October 13, 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

e KA v ÇY U Politika: — Antonesko- nun Alman jandarmaları Romanyaya gelen Alman kı” taları hakkında konuşuluyordu. Hüdisenin ehemmiyetini azla. tan birçok moktai nazarlar ileri sürüldü. İhtimaller ihtimalleri takip etti, bütün mantıki sebep” leri dinleyen bir arkadaş — Gedi ki: “— Romanyaya gelen Alman kuvvetleri sadece bir jandarma vazifesini güneceklerdir. Rolle . Ti sadece dahilidir. Bu noktai nazarı yahana at mamak yerinde olur. Ruı“ı:y': ya gönderilmiş olan Ku mahiyeti ve miktari böyle hB'I düşünceyi —<kla getirebileceği gibi, Romanyanın Viyana ha" kem komleyonu kararile uğra. dığı akibet de böyle bir düşlün" ceye hak verdirecek sebepleri ortaya atabilir. Romanyaya gönderilen kıta . larım hakiki miktarı nralüm de“ Elldir. Fakat malüm olan nok. tatar şunlardır: i — Romanya büyük harpten sonra Balkanlara ve Merkezi Avrupaya ve garka doğru ge“ rüşlemiş bir memleketti. Ro. manyadaki bütün eiyasi parti> lere mensup olan Remenler dak. trin farkı me olursa - olasun Ro> manyanın harpten sonraki bu. dutlarını muhafaza etmek eme” Jindeydi. — Liberaller İngiliz . Fransız politikasını — takip odi yorlardı. Sebebi galiplerle at. başı politika yaparak Roman- yanın harp sonrasında kağandı. Şehir. Haberleri ÜÖğretmen konteransları | Üniversite ıdaresi de ayrı bir konterans serisi hazırlıyor Her yıl ilk okul öğretmenleri için tertip edilmekte olan mes- leki konferans ve kurslar bü ders yılı da tertip edilecektir. İstanbul Maarif Müdürlüğü bu husustaki hazırlıklarına bağ lamıştır. Konferamslara geçen yıl olduğu gibi, öğretmenler de işti ettiril - ';;ı:, konferanaları ilk tedri. gat mülettişleri, Ve tanınmış terbiye ve pedagoji mütehassız ları verecektir. Diğer taraftan — üniversite de bir konferans serisi hazırlan. maktadır. Bu husustaki pro' gram teşrinisaninin on beşin.. den sonra tamamlanmış ve tat ı bik mevkiine girmiş bulunacağ” | Vtır. 19 şotör ve 3 arabacıya ceza Dün İstanbul cihetinde bele . diye pizamlarına aykırı hare kette bulunan 10 goför, 3 ara. bacı, #tobüs sahibi hakkmda ceza r. Bundan başka şehir dahilinde öşleyen 3169, 3075, 3018, 3006 mumaralı otobüslerin Bozuk ve sefere tehlikeli oldukları görül- müş, plâkaları almarak sefer. gden menedilmişlerdir. Taksi bir ihtiyara çarptı Şolör Fedainin idaresindeki 3138 numaralı taksi, Lala bira” Mhanosi önünden geçerken, 53 iyaşlarında Şemsettine çarpmıs, tehlikeli surette yaralanmıştır. Üsküdar cihetinde de 9 | goför ve fazla yolcu alan bir edenler. â rasist olanlar bi” Şemsettin ifadeye gayri muk le nmn:ı:;:ı.m harp #0urası | tedir bir halde Beyağlu hasta . haritasını bir emrivaki halinde | nesine kaldırılmış, goför yaka ” muhafaza etmek istiyorlardı. — | lanarak tahkikata başlanmıştır. Bütün politik faaliyetlerinin | —a hedefi Romanya haritasını parçalanmış bir Romanya emri Hu gibi korumaktı. a vüki ;n_r:_— yüzde yüz, ki hatalar ve yahut haklı nok.| memnun olacaklarını kabul et. talar bugünkü neticeyi yakm'| mek mümkün olumaz. Taştarmış veyahut uzaklı “Yine hatırlamak İcap eder ki olabilir. Fakat bütün Romen | Aabık kral Karole müukavemet halkı revizyonun şiddetle aley.. genereallerin dl Romanya evvelâ Besarabyayı d.