7 Eylül 1941 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

| Fk a _ | B & &B | / | /| B , ha %;ğ hareketine canlı bir M cp A0€ kendini vermiş. İz- 'N T Ş “ğl.:rıı,:yi kurulduğu ve ba- V"_[ idare tarzı tam em- % . "'nu,h"ük“metce tayih edilen j in başlıca sırrı şu- G%'“lnş Müdür muhip, şahsı- ll TEYen, aa. ç "“ın ı:c Şey doğrü ise: ; Başmuharriri: Ahmet Emin YALMAN KEYLÜL1941 PAZAR 24186 — Telgraf VATAN İst. — Cağaloğlu, Molla Fenari 8. 35 — | Teler On; VAT Yıl: 2 — Sayı: 373 SIYASI SABAH GAZETESİ Fiyatı 5 Kuruş VATANDAŞI! Milletler için uçmak ihtiyacı hayati ihtiyaçlardandır. Uç mak mücadelesi, yaşamak mücadelesinden biri olmuştur v Elele çalışmanın iyi bir örneği Temel iyi kurulunca, başta bulunanlar €mniyet uyandırınca kooperatifçiliğin Sh ileri şekli bu memlekette inkişaf &debiliyor. Yazan: Ahmet Emin YALMAN “Cen hafta İzmir Palas o" otururken karşı- ıT %&ix lu çık " k âleminde kısa bir hllh, fakat ateşli ruhile, Fevzi Lütfi Karaosmanoğlu bulu- nan dört aza da ayni mükemmel tipe * Bunlar tam bir Cümhurreisimiz Bursa Meorinos Fabrikasını ziyaretlerinde işçilere iltifatta bulundular: Bursa, 6 (ALA.) — İsmet İnönü dün Merinos fabrik: coşkun ve içten sı ile Kız Enstitüsünü, San'at oku- hitaben: *Teşekkür ederim çocuklar! Memleketin en güzel eseri size emanet edilmiştir. Gördüm, iyi çalışıyorsunuz,, ederim» demişlerdir. İnönü Kız Enstitüsünü müteakıp ziyaret eyledikleri San'at okulunda bilhassa modeller üzerinde dur- muşlar ve talebenin kabiliyet ve i t aşkile ortalığı to- ğği katan bu kıymetli ar- nuk::n_lnde çiftçilik ettiğini a Ziraatte elde ettiği ma- bir tatbik sahası ha- biliyordum. Biraz ko- anladım ki Fevzi Lütfi tayım: 1 — Her ortak, mahsulünü ko- operatif merkezine getirince bu- nun bedelini evvelce hazırlanmış bir barem mucibince derhal alı- yor. Sonra evvelce vurguncu tip tüccarın elinde kalan kâr da dö- nüp dolaşıp kısmen kazanç hisse- si şeklinde nakten, kısmen de bü- tün ortaklara ait tesisat şeklinde kooperatif azasına kalıyor. Müte- vassıtların elinde kalan kârın nis- betini şundan anlamalı ki bu kâr- dan ortaklara hisse tevzi edildik- ten sonra üç senede iki buçuk mil- yon kıymetinde tesisat kurmak mümkün olmuştur. 2 — Kârından başka bir şey dü- şünmeyen bir kısım tüccar, bazan çamur gibi mal çıkararak malla- rımızın harici piyasalardaki şöh- retini bozduğu halde Tariş. mah- sulü büyük bir titizlikle işliyor, temizliğe, kaliteye, işleyiş — tarzı- nın muhtelif piyasaların zevkine ve itiyadına göre olmasına son de- recede dikkat ediyor. İşleyiş yer- lerini gezdik, gördük. Bir vakit- ler böyle yerlerdeki şeflerin ecne- bi oması tabii sayılırmış: H_aıpulgi diği ve kullandığı Ahmet Arbil Sin S Üm ve pamuk koope- .";lhqması hakkında bize q%:?lam ki hayretten hay bf:ürıkü Fevzi Lâütfi- u ir ruha malik oldu- bi bülâğa etmediğini, ede ' biliyordum. Bize kısa "hh:?n kooperatifin tesisa- %İ teklif etti. Derhal .Me dört, beş mükem- Ki özüele — Zezdik. - Neticede tlümn k le gördüm ve kanaat “bır.