26 Ocak 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

m b ati is eee Diyan Prof. Şerefüddin Yaitkaya Yazan: Cemâleddin Server Cümhuriyetin ilk diyanet işleri relsi Rif'at Börekçi, Ankara — müftülüğün den gelmişti. Hakikaten cümhuriyetçi ve inkuâpçı bir adamdı. Millit dava. nm tahakkuku uğrunda her fedakür. Hği göze aldı. Bizzat yardımıda bulun- mak, gizli içtimalara öndertik etmek gibi mühim mesuliyetlere girişti. "Küçücük vücudünde müstesna kıy Taatler taşıyan bu sevimli ihtiyar. ayni zamaada hür fikirli, yeni kafalı, 4- det'in üstünde balük ve mütevazı'dı. Mültefit ve asiyi bir dostluğu —vardı. Mübarek bir sarıklı, melek gibi — bir imsan, fakat büyük bir âzim olmayan RACAt hoca, en büyük ilmini Atatürk yiüla profesörlerinden “Şarefddin Yalt Baya,, getirlülmiş, ilmi ve idari bakım dan tamamlama işini yapacak olan Tacavinliğe de, Kalâm ülemine pek kiy> mmettar, Ölmez eserler vermiş “Anmet Hamdi Aksekili,, gibi cidden vetüd. Talktedir bir Altrg ve müellifin salâhi. yetli ellerine tevdi' edilmiş bulunuyor Çocukluğumdan beri yakından tanı. gığım ve huzurunda böl bol — istifade etüiğim muhterem üstadın kıymetlar hayatını öğrenmek için onun “şeref, N mazisini gözden geçirelim: ... Köeki saniyle “müderris Şaerettddin efendi,, aalan “Carrahpaşa, lıdır, Asıi adı ve şöhreti “Hafız Mehmet,, dir. leli oğulları,adan olup odun — ticareti yapmıştır, “Şereltddin efendi , nin, “bütün hı. *“Rahrüz ağa Subyan mektebi,,nda o. kudu. Hocası - (Hacı Mehmet clendi) den (bod'.LBaesmale) ile (Kur'anıke- rim)o başlayıp dokuz yaşında (Hüfrz) * Tahayyülât, hâtırat Sahih şey- er olmasa tasavvurattaki deveyi e deliğinden geçirebilirdik. rekelerini ziyarette,, islınli uzunca bir matzümesi 1908 de (Clhan kütüpha. nesi) tarafından neşrolundu, Urzun saman şürle meşgul olmayan Şoraefüddin efendiye Allâme İsmall Salb efendi merbum bunun — sebebini sorunca irticalen verdiği cevab şu ol. girdi. Dört sene okuyarak “Rüşdiye, Kısmından mezun oldu. Bâyezid camlinde “cami dorsleri, he gdevam sureliyle Alksarayda “Mahmu- diye rüşdiyesi,, Arabea muallim| Kax tamonulu Süleyman efendiden ve hâ- den Büyezld umumi kütüphancai direk törü profesör Necati Sugal'in babası Trabaonlu Çizmeci zade ülim ve gdir Hacı Hüsnü efendiden sabah derâleri. ti okudu, İlâvaten buzur hocalarım . dan Arâabkirli müderris Hüseyin Avnl etendinin Ikindi derslerini takip etti. Ayrıca 1940 martında irtihai eden “Anâme İamail Saib Sencer, in “kol. tük dersleri,nden büyük istifadeler gördü, Bu derslerden “icaze,, aldıktan sonra açdan “Ru'ua,, imtihanımda mu tahrirat kalemi,ne devama başladı. 