ın)mvmnddıt evvel Tesmen terketmek mecburiyetinde kal | hildirmişti. Bu generallerin or. &. Daha sonra Viyana hakem | du teşkilâtı içinde müfuz sahibi komisyonu kararile Transilvan. | olmaları da mümkündür. Bina * Yayı. Hem de bir milyondan | €naleyh 'bugünkü mevkii ikti. fazla halis Romeni Macarista | derim kendisini koruyabilmek ma terketti; Dobrutayı Bülge.| için ayni zamanda petröl mın * Tistana bıraktı. takalarını korumak için yaban. Harp saarası havası içinde| ©! kuvvetlerden istifade etmesi yazayan Romen halkının revir Yondan ne derece nefret ettiği. mi anlatmış olmak için ikl mi* sal kaydetmeliyim. Biritci mi.. gal: Romanya — Bulgaristana Daobrucayı terketmek Üzere beğ defadan fazla fanliyote geçti. Fakat her defasmda kral müt* hiş bir muhalefetle karşılaştı. Kral Karzol bu hava kargısın. da verdiği sözleri geriye aldı. İkinci misal: Romanyadaki Biyasi fırkaların Dobruca hak * :ıh yaptıkları propâgandala. Muhalif farkalar rükiplerini | tezyif ve tahkir etmek islödik” leri zaman şu havadisi çıkarı. Yorlardı: “— Falan gün hükümet Dob: Tucayı Bulgarlara terkediyor.., Bu söz Romanyada derhal akis husule getiriyordu. Vakıa Romen muhaliflerinin kendi hü. tesiri Bulga. ristanda revizyon — taleplerinin artmasına vezile verdi. Fakat Romen halkı arasındaki haleti ruhiye ele geçirilen nimetim ter” Ki aleybinde idi. Bugün Romanyada iktidar mevkii Semelerdenberi — Romen | « halkımın korztuğu bütün şeyle. Ti yapmış olan bir kudretin e tan ne derece diktatör Olsun, onun gerçekten yerini ar kı bir surette muhâfaza edece. Üi ümit olunamaz. Gerçi bugün” kü hükümete Demir Muhafız. lar müzahirdir. Ve Demir Mu- hafızlar Almanlarla tıkı bir Su. Tütte işbirliği etmişlemdir. F Kat nikayet onların da böyle gayri mümkün görülemez, Bunun için Romanyada Anto' neskunun —Alman neferlerini bir jandarma — müfrezesi gibi Kullanmasımı müsteb'ad aödet. memelidir. BADRİ ERTEM ö0 n büyük Grzüm, — serbest kidîkînn 31 tekrar onu bul- mak.-. N — O da Fizi seviyar mu! — Son mektubünu üç ây evvel aldım.. Tekrar bana kavuşmak ü. mit ve sabirsizliği ile yandığını “îîîurdı: yeni bir hayat kurmak için yardım edebilir mi? | — Zannetmiyorum.. Çünkü iyi Bir mevkii yok.. Fakat size söyle. yarştım Müsyö Paterson, btn_hıç hir zataan için mealaat kaygisiyle sevmedim.. Mademki &z bu 1şe sarıldınız, size şutü söyliyeyim ki, kalbim başkasına ait iken sizin bu hayırperver vaziyetinide Yanımda kalmamızı kabul edemem. — — — Size evvelce de söylemiştim sunda tamamen serbest ulzıı.k— fır. Eğer bens Bu kadın bir başka. , Brlık hiu»: hıııılıvı. yeti, hiç bir caziyesi kalmamıştır.. 5n d mürsem bu bir dlşıkiklâ:â olur. Söylemiştim ya ben mükü! bi?,fn.ım_ h'yıımlz bu kadar alâkadar olduğum için bir Canavar vaziyetine mi düşüyorum? Öyle zannediyorum ki efsaneler. Geki kadar iyi görünmem, düşü müşlerimin ciddiyeti siz. Öe şüphe yaratıyor.. Bu husustan emin olunuz. Merak etmeyin, size yardım etmek için bütün varlığım mahvolacak değildir. Size elimi u. | Bir kaçakçı nasıl yakalandı Kaçacağını anlayan | muhafaza memurları ateş ettiler Evvelki gün gazeteler - tara. fından adam kaçırılması ve alel Aâde bir sarboşluk şakası şek” | linde yazılan Mecidiye köyün. | deki hâdisenin mahiyeti anla> Yapılan tahkikata göre, hâdi. | se şudur: Gümrük kaçakçılık memurla xı Galatada kahvecilik yapan İsmaili bir müddettenberi ero. n ve esrar kaçakçılığı suçun” dan dolayı aramaktadırlar, Nihayet evvelki gün İsmai. Hin Mecidiyeköyü civarında bir kahvede oturduğunu