21 Şubat 1930 Tarihli Yarın Gazetesi Sayfa 2

İ | GT , Sahife 2 başka şayanı zikir bir şez olma- dığından İngiliz şirketlerile deva- meden müuamele ancak ithalâta aittir ki buda memleketi izrar et- mekten başka,; bir şey değildir. Mukabilinde ihracat olmadığı halde İngiliz ithalâtı serveti ma- halliyeyi azaltmakta olduğundan İran gümrük tmrifesi bunnn önü- ne hail olmuştur. İranın ittihaz ettiği bu tedbire karşı İngiliz ticareli endişeye düşmüş, İngiltere hükümeti İran piyasasına kati bir darba indir- mek için fırsat kollamağa başla- mıştır. İngilizlerin bu endişesini art- | tıran İran hükâmetinin yerli tüc- cara yardım etmek, hukümete muavenet eylemek üzre yerli ser- mayeden bir milli banka tesisine olan gayretidir. Böylebir banka tesisi fikri yeni değildir. Ecnebi desiseleri bunun tecessüsüne mani olmuştur. Lâkin hükümeti hazıra ban- kayı tesisetti ve ona büyük bir meblâğile iştirak eylediğinden halkın itimadını satın almağa koşuştular. Bu banka, serikârın- da bulunan Alman maliyecileri sayesinde fevkalâde terakkiye mazhar oldu ve bankı Şahi ile ciddi bir rekabete girişti. lştn bu ve daha diğer sebep- ler İngiliz maliyecilerini bin bir hesaba ve İranın iktıtadiyat ve maliyesine can alıcı bir darba in- dirmek için tedabir ittihazına mecbur etti. Hükümetin şimendifer inşası- nâa azmi ve bunun için bir çok | şeyler satın almağa ihtiyacı fır- satını — yakaladılar. İran aldığı eşyanın bedelini ödeme için İngi- liz Hrası satm almağa mecbur bulunması İngiliz sermayesi olan | Bankı Şahi için bulunmaz bir fır- | sat idi. İfan parasını düşürmeğe ve İngilizi yükseltmeğe başladı ve İran parası düşe düşe asıl kıy- metinin üçle ikisini kaybetti, İran hükümeti demir yolları işini tam bir 'suretle bitirmek hu- susunda mustar bulunduğu cihet- | le Avrupadan mübayaatı durdur- madığından itlihaz ettiği tedabi- Yin cümlesi bu sukutün önüne | geçemedi. İrandaki bu mali müşkülât, İranla büyük bir münasebeti ti- cariyesi - olan İrak piyasasında fena bir tesir yaptı Bu müşkülatın izalesi için ye- gâne çare: 1 — Ecnebi malinin ithalini durdurmak, — şimendifer işlerini gelecek yaza kadar tatil etmek. 2 — İran ihracatımı artırarak haricten kambyo mubayasından Müstagni olmak. İşte bu sayede belki ecnebi desayisinin meydana çıkardığı bu büyük hatası bertaraf etmek kabil olur. ——— —— - Sıhhiye müsteşarının teftişleri Sıhhiya vekâleti —müsteşarı doktor Hüşameddin B. refakatın- da Manisa #ıtma mücadele reisi doktor Küni B. olduğu hâlde İzmi- re gelmiş ve İzmir palasa müsafir olmuştur. Müsteşar B: sıhhat müestese- lerini, hastane, dispanser ve sair yerleri teftişe başlıyacaktır. Hü- sameddin B. buradaki teftişatını ikmal edince Aydin sitma müca- dele mıntakası havalişine geçe- | rek teftişat ve tetkikatına devam edecektir. Mersin gümrüğü Mersin ticareti dahiliye idare memurluğu 1/3/1980 tarihinden itibaren lâğvedilerek ayni tarih- tarihten itibaren Mersin ticareti dahiliye ve ihracat gümrüğü na- mile bir müdürlük teşkil edilmiştir. den üç sene müddetle muteberdir. derecededir. Bunda ecnebi borclar ğ . P YEÇA Mali vaziyetimiz Birinci sahifeden devam 5—İcra Vekilleri hey'eti tara- fından itühaz olunacak karara muhalif hareketleri için 1447 numaralı kanunla sair kanunlarda yazılı ceza hükümleri cari olma- yup bu kanundaki cezalar tatbik olunur. 6—Bu kanunun nejri tarihin- | 7—Bu kanunun hükümlerini icrasına İcra Vekilleri hey'eti memurdur. KK İsmet Paşa dedi ki Bilhassa İsmet Paşa B. M. Meclisine bir kanun layıhası ve- rildiğini söyledi. Bundan sonra İsmet Paşa dedi ki: — Harici borcların tazyıkı hüsnü niyetle iktiham edilecek birinci derecede amil olmuştur. İsmet Pş. nutkuna devam etmiş | ve birçok canlı noktalara dokun- | muştur. Gümrüklerde Tarifeler muhakkak indirilmelidir Cenevre 19 (ALA) Gümrük konferansında Leton- ya ve danimarka maliye nazırları gümrük mütarekesi ve bunun neticesi olarak tarifelerin tenzili | lehinde bulunmuşlardır. Lehistan ticaret nazırı Avrupa iktisadiya- ftının tesadüf dtmekte olduğu başlica müşkilâttan bahsetmiştir. | M. Madgearu'nün teklifi üze- rine — Lehistan - Macaristan - Bulgariştan ve — Yunanistan murahhasları zirai menfaatlerini müştereken müdafaa edebilmek için dah sıkı surette yekdiğerile temas etmeğe karar vermişlerdir. Yunanistan Ü peğe İtilafname projesini kabul etti Atina 20 (A.A) Yunan hükumeti Ankara'da mütehassıslar tarafından Türk - Yunan mübadele mesailine dair hazırlanmış olan itilâfname pro- jesini kabul etmiş ve gerek keyfi- yeti kabulü, gerek bir Ucaret muahedesi, bir dostluk misakı ve bahri bir itilâf akti arzusunu Türk hükümetine bildirmeğe Ankara seflri M. Polihronyadisi memur eylemiştir. Amerika ayanında endişe mi ? Vaşhington 19 (A.A.) İstihbar edildiğine göre reisi- cümhur emnüselâmet meselesi hakkındaki Fransız noktai naza- rile Amerikan noktai nazarı ara- sında mutavaasıt bir sureti tesviye bulmak ve Kellog misakının tah- mil edeceği taahhüdatı tasrih | etmeğe mütemayıldir. Fakat, bu- nun Amerika âyanında husule Betireceği tesirden endişe edil- Mektedir. Japonyada intihabat Tokyo 20 (A.A) Umumi intihabat başlamıştır. | İiraya (Cons)fabrikasına T L b P NS AA SİNN Baclin 8392) YS nn 6, Almanyada | İktısadi bir beyanname neşredildi Berlin 19 (A.A) Aralarında M, — Sehacht'ta | bulunan birçok Alman iktisadi- yunu bir beyanname imzalamış- lardır. Bu beyannamede Alman- | yanın iktisadi ve mali siyaseti te- mamen islâh edilmesi talep edil- | mektedir. İktisat Mütehassısları, yeni tamirat plânının içrasını temin edebilmek için istihlâkâtı geçme- Si icap eden milli istihsalin tez- yidi için bazı maşarıfı umumiye- nin tenkisini talep etmektedirler. Aynı zamanda milli sermayele- rin ecnebi memleketlere muha- ceretine Mani olmak için iktisa- diyatı müteessir «den mükellefi- yetlerle verğilerin tenzili husu- sunda israr elmektedirler. İktisat- cılar gerek hükümeti ve gerek meclisi Young plânına mütcallik olarak ittihaz edecekleri kararda kendi mütcalarını nazarı dikkate almağa davet etmektedi. -— | SeyriSsfain işleri! Tömomie. | Birinci sahifeden devam | dediği ve ihyâ ettiğini söyledi. Sezrisefalin fabrikasınm(bir ha- | Vuz kapagım yapamadığı anlaşılmaz mı?) yok eğer fabrika bu ( kapağı ) ya- pabilirse niçin (60,000) vaptırılmıştır? « — Seyrisefainin fabrikası varken — gemilerin iskaralarına kadar en ehemmiyetsiz ve tefer- rüata altişler bile : ( Şişlide Karlati) dökümhanesine yaptırılmıyor mu? 4_ — Şu 'halde Sadullh beyin te'sisata kalbettiği milletin para- sının havaya gittiği vaki midir değil midir? 5 — Seyrisefain fabrikasinin | yapamadığı (71) işlerden bir sene zarfında ( Cons ) fabrikasına iki yüz elli bin Jira Yerilmiş micir? verilmemiş midir? Bunların tahkikini rica eği. yoruz! —— Kürkçü hanında Kürkçü hanında Merangoz Minasın dükkâninda ateş çık- mışsada yitişilerek Söndürülmüş- tür. Bir ev yanmış Samatyada Malci yokuşunda köfteci Hasanın evinden ateş çı- kmışiki ada ve bir mutbaktan ibaret olan ahşap €v kâmilen | yanı “n Emniyet çenberi ! Memleketin yavrularını bil- gili, gürbüz yetiştirmek, “ Ya- rın , emniyet çenberi altına almaktır. Çocuk haftasında Himayei Etfale yardım bu çen- beri kuvvetlendirecektir. | saisini K Ho? Ka bk et nN Fransada arroMla Sol cenaha müstenit bir kabine teşkil edileceği söyleniyor Paris 19 (A.A) salâhiyettar mahafil M. Tar- dieu'nun reisicümhur M. Doumer- güe'e son buhranın hadis oldu- ğu ahval ve şerait dolayisile müstakbel kabinenin reisini 17 şubatta mecliste husule gelen ekseriyet arasından intihap et- mesini teklif etmiş olduğunu temin etmektedir, M. Doümergue ileri sürülen sebeplerin bir derece makul olduğunu kabul etmiş - fakat, Londrada mühim — müzakerat cereyan — etmekte olduğundan meselenin halledilmesi hususunda ısrar etmiştir. Pek muhtemel olmamakla beraber M. Tardieu kararında ısrar etiiği takdirde M. — ouümergüc'in parlâmento- daki radikal — sosyalist grupu reisi M. Chautemps'ın kabineyi teşkil etmeği kabul ettiği tak- dirde M, Tardieu'nün teşriki me- temine çalışacağı ve mumaileyhin Londradaki Eran- sız. heyetine riyaset edeceği söylenmektedir, Maamafih M. Tardieu'nün dostları mumaileyhi sıhhi sebeplerden dolayi teşriki mesaiden — istinkâf — ed 4 ıöylemekıeü.ı.: KN Müsyü — Tardiye'nun teşriki mesaiden imtinar takdirde M. Chautempes'in sol canaha müste- nit bir kabine teşkiline söylenmektedir. SÜi Paris 10(A.A ) M. Chautemps, M. Tardieu'- dan kendisile burada çalışmasını rica 'etmiş ve Londra konferan- sındaki Fransız murahhas hey'e- tinin başında kalmasınmı ısrarla istemiştir. M. Tradieu, öğleden sonra cevab verdiğini söylemektedir ——ErAR ai Binek otomobili Beş sınıf üzerinden resim alı- nacak Ankara - 20 - günlük oto- mobil tarifesi şu (şekilde karar- laştırılmıştır. Tarifenin 667 numarasinda zikredilen binek otomobilleri, ağırlıklarına göre resimler azalıp çoğalmak üzere; beş dereceye ayrılmıştır. Tarifenin kabul ettiği ağır- lıklar, arabaların üzerinde mu- tat haricinde eksik veya artık bulunmamak - şartile olan ağır- lıklardır. Resimler, — arabaların tam ağırlıkları esasına göre konul- muş olduğu için arabalara yedek olarak ilâve edilen aksam veya asıl aksamın eksikliği resim koy- mak için tutulan esasın hari- cindedir. Böyle olduğuna göre arabalar, üzerlerindeki