22 Eylül 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
B—VAKIT 99 EYLÜL 1940 Talebe ve öğretmenlere tenzilâtlı | Hâdiseler arasında | Hındıstan meselesi ne Için halledilemiyor ? ı ngilizlerin Hindistan me. selesi bir türlü halledi * lemiyor. Bombaydan gelen ha. berlere göre, Hintliler köngresi İngiltere ile bugünkü Avrupa hardinde işbirliği yapmıyacağı hakkında yeni bir karar almış" tır; köngre bu katar üzerine istikbalde takip edilecek hattı hareketi göstermesini Gandi. den istemiştir. Fakat Hint koöngresinin bu kararma bakıp da Hintlilerin İngiltereye karşı hasım olduğu manasını çıkarmak doğru değil dir; zira Kongre bundan sonra İkinci bir karar ile İngiltereye * ve İngiltere ile birlikte hareket eden memleketlere ve mlletle. re sempatisini ve İngiliz miller tinin bu harpteki mukavemeti kargısında hayranlığını ifade etmiştir. Bununla beraber Hintliler İn. giltereye kargı herhangi sekil - de müşkülât çıkarmak fikrinde de değlilerdir. Hint kongresinin kendi siyeseti de taarruza karşı mukavemetton ibaret olup bu husustaki hakkmımı kullanmak salâhiyetini mahfuz tutmakta. dır. Yalnız bugün için milletle" rin hürriyeti namına başlanmış olan mücadeleye girişmeği mü nasip bulmamaktadır. Hintlilerin İngilizlere karşı belli başlı serzenişleri kendileri ile işbirliği yapmaktan çekimr meleridir; çünkü bu tarzı hare. koetten İngilizlerin Hindistana stiklâl vermeğe niyetleri olma lığı manası çıkmaktadır. Bun. lan başka İngilttere bugünkü iarbe, girerken Höntlilerin reyi: | almağa Jüzüum görmemiştir l bu da ayrıca muaheze mev. suu addedilmektedir. İşte Hint koöngresinin İngir lizlere karşı aldığı son vaziyet bu suretle hülâsa olunabilir. Yalnız Hint kongresinin kara. rina bakarak Hint meselesinin halledilememesinden dolayı İn* gilizleri kabahatli görmek doğ. ru değildir. Zira Hint meselesi nin halledilememesi İngilizlerin muhalefetinden ziyade Hint a. halisinin kendi aralarmdaki ih” © kadar muhteliftir kl 547 lebr ge tesbit edilmiştir. Siyasi nok. ftai nazardan Hint kongresi Bintlilerin yalnız bir. kısmmı temasil eder; ondan başka bir de mihracalar partisi vardır. Daha sonra seksen milyon nü- fusu Müslümandır. Gerek mih. racalar, gerek — Müslümanlar Hintlilerin isteklerine —muhaler fot etmektedir. sade. ©e bunlar arasında bir muaddil, bir nâzım hizmetini görmeğe çalışmaktadır. BİR ASIR SÜRBCEK BİR YILDIRIM HARBİ j sviçre gazetelerinden biri Almanyanm İngiltereye karsşı yaptığı yıldırım harbinin bugüne kadar verdiği netlceye göre ne kadar zamanda nihaye- te erebileceğini hesap ettikten sonra şöyle diyor: “Britanya adaları ile Alman. ya Üzerinde cereyan eden hava hardinin verdiği insan zayiatı ile Berlin ve Londra şehirleri * nin nüfusları mukayese edilin . ce her iki devlet merkezlerinde ki nüfusu imha etmek için bom. bardımanlara bütün bir asır de" vam etmek lâzmgekliğine hük. molunur.,, Bize kalırsa İsviçre gazetesi" nin yaptığı mukayoesede tashihe muhtaç bir nokta verdir. Zira Londra veya Berlin merkealeri. nin ahalisi tamamen imha cdit miş olsa bile harp yine & edebilir. Bu taktirde mük ye esas olarak Londra veya Bu bir tütün davasıdeğildir (Baş tarafı 1 incide, £) Bizzat İngiltereye ihzaç veya ithali kabul olunan tütün bu mikdar ile mahdat ve bu mikdar İngiltere