar eylemiştir. Bu müzakerelere, 13 hariranda, yani general Vey - gandın Mout.Richard'da — Fransız hükümetine mütareke talep etmek lüzmm geldiğini bildirdiği günde, Hanoy'da — başlanmıştır. PFranta, Japonyanm talep ettiği imtiyazla- rı nazarı dikkate alan bir aakeri, Sİyasi ve ekonomik anlaşma ak - letmeye hazındır. Japonyanm, U- zak şarkta büyük devlet sıfatile, Hindiçinide bazı imtiyazları mev - cuttur ve Aalen Toalist bir siyaset takip eden Franaız hükümeti bu hakkı tanımaktadır. Fransa, halen, Japon aakerlerinin Hindiçiniden geçmesi hakkında Tokyonun tale. Bi üzerinde Japonya ile müzaköre halindedir. Bu müzakoereler hiç bir zaman inkıtaa uğramış değildir. ve halen de devam etmöktedir. Ya - kmda askeri, siyasi ve ekonomik hir anlaşmaya varılacağı Ümit ©- Junmaktadır. ; GÜNÜN AKİSLERİ ; Hayvanları ezen şoförleri cezalandırmak iddetlerinden idareleri elindon çıktp — karşılarındakine “Hayvan!,, diye ha » mükemmel bir hakaret etmiş olduklarına kanidirler. Halbuki “hayvanlık,, , süfti bir de. Fece olmaktan ziyade, merhamet uyandıran bir zavallılıktır. Dün ıınhdı..lı Aı(ğı;ııksımlı.ıı delice ko:ııx: b,i;lotomuhil. büyük exdde Üzeri öpeği birden ezip geçti! yvancağızlardan biri derhal öldü. Öteki ağzı burnu kan içinde yuvarlanarak cad' denin — öbür tarafma fırladı... Sesi çıkmıyordu zavallımın, San. ki, arkadaşmım, ölümle neticelenen akibeti yanmda kendini kur” tarmış olmanm verdiği bir sevinçle acısını unutmuş veya hay. kıramıyordu. Serkeş otomobll, safra atan bir gemi tabilliği ile yoluna devam etti ve bir an içinde gözden kayboldu. Birçok kişiler ölen ve yarala* nan köpeklerin başı — ucunda gdurdular. Acındılar. Fakat bir köpeği öldürdüğü için şoförü takip etmek kimin aklından ge. çer? Ve bir hayvanm, hele sa: hipsiz sokak köpeklerinin, oto. mobil, tramvay, araba veya bi siklet tarafından — çiğnenmesi dolayısile kimi mesul tutacak.. smız? *Hayvanları himaye cemiye” ti,, nin ieraf tesiri ne olabhilir ki,.. Zavailı dilsiz ve himayesiz hayvanlar.. Onlardan meselâ gu iki zavallr mahlükun adını kullanarak — birisini . tahkire kulkstam, gözümde daima bu hüzün ve merhamet manzarası eanlanacaktır. Karşımdakina ne “gefll,, ne “haln,, demiş olaca. ğim? Sadece “zavallı!, ... Fakat şunun şurasında dura” Ym: Hayvanları öldürüp geçen bir goför, vatman, - motosiklet | veya bisiklet süren insan hak. kında —- hele o hayvanlar sa hipsiz olduğu zaman — neden takibat yapmıyoruz? Hayvanla. rın müdafi! kesilmekte büyük bir Jerzet ve fozilet bulundur ğunu kabul otmesek — bile, bu hareketin insanların vikayesi |. Je olan münasebetini sezmiyer miyiz? Sebepsizce bir zararsız hay * vanı öldürüp geçebilen şoför, zararlı veya zararsız, her türlü hayati hakları muhafaza altına alınmış biz insanları nasıl te. kerlekten geçirmez? Dikkat ay” nen birdir. Hisst yaradılır, — nerde tebariiz etmiş oluraa ol. sun — hayat karşısında daima bir olmak D->gelir. Tnsanla" rın biribirlerine karer sefkat derecesini ölçmek Üzene “karın. * cayı dile öldürmez,, derler. Du adamlar iso, köüpeklere- kadar ezip parçalıyorlar Tiüemet Münir D l - — — çu — eu e w AA G G GA FU YA A F A N e YO L AYWT LT EPRR SND ıizçzğ 4 (