haber al" maşlar ve iki memur bir atomo. bile atlayarak — Mecidiyeköyüne gitmişlerdir. Memurlar kaçakçr ya dürmasmı ihtar etmişler, fakat İsmail bunu görünce kaç. mağa davranmıştır. Bunun üzerine muhafaza me - | urları birkaç el sudh atarak körkütmüuşlar ve nı.f maili etomobillerine alarak git mişlerdir. Kaçakçı, beginci aaliye ceza mahkemesine verilmietir. ——— Rakı şişesini indirmiş Küçükpazarda oturan Nazif ile arkadaşt Ahmet düu gece bir meyhanede içmişler, sonra hiç yoktan kavgaya — başlamış” Jardır. Kavga canasında Nazif önün, deki rakı şişesini kaplığı gibi Ahmedin başına İndirmiş, yara” lamıştır. Diı_’ügâııüıılhmınh. kemesine veriler Nazif 25 gün hışıımı)ıkümvz)wmıvki! olunmuştur. Meseleler: Ticarette ahbaplık Son günlerde ticaret te ahbaplık adı verebile. ceğimiz bir mesele ile karşılaşıyoruz. — Şu veya bu almak için gekilde — konusan tezgüh- tarın söyliyeceği fiyat münakaşa edilmez. Zira karşınızdakini — müstağ. ni görünce şüpheniz büs * bütün artmıştır. Bu hu. susta şiddetli bir takip dâzmm gekdiğine kaniiz. W RAALARARAN P Köy kursları faaliyete geçiyor Kursların arasında köy larına ait olanları da var Köylerde seyyar olarak kurul masina karar verilen marangoz luk, demircilik ve köy kadınla. rı için sağlık, çocuk bakımı ev ve el işlerine ait kursların pra" gramı Maarif Vekâleti tarafın. dan hazırlanmaktadır. Kurslar ilk olarak belli buglı vil beribirine yakın Köylerinde tesis Ediledektir. Küurglara devam eden köylü lere bilâhare kurs vazifesi de verilecektir, Kur&s programları tamamen köylünün köydeki yaşayışımna 3 — VARIT 18 BİRİNCİTEŞRİN 1M0 - Bir iç yaramız AKIT,. ta bir anket var. Gazetem, “Yalovadan gelen bir kadımın çocuğunu yol üstünde brrakması,, hâdisesinde içli- mai bir yara görmüş olacak, ki onu bir haber geklinde bırakmadı. | Memlekelin hukukçularma, ahlâkçılarına, içtimaiyatçılarına, hülü- | — sa bütün münevverlerine hâdise hakkında sualler soruyor. ü Dün, değerli avukatlarımısdan İrfan Eminin cevabı çıktı, Ya. man da bir başkası, bu kürsüdea fikrini söyliyecek. Dava, yeni değildir. Arada sırada sarsıcı vükalaria sahneye çıkar, Etralında konuşulur. anlı sözler söylenir ve mihayet Yiİne unutulur, gider. Şimdiye kadar, birkaç kere üstünde durulduğu halde, bu me. bir kanun işi, bir cemiyet ve devlet hamlesi haline girme- Sesine gerçekten acınır. ğ < Yeryüzünde, erkekle kadın yaşadıkça, ve tabiat kanunlariyle buülar birbirlerine yaklaştırıldıkça, aşk ve neticeleri de yaşaya- caktır. Yalovadam gelen kadın, ne bir baş, me de bir sondur. Ahlfik Ütizliği, içümsi boykot, —kanunu cezalar diye sayıp tedbirlerin— hangisi bu türlü faciaların tekerrürüne sed çekti? Bu türlü yaralar, korku ile, “tecm,, le. “kısas,, la bile tedavi | — edilemedikten sonra, haşka hangi işkenceye baş vurulabilir? | Mademki gaddar ve yalçın geçmişin bu kanlı dizginleri, yara. * tılışın şevhet küheylâlını durdurmadı, bunu insanlığın değişmez bir alım yazıst yibi düşünmek Tüzımdır. | Çok defa uymplamak, tahkir etmek hakkını kullananlar da | mahküm ettiklerinden daha temiz değillerdir. Yalancı , | yapma iffeti alkışlamaktan çekinseydik, şimdiye kadar uğradığı. mız zararların çoğundan kurtulurduk. Hatâ, suç dediğimiz bu türlü işler, cemiyet ve kanun afarde- | — İariyle daha büyük suçlara yol açıyorlar. Meselâ bir kadın, doğur- duğu yavrusunu halka göstermemek için kendi