ihtiydewmim tar mamı değildir. Şu Malde Mithat Nemlir.' : (1939) a bakılımca kendi alım Fiyatlarının da yüzde yirmi yvüksek olduğunu bildiren ceva bi ne kadar müskit ise, İngilte, Te için aranılan bu malların, fi yatını tayinde de - beymelmilel tesir o kadar serbesttir diyebili: Tia, Hattd biz, Ticaret Odasının relisi, bu işte şahsi alâkalı ol. duğu için Mithat Nemlinin ken di cevabına almaktan çekinme sini pek tabil göreceğimiz bir noktayı da tebarüz — ettirmek için söyliyebiliriz. Bi İngiltere kükümeti hesabına yapılan — bir alım vekilliğinin yalbnız ismen veya resmen Türk olmayan ve herhangi bir memleket hizmeti" me çağırılınca icabetlen kaçma. yan Hyakatli bir vatandaşa tewv di edilmiş olmasındaki iyi tak. dire de umumi ve içten bir işti raki muhakkak görebiliriz. Tasvir muharririnin temas ettiği dava, bir tülüin davası de. gğildir; daha geniş bir. sahanın malıdır: tilccarlar e Bir de bu alıdıların | birinin aldığı bir ötekine elvermez farzediniz: Bu — tücca. Tın daha fazla işi kendisine cet betmek hirsınin — kurbam zürrü sırtından kesileceği için bugün malı sürrddan almak mutavas . sıtları azaltarak fiyat farkını — olursa — müstahsile kazam dıran bir tedbir casibesi halin. de görülecektir; Tâkin Dbilmeli: yiz ki yarın asıl korktuğumuz başımıtsa gelecek, meselüâ — satış Rooperatiflerile buşı bağlanmı. yan zürrü, bu arada işsiz kalar vak tüccarın müdafan tertibatından da mahrum kala. cak, ister istemez tek ahomm fiyat emreden pençesine — düşer cektir. Kullanacağımı: müdafaa — si. 1âMhı, kullamıları silâhtan daha iptidaji olmamalıdır. hakkı tarık us dö Gola iltihak eden bir general daha Londra, 21 (A.A.) — Hür Fran sızların — umumi Ahından resmen tebliğ edikliğine göre, Ca- sablanca'da Zouave kıtaatı ku. mandanı bulunan ve evvelce Te. gelmiş ve Genera! dö Gol'ün hiz. Berlin ahalisini değil, Almanya ile İngilterenin umum nüfus:. nu almak daha doğru olur ki, bunun netisesi de harbin bir a" Bır değil, birçok asırlar sürme. &i demektir. Şimdiye kadar İsviçre gazete' lerinin neşriyatı daha ziyade Almanyanm Frarsada olduğu gibi İngiltereye kargı yaptığı yildirim harbinde muvaffak o. 1“331 Mülâühazasma istinat edi" yordu. — Yukarıdaki mükayese gösteriyor Ki bitaraf memleket. lerdeki efkârmmumiye yavaş yavaş değlemiştir. İngilizlerin günden Binc artmakta olan mukavemetlerine bakarak artık Britanya adasmı bir yıldırım harbi ile zaptelmek İmkânsız ğt umumi bir. kanaat haline gelmiştir. 4 Hususi mektente okuyanları alâka- dar eden yeni şarılar Devlet Demiryolları trenleri da üülinde seyahat etmek ı=nycıj pro lesör, bğn:ıme döçent, muavio ve müdürlerine, mayıs ba şından birinetteşrin sonuna kadar satm alacakları iki aylık balk tica Fet biletlerinin ücretleri Üzerinden yüzde 30, Talebelerine; bütün sene zarfın da, tenzilâtlı gidiş - dönüş — ve at gari on kişi olmak şartile — teşk* edizecek gruplara mahsus ücretler den yüzde SÜ, — tenzilât yapılacak tır, Talebelerin teşkil edeceği grup larda her on kişi — meyanında hi öğrelimen de bulunacak ve aynı Üü tet ve şartlarla seyahat edecektir Tenzilât için öğretmen ve talebeler mensup oldukları okullardan vev: maarif memur ve müdürlüklerin den fotoğraflı vesika alacaklardır Talebe ve öğretmenlerin — seyaha' vesikaları, tanzim tarihinden itiba ten 6 ay için muteber — olacaktır Maamafih aynı makam taralında: altı aylık müddetin hitammdan e vel mühür ve imza ile tasdik edi! mek çartile bu müddet, aynı vesi ka üzerine temdi! edilebilecektir. 