15 Birinciteyrin 1900 da buradan la- tifa De “Dârül-İlm.iL.vetta'lim,, adın. daki husust mektehin dera nazırlığını aldı. Bundan sonrak! hayatı hep her fakültesi,nde kelâm tarihi müderrix liğine, 1083 de “Edebiyat fakültee; İs. dâm düni va feksefesi,, kürsüsü ondinar *“İzlâm tetkikleri enstitüsü,ne direk- tör oldu. Nâveten Edebiyat faküjyesi Dekan. nn riyaset ve mosuliyeti attmda çıkan “İslâm Ansiklopedisi,, redaksi. yon heyeti âzalığını ve Allâme İsmali Batb Sencerin vefatiyle açılan “Key füz.zünün,, basım heyeti İlmi reis ve müşavirliğini deruhte etti, Bununla beraber ilk defa derse Çıktığı “Fatih camli, ni ve orada yirmi sekiz aene dera okuttuğu kürsüsünü unutmamış- t 1640 yılıtın ramazan Borlarına ke- dâar pazar ve perşembe günleri - dini ve felsefi hakikatlere dayanan - vürz ve nasihatlerine devam Ja halkı ten- vir ve irşad ediyordu. Yüksek ilml kudreti, gahaf ve ahlâki fazileti ile muhitinde dalma iyi tesirler brrakan sevimli ve değerli Alimtmix meslekdaş. lart arasmda değişmiyen karaktarinde ki asiyi meziyetleriyle mümtazdir. Bu kere “Diyanet işleri riyaseti,ne seçilmesi yalnız biz dostlarını - Gdeğil, bütün tanıdıklarını ve memteket irfa- mı namıma İlim erbabını de sevindir . miş ve yakından alâkadar etmiştir, Nükteli ve sihirli san'atiyle tanıdı. #unız aziz ve sanatkür dostum “İhsan Hammâmi, bana (hsan ve Tbda' ettiği (tarih)de göyle diyor: — * Dinin şerifi, mazkari*eşraf ümmeti..,, Bümiş tezahür anda nebiler veraseti Bir camltilkemal ki ilâ eder müdam Hler şerfeden menari ezani fazileti Eçref zamanda geldi riyaset maka. mana Mevkuf olur *mekin,e “melkân,, m gerafeti İhazır müşerrefim o şereflten münel- kadim Her an dimağı canda yanar teyri sotibeti Tarih cevherini de teşrif eder mebi Bulmuş şeref “eşref,, le Diyanet —- riyaseti 1642 (1) Şilrimizde büyük bir kudret — olan, (1) Asri “Diyanel Relsi,ne aeri| — (1) “Vask,, Arascnaa ücilemek mâ. Dâsına. “tarih,. et işlerinin yeni Teisi | '"vtz Şmerikan günü neşredilen Pelemenk Hindis. :ll tebliğinde şöyle den lmekte - dir: Japon kıtaları Kendari ve Ba- lıkkapanda karaya çıkmışlardır. Kı. talarımız kuvvetli Bir. mukavemet göstermektedirler, Şimdilik başka malümat — almamamıştır. Geçen haftanm son günlerinde düşman bilhassa dış eyaletlerin mühtelif mahalleri üzerinde hava faaliye . Bir düşmaa gemisi havaya Uuçmuş, ikincisi batırılmıştır. Üçüncü bir gemi kendi haline terkedildiği sırada şid. Gelle yana yatımış bulunuyordu. BHun. dan başka. diğer düşman gemilerine de ehemmiyetli zararlar verdirilmiştir Muhariplerimizde — pek hafif hasar vardır. Mürettebattan yalnız dört ki. Şi yaralıdır. Atlantikte ,dügman — denizaltıları, Bavannah Georgie'ye kudar Birleşik gevletler doğu kıyısı açığında hareket yapmakladır. Bunların #fsaliyetinir özüne geçmek için alınan teddirlere iyi neticelerle devam edilmektedir. Başka çevrelerde kayda değer bir hüdiza olmamıştır. Şiddetli hava hücumları Batavin, 25 (A.A.) — Resmen bildi. riliyoe: Japon kuvvetleri Kendarj ve Balık Papan'a çıkmışlardır. Folemenk garnizonları düşmana şid. detli bir mukavemet göstermektedir. " B e Batavin, 25 (ALA.) — Bön 48 aaat Barfında cenup istikametinde Macan. sar boğazını geçmeğe teşebls eden büyük bir düşman deniz kafllesi, müt. tetik hava ve deniz kuvvellerinin de - vamlı hücumlarına maruz kalmıştır. Holtanda hâva kuvvetleri 23 sonkü, sun öğleden scrra bu kaflleye tmarrı. 