24 Eylül 1942 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 3

Askeri durum ai F ğ Yazan: | İhsan BORAN | Stalingrad muharebesi talingrad muharebesi, Alman &— cırhlı tümenlerinin - Don ile Volga nehirleri arasındaki steplerde harekete geçmesi — süretile asıl 20 ağustosda başladı. Rus müdafaası o tarihtenberi inatla devam ediyor. 35 gün süren ve daha ne kadar da süre- ceği kestirilemiyen müthiş bir muha- rebe. Doğu cephesinde 16 aydanberi böyle bir müharebe olmadı; çünkü Ruslar bir'şehrin varoşlarında ve so- kaklarında şimdiye kadar böyle bir K şlerdi. Onun için, muharebe şehrin kenar mahalle- lerine d hemen imk RADYO.TELEFON TELGRAF HABERLERİ - Arnavut çeteleri İtalyanlar İa şiddetli , çarpışmalar oldu | Londra. 23 (ALA.) — Britanova ajansı, eski Arnavutluk polis mü- durü albay Müsa Bayraktarı'hin (erarı altındaki çetelerin —>dağlarda | faaliyet sahalarını genişlettiklerini ve yeni efrat topladıklarını haber vermektedir. Arnavutluğun doğu şimalinde Oapaja bö!ıeslyıde Ruşen Barkacı | cetelerile bir İtalyan — Siyahgöm, lekliler tümeni arasinda — şiddetli |çarpışmalar olmuştur. Bir savaşta İltalyanlar 60 1 ölü, 100 ü yaralı olmak üzere 160 kayıp vermişler. dir. Görice petrol bölgesinde, Er, gri'de, Avlunyada ve Kosvada da çete faaliyeti Tfazladır Buraları Italyanlarin petrol tedarik ettikle. rı başlıca bölgelerdir. Cenupta çe. teler albay- Bilâl Nevişanın kuman dastıda toplanmışlardır. — Tiranda İtâlyanlar örfi tdare ilân etmişler ve muayyen bir saâtten sonra so. kağa çıkma yasağı koymuşlardır. Arnavutlukta isyan — kayhaşması vardır. Bu isyanı müslüman reislerdir. sandık. Fakat nasıl oldu bilmem, Rus- ların bu sefer felâket karşısında yü- rekleri daha çok pekleşti, hepsinin birdenbire ayranı kabardı. Camlarını dişlerine takarak dövüşmeye başladı- 'lar. Bu arşı AL Türk s (Başı 1 incide) »e hesind! Ülelik manlar da şaşırdılar; - Onlar Stalin- graddaki müdafaanın mum gib; eri- yeceğini, Rus inadmın tükeneceğini beklerken iş büsbütün aksi oldu. Rus- lar üstelik taarruza geçtiler. Bu Rus taarruzu, Almanları büsbütün şaşırt- t Öyle ki kökleşmiş fikirlerimi bile ğiş Alman askeri muharriri, radyo naşriyatı arasında «Rusyanın çabuk diz çökmiyeceğini, Rus müâneviyatının bir iki ağır darbe ile erzilemiyeceğini, Rusyada muvaf- fakiyetlerin yavaş yavaş elde edilece- Kini» söyledi. Bu sözler, yıldırım har- bi nazariyesinin iflâs ettiğinin açık bir itirafı değil de nedir? Stalingradda taarruza geçen yal- niz oradaki Rüus müdafaa ordusu de- gildir. $ gelen ve hiç bir deği yoktur. Bu siyaset müsellâh bir bitaraf. bktır ki manası Türkiyenin ancak kendi milli topraklarındâ taarruza uğradığı takdirde müdafaaya geç- mesidir. Böyle bir siyaşetin bugü. ne kadar tesadüf olunan bin türlü siyasi ve iktısadi müşküller ara- sında ve Türkiyenin ateş bir çem- berle çevrilmiş olmasına rağmen bütün muhariplere kârşı tam bir dürüstlükle tatbik edilmiş olması ancak Cumhur Resi İsmet İnönü- nün ve onunla beraber çalışanların gösterdikleri azim ve iyi görüş sa, yesinde mümkün olabilmiştir. Bu kat'! bitaraflık siyasetinin, —müte- madi ye değişmez bir tarzda. bir taraftan Alman , Türk dostluk mu bir cihetten de İngilte. Haa yen takviye