17 Ekim 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

| Hadiseler arasında | Almanya ile Romanya ara- sında gizli bir ittifak mı var? Soön Postanm siyasi tauharri. ri Selim Ragıp arkadaşımız Rc yanm işgali hüdisesinden ahseden dünkü — makalesinde göyle di #Mihver devletlerinin cenudu şarki Avrupasında derileme ha> Yeketlerine karşı -Romakya Pü. 2if bir surette mukabelede bu- Tuatmuştur.., Bize kalırsa Romanyanın va. ziyetini “pasif mukabsele,, şel linde ifade etmek doğru dı dir; hakikat âdeta mlüttefik bir devlet ordusunun memnuniyet ve neşe tezahüratı ile kargılan- 2 — VAKIT 17 BİRİNCİTEŞRİN 1040 olarak bu Tas ajansı Romanyada İtalyan üsleri Romanyaya giren Alman 88 . kerleri yanında bir de İtalyan kuvvetlerinden bahsediliyor. Al- man askerleri Köstencede deniz ve hava üsleri kurmaktadır. Ri. | ayete göre, Köstencenin biraz cenubunda bir banyo yeri olan Mamayaya İtalyan t:g,vyamcıle- Ti gitmiştir. Onlâr da bura hava üssü kuracaklarmış. Romanya Almanlar tarafm. dan askeri işgal altına almırken İtalyanların hiç olmazsa Kara - deniz sahilinde bir hava Üüssü kurmak için harekete gecmeleri manalıdır: Demek ki İtalyanlar Romanyayı münk n Alman şgali altıma girmiş görmek is. miyorlar. Bı:r.ıdçı, kendilerinin iyle bir işgal kargısında o memleketin müdafaa kuyvet- leri vazifesini — yapmayabilir: Pasif mukabele budur. Halbuki Ramanyaya giren Alman asker. bu memlekette alkışlar ilk arşılandı. Her iki kabul tarzı arasındak! farkın bir manası işgal hareketine yorlar. Balka: İtalyanın lüzüm görü. Almanya il> nüfuzlarını — hisesi a. mahiyetinde telâkki e€ ar. » L VI l olmak lâzımdır. Denebilir ki bugün Alman orduları ile Romanya orduları âdeta yanyana — müttefik iki memleketin askerleri gibi de Tuyor, O halde acaba Antonee. ku Alman ordusunun Romar yaya giürmesinden memleketi he. Romanya ordularının ve terbiyesini tamamla - n başka bazı menfaatler mi bekliyor? İki ordu için ya. km, yahut uzak bir istikbalde nacak mülşterek bazı hare- ketler mi düşünülüyor? Zannederiz, bu ibtimal Üze- rihde durulacak noktalardan bi. ridir. Bu nökta Üzerinde durur- en şimdi Romanyadaki vazi. yeti gözününe getirelim: Ro- m bugün mevcut Alman h ib Tolkdarı dört fırka t l Fakat hudut wicinde yine Romanyaya ge. Fevkaiâde bir hâdise ! (Baş tarafı 1 incide) dtş düşmandan daha şeni ve mem- leketi içinden kemirca egokst ve kara gönüllü bir dahili kurt yetiş miş olur. Tramvay, vapur, tünci, ofobis ve safre gibi medeni? nakil vasılz larmdan istifade cederkea rlayeti zaruri yino (medeni) kaldeler mev- €ut bulunuyor Halkımızı bunlara behemehal alıştırmak — esaslı bir barcumazdur. Teliş, palırdı, #re- | sızlık, hakkına razı olmamak falan Ribi haller bir cemiyetin efradı içi- ne dağılırsa, her şeyin pek inco disiplinlere bağlı olduğu ba devir- | do vahim manalar İfade etmeğe başlar Tramvay arabalarmım azalması yoni bir mlsal hrimizde bir ta- kım ileri — (hasiselerin) nasıl gi- | duğuna göl ürilmek için yirmi Alman fir tası tahşit edilmiş bulunduğu de Böyleniyor. Buna mukabil Sovyetler de Besarabya hudu. rlidiğini hor gün esefle görüyoruz; fakat bunun karşısında kollarımızı kavaşturup düralım mı? — Eibette hayır! Malümdur: Yabancı memle- duna yeniden yeniye kuvvetler getirdiklerine datr şayialar var. Sonra Kalas'da Soövyet ve Al ketlerde duraklarda önceden gelen. lerin hakkını muhafaza için pek basit ve ameli bir usul kullanılır