7a Haşlamıştır. & Japon gemletne 19 tam isabet olmuştur. 24 sonkânunda taarruz Felemenk ve Amerika hava kuvvetleriyle Amerika deniz birlikleri tarafından tekrarlanmıştır. Hava hareketi esnasında Iki büyük Japon deniz taşıtı batırılmış ve diğer fklaj vahim surgtle hasark uğratılmış,. tır, Bundan başka bir Japon muhribi, ne de bomba isabet etmiştir. Ayat kafileye yapdan deniz hilcu. munda bir Japon gemisi huvaya uç. müş bir diğeri batmak üzere terke, dilmişltir. Fena görüş şartları taar. rusun neticesini müşahedeye mâÂni ol. muştur, Düşmanın bu bir sera —hücumlarla topyeküm üç gemisinin muhakkak su.- rette ve dördünün —muhtemel olarak battığı, 12 tanesinin de hasara uğra, dıği tahmin olunmaktadır. Bu hareketler esnasında uçan ka. Milerden mürekkep bir teşkil 12 düş.” man av (ayyaresinin hücumuna uğ. ramışlır. Amerika tayyareleri ken, dileri hiçbir zarara uğramadan & Ja. raşlı müderris “Hoca Tahir efendi, bir « söylemiştir. Edebiyat faküttesinden fâzıl arka - daşımı Kazim Celilüddin'de aşağıya aldığım nefis kıtayı, 186 “ta'miye, le OBMALEDDİN SPRVER Uruguay Mihverle münasebatı kesen kararnameyi kabul etti Montevideo, 98 (AA) — Uruguay Bükümeti mihverle müntsebetlerin ko. silmesine dair hazırlanan kürarneme, nin imzasını beklerken bazı — ihtiyat tedbirleri almaktadır. Bu arada mih: ver tebamamnı nezaret altına almakta ve indüstri merkezleri zabıtasını tak. viye etmektedir. *.. Montevidto, 85 (ALA) — Rolotoum- bur Baldomir ile diğer sazırlar mih. verle diplomatik münasebetlerine dair olan kararnımeyi ımza etmişlerdir. Piyasadan mal topliyanlar (Baş tarafı 1 inci sayfada) edilmekte ve haklarında takibat ya , Bu arada, adı zapta ve mahkeme dosyasma geçmiş bi- ritin evinde B bin paket kibrit bu- lunmuş ve müsadere edilmiştir. Alâkedar makamlar ihtiyaem - dan fazla mal biriktirenlerin bu mallarını müsadere ederek hakla. rmda takibat yupılmaaı için kati dan böyle bu gibilerin, kim olur. a olmun, evleri, depo. mağaza ve dükkânları aranacaktır ve hakla- rında takibat yapılacaktır. Bu mesele etrafında daha gec- rİ ve pretik tedbirler almması için yeni bazı kararlara varılacağı u- mulmaktadır, ——— Avusturalya harbe hazırlanıyor (Baş tarafı 1 inci sayfada) techizatmın tamamlanması . nı emretmiştir. Hükümet A pek yakında bir taarruza karşı koymak mecburiyetin. de kalacağını sanmaktadır. .. Londra, 25 (AAJ) — BB0: A vustralya başvekili Cartin İngiltere den, imparatorluk harp kabinesin. da fReier? de Avustralyaya yer Temiştir. Aymı Yamanı ve Amerikaya baş vurarak Avüsle ralyanın | Üüdafaasının — kuüvvetlen. dirilmesi için ya —anda bulunmala. rını, harp malzemesi, tayyareler deniz birlikleri gönderilmesini bil dirmiştir. Avustralyada bütün kuv. vetler seförber — odiliyor. - va trat yanın Vaşington sefiri dün Ameri ka rroisini siyaret ederek Avustralya başvekilinin bir mektu. bunt vermiştir. Japonların Yeni Gineye yentden üsker çıkarıp ç madıklorıma dalr haber yökter, Avıstralya * rbiye mazırı Malezyada vaziyetin karışık ve vahim olduğunu söylemiştir. Alman fobîlîi (Baş tarafı 1 inoş sayfada) yare Yaybetmişlerdir. Alman hava küvvetlerinin ayıu müddetteki akyıpları 16 tayyaredir. Doneçteki çarpışma Berlin, 25 (A.A.) — Askeri kay kaç gündenberi Alman kıtaları Do- gevik kuvvetleri tarafmdan veriyorlar, Bolşevikler olarak $ gün sürmüş olan bu mür karebelere mütemadiyen yeni kıta. lar toktukları halde bir muyaffa. kıyot elde edememişlerdir. Sovyet ler 23 sonânunda sıfır ç teklemiştir. 23 sonkânun günü Valday bölgesinde de şiddetli mu- harebeler olmuştur. Burada Alman kıtaları bolşeviklerin — şiddetli bir Hi DA ğ Çarptamalardan sonma geri atılmış. tiz, Seyyetlerin ihraç teşebbisti Berlin, 28 (AA) — Dab ağansına bildirildiğine göre Bolgeviklerin 25 | Amerikanın eski Ankara siçisi Boğazlar hakkında Söylediklerini tavzih ediyor Vaşington, 95 (ALA.) — Röyter bü diriyor: Amoarika Bir'eğik devletleriniz eski Türkiye büyük elçisi mister Mak Wur ray dün yaptığı bir demeçte Türkiye. den dönüşünden nz bir müddet acara Baltimor Sun guzetssine verdiği mü lâkatm vicdan! duygulara aykırı bit şekilda tahrif edilnilş olduğunu ve na zi propagandacılarının böyle bir teşeb. büsle milvere karşı birleşmiş millet, ler arazında bir ayrılık Çıkarmak iste, diklerini söylemiştir. Mezkür mülükat metsi, Türkiyeye $ sankânımda tafrif edilmiş tir şekik de gönderilmiş Ve örada bir heyecan tevlit etmiştir. ” Mac Murray, Paitimar Sun gazete. sine gönderdiği bir mektupla evvelki mülâkatında 1641 senesinde Ruayanın 26 1 . 1042 sSovyet tebiiği (Baş tarafı 1 inci sayfı İ dür. Rüaslar tarafından geri slıtt? Cholm, bu şimendik.. yolundan kitometre — mesafedodir. — Toski rüdyosu yeri alınan arazinin 13 D kilometre murabbar — olduğunu Bi dirmektedir. yarısı Moskovada neşredilen tebliği: Sovyet kıtainrı dün de tel. .arntakalarda so 1 günler finde bir çok Ranimetler ele rülmlştir. ... Moskova, 25 (A-A,) — Dün Sövyet küvvetleri, Alman — hal nişliğinde bir gedikten başlıyarak tya doğru taarruza geçmiş bulunul yardı. Sövyet ileri hareketi, Alım dusunun “Hayat hattı,, olan fevki de ehemmiyetli Leningrad . Ul demiryolu üzerinde inkişaf etmakti Bu yol Alman cephesi gerisinde vazi olsrak giden başlıca — x yolu olduğu kadar Dno, Nevei, Ö Vitebak ve Koroston gibi kilit lerden de geçmektedir. Bu yal tinde,, her arru ettiği zaman — H Boğaziçi ve Çanakkale hakkında Al , manya e Türkiye aleybine olarak bir YA£ yapmağa çalışmış olduğunu da. ir Asmanyadarı gelmiş olan haberlerin Türkiyede endişe uyandırdığını söyle miş bulunduğunu Zzikrettikten saara sözlerine güyle devara etmiştir: BSovyet bükümetinin — hakikaten bu yolda bir teşebtüste bulunmuş olduğu nun benim tarafımdan lâdla — edlldiği nazi büsimı Yo radyoları tarafından Çok geniş ve çok yanlış bir sürette her ta. rafa yayılmışlır. Aynı makamlar ay. mt tahriflerden letifade ederek İngil. tere bariciye nazırının san — Moskova seyahatinde Rusyaya Boğazlar husu- sunda, tam