edilen bir Rus ordusu da Alman sol, cenahım mağlüp etmiye çalışıyor, Rusların yaptığı bu kurta- rış taarruzları, Almanları Stalingrad- .da bir kat daha müşkül vaziyete sok- muştur. Eğer Ruslar bir muwvaffak olurlarsa, Almanların bütün yaz se- feri belki de uzun bir ricat hareketi ile kapanacaktır. Bunun içindir ki Mareşal Fon Bock, şimalden yapılan Rus taarr kırmak, şimal yanını ve gerisini muhafaza et- mek kaygusuna düşmüştür. Fakat bu, takviye kuvvetleri almasına bağ- hdır. Ruslar buünü — anladıkları için Voronej'den Ladoga gölüne kadar uzanatı cephede tesbit giriştiler. Eğer Almanlar “Stalingrad ybederlerse, ei de K boşa gidecektir. 'da şimdi yap- mak istediği şudur: Şehri müdafan eden ordu ile şimalden taarruz eden Rus ordusunun birleşmesini temin et- mek. Bu da, her iki ordunun müşte- rtek mukabil taarruzlar yaparak Al- man gol cenahmnı bir bozguna uğrat- masına bağlı kalmıştır. İşte Mareşal Von Bock da bu Rus taarruz plânını boşa çıkarmıya gayret ediyor. Bakalım bu strateji oyununu han- Bi taraf kazanacak? Stalingradın akıbeti ve dolayısile yaz seferinin bü- yük neticesi, bu benin sonun- re - Türkiye ittifakile telifine mu.- Fon Bock azledildi (Başı 1 incide) ):( Stokholm, 23 (A.A.) — Sevens- ka Dagbladet gazetesine göre Von Bock'üun cenüp doğu ordusu görüş ihtilâfından çıkmaktadır. Bu gazeteye göre Von Bock, aynı zamanda Stalingrad'a hücum edil- meksizin, kuvvetleri Kafkasya harel Von Böock; Stalingrad'ın Alman: lara çok yüszek insan kayıbına.. mal olacağı kanaatinde idi. ”| Londra, 28 (A,A.) — Yabancı mah- fillerde dolaşan şayialara göre, geçen sene bu mevsimde olduğu gibi Hit- ler'le generaller arasında yeniden an- laşmazlıklar belirmiştir. Yabancr gazetelerin yazdıklarınl göre Hitler'in fikrince Stalingrad düştüğü takdirde doğuda bir müda- faa hattı kurulacak ve bu hat nisbe- ten daha zayıf kuvvetlerle müdafaa edilerek felâketli bir kış harbinİn önüne geçilecektir. Generaller ise evvelâ bütün Rus ordularının yok edilmesi hususunda ısrar ediyorlar. Londra, 23 (A.A.) — Reuterin as8- keri muharriri yazıyor: Hitler'le generalleri arasında yeni- den İhtilâf çıktığı hakkında haberler da belli olacak. Fakat bundan evvel 1 Al- Zeynep Sultan camiinin kurşunlarını çalan hırsız, bekçinin elinden kaçarak kurtuldu Evvelki gece Alemdarda — Zey- nepsultan camlinin — kurşünlarını sökmekte olan bir adam, Alemdar bekçisi tarafından görülerele ya, kalanmak üzere üstüne yüründüğü sirada meçhul hırsız, elinde bulu. nan kazmayı bekçinin üzerine at- Mmış ve kaçmıştır. Hırsızın &ş.ırmak istediği — 180 kilo kurşun yerlerde- bulunmuş; musadere edilmiştir. Firari, zabıta tarafından şiddetle aranmaktadır. Kedi ve köpeklerle mücadele İstanbul Belediyesi son günlerde sokaklarda serseri bir — vaziyette delaşan köpek ve kedilerle müca- deleyi arttırmıştir. “Yapılan — son bir istatistiğe 'göre üç ay İçinde 3053 köpek, 1074 kedi öldürül, Müştür. y ettiği halde Hitler tehlikeleri göze aliyordu. Şimdi ise vaziyet tersinedir. Hitler'in plânı büyük ve kuvvetli müstahkem bir müdafaa hattı tesis ederek çok yorulan ve büyük kayıp- lara uğrayan tümenleri, imkân hasıl olur olmaz istirahat ettirmek gaye- sini hedef tutuyor. Bundan başka