elleriyle boğuyor. | — Hâçlar, sondağlar, şanlar bunlarla da çocuk ve ananın her ikisini de | — birden kaybedyloruz. Şefkat yuvaları, doğum evleri açmalıyız. Bunlara bir kadım Gilerse yüz kapalı olarak müracaat edebilsin. Çocuğunu bu şefkat Yuvasma bırakabilsin. Yarım maniler ortadan kalkınca gider ora. dan yayrusumu alır. Almadığını düşünürsek de bütün kayibımmız, bir tek ana :eminden ibaret kalır, Şefkat yuvaları, doğum evleri ahlâksızlığı arttıran yezler değillerdir. “Recm,, i tecrübe eden in- sanlık, biraz da kendi zaalını hatırlayarak yulka yürekli almalıdır. HAKKI SÜHA GEZGİN Edebi musahabe: İçtimal nesircilerimiz *“İçtimailik., —meselesi edebiyat için encsk dünün davatıdır. Nete- kim büyük Fransız edebiyatçıları, sanat tarihlerinde, edebiyatın bir ni de bu bakımdan tetkik pederler, İçtimal romal | debiyat meseleleri anlarda -büyük | bir alâka ve tecessüs mevzuudur. Sosyal hareketlerin. yığın — yığın | batıp çıktığı, eski ve Yerd ve cemiyet münasebetlerinin bir inti. kal devresinde birbirleriyle döğüs. | tüğü üvinh—dzv içtimal edebiyat, gerçekten bir münakaşaya — sebep ait Tüzumlu bögileri- Shtiva et. | olmuştu. Fakat buğün içtimai ol iz, muyan sanata hiç bir köşede “bu- a Yilyeklbe. M yar, denmediği hakikat değil mi. Bir genç kıza bisiklet —ai nai%ğî;îz'â;âî ';:yıî:" çarptı diyalektizmini fikirlerine Hâkim ; <. kilmaya mecburdur. Bu belki gay- 13 yaşında Ziya adında bir | ri şuuti olarak ;P.'!rkdıl:ıki-'sal çocuk, dün Horhor caddesinde | kat'lliği muhakkaktır. Bir defa in- bisikletle gezinirken yolunu şa* | sandan Yazan: Rüşdü Şardağ nin, ya birer kiritik anahiyelte ve. ya essai halinde, veyahut birer da- va halinde içtimal problemleri var- dir. Edebiyat dili, neşir dili orlara en mükemmel vasıta — olmustur. “Edebiyatta içtimzi olmayı, vemi. yet meselelerini ele almayı bell' etmeden yapmalı!,, iddiasını bu. gün yersiz bulanlar pek çok. “Ge çen yal bir Fransız güsetesinin &ç- tiği ankete cevap venenlerden pek. çoğunun “San'at içtimalliği mü. dafan etmeye: bir şey isbat etme- ye medbur değildir. Belki” bunu gizli ve belli belirdiz yapabilir,, gi- bi fikirler ileri sürmesine mukabil veryordu: “San'at, cemiyetten bahsederken gizli ve belirsiz. bu işi yapsınmız; neden? Bu korkaklık neye? İyi bir edebiyat için cemiyetçi taralları. mazı belli etmemek değil, evveli gırmış ve Emine adında bir genç kıza şiddetle çarpmuştır. Emine birkaç metre ileriye fırlamış, birçok yerlerinden ya. Talanarak ikaldırı- maştır. Acemi bisikletçi yaka . lanmıştır. Aşk ve macera romanı Yazan: Moris dö Kobra — tıyorum. Eğer siz becdbaht değil :niıbı: yere vaktimi kaybet. mekte mâna yok. l - " yö Paterson hayra ruğı.. ıg:ı&. evet. hayran kalıyo. rum bu hareketlerinize, Fakat me. tak ediyorum, bu kurtarma hare” ketinden nasıl huzuru kalb duya. caksınız? — Sizin yeniden hayat bulma. mız için elimden geleni yapacakım. Bu vazile ne kadar müşkül olursa, ©o kadar büyük ve samimi bir 96 vinç Guyacağım. — Bana ne gibi — yardımlarda bulunmağı düşünüyorsunuz ki? — Hapishaneden çıkar çıkmaz, sizi himayeme alacağımı. Sonra ye. ni bir isim İle Amerikaya girme. nizi temia edeceğim. Size himayt. me terkedilmiş bir bemşire mua” melesi yapacak, mahrum kaldığı. nız lüksü temin edip sizi yeniden cemiyet hayatına sokacağım.. Siz yine 2it olduğunuz muhitteki mev. künizi kazanacaksınız. Eğer güzel sanatlardan