bir serbesti vermiş olduğu gibi tamamen yanlığ bir teci de Heri sürmüşlerdir. Mak Murray — 1080 daki Rus . Al. man muahedesinin Türkiyoye kargı bir hiyanet teşkii ettiği — iddiasının da muharref bir sürette kendisine isnat edilmiş olduğunu söylemiş ve hakikat- te iRa Sadite “Bu muahedenin — bazı Türk mübhalifleri nezdinde endişe do, gurimuş,, olduğundan bahsottiğini tas. zih aylemiştir. — ... Bin v Cephelerde durum (Baş tarafı 1 inci sayfada) rinin burada tutunmaları, Sovyet ilracına meydan — verilmemesi ol. dukça ehemmiyetlidir. Almanla. Tm, bu bölgeden uçüracakları tay- yareler, Kafkasya sahillerinde mü him- rol oynayabilir, Almanlar, bir tebiğlerinde Tumpa'i bombardıman ettiklerin! bildirmişlerdi. Tekrar Janmıyan bt hareket, başka sebop- lere, Alman tayyürelerinin şark cephesinde daha mühim vazife gör İmokte olmalarına atfed'lebilir. Pa. (kat Almanların bu, bambardıman tara deyam etmiyi leri manasını Vermez, Onun içindir. ki Almanlar, 11—25 kânun zarfında doğu ctphe | ÜST Te peliazma olursa ölsün, Si- sinde Sovyet hava kuvvetleri 110 tay. | VAStopol bölgesine hâkim olmak ar rusundadırlar, LİBYA HARBİ: İyi bir stratoji kullanan, geri cekelimeleri bile mahirane olan Ro- melirn sürprizler göstereceğini yaz. naklardan öğrenildiğine göre, bir maşlık, Agedabyayı tekrar ele al- mast, niikverin Libya hartilnde za- feri müttefiklere vermek isteme- diğini göstermektedir. Rozae! yeni « İlan hücumlar üzerine şiddetli ma- | Füvretler mi aldı?.. Mubtemeldir. O halde, bu kuvvetler gelmek. harebeler 20 ilâ 22 sonkânuna Kadar amasız | t devam ederse müttefikler' Leb- yada daha şiddetli bir hareket plâ- ı takip etmek istiyeceklerdir. dmları hakkaktır. Bmdan istifade ederek 200 asker çıkar mak istemiştir, Alman sahtl müdafna. eları düyman gemilerin o kadar te- | sirli bir ateç altına almıştır ki düş . mman çekilmek zorunda kalmıştar, — | tümealerin; Leningradla Ukrayna # sında bir cepheden diğerine biliyordu, Sovyet kuvvetleri, 100 metrelik ileri yürüyüşleri D Şimal Buzdenizideki Rus mensup — bahriyeliler kurturilmışlır, Odesanin — müdafasamda Ki Biz filosu büyül bir rol oyn tur, 194 senesinde Btalinin ken ile yaptığı Hik mülükat esn tırladığını belirten — Sir — Btafi Crips söyle devam etmiştir: “Stanle — Alman bahsetmiştim, o esnada Alm Sövyetlerle dostüne addedilen nasebetlerde bulunuyorlardı. 8 güvendiğini anladımı, Moskovanm müdafassma ye nu takip eden Alman ricatine â:_'hed“uf'rmdım önünde — tutı dukça bütüa kuvvetini harbe mamağa karar vermiştir. 70 & sÜvarilik bir kuvvet Almanların bitikin bir hale arruzlarına devam etmişler ve Öl çok yürleri geri almışlardır. MOt Londra, 25 (Radyo 7,15) — (e arasında yardıkdarı 120 kilometre F 5İ beklemiştir. Bu tehlireli a ilkkânunda l EŞREF'den seçmeler! gelmiştir. O tarihte AF hükümet merkezinin İ Padişâhım, vak'ali nemrüda bir | dertiğtir Bon de hakkın gerçi bir bidevmanı) Çok müdür karer gelip etacm harirü 424 Sen mazâlina şökükn, ben de *0 sullanı ahait ,