29 Mayıs 1942 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

BAŞMUHARRİRİ VatanEvi Cağaloğlu, Molla Penart BSokağı: 30 - 32 Arp bir takım Tevkalâde —— Bundan harlcinde gartlar doğurdu. istifade ederek normal kazançlar temin edenler olmuştur. Diğer tşraftan hükümetimiz. har- be girmemiş olmakla beraber (h- fiyat tedbirlerine başvurmak — ve fok ağış bir takım masrafları göze almak İhtiyacını duymuştur. Bu Maşraf ve kül yükünün harpten *h Çok istilade edenlerin üzerine Sinmesi, içüimat adaletin icabıdır. Fakat bu harp zenginlerini, bu Vurguncuları nasil ele geçireceğiz? Hükümetin hazırladığı lâyıhada İki Yol düşünülmüştür. Birincisi 1930 Senesile ondan evvelki gevclerin Kkazancının yasatisini al!mak ve 1939 | #onra bu vasatiden üstün ka- Zançlar olmuşsu burilardan vergi almaktır. İkipcisi de 1939 dan son- Pa İzlanbul, Ankara, İzmir ve Ve- küler Heyetinin tayin edeceği d- #er büyük şehirlerde yapılan em- Kik satışlarının alış ve satış fiyatları Arasındaki farktan vergi almaktır. İnsama daha ük bakışta öyle ge- Üyor ki bu iki anahtar, bu kalenin kapılarını açmıya kâfi değildir. En büyük harp vurgunlurını yapanlar, Yeri yurdu olan, muntazam dedter futan, beyanneme veren mücsse- veler değildir. Veriiden kaçmak i- tİn küçük bir dükkân veya odaya #iğnan veya hiç bir ticarf ikamet YeTi olmiyan — kimselerdir. Sonra | harp kazançları fatura ile yapılan ve deftere geçen meşru satışlar sa- yexinde değil, faturasiz, muvazaalı Satışlar sayesinde ele — geçmiştir. Bunları karine İle keşfetmenin bir takım yollarını bulamazsak çok haklı bir maksada tamamı tama- iMina varmış olamayız. Meşru yollardan yürüyen ticar rethanelerde büyük kazançlar ola. az. Hükümetin kabul ettiği kâr Disbetleri kumen normal zaman” dan fazlş olmakla beraber ciro a. Zalmışlir. Bunun 3çi bunlar ara- #inda fevkalâde vergi için kay- hak olabilecekler pek çok değildir. Asıl kazançları yapan ve — hiç VETgİ vermiyen kaçakçı sınıfına Eelince bunlar zaten normal z Manlarda da hileli defter tutmuş- lar ve kazançlarını kaçırmışlardır. Hele kendileri için vurgun fırsat- A temin eden fevkalâde günler Relince baştan aşağı hileli ovrakla HH görmüşler, hariçten yanlış fatu- A getirterek ilk maliyet maarafını 'ek göstermişler, kârlarını dö- *larak hariçte btrakmışlar, mal | Taya geldikten sonra muvazaalı üralarla dükküânlarından çıkar- atlar, ol altından —meşru fiyatın *T kaç misli fazlasına satmışlardır. Maliyemiz bu gibi vurguncuları *ba naml ele geçirecek? 1038 renesinden sonra — yapılan Snlâk satışlarına gelince: Harp ka- l_r"î'l.'mı:ı temin etliği bol para, “*:"ıo emlâk spekülâsyonuna yol | ir. Bin hiraya bir mal al ::."n. bunu bir kaç misline sat- mağ'a İstihkakı olmiyan ve nor- farı *Yilmıyan kazanca; harp şart- Büngt'etinde konmuş demektir. kaldân bir kusmmı devletin fev- Masrafına — karşılık olarak Ahmet Emin YALMAN Telef. 24136 . Telg. VATAN let. Yazan: Ahmet Doneç'de Harkol - Tayam arasında Harkof muha Almanlar, İzyumda ta (iteaaa Boman öneç havrasında muharebe meydanı değişmedi. Iki ta- af da Harkof - İzyum — arasmda tank ve tayyarelerle — desteklenen Büyük kıtalarln — çarpışmalara de- yam ediyorlar. Donoç havzasının diğer kesimlerinde Radarda bir kı- pırdanına — görülmüye Sakat Al- manlar da stratojik yemi bir haze- kete girişmiyorlar. Bunlar dikkate şayan noktalardır. Almanlar, hysasi bir tebilğde Harkof meydan müharebeslain bit- tüğini ve 165 bin esir — aldıklarını söylüyorlar. BRuslar e Harkof is- tikametinde mevzilerin tahkim edü. diğini ve Tayum İstikametinde mu- kabil taarruza geçtiğini ve süvari birliklerinin 37 mil kadar ilerledik. riyorlar. IKi tarafın tebliğlerinden çıkardı- netice şadur: Almanlar Har. cemubundaki — Rus çıkıntısını Doneç nehrinin gurbinde kuşatmıya geçmişlerdir. — Galiba lik — plânları böyle değildi. Onlar, Rus kuvvetin- rini Doneç nehri şarkma geçerek strmtejik sahada kuşatmak İstiyor. Sdemesi tabtldir. Fukut aradakt far. (Devamı: Sak 37 B0 4 te) // Askeri ceza kanunu tâdil ediliyor eferde askerlik hizmetine çağrılıp ta gitme- yenler ölüm cezası Hazerde askerden Cezalandırılacaklar hapse Ankara, 28 (Telefonla) — As- ı.:" Stza kanununun bazı madde- nin — değiştirilmesi hakkındaki n Tâyıkası alâkalı encüimenler- öçerek Meclis umuml heyeti: Sevkedilmiştir. Kanunun 64 ün- yeni şekline dön he € (Devamasi Ba. $; Sül 1 de) xe na çarptırılacaklar kaçanlar şiddetle mahküm edileceklerdir. hazerde askeri hizmete çağrıldığı hâlde 1076 sayıli kanunün 15 inci maddesine tevfikan Mült Müdafaa| Vekâletince emraı müddet için: de askerlik — şubesine” gelmiyen subay ve askeri memurlardan bu Yil: 2 — Sayı : 590 derini ve bir şehir aldıklarını bildi- | Gizli bir kapitülâsyon yarasının bul sırada deşilmesi faydalı olur Emin YALMAN ve Doneç nehri garbinde iki tarafın durumunu gösterir harita meydan rebesi harbi kazandıklanııı, Ruslar darruza geçtiklerini bildiriy or(!) Almanlar ihtiyatları il harlLLMyur; Ruslarm, toarruzu durdurması büyük bir zater olacaktır Almanlar, kazan- mak için bütün imkânsızlıkları Yapıyorlar Londra, 28 (AA) — Böryet ge C€ Yarısı tebliğine yapılan Dir ekte, Kürvenkoevo Kkesiminde — Rusların düşmana insanca ve —malsemece aĞT Zaylat verdirdiği. Söylenmekte. Moskuva radyosu dün geceki neş- Tiyatında Almanların bu cepheye in San, taak ve uçak olarak bütün ye. deklerini sakdıklarını bildirmiştir. Timoçerko, ordularının cenup ya- Şana Yapılar — asrruza Xarşılık bir cumla cevap vermiştir. Almanlar diğer kesimlerden tap- lIadıkları kuvvetleri bu gepheye gön- dermektedirler. Alman " pareşlitçüle. vi durmadan yok edilmekte olmala. TINA Tüğmen bu hareket yine devam elmektedir. Simal denizinde Ruslar tekrar fa: âliyette bulunmuşlar ve 5 büyük AL Mani taşıtını, 2 muhribini ve 2 dev. Tiye botunu hazara uğratmışlardır. Moski 4 (Devamı Sa. 3, Sü. 6 âa) ( “DOĞRUYA DOĞRU - EĞRİYE EĞRİ,, , Harp kazançlarından | alınacak vergi | | Mareşal Fransada askeri hazırlı Mareşal Peten: bugün manev- ralarda hazır bulunacak Gİ. Veygand ve Gİ. Giraud, İtalyan taleplerinin reddini istiyorlar 'eten rinde manev yecektir. Üden sonra, Mereşal, (Devumı; Ba. 5; Sü. 8 de) ( Alman harp tebliği ' Harkof harbi | büyük zaferle neticelendi Çember içindeki Rus orduları Çevirme harbinde 165 bin esir 517 | tank 1180 top alındı Berlin, 28 (A-A- — Alman u- mumi karargâhı aşağıdaki hususi | tebliği neşrelmektedir: | Harkofun cenubunda cereyan € | den çevirme muharcbesi Alman ve |müttefik silâhlarının büyük — bir Züferile neticelenmiştir. Düşman tarafından yapılan son İhafifletme taarruzları çember içine alınan ordularmn âkıbetini değişti- rememiştir. Şimdi yalnız münferit gruplar henüz mükavemet etmek. tedir. Bunlarım İmhasmma devam 0. lunmaktadır. Şimdiye kedar elde edilen rakkamlara g#öre 165 bin e- sir, 317 tank, 1180 top, binlerce kamyon ve at ve muazzam miktar. dâ herp mülzemesi alınmıştır. Bu rakkamlar durmadan arlmakladır. Vişi, 28 (A-A.) — Harkof cephe. sinde çevrilmiş bulunan 3 Rus or- dusunün dürümü — gitlikçe — daha buhranlı bir hale girmektedir. Şef ler artık kumanda veremiyecek haldedilrer. Ruslar mükavemet et. medon teslim olmakla devam edi-) yorlar. y Ha K Vichy, 2€ (AA.) — Mareşal Pe- talin yarın sabah Chatcan Roux civa. rındaki orduğühta bulünan Pransiz kuvvetlerini teftiş edecek, arazi üze- | İAT yapacak olan âü- ker ve subaylarla şühsen temas eyli- Vilâyetleki kabul renmin: yehir sengisini mha ediliyor | Fiya L r Uzakşark harbi tebrik etti harbi yapılmış Japonların hedetfi | işgal etmek ral Vavel, Birmanya — hududuna yaptığı ziyaretten Delhiye dönmüş |tür. General, basına, General Alek- sander kuvvetlerinin şimdi — Hint bududuna ulaştıklarını söylemiş ve Japonların Hindiştani ist'lâ için ya. pacakları her teşebbüse karşı koy- manin artık doğu Hipdistan ordu- suna alt bir vazife olduğunu belirt. miştir. General Vavel, Birmanyadan çe- kilea ordu mevcudunun sayısı hak- kında lam bir rakkam verebilecek Variyette olmamasına rağımen Bir- kuvvetlerinin beşte dördüni geldiklerimi de bildirmiştir. Generakn, bugün neşredilen me, Sajı General Aleksander ordusunu tebrik elmektedir. Mesaj şöyle de- mektedir: Bu #ön aylar “zarfında eade Va. zifemiz, Hindistan müdafaasının tak | viye ve teşkilâtlandırdınası — için (Devameı Ha 5; Bü. 3 de)XX Heydrich'in sıhhi durumu tehlikeli Suikast Berlin - Prag yolu üzerinde yapıldı Stokholm, 28 - (AA.) — Prag' dan alman bir telgrafta Heydrich'in yaralarının pek ağır olduğu kayde- dilmektedir. Sulkast hakkında Ber. lnde yeniden beyanattn — bulunul. mamışsa da Zürihten alınan telgraf larda sulkasdin dünkü — çarşamba günü saat 13 te Berlin - Prag yolu | üzerinde yapıldığı tasrih edilmek- tedir. geri General Vavel (Gl.Aleksandr'ı Birmanyada geciktirme dJaponyanın bombalanma- sınâ yarayacak toprakları Yeni Delhi, 25 (AA.) — Gene- manyaya gönderilen İngiliz ve Hint | |rendiğimize göre, 31 Mayis pazar t 5 Kurüş MECLİS MÜZAKERELERİ Kahraman orduya 120 milyon liralık tahsisat kabul olundu Z Dün, D. Denizyolları - Devlet limanları - Vakıflar - D. Havayolları - Hudut ve sahiller ve Orman Umum Müdürl bütçeleri kabul edildi ; *| — Zirmat Vekili Muhilk Krkmen — Ziya Gevher verileceğine on! kadar eden Ankara, 28 (Teleforla) — Bu- gün saal 14 te Şemsettin Günalta. yın