'Talebeler aynı vesikayı mütcad dit seyabatlerde kullanabilecekler” dir. Öğretmenler vesikalarile ya nız bir halk bileti alabileceklerdir Öğretmen ve talebelere verilecek seyahat vesikaları tathikatta birlik olmak için ilişik nümuneye muva fik olarak tanzim edilecektir. Bundan sonra tenzilâtlı bilet al mak Üzere gişelere ibraz — edilecek diplomya, tasdikname, belge, hüvi Mmüuteber 'acak tit Zilli bilet verilecektir. Tasdikname alan taleheden yal niz bir okuldan — diğerine allevi #ıhhi ve buna benzer — sebehlerle naki! mecburiyetinde olanlarla © kul doktorunun veya mahalli sıh hat heyetlerinin gösterdiği lüzum üzerine başka bir mahalle gönderi lenlere vesika verilecektir. Seyahat vesikalarına 23 kuruş Tuk pul yapıştırılacaktır. Hususi mektep talebeleri için Hususi okullarda tahail ettikleri. ni ileriye sürerek husus! okulların berhaagi bir amıfma imtihanla gir- mek isteyen talebelerin imtihanla- TI vekâlet tarafından görülen lü. gzum Üzerine rosmi okullarda ya. pılmasmma karar verilmiş ve tatbiki İçin yeni bir tatimatname hazmlan. anıştır. Talimatnamaye göre; şaha. detaname ve tasdikname ile müra- csat eden talebeler ellerindeki bu voesukalarına göre imtihan olarak dllyık olduğu sınıflara alınacaklar. . Bir üstün sınıfa geçecekler de rl;'ıâ:ohıluldı imtihan geçirecek. Yunan - Alman müzakeresi (Baş terafı 1 incide) 2 — Yumnanistanla Almanyanın ;ğııı altında M“rl':ı memleket. arasındaki meseleleri* nin halli ile bunların Yunan , Al. man kliringine ithali. Bu hususlar hakkındaki — itilâf. name her iki hevetin reisleri tara, fından imza edilmiştir. Yuguslav - Alman ticaret müzakereleri Belgrad, 21 (AAJ) — DNEB, Ajansı bildiriyor: Yugoslavya ile Almanya atasın daki ticartf münasebetler hakkında müzakerelerde bulunacak olan Al- man heyeti âzası dün Belgrad'a vasıl olmuştur. Bu beyet iktisat müsteşarı dok. tor Landiried'in riyaseti altında bulunmaktadır. Günde iki defa toplanacak olan her iki komnisyon dün ilk celsesini yapmıştır. bilet temin olundu -— Ingiliz donanması İskenderiye, 21 ÇAA.) — Röy- ber ajanammın husust Mmuhabiri salı akşamı Söllüm ve Sidibar raniye yapılan bombardımanla. © anlatıyor: Sidi * Barranide İngiliz gemi leri sahile bir ve bir çeyrek ml) yaklaşarak aydmlatıcı fisekler ve projektörlerle hedeflerini ter bit ettikten sonra büyük obüslerle ateş açmışlardır. Gemiler limanm önünden üç defa geçerek hedefler! ob'« vağ murüna — tutmuşlardır. Yalnız İngilz gemileri çekilirken sahi! Dataryaları ateş açmışlardır. Sollumda İngiliz gemileri ay. imlatrcı fişekler kullanarak &r zeri binları ve sahil yolunu bormr bardrman etmişlerdir. Burada da İtalyanlar hiç bir mukavemet göstermemiş, ancah atoş kesildikten Bsonra mayr tarlalarını infilâk ettirmişler. dir. Fakat İngiliz gemileri hi: bir hasara uğramamığ ve hepa üslerine dönmüzslerdir. Bu harekât esnasımda düş man tayyareler! hiebir hücum. da bulunamamışlardır. İNGİLİZ TAYYARELERİNİN BOMBARDIMANI Lonitrn, 21 (AA) — Hava te- raretl bildiziyor: Dün gece, İngiliz havs kuvvetle. rine mensup bombardrman