Hitler büyük kuvvetleri batıya nak- letme tasavvurundadır. Buna muka- bil Alman genel kurmayı böyle bir hareketin imkânsız ve çok tehifkeli olduğunda ısrar ediyor. Çünkü orta- da henüz mağlüp edilmemiş büyük bir Rus ordusu vardır. Alman komu- tanlarının kanaatine göre, Rus ordu- ları imha edilinceye kadar taarruza devam etmek lâzımdır. Verilecek karar ne olursa olsun Almanların tatbik etmek zorunda kalacakları strateji tehlikelerle dolu- dür. Almanlar Stalingrad'ı zaptedemez- lerse, askeri plânlarında büyük deği- şiklikler yapmak zorunda kalacak- lardır. Bu takdirde Kafkasyadaki Al- man orduları tehlikeye gireceği Sta- lingrad'ın şimalinden Voronej'e ka- dar uzayan şima! bölgedeki Alman kuvvetlerinin durumu da tehlikeye maruz kalmış olacaktır. Benenin ilk büyük Baştan nihayete kadar heyecanlı, harikulâde F'ilm: 'Telefon: A.îğm IPEK Sinemasında KAN VERGİS RANDOLPH SCOTT — GENE TIİERNEY DIKKAT: Numaralı koltukların erkenden aldırılması rica olunur. süper filmi... Renkli dolu ve müthiş eleri Baş Rollerde: 44289 gi Bu gibi güçlük- | , ler, şüphesiz ilk defa olarak başgös- | . Gi, iyaseti vaffak olunması da kayda ve tak, dire değer bir hâdise addedilmek icap eder. Müharebenin Kafkasya ve Ka. radeniz sahillerine kadar İlerlemiş elması: Mısırda yapılan savaşlar, _İran ve Irakta mühim miktarda İngiliz kuvvetlerinin tahşit edilmiş olması gibi hâdiseler, şüphe yok ki yeni bazı vaziyetler ihdas ederek Türk milletini daha büyük bir te, yakkuzla hareket etmeğe mecbur edebileçek mahiyettedir. Fakat bu. günkü vaziyete bakarak diyebili. riz ki Türk miülletinin — kendisine rağmen, harbe sürüklenebilmesine lannmak için ortada hiç bir sebep mevcut değildir. Hattâ Rus Kara- deniz filosünun Türkiye — limarla, riında enterne edilmesi îile mevzuüu- bahsolsa, Ankara hü kdldal hazırlayanlar 241-0- 042 'memHİ biriken mallar İdhalât eşyasının getiri'mesi için tedbirler alınıyor Ankara, 28 (Vatan) — Tica- ret Vekâletine gelen malümata || göre Burgaz ve Sivilingrad'da || külliyetli miktarda ithalât eşya- || mız birikmiştir. Bunların süratle || getirtilmesi için icap eden tedbir- ler alınmakta ve Ticaret Vekâ- Teti ile Münakalât Vekâleti tam bir işbirliği yapmaktadır. Birik- miş malların getirtilmesi için son günlerde — Sivilingrad'daki müşterek garda bulunan vagon miktarımız 300 e çıkarılmıştır. Bundan sonra muntazaman Is- tanbula günde 25 vagon gelecek- tir. Ajrıca bu eşyaları bekletme- den iç vilâyetlerimize sevketmek için de icap eden tedbirler alın- maktadır. d Sulh şayiaları yalanlanıvor Ankara, 23 (Radyo Gazetesi) — ltalyan radyosunun verdiği bir habe- fi yapacağı hbaberi yalanlanmıştır. da Finlandiyaya protesto ettiği bildirilmektedir. Hat- meseîcsî“â bu husus, bugünlerde Moskovada | |bulunan B. Vendel arası e tamamile riayet etmek suretile bu, nu halledeceğinde şüphe edilemez. Türk efkârr üumumiyesini esaslı bir surette meşgul edebilecek ye- gâne tehdit membarı — Sovyetlerin Boğazlar üzerinde emperyalist ba- zi iddialarda bulunduklarına dair yapılan ifşaat olmuştur ki bu teh- dide karşi da Londra ve Vaşington derhal Ankaraya teminat vermek. te gecikmemişlerdir. Buna râğmen Türk ve Rus münasebetleri bilhas- sa Von Papen'e karşı yapılan sui, kasd faillerinin muhakçmesi esna. sında oldukça müşkül şartlar için. de cereyan etmiştir. Almanyaya gelince, Von Papen Türkiye harbe girmeği kabul ettiği takdirde Al- manyanın kerdisine Suriye, Filis, ktir, Zonguldak Posta Müdürliğü Ankara, 28 (Vatan) — Münakalât Vekâleti Zonguldak posta, telgraf müdürü Kadri'yi Niğde'ye, Niğde müdürü Hakkıyı da Zonguldağa nak- letmiştir. söyl tin, İran ve Irskı vadetmiş olduğu hakkında İngiliz gazeteleriniri * ha- berlerini kat'i surette yalanlamış, tır. Yine Von Papen'in, vaziyet ne olursa.- olsun Almanyanımn Türkiye ile sulhu muhaf”za edeceğine dair olan beyanatı da bu vaziyetin mü- talâası esnasında ayrıça kayda şa- yamn görülmek icap eder. Pirinç p'yasası M (Başı 1 incide) — hiç bir zaman 200 çuvalt geçme- miştir. Hattâ şimdilerde bu mik- tar 100 . 120 çuvala bile yaklaşa. mamaktadır. Mevsim sonu olmak itibarile piyasada pirinç — azalmış- tır. İhtiyaç fazla olduğu için bu- raya mal gönderen çiftçiler veya onların buradaki müekkilleri faz. la fiyat istemektedirler. Talep faz. la, mal az, olduğu için fiyatlar ta, i seyri olan yükselişe doğru git- | inhisar a tında Jüğünün resmi istatistiklerine isti. nat ederek ortaya koyuyoruz. Öğr göre, — İstant 100 , 120 çuval pirinç geliyor diye karar verildiği dünkü günde, yal, niz Karadenizden 300 küsur çuval |pirinç gelmiştir. Diğer mıntakalar. |dan gelen pirinçler bu rakama da- hil değildir. Bundan başka dünkü içtiman iş. ğ tirak edip hükümetin pirinç mah, sulüne el koyacağı yüzde 10 ve yüzde yirmi kararının — sonradan Bu yükseliş nihayet Böge Si dç v yi Ahtiyat tavsiye' ki ayın ilk günlerine kadar devam |edecek ve bu sene mahsul çok sonra seviyeye fazla olduğu için, bundan fiyatlar tekrar normal dönecektir. Eğer hükümet el koyma vaziye.- tile köylünün yüzde 10 ve yüzde 20 mahsulünü evvelden almayacak olursa, piyasa daha çabuk feraha kavuşacak ve İstanbula bol mik. tarda pirinç gelecektir. Pirinççiler Valiye ricada narak demişlerdir. ki: «— Eğer mahsul bekletilmez ve yüzde itibarile hükümetin alacağı miktar bilâhare alınırsa, '0 zaman buraya bol pirinç gelir ve fiyatlar 100 ilâ 110 kuruşu hiç bir zaman geçmez .» Vali pirinç tüccarlarının bu di. leklerini haklı bulmuş ve derhal Vekâletle temas edilerek bu aâr- zunun yerine getirilmesini, — yarni yüzde 10 ve yüzde yirminin son- radan alınmasına karar verilerek istihsal merkezlerinden derhal İs. tanbul piyasasına pirinç gönderil. mesini temin edecek — mahiyette müracaât yapılmasına karar ver- miştir. Dünkü müzakereler neticesinde warilan neticeleri ve alınan karar. ları aynen yukariya — geçirdikten sonra hergün piyasada müşahede ettiğimiz neticeleri — sıralamaktan kendimizi alamadık. * Bugün, başta en büyük pirinç muhtekirleri olduğu halde dünkü içtimaa İştirak edip fikir yürüten pirinç tüccarları, İstanbula günde 100 çuval pirinç gelmediğini iddia etmiş ve idare teşkilâtını temsil eden kimselerin yanlış yolda ka, rar İttihaz etmelerine sebep ol. muşlardır. İstanbula hergün piyasanın ihti, yacını karşılayacak miktarda pi. rinç gelmektedir. Biz bu iddlamızı İstanbul Mıntaka Ticaret müdür- bulu, tatbikına çil ini iİsteyen kim, seler, bundan birkaç ay evvel Ti. caret Vekiline söz verip pirinç pi. yasası elimize birakılırsa biz pi. riniç piyasasılı tanzim — ederiz.» diyen kimselerdir. Ve bunlar © zaman teşkil olunup hâlâ faaliyet, te bulunan pirirç komitesine men, el «Ellmdeki pirinçleri 90 kuruştan piyasaya — çıkariyorum, fiyatları düşüreceğim. Bu mahsul eski sene mahsulüdür. Yeni sene mahsulü bol olduğu için fiyatlar ve piyasaya bir katre pirinç çıkar. mayan bir kimsedir. Bunlar bugün hükümetin aldığı kararın tatbikma engel olacak şe- kilde Valiye bir müracaatta — bu- lunmuşlar ve dileklerinin — derhâl mevkii tatbika Monulması — için Ticaret Vekâletine müracaat edil. mesini istemişlerdir. Bunların bu isteklerindeki —manarım — büyük ehemmiyetini takdir etmekle be. reher şimdiye kadar — yaptıkları hareketlerden ve verdikleri — söz- lerdin bu kararım kendi lehlerine olmaktan başka hiç bir şey ifade etmiyeceğine kani bulunuyoruz. İstanbulun pirinç piyasası tamâ- men- inhisarlarına bırakılmış — bu tüccarlar böyle hareket — etmekle belki hükümetin aldığı ufak mik- yasta olmakla beraber mühim ka, rarin tatbikina engel olmayı dü, şünmüşler ve yüzde miktarı son. radan almsın diyerek, — Maraşta. şurada burada topladıkları malları bir an evvel İstanbula — getirerek | depolarına stok etmek ve kışın İs- tanbulun — karştlaşacağı” müşkül günlerde, ellerindeki pirinçleri ka- ra borsadan istedikleri gibi piya, saya sürmek İçin yapmışlardır. Tüccarin tüccarı kontrol sistemi, nin iflâs ettiği bu günde, tücecara tekrar güvenmek herhalde iyi ne, tice vermiyecektir. sup faal azalardır. Hele bunların |* daha da aşağı düşecektir.» diyer | İlingrad'a varmışlardır. Galatasaray bu hafta Fenerie oyuyacak mı? nerbahçe ve Beşiktaş rin nin sekteye üğratılmasının doğru olamıyacağına işaret etmiştik. Sarı kıirmızılıların bu - karardan döneceklerine büyük bir ihtimal. le bakıyorduk. Ve yine şuna emi, niz ve kanaatimiz vardır ki Ga- latasaraylılar son dakikada dü İcekler ve bu hafta <zeli rakiplr 'Fenerbahçe önüne çıkacaklardır. Etrafta dönen şayialara, kulak. larımıza kadar gelen rivayetlere göre Galatasaraylı idareciler esa- sen sakat olan bu — kararlarından dönebilmek için bir yol ve tavas. sut edecek bir merci miş.. Her yazımızda işaret |ND gösterir. Yukarıda da- kaydettiğim — gib vlhğimi:'f mek mecburiyetindeyiz ki, gibi yine tekrar edelim ki, bir klüi. , tasaray idarecileri klüplerinin men re göre Finlandiyanın bir sulh lekh-[ bün prestijini birkaç kişinin kap, faati namına kararlarından döne. | rislerine kurban etmek doğru de- rek bu Diğer taraftan bir Bulgar aja:mı’ğııdiı-_ Bu klüpseverlik değil, bilâ. Hakları olmayan bir isteğin yerine gösterilen dostluk | kis o idarecilerin klüplerine karsı getirilmemesi onlart bir Inelicesinde Sovyetlerin Amerıkayxlıyi bir harekette buluı:madıkları.;kli'ıplermiıı zararına harckete sü, | | rüklemektedir. G. Saraylılar için verdikleri ka- rardan dönmek bir mecburiyettir Bundan iki gün evvel,yazdığım ' ti var, Galatasaray klübünün ona bir yazıda stad hissesi meselesin. / bağlı bir taraftarı var. Bugün bun- den dolayı Galatasaraylıların Fe. lar klüplerini sahada görmek is- maçlarını terler. Böyle senevi 1200 liralık oynamamaları hususundaki kara. bir para için takımı ortadan çek- sakat bir düşünce İle verildi. mek binlerce Galatasaraylıyı takım ğini ve azami 1200 lira için de bir larını ezeli rakipleri karşısında gör klübün bir senelik spor faaliyeti.| mekten ve 0 heyecanı duymaktan mahrum etmek — doğru — mudur? Bize kalırsa daâima işaret ettiğimiz gibi bunun mes'uliyeti pek büyük, bu yolda hesap vermek bu idare heyeti için çok güç olacaktır. Şuna da eminiz ki, idare heyeti bu kararı verdiğinden dolayı doğ, ru bir hâarekette bulunmadığını da anlamıştır. Fakat ne yazık ki, şampiyonada iki puyan kapatmak o kadar kolay bir iş değildir. 1200 liyalık bir şerefiyeye iki puvan hile feda edilemez. Nerede — kaldı ki Galatasaray İdarecileri bir seneyi arıyorlar, | feda etmiş bulunmaktadırlar, Son söz olarak -yine tekrar et. Gala. maçları — oynamalıdırlar, kaprisle kadar neresin- Bugüne türüklendilerse, zararın Vilki'ye açıkça | yine tekrar edeyim ki, Galatasa | den dönülse kârdır diyerek dön, |raylı idareciler ergeç bu kararla. | melidir. Bize de öyle geliyor ki, rından dönmek dirler ve döneteklerdir. Bir kütlenin bir senelik — shor bevatile cyzamak ve bunu hislere kürban etmek hakkı kimseye ve. rilmemiştir. Evvelâ şunu hatırlat- mak isteriz ki, idareci demek, bir işi çıkmaza götüren insan demek |değil, bilâkis kurtaricı insan de.-| mektir. | Biz şuna da kat'iyetle eminiz ki, Galatasaray idâare heyetinde bu karar ittifakla verilmemiş ve ker, [dîlerınlu iyi düşündüklerine — iti. İmadımız olaflar bu karara iştirak | mecburiyetinde, son dakikada döneceklerdir. Çün. kü bu onlar için bir mecburiyet- tir Kemal ONAN * ” ı Ratta “ig maç'arı Fenerbahçe stadı: Saat 12 Süleymaniye .- Taksim. Ha- kemleri: Muzaffer, Sadık, Nurettin. Saat 14 Ist. Spor - Vefa., Hakem- leri: Selâmi, Nihat, Reşat. Şeref stadır — * Saat 10 A. Hisar - Rami. Hakem- etmemişlerdir. Çünkü — klübünü | menfaatlerini ve klübünün presti, leri: Rıza, Ziya. Saat 12 Galata - Beylerbeyi. Ha- îilsiı_ıl düşünen bir idarecirin böyle| kemleri: Bülend, Münir, Halit. |bir karar vermesine ve böyle bir| -Saat 14 Kasımpaşa - Davutpaşa. |karara İştirak yoktur. Galatasaray klübünün bir muhi. etmesine- İmkân Hakemleri; Şazi, Mustafa, Zeki. Saat 16 Beşiktaş - Beykoz. Hakem- Jeri: Adnan, Necdet, 'Baha, 4 Stalingrat bir türlü düşmüyor (Başı 1 incide) (0) çalışmaktadırlar. Berlin, 23 (A.A.) — Alman or. duları umumi karargâhının tebli. ir Kafkasyada düşmanın — şiddetli mukavemetine rağmen Alman hü- cumları devam etmektedir. — Kaf. kasyenın bir limanı önünde — bir yüzer havuz ve orta tonajda bir gemi bomba isabetile ağır hasara uğramıştır. Stalingradda ve civarında mu- harebe son derece şiddetle devam etmektedir. Şehrin merkezinde ye, niden ilerlemeler dedilmiştir. Zirat kalkınma için faaliyet başladı (Başı 1 incide) «» ğer taraftan da devlet eliyle yapıl- makta olan zirai istihsal işinde his- sesine düşeni başarmaktadır. Ziraat mekteplerinde de devlet istihsalinin arttır ş ktadır. Hara- lara ait çiftliklerde 50 bin dekarın nadas yapılarak ekime başlanmıştır. Ziraat Vekâleti, kendisine bağlı mü- 'den ihsalin ö sene behemehal arttırılmasını iste- miştir. Şimdiki halde Ziraat Vekâle- ti inin arzettiği gece ve gündüz çalışmak şartile bir ekim seferberliğine girişildiği merke- zindedir. Stokholm, 23 (A.A.) — Stalin. grad kesiminde muhasımların faa- liyetine ve yenmek azmine rağmen dünkü gün hiç bir yeni önemli hâ- disge olmadan geçmiştir. Katbalino — Dubovka kesiminde Sövyet kurmayı üstüste karşı ta- arruzlara geçmekte ise de ciddi neticeler alamamaktadır. Maama, fih Alman askeri mahfillerinin alâ. kası şimdilik Stalingraddan doğu Kafkasya cephesine dönmektedir. Almanlar, doğu Kafkasyada dün bir hücumla Detkoje'yi İşgal et. mişlerdir. Moskova bu mevzilerin — terke- dildiğini henüz kabul etmiyor. Daha 15 eylülde Alman müfre. zeleti Hazer sahilini takip eden ve Makachala İle Astrakan arasındaki demiryaluna ulaşmışlar ve bu yo- lu kesmişlerdi. Tarafsız müşahit. Hr. bu kesimde yakında — önemli Cephenin diğer kesimlerine ge- Vece ezcümle Voronej kesiminde Rusların şehrin batı dolaylarında şiddetli Muhârebeler. verdikleri ve burada Alman karşı hücumlarının zirhli — teşkillerle — desteklenerek çarpıştıkları haber veriliyor. Sov. yetler. Rjev'de oldukça kuvvetli hücumlara geçmişlerse de elle tu. tulur bir netice alamamışlardır. Löndra, 23 (A.A.) — Reuter A, jansinın hususi muhabiri tarafın. dan bildirildiğine göre, Sövyet mu hafaza kıtalarına mensup takviye, ler geceleyin Volgayı geçerek Sta. (stanbulun mahrukat ihtiyecı SİYASİ İCMAJ, Papadan tavas- sut mu istendi? Jans haherleri, Amerikanın Vatikan mümessilinin Papa ile görüştüğünü bildirdikten &onra bu mümessilin Amerikaya gitmek üzere olduğunu da haber verdi. Bu ziyaret ve bu seyahatte acaba siyasi bir mâna aranabilir mi? Fazla malümat verilmediği için bu hususta hiçbir şey söylenemez. Ancak bir hafta kadar evvel bir In- giliz gazetesinde çıkıp da basınımı- za geçmemiş olan bir yazı, bu ziya- ret ve seyahat haberi dolayısile ha- tıra gelebilir. «Yorkshire Evening News» gaze- tesinin diplomatik yazarı tarafından yazılan saltırlar aynen şudur: «Hitler Papa'ya, Almanya İle Bir- Teşik milletler arasında tavassut et- mesi hakkındaki davetin; tekrarla- mıştır. Huüsüsi bir memur Romaya gelmiş ve Vatikan devleti kâtibi Kardinal tarafından kabul edilmiş- tir. Bu murahhasın ism; gizli tutul- maktadır. Fakat bunun, 1840 da Müssolini ile barışmış olan Fransa- da mukim Fasist aleyhtarı bir gru- pa mensup olduğu biliniyor. Alman. lar, eğer Papa bir defa daha Alman teklifini reddecek olursa bu adamın kendi memurları — olmadığını ileri sürebilecek durumda bulunmak is- tiyorlar, «Hitlerin Papa'ya telkininde ge- liştirdiği başlıca düşünce, her z8- man olduğu gibi, Avrupada Bolşe- vizme sed çekmektir. Papa, müşte- rek bir imhaya son verilmesini ve onları yok etmeğe uğraşan Mosko- vaya karşı birleşmesini muhariple- re tavsiyeye davet edilmiştir. Tek- lif edilen tez Almanların Rusyada «zaferlerine» büyük güvenleri olma- dığını dolayısile göstermektedir. «İngiltere ve Amerika hükümet- leri bir uzlaşma sulhune varılmak için bir müddettenberi girişilen te- şebbüslerden hoberdardır. Bay Eden ve Morrisson son nutuklarında, tam zafere kadar harbe devam etmek hususunda Birleşik milletlerji kesin kararımı teyid için bunu fersat bil- mişlerdir. Bu itibarla — Vatikan'ın muharipler arasında bir uzlaşma barışı yaratmak gibi tehlikeli bir işi üstüne kolayca alamıyacağı an- Taşılır.» Amerika Vatikan mümessilinin Papa ile görüşmesi ilgili olsun veya olmasın, bu vesi'e ile Ingiliz gazetesinin verdiği habe- ri kaydetmeden geçmek politika olaylarına bigâne kalmak olurdu. Sa — ip Mihver devietleri çıkmaz> mı girdi ? (Başı 1 incide) — nın tâbileri arasında hayal inkisarı vardır. Bu tâbiler arasında şimdi Italyayı da saymak lâzımdır. Geçen yıl gösterilen güven yerine şimdi si- nirlilik hüküm sürmektedir. Bu tâbi- Jer, bu yilki Rusya harbinin noksan kalacağı ve bir kışla daha karşılaşı- lacağını gözönünde tutuyorlar. Bu memleketlere yapılan akınlarda, ken- dilerini gelecekte bekliyen şey hak- kında aydınlatmış bulunuyor. Macar, Bulgar ve Rumen şefleri nihayet, nutuklarla gazete makalelerinin ve Yahudiler aleyhindeki kanunların ka- zanılan toprakları muhafazaya kâfi olmadığını ve memleketlerinden daha müsbet fedakârlıklar isteneceğini gö- rüyorlar. Fakat halk, bu fedakârlık- ları yapmağ il için titriyorlar. Geçen yıl Mihverin iddetli taraftarı olduklarını iddia Ankara tan) — Iktısat ha ç Kâletinden nu;vıdsg:mlu .;” V!:: eden ve Alman zaferinden emin bu- h l ı söylü . Bi tanbulda — kurulan ofisi C EE, n bugüne kadar 57 bin çeki ödün depo etmiş bulunmaktadır. Ayrıca ofise ait 700 kadar vagon da yollardadır. Şimdiye kadar temin edilmiş olan odunlarla Istanbulün senelik istihlâ- kinin yarısı elde bulunmaktadır. Ik- tısat Vekâletinin verdiği emir üzeri- ne ofis yakında memurlara 6 aylık taksitlerle odun verecektir. Memur- ların ihtiyacı kapatıldıktan sonra baş- ta fakir semtler gelmek üzere halka da odün satılacaktır. Ofisin aldığı ter tibata nazaran odun tevziatı havalar soğumadan yapılacaktır. Ofis elde ettiği ve edeceği odunların hepsini birden satmıyacaktır. Bunların mü- him bir kısmı havaların soğuyacağı zamana bırakılacak ve serbest piya- sadaki fiyat, halkm aleyhine yükse- lirse elindeki malı piyasaya sürmek suretile nâzım bir rol oynıyacaktır. Doğanlar köyünde linyit madenleri Ankara, 28 (Vatan) — Tavşanlı kazasına bağlı Doğanlar köyünde bu- lunan linyit madeninin garp İinyit- leri müessesesine satılmasına Vekil- ler heyetince karar verilmiştir. v Bursa defterdarlığı Ankara, 23 (Vatan) — Maliye Ve- kâleti Bursa defterdarlığına vergiler temyiz komisyonu âzası Hayreddini terfien tayin etmiştir. yıl, sinirliliklerini gizlemiyor ve artık Mihverin zaferinden bahsetmiyorlar. Bünlar da <bu çıkmazdan nasıl kur- tulunulacağı> endişesi görülüyor. Çörçil, deniz işçi: lerine hıtabetti (Başı 1 incide) (//) teslimini ve daha acele tamirat iora- sını iltizam eden takrir suretini tam bir ;ittifakla kabul etmiştir. İş nazırı B. Bevin ile deniz birinci lordu B. Alexander söz almışlardır. Deniz Jlordu deniz ticaret durumu mevzuu etrafında söylemiştir. Deniz ticaret işi hakkında mahrem bazı izahlar yapılmıştır. açıkça fikirlerini 'Toplantıda yüksek rütbeli deniz yları da hazır Kaymakamlar arasırnda Ankara, 28 (Vatan) — Savür kay- makamı Hadi Kulp'a, Manisa vilâye- ti idare heyeti âzalığından vekâlet emrinde bulunan Sezai, Kandıra kay- Vi ka; Şefik Bolu mektupçuluğuna Betiril- mişler, Dikili kaymakamı Kemal de vekâlet emrine alınmıştır. — Bü satırlarla —