yedekler veya mutat ve tertip haricinde- ki ilâveler çıkarıldıktan ve ya- hut eksik olan parçalar ilâve edildikten sonra tartılmak lâ- zimgelir. Zira ithalâtçılar bir arabayı daha az resme tâbi tut- turmak için arabanının mutat ağırlığını bir parça ilga veya ilâ- Ve süretile değiştirebilirler. Bina- enaleyh otomobiller her halde mufassal bir |muayeneden geçi- rilerek üzerlerinde eksik, artık ı Et mes'elesi dNi 5 1 inci sahifeden d".: alan kasaplar da istedikleri gi satış yaptıkları için İstanbul elden ele devrilen etleri mâ fiatının bir ve hatta birbü! misline yemektedirler. Kasapların hilesi: Dün bir muharririmize —!: mes'eleşine dair izahat ve lât veren zat kasapların hilesi — hakkında şu izahatı vermiştir — Kasapların dükkân moir toralarında görünen etler hePp birinet nev'idendir. İşte der ikinci ve üçüncü nevi etleri ima birinciler arasına karıf! suretile (40-50) kuruş del.l*# ki mali (100) (80) kuruşa sataf” Halk bunun farkına bile v Buda şu suretle yapılır: rinci nevi et daima büyük Pâ” çalara ayrılır. Zaif etler ld; parçalar halinde bunların af! na sokulur. Hatta, çok defa (30-4) kartf değeri olmıyan (manda) etle: birinci sınıf etler arasına — kaflf — tırıldığ vakidir. ğ İşte bu hile dolıyıılledll”' # et (100) kuruş iken bazı dükkâf” larda (60-80) kuruşluk etiketler görülmektedir. Sonra hiçbir kâ” sap dükkânında (manda) (kc& ü eti yaftası görüldüğü yoktuf” Daima ( birinci ) markalar gölt çarpar 5. Sonra kumlu ağır kiiıM İ tartılan etler o kadar dikkatl celbetmezsede, yalnız bu kâğıtlar ; bir günde birkaç okka, (et) paf s1 tutar. Bir kasap bu AŞ günde (100) ohka et satarsöt bunun dört beş kilosu (lııblug' gıttır.) Bu kâğıdın okkasi azami (22) kuruştur. Bunlar göze — görünmic: alel'ade hilelerdir. Bu gün nakliyesi, Hayvan oum(-l") masarifi ağnam vergisi veı)îli::ıı masraflar inceden inceye hf sap edilmiş olsa gine İı:ınb.'l'ş' da fiatlların yarıya düşmesi iol':'";â eder. b —— Topkapı fukara perver müessisesi j Topkapı mıntakasındaki mul” taç mektep çocuklarına her man yardım eden Fılııııpır'd müessisesi bu sene de fakir mek” y tep çocuklarını geyindirecektif' zenginlerimizin mavenetini ""-'ıt nı temennidir. İskân sui istimali Urladaki iskân sui istima) rinden maznun olarak Asliyect za mahkemesine verilmiş ©| Urla kaymakamı Talât, Mal dürü Nurulla iskân memt! | Mehmet Şevki, Tahrirat kâl | Naci, Tahrirat kâtibi sabık veki? — | Hüseyin bey ve efendilerle y lâki milliye müdürü Ziya, J( muru Ali Rıza ve satış komisyt nu azâlarından Ömer Fahri Sait, Eczacı Hilmi, M b hammin Mehmet Niyazi; M.JJ b | ağa bey ve efendilerin ıınhl”-' , | melerine devam edilmektedir: , bir parça bulunmadığına kantt getirilmelidir. Bulunacak yede ler şasiye veya ırıbıulıll'; allük ederse nevine mahsut ! me ayrıca tâbi tutulmak vt dereceyi indirmek - için w miş bir parça varsa bu Wı# nin ağırlığı hesaba - kal #i arabanın derecesini — tayl mgir mek ve fakat sırf arabanift 2 sabü dıği y tat ağırlığını tayin için d:_ katılan parça mevcut gi için bu parçanın ağırlığın! İ alırken hesaptan gk.ıl'll'kıı 4