Durak işaretlerini - tutan direkler üÜzerlede sıra numaraları vardır. Her gelen bir tanesini koparır ve hakkına, sonradan gelenlerin toca- vüz etmiyeceğinden emin olur. Şu küçücük şeye alışmak —eğer müm kün olursa—- burası için terbiyevi bir nimet teşkil edecektir. Çünkü © vakit çocuklardan bay askerleri arasında bazı t monitör İle takviye etme- , Şimdiden Tuna ağzına top ile mücehhez vapurlar getirme. , daha sonra Kalas'ın 20 mil enubunda Reniye yine Rusla- Anketimiz (Baş tarafı 1 incide) Evvelâ temiyette hâlâ yaşa - pederşahi aileden inti. d artık gile- şahsen takip ettiğim bö. şanma dav: a ve 'ba banın masında mühim yeri olarak ka> bul ediyorum, Kadm ve erkeğin hür irade. lerinden ve bu ( di leşmesinden doğan yuvalarm, yıkılması güçtür. Fakat ananın, babanın rızası alınarak yuvayı teşkil eden kadınm, muvâffakı. yetine kiymet vermeksizin mey" dana getirilen evlenmeler, ek. seriyetle çürük çıkmaktadır. Evlenme hususunda münhası- van kadın ve erkeğin müteka. bil arzularmın nazarı dikkate alınarak, ana ve babanın istil» | dadına yer vermemek her haldö bir kısım boşanmaların önüne geçilmesi imkânımt - veren bir yol olduğuna inanıyorum. Met . rea hayatı, maalesef gün geç- tikçe sahasını ve moensubinini arttırmaktadır. Metres hayatı. nn dağmasında — birkaç âmil mevcuttur. Zenginler ve bilhassa sonra - dan görme zenginler, kısa bir samanda hayatlarının değişme. Bi karşısında, poligam - ruhlarr nin verdiği ihtiyaçları tatmin etmek emeliyle, beğendikleri ka. dımlara birçok masraflar yapa - rak zamanlarmı göçirmektedir. Bunlar azdır. Bir kısım kadımlar vardır ki, bunlar metres hayatınt İtiyat erdir, Bunlar d& ekse. riyeti teşkil etmezler... Fakat evlenme moselesi bir takım gü Ve aşılması zor şekillere olduğundan köylerde imam ni - kâhınin bazan yer aldığı görül. moktedir. miyetin tanıdığı nikâh, medeni kanunun emrettiği nikâh bulun imam nikâhile bir. leşen evlilerin kanun nazarında metres olmaları tabil olduğuna göre, bu birleşmelerden doğan gocuklara da gayri meşru naza- rile bakılması gayetle tabildir. İne g lenmeyi kolaylaştırmak suretile etmeklo mükellof bulunduğana gö- rür. Sanra da hem kendi hakkın- dan emin olarak onu müdafaa et. meği, hem de başkasmın hukuku- na arsız ve İk'ansız bir Hâübalilik- l tocavliz etmemeği öğrenin U- nulmamalı; İnsan — hakikaten te- rakki ettikçe, yalnız ayağı asfalta döğül ruhu da nezahet ve terbiyo ellâsıma İhtiyaç dayar Nocib ve şehirsever halkımıza bu batımdan hem yol, hem kolay- hk göstermeliyir ©O zaman hepb miz, nezakete uymaşz bir vaka gör- düğümüz dakikalardadır ll —h günlün zıddma olarak— göyle di- geçilebilir. Köylü hükümet ka- pisına fazla gidip gelmeyi sev. mez. Bir gidişinde her işl hal- ledilmelidir. Ben diyebilirim ki; yakmdan tanıdığım, müekkillerimin bazı. larımım nikâh işlerinin aylarca uzadığına şahit — oldum, Nün, nüfus k:ı_vmamlâ gdırtllm::x_ fotoğraflar, gahitler. Daha çok mvr:sîm asgari hadde in- dirilmelidir. Bilkassa — evleğmelerde ilân müddetini kaldırmak veyahut kısaltmak en doğru harekettir. Dün yapılmasa da, gene — batıl Yolan yahut fasit olan evlenme. leri iptal etmek, yahut nisbi butlanla temizlemek Mmümkün. dür. Evlenme kolay - olmalıdır. Bir günde herşey - bitmelidir. Helo bizim memlekette evlen. me muameleleri asgarf hadde tnmelidir. y Knnmürrlâuy â:m;.r kendi- sinden yaşça adam , dan çocuğu yol tzerinde bırakan kadınm. cezalandırılma: &ı meselesine gelince: İşte katiyotle söylüyorum ki, memlekette jürinin teşkili za. mant gelmiştir. Jüri lâzımdır. Âmmenin viodanını ifade eden füri mutlaka memlekete girme- İidir. 'Tesavvur ediniz.. Bir. kadın hukukunun müdafsası için bana müracaat etse.. Ben ruhân, vic. danen inanryorum ki, bu kadm Umumi meclis açılırken (Baş tarajı 1 incide) masümdür. Bu kadm ana ve babasının istibdadma, cebaleti - ne kurban olmuş, bu kadına kendisinden yaşça büyük Olan | v Din Gikkato değer hu- adamım bir lokma & Y6 | Susiyetlerinden biri de her fır. mek için etinden ve gençliğin " | gatea memaisinin muhassalasını den, bilmiyerek namusundan fe- | xhir mümessillerine, şehirlile - dakârlık yapmıştır. İre arzetmektir. Bunun manası Bütün bu fedakârlığa karâi | Merdiğiniz paralarla — size şu bağrımda uyuyan çocuğuna C8 | kadar zamanda gu kadar iş yap miyet piçl. Kendisine namus. | ( . t0i mi, fena mı?,, diye a. buz. Gemektedir. leni bir süal sormak, şehirlile- Cemiyetle yaşayan nizamm, | , ) kendisi hakkmda bir nevi ahlâkm kurbant olan bu kadnı | itimat reylerine müracaat et. mahküm ettirmemek için hay - | maktir. kırsam, hâkim benim bu hay. kırmalarıma bir dereceye kadar | — İstanbul valiliği ve belediye kıymet verecektir. Belki o Ge | reisliği intihapla olmamasına benimle beraber ayni hissi du - | rağmen, Lütfi Kırdarın bu hu- yacak Ve benim vicdani mülâ . | susiyeti, çehre hizmet etmek hazatıma işt edecektir. Fa - | gayretinin açık bir delilidir. kat bâkim de kanunla mukay - Lâtfi Kırdar İ l di tir. Kanun çocuğunu — yolda | vvi0 akat tahsilini burada den ıı:iı:îd ::.ıhndmu:yı“;î | yapmış, uzun seneler bu güzel rediyorsa, hâkim veley ki vie - g:n;ırlı !:n'u yaj —- mı:&&îunde: ;ı;'lıındzr. Manisada Halbul derde | YAlI bulunduğu sıralarda orada., m;?n"’vî’aîîî: Tezelüke İKi çalışmaları, cumhuriyet hü- kümetinin takdirini kazanmış, cektir. Gazetenizin açtığı bu anket :;'d’—'”mnm- tayin edilmiş. jüri fikrini memlekette canlar. dırabilirse, gazetenizin memle - Lütfi Kırdar, hükümetin bu ket irfanma yaptığı büyük hiz. | tevecelihline lâyık bir devlet # metlerin yanmda bu da tetikbe- | damı olduğunu — buraya gele, Nu hukukçulafmda datma hür. | li benÜz iki sene hak metle anılacaktır.,, de — İstanbullulara isbat et. miş bulunuyor. Ben burada Tstanbulun şa Topkapı Fukaraperver Gemiyeti F Cumhuriyet bayramında yine yoksul |Tiss”o.miimanş'maz çocukları sevindirecek | de muhtelif nevilerdeki yollar, | çocuk bahçelerini her gün hepi- Topkapı fakirlere yardım yur | yatak ve 12 yün battniye gön | miz görüyoruz... dundan aldığımız malümata gö | derilmiştir. Vaziyet müsait oldukça ya. ro, yoksullarıma müteferrik yar Önümüzdeki cumhuriyet bay. | pılacak olanları da her İstan dımlardan başka toplu olarak | ramında tevzi edilmek üzere 627 lü öğrenmiş bulunuyor ka., son 16 ay zarfmda 1119 erkek liı—ılıı:i müuhtelif erzak iİle î;:e naatindeyim. ve 963 kız olmak üzere cem'an | rük idaresinden müessesci n 2082 yoksul çocuk muayene ve | teberrü edilen ve ayrıca da te. bnş“"âh““)'et hükümetinin her tedavi edilmiş ve bunlara 487 | min olunan esyalardan 113 ce rmdan yükselmesine ve ina- liralık gida ve 266 Jralık da | ket, 87 yelek, 24 entari, 21 ye. | 'Ma büyllk Nrı ıhmulm!- & ilâç verilmiş, bundan başka 35 | meni, ve 15 mintan, | lâka gösterdiği İstanbul, Lütfi takım elbise tevzi olunmuştur. | bir masşlah, 3 gömlek ve 30 per f':*':l’ ,"*;.*i""!"'“.k’l"'?' bi K »| ca da muhtelif giyecek aşya | ZAmanda Labil güzellikleri ve eş Hylğk;uğmâenğh% ihzar olunmuştur. SİZ nhldclesî arasında yepyeni Yoksul çocuklarımıza da bay bir çehre ile ortaya çıkacaktır. kilo sade yağ, şeker, sabun, pi. rinç, makarna, patates, fasu! Boğan verilmiş, ayrıca her bi- rine de birer parça giyecek e$ . ya tevzi olunmuştur. ramlık olmak üzere 41 elbise, | — tstanbulun İmarmda pek bü- 20 mektep üniforması, 8 pan - | yük bir hizmeti geçmiş ve ge. talon, S mintan, 2 takım elbise | çecek olan sayın Lütfi Kırdara dikilmiş, gümrükten gelen eşya | biz İstanbultuların bir şükran Kışın soğuk günlerinde 13370 kilo kömür dağıtılmıştır. arasımdan da 3 takım elbise ço. | borcumuz oldı hiç birimi- cuklarımız için ayrılmıştır. MK BİÇ zin inkâr edeceğini düşlinmem. Müessc: uran doktor Ga- Tip Üstünün ölümlü yıldönümlün. de 225 yoksul aileye 307 lira hik erzak tevzi olunmuştur. Münavebe ile 14 mahalledeki yoksullara yapılan orzak tevzi. atıma 653 lira sarfolunmuştur. Yoksullarımıza kurban bay- rammda 17 gövde koyun dağı. T Bu borcun (f Beç. Kastamonuda ihtikâr | tiğimiz mşn.î.’;i,?';,;,’ğâ'.," üze> yapanlar rine düşmektedir: Kastamonu, 16 (A.A.) — Fiz | Ytti Kırdı yat mürakabe komisyonunca gehriliğini "—r:ek'um B tikâr yaptıkları tesbit edilen un fabrikatörü Kocaoğlu Tahir | Umumi meclis açılırken mü- ve oğullarile şerikleri adliyeye | messillerimize böyle bir hatır.. verilmiş ve müddetumumilikçe | latmanın hiç de yersiz ve za- r toplar yerleştirmeleri herkes medeni bir hayet | yeceğiz: Fevkalâde bir bâdiset tılmıştır. da haberler geliyor. Tabit Tefrika Numarası 10 Tik günlerde sm:f arkadaşlarının birihirlerine karşı geledikleri düşmanlık ve haset duygularınım meyda- na vurulması - için bu yazı vazifelerinin açık ai emmol blr fırsat oluyordu; muallim muay- yen bir hndde Kkadar serbest Biraktığı miünakaşaların ni görünce hiçbir tazafı tutmaz, kimso- gibi görünerek, zeki ve dolambaçlı söz pe. eleri ile işe karışır, hetn İki tarafr da tatmin ede: do kimseye hak vermemiş olurdu; mesele de alıgmış, nihayet Münakaşalarda biri- en vazgeçmişti. * mualllminin bu münakağalarla sınıfa ka- başlıcası biribirinin dü- Kendi fikrimizin dığında, bizim düşü bir düşüncenin bulunabilmesine tah Enı etmek, faka n bu Hiyadı © eeki Ihtiyar muallirndez Irlryor. Anadolunun —matinımiyetlerle dol t vezifesinden utırapla ay İtanbula dönerken trendo şimdi baki yılları düşünm Bo daldrği bu sırada eski Ihtiyar muallimi hatırlamak- tan düyülgülr zevk ve heyocan duymağa başladı. Ken- di ferdi” dertlerimizin. küçük gabm meselelerinin çen- fertlerinin biribirine nasıl hürme$ Fazil Ahmed AYKAÇ berini kırıp daha geniş Bir ufka bakmak, iştimat va mllli meseleleri mevza olarak almak, memleket derdi- ni dert edinmek va memleket için çalışmak zevki, hes yecanı, thtirası da Gülserene bu eski ihtiyar mualliri- den gelmemiş miydi? Onun sin:fta her münasebetle ta. Jebayi ateşlendirip memleket davalarma a!'ikadar ©l- mek yölündaki sözleri Gülserenin genç ruhunun feyiz- N tarlağına atılmış tohumlardı ki zamanla yöşermiş, fi- lizlenmiş ve işte bi Anadolu seyahatini, bu geker fab- rikast macerasınt, bu köy çalışma'arını, bu sulh hâkim- liğini genç kadınin başıma bir galle olarak açmıştı! Gülasron düşüncelerinin tu merhalesinde — birden hâtrralarından uyanarak sön kavgasmı ve kocasmıı dü- şündü: Ne