tayya- releri grapları, yeniden, düşman işgali altında bulunan — İlmenlara yani Anvers, Zeebrugge, Ostende, Plesatngua, Dünkerk, Calaia, — ve Boulogna'a hücum etmişlerdir, As. keri ihtiyatlara ve mavna ve va. Dur tecemmülerine yeni hasarlar muştır. Diğer bombardıman grupları, ye, niden, Manhelm, Ebrang, Krofeld. Hamm, Spest, Osuabrück ve Brük. sel tevzi merkezlerini ve eşya is. tasyanlarını ziyaret — etmişlerdir. Dortmund - Bma” kunah, Dusabera tivarmda demiryolu münakalâtı, bir izga treni, Müsetriclit” Civartmı. da bir mühimmat fabrikası ve Lir. çok düşman tayyare meydanları da ağır suretto bombardıman edilm'ş. tlr. LONDRA ÜZERİNE HÜCUM Londre, 21 (AA.) — Röyter: Bu akşam, altmış, yetmiş kadar düşman tayyaresi, muhtelii irtifa, larda ön ikiştrlik gruplar halinde Taymis nehri boyunca ilerlemiş- lerdir. İngiliz avcı tayyareleri, düş manı karşılamış ve bir seri çarpış madan sonra süratle geri püskür- tülmüşlerdir. Hiç bir bomba atıl. mamıştır. Almanya Sovyetler Birliğini ne için Tuna konferansına Çagırmadı? termişlir. İstikbal bize daha pek çok şeyler gösterecektir. ASIM US Tarihten : Aradaki farka bakın ! v ilâyetimiz. — mektupçusu Bay Osman Ergin'in (Türkiye maarif tarihi) adlı mükemmel eserinin intişarmı Vakıt okuyucularma — evvelce müjdelemiştik. Bu güzel tetkik mahseulünün ikinel cildi de çıktı. Her sahi. fesi ayrı ayrı bir düşünce mev” Zat olacak kadar mühim olan bu eserin bu cildinde Yahudi mekteplerinin şu yetmiş yıl ev. velki haline bakmız: “1875 de Alyans İsrailit Istanbulda ve daha sonra Tür kiyenin diğer şehirlerinde mek. tep açmaya başladığı vakit Türkiye Müusevi cemzatlerinin şiddetle müukavemetlerine ma* ruz kalmıştı. Hele Küudüs ha. hamları Alyans aleykine kale* me aldıkları bir aforoznameye din? bir renk — vermişlerdi. Al, yans dini bırakmayı istihdaf etmediğini isbat için açtığı mektepleri ayni zamanda ibae” Tethane iltihaz etmişti. Bu suretle Alyans mekteple. rine devam eden talebe sabah * Teyin dersten önce ve dersten sonra muallimlerile bir. Nkte ibadet ederlerdi. 1270 (1854) te İlk Musevi ae ri mektebi açıldığı ve bu mek. tepte türkçe, ibranlce ve fran- sızca öğretildiği zaman haham. Jar fransızcanın tahsilini günah yapmışlar ve moektebi himayesi altına almış olan Yahudi zem ğini Kamantoyu aloroz etmiş. lerdi. Yine bu zamanlarda Hasköy de (Şulet Maarif) adile açılmıış bulunan moktebe haham yetiş. tirmek Üüzere 1895 te ayrıca iki sınıf eklendiği zaman ha, hamlar oradan haham olmak Üzere yetişecek çocuklarım öte. kilerden başka bir vaziyette bur lunmalarına lüzum — göstermiş. ler ve gu şartları ileri sürmüş lerdi: Evvelâ: Haham smıflarında türkçe okunacak, fakat Küfir dili olan fransızca okutulmıya. ctktır. Saniyen: Haham olacaklar a8" ri emif rahlelerinde değil, ka. napelerde oturacaklardır; çün * kü asri rahle fremk işidir. Salisen: Smıf soba ile değil, mangalla ısıtılacaktır. Nisbeten çok son zaman de. mek olan bu — devirlerdeki har hamların şu vaziyetleri bizimt hocalardan daha eeri oldukları nt anlatıyor.,, Bulgar Matbuatına| Bulgar Kralının I bi kkera llt SA y cellldemm z bir cevap (Baş taratı | incide» Fakat “Mimar Sinan,, 1 be. nimseyebilmek İçin, bu davayı ortaya atan milistin — hiç ol mazsa — kendi toprakları (s. tünde böyle dâhiler