ı Türklerin iş sahasın” Nîi kuramadıkları ve faz ferdiyetçi — oldukları SÖöz bir efsaneden iba: iğı zaman koope- kn:? ileri ve mükemmel “'hıı aramızda tatbik et- 4 — £ Mümkün bir hale ge- Tariş olan incir, üzüm atifler birliğinin Otuz kooperatifi ve Bzası var. Tariş bu sa faaliyetleri hakkında su- aller tevcih buyurmuşlardır. Milli Şef her iki müessese hak- kında da memnuniyetlerini — ifade lanu gezerek — tetkiklerde — bulun- «— Teşekkür ederim — çocuklar, ahenk içinde ortakların menfaati muşlardır. memleketin bu güzel eseri size için çal lar ve mükı l ne- fab geziş ex- t edilmiştir, gördi iyi ça- ticeler elde etmişlerdir. | tesisa- ŞIY Müdli: ve âmirleriniz Tarişin bu çalışmalar sayesinde | N tını ayrı ayrı gözden geçirmiş ve sizden memnuniyet gösteriyorlar, müstahsile ve bütün lek 4 üzerinde izahat alan bu güzel lâ- temin ettiği faideleri kısaca anla- ; Milli Şef fabrik şları es- — yık olmaya ŞInIZ, size Almanlara göre Şark harekâtı iyi inkişaf etmektedir Leningrat'ta Ruslar ağır zayiat verdi Berlin, 6 (A.A.) — Tebliğ: Şark- ta harekât iyi inkişaf etmektedir. x- Berlin, 6 (ALA.) — D. N. B. nin bildirdiğine göre gece Alman tayya- re teşekkülleri dalgalar halinde Le- ningrad mmtakasında çevrilmiş bu- lunan Sovyet Kkıtalarına ağır zayiat verdirmişlerdir. Tde dü $0 k Ğ, î Şimdilik Bulgar vazifesi Halyanlarla birlikte Balkanları âni bir baskından muhafaza etmek imiş Londra, 6 (ALA.) — —Almanların Sovyetlere karşı harbe iştirak — et- meleri için Bulgarlar üzerinde yap- tıkları tazyik azalmıştır. Bunun se- bebi, zannedildiğine göre Rus muka- vemeti karşısında Almanlarım plânla rmı değiştirmek mecburiyetinde kal- mış olmalarıdır. Alman — erkânıhar- biyesi Rusyada kışı geçirmek — fik- rini kabul ettiği için şimdiki halde takviye kıtaları tedarikine lüzum görmemektedir. Şimdilik Bulgarla- rın vazifesi müttefiklerin ani bir bas kınma mâni olmak için İtalyanlarla Sovyetlere gö Her tarafta şiddetle çarpışılıyor Odesa Rumen askerlerini mahvediyor Moskova, 6 (Radyo—Shat 9,45) Muharebeler bütün cephelerde şid- detle devam etmiştir. Çarşamba günü 27 Rus tayyaresi ne mukabil 33 Alman tayyaresi tahrip olunmuştur. Karadenizde, donanmaya men- sup hava tayyarelerimiz, kara kuv SK Libya volunda İtalyanların büyük bir gemisi torpillendi Londra, 86 (A.A.) — —Amirallık makamı bildiriyor: «Esperia» ismindeki 11398 tonluk Libyaya giden gemi kafilelerine öncülük eden Üüç İtalyan torpitosu Doktor Claudius Bu'garistanla ticari anlaşma imzalayacak Sofya, (AZA.) — Doktor Clau- dius, refakatinde mühim — miktarda Alman ve © mektir. ve Abdi Derbi âyarında 'teh sıslar, şimdiye kadar atelyede ça- hşanlardan kat kat üstün sayıla- bilir. Çünkü işlerine meslek endi- lip b Mühim mahsulün yarı- &lj glden geçiriyor. Mer “Sİ itin bir mümessil Süretile birliğin umu- Tuluyor. Bu heyet şelerinden başka yurt sevgisini Senelik — toplantısını | karıştırıyorlar. < : * Bizdeki toplantılarda | 3 — Kooperatif, müstahsile beş yüz lira kadar olan kredi ihtiya- cımı yüzde beş, altı faizle, fazla- sını mutad banka faizile temin e- derek mür saltanatı nihayet vermiştir. Bundan başka parayı ihtiyaç zamanında ve ihti- yaç nisbetinde vererek bir nevi vasilikte bulunüyor ve çifteinin düğün filân gibi sebeplerle borç- lanmasına meydan bırakmıyor. Müstahsilin çift hayvanı, kükürt, göz taşı gibi ihtiyaçlarını bugünkü yokluk içinde mutedil fiyatlarla temin ediyor. 'Tariş İzmirin incir, üzüm ve pa- muk istihsal sahaları ve bu saha- lara ait zirat sanayi için yepyeni ufuklar açmıştır. Bu sayede müzs- (Devamı Sa, 3, Sü. — de) /// et k“;kseri_vot olmaması â- üki Tarişin toplantısı n Brin büyük ekseriyeti Ve derhal işe başlamış- v,,u:ır arasında biri eski Ti- 'lş. Nazmi Topçuoğlu ol- * h:;:k müstahsil mebus İi toplantıya gelmiş- ğ müflüru ve ortakların ( p Silik bir idare heye- Peratifler birliğinin Y Ünüetin İ kendini bütün E %h::HVeren hem idealist, kli tipten bir insan- da eski arkadaşımız Belediye yeni bir çığır açtı €telerle müsbet işbirliği kuruyor “kâgazetede çıkan her tenkit ve hi, , ©t hakkında gazeteye derhal hot gönderilerek ne gibitedbir alındığı bildiriliyor. ,.:"Bdlsuı dünden baş- — yol tutmakla gazeteleri, her işe fü- Bir ..ı:“îel bir çığır açmış- zuli surette burnunu sokan iç sı- a “::e Belediyenin alâ- kıcı bir şey değil, doğrudan doğ- N K bir yazı görünce ruya bir yardımcı kuvvet diye te- © kısa bir not gön- Ilâkki ettiğini filen isbat etmiş o- luyor. Dün diy bu yolda iki not aldık. Bunlardan biri serseri köpeklere dalr Soruyorlar sütunu- muzda çıkan — bir fıkraya aittir. bunun Beşiktaş kay kamlığına yazıldığını, deriml ted- bir almacağını bildiriyor. Ayni mesele Vilâyet Sıhhat müdürlüğü- nün de dikkatini celbetmiş, icabı- nın ilgililere yazıldığı matbaamıza bildirilmiştir. İkinci notta, yine ayni sütunumuz-| da bahsi geçen ve Ömerli köylüleri tarafından şikâyet edilen ekmekle- re ait unların Üsküdardan temin le ıslahı vadı ise Veya jzaha muiıtaç Ona göre cevap yazı- ş ir b '“ılı..:;:th" bir varaka üze- 'i ir. Başında şu ibare !q.. «« tarihli nüs- * Sütun... da çıkan aö ait Malümattır.» M::Hlmı. bu hareketi- n N,“! © Müsbet ve faydalı ü k"tı; Yiği kurmak bakımın- ti m:ır Siğır açmış oluyor. 4 te, tek başına dönen hı""'ıe" çıkıyor, umumi Arı arasında iş bölü- Tuayyen bir yer alı- fi Kırdar böyle bir müştur. HARP VAZİYETİ Alman darbeleri Muvaffaklyetleri raber Almanlar bekledikleri neticeleri henüz alamamışlardır. büyük olmakla be- | Yazan: İhsan BORAN | _qş? (Askeri muharririn yazısı 3 üncü sayfada) SERTARİATA ViPURİ. $ * RRETZİ| » M p” ÜTARARU © PSKO. ..-—r P ŞA PEREGİNO L d'a istik: ver mıntakasını g österir harita >hadı Son iki gün içinde bü 22 da biri tarafın- Alman tayyaresi ile 100 den fazla kamyon tahrip edilmiştir. x- Moskova,/6 (A.A.) — — İzvestia gazetesi Alman başkumandanlığı- nın Ödesa önünde resmen küuvvet- lerini hesap etmeden israf ettiğini yazmaktadır. Rumen ordusunun yarısından fazlası bu şehre karşı taarruza geçirilmiştir. Ve diğer birinci Rumen fırka ları ile muhafaza kuvvetlerinin birinci fırkası Ağustos ayının so- nuna kadar imha edilmiş olduğun dan beşinci ve altıncı piyade fırka ları takviye olarak gönderilmiş ve bunlar da 29 Ağustosta Kruglaya sırtlarına ve demiryoluna karşı yaptıkarı taarruz esrnasında he- men kâmilen imha edilmişlerdir. 27 inci Rumen piyade -fırkasının mevcudu birkaç. yüz kişiye kadar inmiş olduğundan bu fırka geri alınmıştır. dan torpillenerek batırılmıştır. Eğ&perla İstisnal bir şekilde kuv- vetlendirilmiş bir kafile refakatinde idi. Bu kafile, muhriplerin,. torpito- ların, seri hücum botlarının ve de- niz tayyarelerinin himayesinde yola çıkarılmıştı. Bu tipteki gemiler düşman tara- fından kıtaların nakli için kullanıl- maktadır. Askerliklerini yapmamış olanlar Memuriyet alamıyacaklar Ankara, 5 (Telefonla) — Hükü- met, muvazzaf askerlik yapmamış İran Başvekili istifa etmedi Tahran, 6 (A.A.) — Pars ajansı Başvekilin esassız olan istifası habe- rini “tekzibe mezundur. Furugi Han İngiliz . Rus tekliflerine İranın ce- vabını verdikten sonra kalp hastalı- ğgindan yatmağa mecbur olmuştuar. İran hükümeti ııotayı tetkik etti Tahran, 6 (A.A.) — İran kabine- si dün İran hükümetine tevdi edil- miş bulunan İngiliz - Sovyet notası» nI tetkik etmiştir. Yarın bu mesele hakkında İran hükümetinin parla- ihti- mali vardır. Birkaç satırla Mutat oldu Evvelki gece iki kişi, Eminönün- de duran 1508 numaralı taksiye yanaştı: — Bizi Taksime atar mısın ? — Neden atmıyayım, bir buçuk lira verirsiniz. — Taksi ne yazarsa... Ayrıca benzin ve gece zamlarını da veri- riz. memuüriyete ve devlet ser- y işleyen me- mur olarak alımmamalarını karar- laştırmıştır. Merkez veya — vilâyet- lerde bu karar hilâfına — kullanılan bütün memurların vazifelerine —der- hal nihayet verilmesi alâkadarlara y miştir. Burada hükümet erkânı ve Bul- gar ekonomisinin yüksek şahsiyetle- ri ile mülâki olacaktır. İyi bir mem- badan öğrenildiğine - göre, yanımmda Harici Ticaret müdürü doktor Lah- duverhr'in bulunduğu bir ticaret he- yeti i5 eylüle doğru Sofyaya geie- cektir. Bu münasebetle Alman - Bul gar ticaret anlaşması hükümler'ni tadil eden yeni anlaşma imza edi'e- cektir. Yeni anlaşma hükümlerine göre, Bulgaristan Almanyaya bakır ma- denile üzüm ihraç edecek ve bunul mukabilinde göztaşı ve mamul eşya ithal eyleyecektir. Gelecek haftalar içinde Bulgaris- tandan Almanyaya 150 vagon üzüm sevkedilecektir. Osloya hava akını Londra, 6 (AsA.) — İngiliz hava kuvvetleri umumi karargâhının teb- liği: Uçan kale modelinde - tayyareler bu sabah yüksekten uçarak yaptık- ları keşif hârekâtı esnaamda — Oslo . Aksi t bu ka- Şr vap a hü- bil Memur kullanan daire âmirleri | “Gtm etmişlerdir. şiddetle cezalandırılacaklardır. Tayyarelerimizin — hepsi — üslerine -—7 f_ — Sual No. 19 bu kadar uygun bir eş o kızı arkadı Pek sevdiğiniz bir arkadaşınızın nişanlısı size meyil — gösterse, siz de onunla nişanlanıp evlenince çok mes'ut olacağımza, bir daha da bulamayacağımıza kani olsanız, ftakat — diğer olacağına, hayatının. yıkılacağına ka- — Gidemem. ni ayırıp göze —alır — Niçin, İmısınız ? — İstirahat edeceğim de onun NOT: Bu sualin cevabmı aşağıdaki kupon üzerine kısaca yazacak için. ve 30 sual pları birlikte gön- Bunlar, âdi haller girdi- der ğinden kayıtla iktifa ediy Cevap _ No, 10