relsliğinde — toplanan Müllet Meclisi NUH Müdafaa kâletine verilecek olan 130 milyon İüralık fevkalâde — tahsisatr — kabul etlikten sonra yine bütçe müzake- relerine devam etmiştir. Bu müza- kereler neticesinde Devlet Deniz- GEÇİM DAVASI Büyük Ve Yazan: Cemal BARDAK ÇI Bugün 2 inci sayfamızda .. ea uğu Dtin Mecliste söz söyliyenlerden: Tiya Gevker Küli Etili dedi ki — | Milletin parası kırtasi muamelâta un hayatını alâ- tayyareciliğe verilmek lâzımdır (yolları, Devlet Limanları umum müdürlüğü ile Vakıflar, Bava yol. ları, Hudut ve Sahiller, Sıhhat ve Orman umum müdürlükleri bütçe- leri müzakere ve kabul edilmişler- dir. Vakıflar umum müdürlüğü büt çesi Börüşülürken söz alan Dok- tor Abdülkadir. Kemali, Vakıflar ÇDevamı Ba 3; Sü. B te) Ş Yakında yeni cepheler açılacak Londrada müthiş plânlar hazırlanıyor Ruzvelt, Litvinofu kabul etti Vaşlağton, 28 (AAy — Alman: ya ve Japonyaya karşı pek yakın. 4 yeni cepheler açılması ihtimali folduğü kanaati Vaşıngtonda hüküm sürmektedir. Londraya Amerika hâva ve ordu şeflerinin gelişi bu Börüşü kuvvetlendirmektedir. Reis Ruzvelt, Amerika heyetinin Londraya varışının yakında ikinci bir cephe açılacağına delâlet edip etmediği sorusuna cevap vermekte 'çok ihtiyatlı davranmış ve bu he- yetin “Londraya — gönderilmesinin | (Devamı Sa, 3; Sü. 3 de) (X0 Münhal mebusluklar | yapılacak Ankara, 28 (Telefonla) — Öğ- günlü açık bulunan Ankara. Bursa, İzmir, Kars, Kastamanu, Kocseli, Kütahya, Zonguldak mebuslukları. DA yeni mebuslarımız intihap edile- ceklerdir. Namzetler, cuma * günü-akşamı, radyo ile ilân edilecektir. Parti Ge nel Sekreterliği yeni mebusların in tihap dairelerine tolgraf — çekerek hw' bir otomobilin Heydrieh, XDevamı Sa, 3, Sü. I de) — seçim rini bildirmiştir. hazırlıklarını ikmal etmele. Pazar günü intihabat| » sında bearet vapurlarına taallük eden Zırhlı kuvvet- ler arasında büyük bir çar- pışma başladı Almanlar iki koldan ilerlemeğe çalışıyor Kahire, 28 (A.A.) — Ortaşark la. |giliz kuvvetleri umumi Karargâkmın 28 mayıt tarihli tebiiği: Libyada dünkü çarşamba günü &a. bahleyin erkenden — başlıyan — tank müharebesi biltün gün devam etmiş- tir. Düşmün kuvvetleri başlıca İki kola aynılmıştır. Bunlar «Bir Hakeln> in şörsali şarkikinde zırhlı küvvetleri- mizin ŞiĞdetli taarrumlarına — uğra- maşlardır. Büyük bir sahada cereyan eden bu müharebelerin netiberi kak- Kında henliz bir tahminde buluzmar Za imkân yoktur. Kahire, 283 (AA) — Reuter'in Pnususi muhabirinden: Yeni Mütwver “taarruzunun haş- Jangıcında Libya'daki müktefik Hat larımın cenubunda — zirhli kuvvetler aradında büyük bir çarpışma buşla- miştir, Afrika — ordüsünün yeni şefi tümgeheral — Walter — Nehring, gece tlerin Meri — harekete eçmeleri emrini vermiştir. Burlar Rotunda Seknali Ve Taxgeder ara- Mihver hatlarının cenup yi nından harekete geçmişlördir. Martinik müzakereleri Vaşington, 28 (ALA.) — Hariçiye B. Cördeli Hull / güzeteciler . Soplantısında, Martinik müzakerele- Tinin hâlâ devam ettiğini aöylemiş- tir. v d Müzekerelerin iktısadi safhası ile hası henliz bitmiştir. aat ü Ğ ik