olurdu, Erdoğan da vaktile böyle bir mual- llme rastgelmiş olsaydı, onun ruhüna da genç yaşta iken böyle bir totum atılmış o'naydı da 6 da Anadolu içine yerleşip feragatle çalışmağı bir nevi Iüks, teral- ne bir züppolik saymtk gafletinde, cüretinde, küsteh- lığmda bulunmasaydı! Gülseren kocasımm sözlerini ve hereketin! vasıflan Herliyordu; © kadar ki Erdoğa: den sonra onun dü- k kabul ve tahammlll de bulamıyordu. dartrken derece deörce nın sön kavgasmdan ve ha güneolerini bir fikir ayrılığı oları Btmek kudretin! de artık k Komsırtımanm kapar açıldığı zaman, kocası göli- okıldı; hâtıralarıım en temiz, ea şa bulunduğu bir Yör zannetti vo can tailr, an sevimil bir siması ile Acrada olsun rahatsız edilmemel'y Konteol memurunun biletini görmek İstediğini an- Yayınca yerinden kafkarak pencerenin yazmda amlı Erzincan felâketzedelerine 6 tevkif edilerek mevkufen muha- | mansız olmıyacağını düşündüm. kemelerine başlanmıştır. Gdebi ve iclumai romam DA VA l e DA SK TU Refik Ahmed- Sevengil olan el çantasmı aldı, karıştırdı, bulamadı ve hatırla- dt ki bilet vagon restoranda oturmakta olan kocasmda- dır. Tren memurü nezaketle çekilip kapıyı kapadı- Gülseren ayakta pencerenin önünde durmuş, dışa. rıya bakryordu; manzarılar Ürtüste çekilmiş resimler gibi bulanık ve çift görünüyordu; camın dışımdâa uzayıp giden tahlat manzaraları ve bunların — ara$tndan, btm. larm üstünden görünen Gülserenin mektep bâtıraları.. Bu ceki ihtiyar muallim acaba ne olmuştür? Öl. müş müdür, sağsa şimdi daha fazla ihtiyarlatıtş olmalı... Pir de gözlerinde datmi surotte sebepsiz bir mtr. rabin işığınt taştmakta olduğu rannetilen bir musiki hocası vardı; genç, fakat soluk, zayıf, Se6siz bir adam- d Gülseren, hiç de tüzum olmadığı halde, öns tü içine den yakm bir alâka ve samim! bir mezhamet duyardı. Çocuklara ders olarak çok gey öğretmiş olmamakla beraber, musiki muallimi, asıl ehenimiyot ve san'atmı diploma dağıtılma günü yapdan — merasimde yordiği konserle göstermişti. Bu diploma dağıtılma günü bir çok mMmoktaepli ila birlikte Gülserenin hayat ve bitıraları araamda da pek mühim bir yer tutar. Mezaniyet imtihanlarmın — Üzüntüsü, yorgunluğu, heyecanı zaten onu kırıp — bitirmişti. Bütün bunlardan sonra da son gün, diplomaların alndığı gün, içinde on bir yıl yatılıp kalkılan, yaşanılar, ağlanılar, gillünen, on bir yıl tatit aet bin bir hâtıraya sahne olan binadan Bu ne bir paye, ne bir nişan, ne bir maddi mükâfattır. Bu, içimizden kopup gelen sevgi ve Zırihlığm bir nişanesi olacak. Yekta Ragıp Önen Türk köylüsünün Hava Kurumuna yardımı (Baş torajı 1 incide) Uşakın kaza merkezine bağlı köyleri 225 lira ve bu arada Kaplangi köyü 77, Hasan köyü Bi, Kızilca Söğütköyü 40 ve Gümle köyü 19 İlra, Fatsada Ali Riza İbrahim oğlu 100, Tavkür köyü halkı 28 lira ve bir kısım vatandaş. lar da 86 Jira, Amasya bir kır- gım aza aldatı olarak 106 lira, :ğu-dı Alaçam köyünden Gül. im Deveci 60 lira vermişler ve Tatvanm Kutum halkı 41, Reşadiye halkı da 141 kuzuyu kuruma teberrü etmişlerdir. Turgutluda kuruma aza yazı- lanların sayısı iki bin ve yıllık taahhtitleri da 5.529 tiradır. Diğer taraftan Samsunda Ri, fat ten ve eşi, Burdurda pa> gar mahallesinder Mehmet ve Nuriye Velicangil, Mersinde Os man Nurf Sumnaz, Münir Tom. bul, İhsan Aksu, Şevket Göral, Ahmet Süleyman, Necati Baz- mak ve Mehmet Ali Koylan ev. Jemme yüzüklerini kuruma, ter - ketmişlerdir.