her hangi birine heves ederseniz meşgul olmak imkânını bulacaksınız, Nevyork sasyetesinin sine alıyor... içinde bütün Nevyorku ayağınıza getirmek vazilesini üzerime alaca- ğım. Ve Aşıkmızı bulmak için size üzami şekilde yardımda bulu. g ... Madam Kabrera, başı elleri a. rasında, masaya dayanmış bir va. siyette beni dinledi. Gözleri artık beni görmüyor, artık bakışları söz- lerimin yarattığı serab — içinde kaybolmuş, dalmış :ııtmmr. Halini çok iyi hissediyorum. Ar, tık onün, kalın, hapishane üniforması içııude_olın:dığmı_ emi. nim. Hapissanenin atelyesini, ya. takhanesini, demir kilitlerini. sür- güleri, gincirleri unutmuştur. O şimdi adımlarına Abenk veren bir musikiyi, bir salonda etrafını çevi. hayranlarıcın t Kİ r, kokular, tuva, letler, r, pırlantalar, —bütün bunlar etrafında dönüyor. Başını döndürüyor, sarhoş ediyor, pençe. Ve sonra nazarları korkak olmamak gereğir.., Edebiyatımızda bu mânada içti. maf yazılara şuurlu olarak Cüam- huriyet inkalâbımnı takip eden yıl- Te Tansi: indan da, cemiyetten de gelse yir. | minci asrım dünyası âzap çekmek. | « Bu âzabın, kazanında san'- ©lsun eli bulunmamak, |. h Szabı tevlid eder sebeplerin dişm- Ğmmîm garbı okur. da, hodbinlikten uzak kalmak bile içtimat olmak için yeter. Fakat bir | cok edipler kültürlerine esaslr bir SOsyal veçhe vermişlerdir. Hepsi. ken tesadüf etiler. fi 3 nin ortasında, şuurların muvase. . üzerinden bir bulut geçiyor, uya” Niyor, pavyonun çıplak soğuk dü. Varları yeniden karşısındadır. Ha. kikat acı, tahammülsüz hakikat beynine bir kırbaç gibi çarpmıştır. O zaman nazarları yeniden ba. na dönüyor.. Ümitsir, şayanır mer- Merhamet — nazarları. Düşmüş, Müş. silâhsiz, kuvvetsiz kalmış ka- nn nazarları.. Birdenbire — göz. Yaşları soluk yanaklarından aşağı- ya bx ; sessizce ağlayor. Ü. ;“'!sıılı'lâ arııîrmıııııe eden dudak> armın lüs ettiğini görüyorüm Dört buçuk sene bu cehennemde çektiği bütün ıztırap, bütün ta. Üyğ ettiği, hâkim olduğu his. ' nihayet patlak veriyor, pal feveran mesizleştiği bir devre rastlar. Hal. ka, cemiyete ve kütleye giden ilk yol son inkılâbımızın eteridir. Edebiyatımızın bu devrede tanıdı- B üç içtimal neşirciyi bellileşmi; ihiyetleriyle j Sadri Ertem, lsmail Hakkı Balta- croğlu, Vedad Nedim Tör, Sadrj Ertemin neşri baştanbaşa bir zekânın eseridir. Bu insan ge. niş kültürüne, çok renkli. çeşitli değil, fakat bir Sadci Ertem tanı- Zavalir kadın, geceden ürkmüş | Yorum ki sosyal mahiyetli ve da. bit masem çocuk gibi ellerini uza. | valı neşirleriyle edebiyatın her sa. tan zavalir zayif yaratılış, arkadar | basında sık sik karşımıza çıkmak- &n felâketten kurtaran bir erkek | tadır. Neşri cesürdur. Zİbi Onu nasil göğsümde sıkmak | — Fazla materyellerine, bu mater- isterdim, onun yarasını tatlı söz. | yellerin geniş hürriyete - boğdulu lerle sarmağı, ıztırabinı tahfif et- | zekdsina üvendiği için da. Meği ne kadar arzu ederdim. ç Pıh'ıeâ bu hissimi muhakkak yanilrş tefsir edecektir ve ben ara. ü Tarzda hiç bir anlaşamamazlığın | tuverir. Bir espri cüretkârlği keli- Ççıkmasını istemiyorum. Onun için sadece elimi elinin üzerine koyu- Yör ve en munis sesimle konuşu. yorum: Wlşte y'ırıdm bir dostunuz, Kİ tnizin liğı mücizeyi size tnı)n&uk;'trtlmek bir arkadaşı. ız var.. ııiıaz bir dost... h#n hiç bir 4 Anlata bildim değil mî?“y (Devamı var) yırmıştır. Siz bunların bakikatini