yetiştire cek; yaradılış tstidadma dair örnekler güstermesi beklenir. Bulgaristan ülkesi, bizim ta. rrmadığımız bir toprak parça £1 değildir ve orada değli böy. le yüksek dehalarm eserleri ne, orta çaplı sanatkârların bi. Je mimari abidelerine Trastla n arl çük mabetleri, Timur türbele. ri, Kurtuba camileri, Hora' Ban, Kâşgar, Buhara saray ve kervansarayları çidi taş ve tizgi saltanatları bulunması şarttır. — Bunlaraız. — iddialar, herkesi güldürmekten başka hirbir işe yaramaz. Kaldı, ki biz Mimar Sinaam mezarmı da acmış, kafetasımnı “antropoloji,, ilminin mütâla. Pna göre de inceliyerek 1rki hüv t'n! betirtmekten cekin” sdir. Hem buma hiç biz Hbamı yökken, bu lüzemsuslu. Ba kazi otmuş'ten bu işi yap mıs bulunuyoruz. Mimar Sinsn, kirmezı biber ve prasa gibi yetiştirilemez İmrenenler herşeyden evvel bu büvlük gerçeği anlamağa çalış. am'ar, Halkı Süha GEZCİN Alman Hariciye Nazırı Romadan bugün dönüyor Roma, 21 (AA) — DN.Be B. Von Ribentrop, Pazar günü ya öğleden sonra veyahut akşam, Rotmadan hareket edecektir. Cu. zinti v:m yemeğini volide Ciano ile birlikte ye, miştir. Yeni hal saretlerinden bahsokunuyor Roma, 21 (AA,) — Stefani a. jansındar: İtalyan gazeteleri, Mmın hari. Ciye nazırmın Romadaki ikameti etrafında geniş mikyasta neşriyat yapmakta ve Hitlerin mesaj arka- daşına Roma halkt tarafından gös terilmiş olan iyi kabulü — tebarüz emmı:kîeduiı' yıııda Von Ri hmmw sara) on Rı ile samimi bir hava içinde yıpmı, müzakerelerden sorira olduğu ada D, semiy vebu vanın mihver devletleri adamları. nın telâkkilerinin mümeyyiz vas- fını teşkil etmekte olduğu ve bu nutku (Boş tarafı ? incide) gili milletime bu mesut hâdiyöy! bildiririm. Bu dakiktayı istikbale çevrilmiş bir azim ve irade ve adaletin zafd- rine olan sarsılmaz bir ümitle bek. ledik. Müstalemetperver gayretleri, miz ve müteyakkız sabrmmiz mükâ. fatlandı. Dobruca tekrar bizim o. lüyor. Anayurda avdet — Bonradan bir kin tohumu, bir intikam arzusu birakmıyacak ve fakat iki komşu memleket arasındaki an'anevi dost, huğun tekrar teessüsüne yol açacak olan müselemet yoluyla — vukubul. muşlur. Dobrmea bugtin milli orduyu kar- şıliyor. ve feyizli ovaları tizerinde ölmez bir san ve gerefle dolu isum, ler ve tarihler yazılı olan bayrak- lar dalgalanıyor. Dobruca Bulgarları, Bit ki uzün müddet kaderin ağır yükünü taşıdınız, ruhlarınızda güa, terdiğin'i gurür ve — kahramanlığı #bodi olarak muhafaza etliniz. Bul. gar ruhumun şulesini korusuz yür. sekte tuttımuz, Bulgar an'anenisi ve Bulgar dilini mukaddes bir gev olarak muhafaza ettiniz, anayurdu asin unutmadımız. Bütün Bulgar mitleti aramıza Cönmenizden dola. yt büyük aevinç içindedir. Bulgarlar, * Mukaddes Bulgar ömeli tahak. kuz etmiştir. Bizi bu tarihi güne eriştirdiğinden dolayı Allaha taşek. kür edelim. Umumi! milli sevincin milli bir. Pği daha ziyade takviye etmesini ve devemli bir terakki ve mesut bir fatikbal için olan ilham hamlesini daha yükacitmesini dilerim. tekrar teşektürü Solya, 21 (A-A.) — Stefani: Başvekil Filoy, mebusan moecli- sinde Crajova anlaşması hakkında beyanatta bulunarak bunun Salz- burg müzakerolerinin bir netlcesi olduğunu söylemiş ve Mesolini ile Hitlere teşekkür etmiştir.Mebuslar da Aezahüratla bulunmuşlardır. Sofya, 21 (A>A:) — Stefani:
