13 Şubat 1930 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2

x Sahife 2 YARIN a Si B İN e hhi oe — GünLük Mankiz fş) Kar yokmuş Seyrisefain ikramiyeleri Geçenlerde seyrisefain umum müdürü Sadullah Bey ile barı şu- be müdürlerinden mürekkep bir grubun, bütçesinde dehşetli açığı olan seyrisefain kasa ından ikra- miyeler aldıklarını hayretler içinde yazmıştık. Evvelâ bizim de hakikat oldu- ğ ğuna inanmak istemediğimiz ve Hücum fakat ( ihtiyat kaydile ) sütunla- —ageamt t rımıza — geçirmiş olduğumuz bu | 200 silahendaz 60 ihtilalci hayretlere şayan haber, ma- alesef (Sadullah) Beyin bir re- fikimize verdiği beyanat ile res- men tahakkuk etmiştir. Sadullah beyin bizzat söyledi- ğgine göre, verilen ikramiyelerin idare meclisi kararile verilmiş olduğu ınlııılıyor&u. Asıl hayret edilecek nokta da bu idi. Çünkü kazanan bir mücs- sesede gayreti görülerek, hizmeti sebkeden memurlara ikramiye wermekten daha tabii birşey ola- mazdı. Fakat, bu kayt, ancak ve münhasiren bütçe açığını kapa- yan, daha sonra binlerce lira ka- zanabilen bir müessese için va- rit olabilirdi, Halbuki Seyrisefain idaresi arzu ve isteğe göre dilenildiği şe- kilde idare edilir, hisabı kitabi bellisiz. bir idare olduğu için kazanç şöyle dursun, — kendi kendisini idareden âciz bir mües- sese idi. İdarenin bütün açığ! da füzuli ve kendi cirminden fazla işlere el atmak istemesinden, lüzumu yokken bazı hatlara vapur işlet- meğe kalkışmasından ileri geli- yordu. Lüzumsuz bir inat yüzün- den, hem kendi zarar görüyor, hem de diğerlerini zararlara s0- kuyordu. Bu, muhakkaktır. Aksini kimseler iddia edemezler. Ni- tekim idarenin 1930 bütçesini Ankaraya götüren Sadullah B. in koltuğu altındaki — cüzdandaki bütçe bilânçolarında, iki meclisi idare âzâsının, idaresizlik yüzün- den verilen açıklara itirazları vardı. Bütün şu hakikatlar meydan- da ve göz önünde dururken, Sey- risefain idare meclisi âzâları na- ml oluyordu da bunca açığa karşı bol keseden ikramiye veriyor- lardı ? İşte, asıl üzerinde durulmak | lâzımgelen mes'ele de budur. Hat- | ta Sadullah bey Ankaraya gider- ken her nasılsa ikramiyeden mah- rum bırakılmış olan bazı zevata yeniden ikramiye verilmesini em- FTet.niş, son parti de bu suret ve gekilde dağıtılmıştır. | Tabit, bu son haberi aldığımız | zaman bütün bütün hayret'miz Artmıştı. Böyle olmamak ta müm- kün değildi. Acaba giderayak seyrisetai- hin yaralı bütçesi ve kasadan da- fitılan son partide gene İdare meclisi Azâsının malümalı var- mıdır? Meclis âzâsının haberi ve Müsaadesi alınmadan böyle bir #€Y yapılmıyacağına göre, ne di- Yeceğimizi eldden bilemiyoruz ! Beyrisefain idare meclisinde bir zat yok muydu ki ortaya çıkıp ta; bu nasıl şey efendim. Zarar- dan kime ikramiye vermek isti- yorsunuz! desin. Eğer bu şekilde itira zeden olma- mışsa ne kadar teessür duyulsa yeridir! Sadullah Bey neden iki bin Hira alıyor? Koca bir devlet mü- essesesinin üç milyon şu kadar a Tzükebi üi b aliği ei İaş DĞi Paris 12 (A.A) Pazartesi gecesi Tonkinli 200 silâhendaz ile 60 kadar ihtilâlci yerli bir tabur asker mevcut olan Yenbay — müstahkem mevkiine hücum etmişlerdir. Bir yüzbaşı, bir mülâzim, bir muavin zabit, iki çavuş, beş yerli telef olmuş; iki zabit, dört küçük zabit yara- lanmıştır. Sabahleyin saat 9,5 ta Hanoy- | dan gönderilen bir müfreze as- ker sükünet ve intizamı iade etmiş- tir. Sivil ahali sükünunu muha- faza etmektedir. Çalılık araziye doğru kaçmış olan 60 kadar asi tayyareler ta- rafından takip edilmektedir. Gene aynı gece Huııılı::ıdıki muştur. Bu hadiseler ecnebi teş- vikile yapılan ihtilâl propagan- dasından ileri gelmektedir. Mu- harriklerin başlıcaları tutulmuş ve mahküm edilmiştir. Lâzım ge- len tedbirlerin alınmasında de- vam ktadır. Viılii umumiye cmir Paris l1 ( A.A ) Gembeyden pbildirildiğine gö- da taarruza mukabele etmek (isti- yen bir zabit telef olmuştur. Müs- temlikât nazırı hemen derin bir tahkikat icrasını valil umumiye emretmiştir. Pariste nümayış Paris 12 (A.A) Yüzlerce kimse Sovyet sefa- rethanesi önünde nümayiş yap- nümayişçileri dağıtmıştır. 12 kişi tevkif olunmuştur. Talebe nümayişi Hendaye 12 (A.A.) Salamanktan — birdirildiğine göre talebe bir nümayiş yapmış bir takım vahim vak'alara sebe- biyet vermiştir. Sivil muhafız kıt'atı bir çok defa hücum mecburiyetinde kal- mıştır. Sokaklarda karakollar dolaşmaktadır. Madritte bir nutuk Madrit 12 (A.A.) Bin kadar cumhuriyetçi tara- fından tertip edilen bir ziyafette M. Lerouks şu beyanatta bulun- muştur : “ Ceneral Berenguer'den Anuol Felâketinden mes'ul olup olmadığını sormak lâz mdır, Eğer mes'ul ise iktidar mevkiinde bir dakika bile kalması caiz değildir. Şayet mes'ul değilse asıl mücrimi, içtimal mevkii ne olursa olsun ce- | zalandırılmak icap eder. Dö Rivera Pariste Paris 12 (A.A) Gazeteler, primo dö Riveranın dün yalnız olarak Parise geldiğini yazmaktadır. İstasyonda kimse kendisini intizar etmiyordu. borçla senede birkaç yüzbin lira açığa boğulduğu için mi? Şayet böyle ise: Yerden göğe kadar haklıdır. İki yerine beş bin alması icabeder. ARİF ORUÇ Milis karakoluna. bir taaruz ol- | re silâh endazların Isyanı esnasın- M. Vedizelosun Bahri mesail hak- kında Şayanı dikkşt bir. nutku olmak üzre harbı takip eden bü- | nanistanın maglüp olarak imza tün muahedeleri hüsnü niyetle kabul etmiştir. Çünkü harbi u- muminin tevlit ettiği darbelerden sonra beşeriyet bu gibi inkılâplâ- plara mani Olamadiğı takdirde terakkiye doğru olan yoluna de- vam edemez. Binaenaleyh hepi- miz sulha Ve bilhassa Türkiye ile olan $ülha merbutuz. Dört büçük asır devam eden megalo idea İle meşbu olduğumuz müddetçe Türkiyeye karşı harp- cuyane hareketimizi temin ede- bilmek için tabiatile Adalarde- nizinde hâkimiyeti istihdaf edi- yorduk. Fakat mademki muahe- delerin bize Çİzdiği ve temin et- tiği hudutları kabul ettik ve ma- demki Yunan refahını bu hu- dutlar dahilinde temin eylemeğe azmettik.Adalardenizinde hâkim olmak fikrimizin Gşası da tadan — kalkmış * oluyor. Bu- gün Türkiyenin sureti — kat'i- yede sulhcü olduğuna ve ne Yunanistanın ne de diğer herhan- ği ecnebi bir Memleketin toprak- ları üzerinde gözü olmadığına kanlim. Türkiye Türk devletinin yeniden tesisine vakfınefsetmiştir. Türk lnql"hrlııluıımı ilğasından sonra Türkiye milli bir devlet ol- mak istediği takdirde ecnebi mil- letlere ait toprakların fethinde hiçbir menfaati olmıyacağını kat'- iyyen lımıdlyo,__ M. Venizelos 1925 te Lozan'da İsmet Paşanın Türkiyenin garbi or- mağa teşebbüs etmişlerdir. Cüm- | huriyet muhafız kıtaatı ile polis » Trakyada kat'iyyen gözü olmadı- ğını ve Balkan milletleri kendisini |« topraklarından bir kısmını hediye bile etseler reddedeceği hakkında ki beyanatını hatırlatarak demiş- tir ki: * Zannederşem bu teminat samimidir. Çönkü yalnız Türkiye- nin menfaatine uyğun değil aynı- zamanda İsmet Paşa gibi olorite sahibi bir siyasi recülden gelmek- tedir.» M. Venizelos Lozan müza- keratinda. Türkiyenin yalnız em- bros ve tenedosu talep ettiğini vediğer adaların Yunanistana alt olduğunu kabul ederken bu bapta hiçbir. talepte bulunmadığını da batırlatmıştır. M. Venizelos bir harp yukuu yekdiyerinde Yavuz' un 'ne gibi bir rol oypayabileceği- ni ve Yunanistanın Münakalâtını temin için ne suretle hareket et- mesi lâzım ız.ı,mşııııı tetkik ede- rek büyük bahriye şUYâsIna tevdi ettiği ve Yunanistanın bugünkü bahriye siyasetini İPtive eltiren raporunu okumuştur. Bu raporda saffı harp gemi- lerinin vazifesi ve Adalar deni- zinin hakimiyeti hakkında M. Ve- nizelos diyer ki : “ Yunan hükü- meti Yunanistanın — Türkiyeye karşı bahri tefevvuku icap etti- recek herhangi bir tecavüzü harp- te bulunacağını zannelmiyor, Keza Türkyienin de Yunanistana karşı tecavüzi bir maksat takip etmediğini ve Avrupa hakimi- yetini tevsi hususunda hiçbir ar- zusu olmadığından — statukoyu samimiyetle kabul ettiğini zan- |konferans tehir edildi ve henüzka- nediyor. Türkiyenin galip ve Yu- ettikleri Lozan muahedesi Türki- yenin harbi umumiden evvel Mi- dilli, Sakız ve Sısam acaları üze- rinde beslediği maksatlarından samimiyetle feragat ettiğini ispat eder. Diğer taraftan Türkiye pekâlâ biliyorki harp ile Akdeniz statukosunun tebdiline beynel - milel sahada müsaade edilemez. Çünkü önünde bu gibi hareket- lerine mani olmağa ve icabında bastırmağa sureti kot'iyede az- | bulutlu olacağını ha metmiş Cemiyeti Akvamı bula- caktır. M. Venizelos Türkiye ile tahdidi teslihat hakkındaki müzakerelerden bahsederek demiştir. ki : Bu fikir tekrar müzakere sa- hasına — sokulmuş ve Türkiye cümhuriyeti hükümetinin de ay- nen bizim prinsiplerden mülhem göründüğünü ve bahri kuvvetle- rimiz hakkında bir itilâfa vara- bileceğimize — meclisinize arzile bahtiyafım. Bir seneden beri de- vam eden müzakereler bitince- ki bitecektir- ve Türkiye ile dost- luk muahedesini imza edince bu mes'ele hususunda itilâf mümkün olacaktır. Esas iki memleket do- nanmalarının müsavatıdır. Kürek mahkümları — | Perpinyan 12 (A.A.) | 20 kadar kürek mahkümu | İspanyada hudut civyarında bulu- | nan Figera zindanından kaçmış- | lar ve şarki Pirene dağlarına il- | tica etmişlerdir. Jandarma müf- rezeleri firarileri aramaktadır. — | —- ——— ——— —— —— — Bugünün siyasi işlerinde iktısadi menfaatlar büyük bir roloyniyor — Birinci sahifeden devam Bütün bu düşüncelerledir ki, Türkiye ile Irak arasında dostluk teessüsüne ve Türkiye - İran - | -Irak hükümetleri meyanında dostluk muahedesinin aktine İn- gilizler tam ciddi surette çalıştı - lar. Şimdi bu üç komşu pek dos- tane yaşıyorlar. Bugün İngilizlerin ehemmiyet — verdikleri mes'ele Irak - Necit - Hicaz ve Necit Kıralı Ibnissu- udun İrak hududuna yakın olan »Safa, namındaki mevkia gel- mesini fırsat telâkki ederek iki Arap kralının, kral İbnisüut ve kral Faysalın mülâkat ederek iki memleket — arasındaki - sui tefehhümü — izale fikrini İrak hükümetine ilka etmişlerdir. Bu mülâkat 28 kânunsani tarihinde vukubulmak mukar- rer idi, Kral Faysal ile beraber Reisi nuzzar Naci Paşa Güveydi, hariciye, harbiye ve dahiliye nazırları ile bir imam, bir tabip ve mülâkat için kurulacak çadırları tenvir için bir de elek- trik mühendisi gideceği gibi İngilizlerden de fevkalâde komiser Sir Frensis Hemfriz ve dahiliye müateşarı Sir Karnuvalit azimet edecektir. Bu sırada in'ikat edecek olan Konferansın bitaraf arazinin Ra- himliye denilen mevkiinde olması kararlaştırılmıştır. Buna Ibnissüut ta muvafakat etmişti. Fakat bir ay sonra müşarünileyh başka bir yere naklettiğinden mülâkat ve Vi surette zamanı taayyün etmedi. > ae y Rasat merkezi, bugün havanın - yağmurlu VE veriyor Dün, gündüz lâtifçe görünet hava akşam geç vakit birdenbire değişmiş ve kar yağmağa başlâ* mıştır. Hararet, sıfırdan yukar! 8 derece iken az bir zamanda $i fıra düşmüştür. Geç vakit Yeşilköy rasat mer”) kezinden aldığımız malümata gö" re bu kar, devamlı olmıyacaktır: Bugün hava, ekseriyetle bulutlu ve yağmurlu olacaklır. Rüzgâr bir az kuvvetli esecek, fakat,kar yağmıyacaktır. ——— İşsiz amele Selânikte hadise çıkardı Selânik (A.A) İşsiz kalan tütün amelesi ima- lâthanesi önünde bazı hadiseler çıkarmışlardır. Zabıta nümayiş- çilerden 13 kişi tevkif etmiştir. aeecasercaLEEAAAAERELAALELELAKEAAAEEEMRAAAAEAANAEDAN Ekmek mes'elesi Birinci sahifeden devam — rekabeti izale için bazı tedbirler alarak değirmencilerin, müstah- sillerin ve fırıncıların zararlarını —— tahfife muvaffak olmuşlardır. Bizde de bu gibi çarelere te- vessül ederek zararlara mani ol- mak kabildir. Bu işte ne ek- mekçilerin ve ne de fırıncıların ihtikârları olmadığı halde daima zarar etmektedirler. Müstahsillerin malın para et- memesinden sızlanmakta değir- menciler, fırıncılar zarar etmek- te olduklarından bahsetmekte, halk ta ekmeğin pahalı olduğun- dan şikâyet eylemekte olduğundan ekmek mes'elesini etraflıca tet- kik ederek Fransada olduğu gibi icap eden tetbirlerin alınması için hükümetin nazarı dikkatini celp ederiz. | Bu konfransın mesaisi iki kıs — sım olacak, birincisi Kralların mülâkatında dostluk — mes'elesi tekarrür edecektir. Bundan sonra tarafeyn murahhasları Necit - İrak arasındaki muallak mesaili halledeceklerdir. n Bunların en mühimleri şunlar- r. j 1— İrâk hudut bekçileri mes'” — elesile Akir Protokolu 8 ümcü —— maddesinin tefsiri. İ 2 — İrak aşairinden yağma edilen şeylerin tasfiyesi. 3 — İki taraf aşiretlerinin ol” — lakıye meselesinin halli. # 4 —konsolosluk muahedesi 5B — mücrimin iadesi hususu! y da bir muahede tanzimi, y Kral İbnissüut Şeyh Hafif Vehbi Hicaz Hariciye Nazırı Futt Bey Hamza ve Şeyh Yusuf Yasl? ile beraber olarak konferansi> hazır bulunacaktır. * İrak ahvali ılyıılyıılııılı” tebeddül yoktur. Britanya lloı"k arsında henüz müzakerat ğ mamıştır. Fevkalâde komiser Londradan yeni muahede kinda talimat bekliyor. İrak hükümeti mecburi ..ktl'. lik kanununu bu içtimada Parla mentoya taktim edecekti ve bu hususta İngiltere ile olan -i zakerede ihtilâfı nazar hasıl 0”:: ğundan askerlik işininde yeni M abhededen sonraya talikı münatiP görülmüştür. !